Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM LIÊN QUAN ĐẾN MÔN HỌC (Các hình thức tổ chức dạy học…
I. MỘT SỐ KHÁI NIỆM LIÊN QUAN ĐẾN MÔN HỌC
Phương pháp
Khái niệm
Là hệ thống cách sử dụng đến tiến hành 1 hoạt động nào đó.
Ví dụ: PP học tập, làm việc có PP
Là cách thức nghiên cứu, nhìn nhận các hiện tượng của tự nhiên và đời sống xã hội.
Ví dụ: PP biện chứng, PP so sánh thực nghiệm
Cấp độ
PP riêng(ngành)
Là các PP chỉ sử dụng trong các ngành riêng biệt. Mỗi khoa học đều có các PP đặc thù, chỉ sử dụng riêng trong ngành mình, không thể sử dụng cho ngadnh khác.
Ví dụ: Logic, tích phân,...
PP chung
Là các PP có thể được âp dụng trong nhiều ngành khác nhau.
Ví dụ: xác suất, thống kê,...
PP chung nhất
Là các PP có thể sử dụng cho tất cả các ngành khoa học, đó là PP của Triết học.
Phương pháp dạy học
Phương pháp quan sát
Học sinh phải sử dụng các giác quan để thu thập thông tin và xử lí thông tin của các đối tượng trong tự nhiên. Giáo viên có thể tổ chức cho học sinh quan sát tranh ảnh hoặc phim tài liệu trong lớp hoặc ngoài trời.
Bước 1: Lựa chọn đối tượng quan sát.
Bước 2: Xác định mục đích quan sát.
Bước 3: Tổ chức và hướng dẫn học sinh quan sát.
Khái niệm:
Là những cách thức làm việc giữa thầy giáo và học sinh, nhờ đó mà học sinh nắm vững được kiến thức, kĩ năng, kĩ xảo, hình thành được thế giới quan và năng lực.
Phương pháp thí nghiệm
Giáo viên tổ chức cho học sinh sử dụng các dụng cụ thí nghiệm để thực hành, nghiên cứu các sự vật hiện tượng một cách cụ thể hoặc tái tạo lại hiện tượng như đã xã xảy ra trong thực tế.
Bước 1: Giáo viên nêu ra câu hỏi, vấn đề, chia học sinh thành các nhóm để thảo luận.
Bước 2: Học sinh đề ra cách giải quyết và cách tiến hành thí nghiệm, giáo viên nhận xét và chỉnh sửa.
Bước 3: Học sinh tiến hành thí nghiệm dưới sự giám sát và chỉ dẫn của giáo viên.
Bước 4: Học sinh phân tích kết quả vừa thu được sau thí nghiệm và đối chiếu với kết quả trong sách rồi rút ra kết luận.
Phương pháp thảo luận
Giáo viên tổ chức cuộc đối thoại, trao đôi ý kiến giữa giáo viên với học sinh hoặc giữa học sinh với học sinh để giải quyết các vấn đề. Thường được sử dụng dưới 2 hình thức: thảo luận nhóm và thảo luận cả lớp:
Bước 1: Chuẩn bị nội dung thảo luận.
Bước 2: Tiến hành thảo luận. (Nếu thảo luận theo nhóm thì giáo viên sẽ chia nhóm:
Bước 3: Báo cáo kết quả thảo luận và tổng kết.
Các hình thức tổ chức dạy học
Dạy học ngoài thiên nhiên
Là hình thức tổ chức dạy học sinh động, gây hứng thú học tập cho HS.
Phương pháp này giúp HS tri giác đối tượng trực tiếp và ghi nhớ tốt, có điều kiện gần gũi thiên nhiên. Các em vừa nâng cao hiệu quả quan sát vừa tích lũy được nhiều tài liệu làm cơ sở cho tư duy.
Tuy nhiên việc sử dụng phương pháp này khá tốn thời gian phụ thuộc vào điều kiện ngoại cảnh, khó quản lí HS.
Tham quan
Là hình thức tổ chức dạy học ngoài lớp giúp HS tìm hiểu những sự vật và hiện tượng có liên quan đến bài học trong chương trình.
Một số hình thức tham quan:
1.Tham quan cơ sở văn hoá , xã hội địa phương
Tham quan các di tích lịch sử
Tham quan các cơ sở kinh tế, nhà máy, đồng ruộng ...
4.Tham quan môi trường tự nhiên: rừng núi, đồi cây.
Dạy học cá nhân
Là hình thức dạy học chú ý đến một cá thể học sinh.
Hình thức này có thể giúp đỡ những em yếu kém, bồi dưỡng những em khá giỏi, giúp rèn luyện tự giác và tư duy. Tuy nhiên, trong 1 tiết học việc sử dụng việc sử dụng phương pháp này nhiều sẽ tốn thời gian.
