Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
XIX. MENDEKO INPERIALISMOA
Inperialismo terminoak herrialde batek beste…
XIX. MENDEKO INPERIALISMOA
Inperialismo terminoak herrialde batek beste herrialde batzuetan hartzen duen nagusitasuna adierazten du. Herrialde konkistatzailea metropolia da, eta konkistatutako lurraldeak koloniak dira. Fenomeno berria ez bazen ere, XIX. mendean zabalkundea izan zuen. Potentzia inperalistek munduaren zati handiena anexionatu edo konkistatu zuten.
FAKTOREAK
POLITIKOAK
-
Beste batzuetan, herrialde menperatzaileek, beraien nazioarteko prestigioa handitzeko erabili zuten; baita nazio harrotasuna edo nazio-sentimendua finkatzeko ere
DEMOGRAFIKOAK
Europako biztanleria gero eta ugariagoaren parte batek kolonietan aurkitu zuen finkatzeko aukera-aukerako lurraldea, jatorriko bizilekuetan lan-aukera gutxi baitzuen
Industriak lekualdatze horiek erraztu zituen, garraiobide azkarragoak eta eraginkorragoak garatu baitziren.
EKONOMIKOAK
Inperialismoa, industrializazioaren ondorioa izan zen
-
Koloniak, Europako metropoliek beraien kapitalak inbertitzeko eremuak bilakatun ziren.
-
-
INPERIO KOLONIAL HANDIAK
-
-
FRANTZIAKO INPERIOA
Afrikan, Algeria, Tunisia eta Marokorekin hasi eta kontinentearen erdialdean eta mendebaldean lurralde askoz jabetun ziren
Asian, Indotxina okupatu zuen
-
BELGIKA
Afrikan, Kongo lortu zuen
BRITAINIAR INPERIOA
Egipton, Suezeko kanala eraiki zuten Indiarako bidea ziurtatzeko eta laburragoa egiteko
Kontinente guztietan zituen koloniak, garratsitsuena India zen
-
Afrikan, Hegoafrikatik eta Egiptoraino hedatu zuten beraien ardatz kolonia.
-
ESTATU BATUAK
Atlantikoko kostaldetik mendebalderanzko hedapena, Ozeano Bareraino
1898an Espainia garaitu ostean, Filipinak eta Puerto Rico okupatu eta Kubaren gaineko kontrola lortu zuen.
JAPONIA
Txina eta Errusiaren aurka egin zuen eta Formosa uhartea eta Korea anexionatuzituen eta Mantxurian protektoratua ezarri
MENDERATZE MODUAK
PROTEKTORATUA
Metropoliak kolonizatutako herrialdearen kanpo-politika eta aberastasuna edo politika kontrolatzen zituen, baina, tokiko agintariak arduratzen ziren barne-politikaz.
KONTZESIOAK
Herrialde independiente bateko lurraldeak ziren, baina potentzia kolonizatzaileek merkatzritza abantailak eskuratzen zituzten haietatik
KOLONIAK
Potentzia kolonizatzailearen edo metropolien subiranotasunaren mende zeuden eta hark administrazen zituen. Kolonizatutako lurraldeek beraien subiranotasuna galtzen zuten eta metropoliek guztiz kontrolatzen zituzten.
ONDORIOAK
POLITIKOAK
Kolonietan, metropolien administrazio eta antolaketa politiko modernoak finkatu ziren, kasu askotan, kolonien arteko mugak, tribu,hizkuntza eta erlijio desberdintasunak kontuan izan gabe. Horrek gatazka handiak sorrarazi zituen deskolonizazioaren ostean.
-
-
KULTURALAK
Mendebaldeko bizimodua eta kultura inposatzearen eraginez, akulturazioa deritzon fenomenoa fertatu zen, hau da, nork bere kultura galtzea eta beste bat inposatzea.