Trò chơi học tập
Là phương pháp sử dụng phổ biến trong tiết học, không chỉ giúp các em thư giãn mà còn giúp các em tìm tòi, củng cố kiến thức.
Phương pháp này giúp cải thiện không khí lớp học và tạo hứng thú học tập tốt
Dạy học theo nhóm
Là hình thức tổ chức dạy học hợp tác qua đó học sinh được tổ chức để chia sẻ những hiểu biết của mình và đối chiếu sự hiểu biết với bạn.
Hình thức này tạo điều kiện cho mỗi thành viên đều hoạt động tích cực, không ỷ lại.
Dạy học cả lớp
Là hình thức tổ chức dạy học phổ biến , đối tượng tiếp nhận kiến thức là toàn bộ học sinh trong lớp. Ở hình thức này, giáo viên dễ điều hành, quản lí lớp song học sinh ít làm việc và thụ động
Quan điểm dạy học
Là những định hướng tổng thể cho các hành động phương pháp, trong đó có sự kết hợp giữa các nguyên tắc dạy học, cơ sở lí thuyết của lí luận dạy học, điều kiện dạy học và tổ chức cũng như những định hướng về vai trò của GV và HS trong quá trình dạy học.
Ví dụ: quan điểm dạy học phát triển năng lực, quan điểm dạy học vận động,...
Các biện pháp, kĩ thuật dạy học
Là cách thức xử lí và giải quyết một cách hiệu quả vấn đề trong hoạt động dạy học giúp bồi dưỡng và nâng cao vấn đề mà học sinh gặp phải. Qua đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh
1 số kĩ thuật dạy học
Kĩ thuật XYZ: nhằm phát huy tính tích cực trong nhóm thảo luận, X là số người trong nhóm, Y là số ý kiến mọi người cần đưa ra, Z là phút dành cho mỗi người.
Kĩ thuật bậc thang: là kĩ thuật dạy học tích cực mà ở đó khái niệm học sinh được xác định theo thứ tự ưu tiên của ý tưởng học tập và phát triển kĩ năng hợp tác.
Kĩ thuật mảnh ghép: Là hình thức học tập hợp tác kết hợp giữa cá nhân, nhóm và liên kết giữa các thành phần.
II. CÁC QUAN ĐIỂM TIẾP CẬN DẠY HỌC KHTN Ở TH
Quan điểm dạy học tích hợp
Khoa học tự nhiên là một lĩnh vực thống nhất bởi đối tượng, phương pháp nhận thức, những khái niệm và nguyên lí chung nên dạy học KHTN cần đào tạo cho HS nhận thức được sự thống nhất đó
Nội dung giáo dục cần được lồng ghép vào giáo dục khoa học; tích hợp GDKH với kĩ thuật, với giáo dục sức khỏe, giáo dục bảo vệ môi trường
Quan điểm khoa học và thực tiễn, kết hợp lí thuyết với thực hành
Thông qua hoạt động thực hành trong phòng thực hành và thực tế, học sinh có thể nắm vững lí thuyết vận dụng kiến thức vào đời sống xã hội
Quan điểm hình thành và phát triển phẩm chất năng lực học sinh
Chú trọng thực hành, vận dụng kiến thức giải quyết vấn đề trong học tập và đời sống
Thông qua các phương pháp, hình thức tổ chức chủ động phát huy tính tiềm năng của HS
Nội dung giáo dục là những kiến thức cơ bản, thiết thực thực hiện tính hiện đại cập nhật
Các phương pháp phải kiểm tra và đánh giá phù hợp với mục tiêu giáo dục
Quan điểm phát triển bền vững và thực tiễn của Việt Nam
Thông qua môn học, học sinh thấy được khoa học thú vị gần gũi với đời sống con người
Chương trình giáo dục môn KHTN góp phần phát triển ở HS năng lực thích ứng trong một xã hội biến đổi không ngừng.
Môn KHTN góp phần gắn kết khoa học và cuộc sống, kiến thức gần gũi với cuộc sống hàng ngày của học sinh và vận dụng vào đời sống
III. CÁC CƠ SỞ KHOA HỌC CỦA PP DẠY HỌC TỰ NHIÊN Ở TH
KHTN là môn học được xây dựng và phát triển trên nền tảng của vật lí, hóa học, sinh học và khoa học Trái Đất.
KHTN là khoa học có sự kết hợp nhuần nhuyễn lí thuyết với thực nghiệm.
KHTN luôn đổi mới để đáp ứng nhu cầu của cuộc sống hiện đại.
Là môn học có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển toàn diện của học sinh.