Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การตรวจพิเศษทารกในครรภ์ ANC (Biophysical profile (BPP) :<3:…

- - - - Pregnancy-associated placenta protein A (PAPP-A)
        
        ระดับ PAPP-A ในกระแสเลือดมารดาที่ตั้งครรภ์ทารกกลุ่มอาการดาวน์จะต่ำกว่ามารดาที่ตั้งครรภ์ปกติ
        
        ผลิตจากถุงไข่แดงของตัวอ่อนและตับ
      - Nuchal translucency (NT)
        
        วัดความหนาของน้ำที่สะสมใต้ท้ายทอยทารก ทารกที่มี NT หนาผิดปกติจะมีโครโมโซมผิดปกติ
        
        ผลิตจากต่อมน้ำหลังต้นคอ
      - Human Chorionic Gonadotropin (hCG)
        
        ระดับ hCG ในกระแสเลือดมารดาที่ตั้งครรภ์ทารกกลุ่มอาการดาวน์จะสูงเป็น 2 เท่าของมารดาที่ตั้งครรภ์ปกติ
        
        ผลิตจากรก
      - ตรวจคัดกรองระหว่างอายุครรภ์ 11 – 13 สัปดาห์
    - - Human Chorionic Gonadotropin (hCG)
        
        ระดับ hCG ในกระแสเลือดมารดาที่ตั้งครรภ์ทารกกลุ่มอาการดาวน์จะสูงเป็น 2 เท่าของมารดาที่ตั้งครรภ์ปกติ
        
        ผลิตจากรก
      - Unconjugated estriol (uE3)
        
        มารดาที่ตั้งครรภ์ทารกกลุ่มอาการดาวน์จะมีค่าต่ำกว่ามารดาที่ตั้งครรภ์ปกติ 25%
        
        ผลิตจากรกและต่อมหมวกไตของตัวอ่อน
      - Alpha-fetoprotein (AFP)
        
        ระดับ AFP ในกระแสเลือดมารดาที่ตั้งครรภ์ทารกกลุ่มอาการดาวน์จะมีค่าต่ำกว่ามารดาที่ตั้งครรภ์ปกติ
        
        ผลิตจากุงไข่แดงของตัวอ่อนและตับอ่อน
      - Quadruple marker test
        
        มารดาที่ตั้งครรภ์ทารกกลุ่มอาการดาวน์จะมีค่าสูงเป็น 2 เท่าของมารดาตั้งครรภ์ปกติ
        
        ผลิตจากรก
      - ตรวจคัดกรองระหว่างอายุครรภ์ 14 – 16 สัปดาห์
    - - ในกลุ่มที่มีความเสี่ยง ตรวจวินิจฉัยก่อนคลอดด้วยการเจาะน้ำคร่ำ (Amniocentesis)
      - คัดกรองได้ 90 %
    - - การตั้งครรภ์แฝด (Multiple gestation)
        
        ระดับสารชีวเคมีแต่ละชนิดในกระแสเลือดมารดาที่ตั้งครรภ์แฝดจะสูงประมาณ 2 เท่าของมารดาที่ตั้งครรภ์เดี่ยว
      - เบาหวานในมารดา (Diabetes mellitus)
        
        ระดับของ AFP ในมารดาที่เป็น type 1 DM (IDDM) จะต่ำกว่าปกติ
      - น้ำหนักตัวมารดา (Body weight)
        
        ระดับสารชีวเคมีในกระแสเลือดมารดาจะต่ำลง หากน้ำหนักตัวมารดามากขึ้น
      - การตั้งครรภ์ด้วยวิธี In vitro fertilization (IVF)
        
        กรณี มารดาได้รับการกระตุ้นด้วยฮอร์โมนระหว่างการใช้เทคโนโลยีช่วยการเจริญพันธุ์ด้วยวิธี IVF เมื่อตรวจวัดระดับสารชีวเคมีในกระแสเลือดพบว่า ระดับ hCG มีแนวโน้มจะสูง ส่วนระดับ uE3 มีแนวโน้มจะต่ำกว่าปกติ
      - เชื้อชาติ (Race)
        
        ระดับ AFP ในสตรีผิวดำ จะสูงกว่าสตรีผิวขาว และสตรีชาวเอเชีย เช่นเดียวกับระดับ uE3, total β-hCG และ free β-hCG จะสูงในสตรีผิวดำเมื่อเทียบกับสตรีผิวขาว ในขณะที่ระดับ Inhibin A จะต่ำในสตรีผิวดำ
      - ปัจจัยอื่นๆ
        
        มารดาที่สูบบุหรี่จะมีระดับ hCG ต่ำกว่าปกติ 20-30% ส่วนระดับ uE3 และ AFP ก็อาจมีผลได้เล็กน้อย
        
        ทารกเพศชายจะมีระดับ AFP สูงกว่าทารกเพศหญิง
        
        ปัจจัยอื่นๆ เช่น parity และ SLE พบว่ามีอิทธิพลต่อระดับสารชีวเคมีได้เช่นกัน แต่ไม่จำเป็นต้องปรับระดับใหม่เนื่องจากผลดังกล่าวมีน้อย และยังมีข้อมูลการศึกษาไม่พอเพียงในการนำมาใช้ในทางปฏิบัติ
  - - - อายุครรภ์ที่เหมาะสม 20 – 22 สัปดาห์
      - ตรวจเลือด
        
        ทางสายสะดือ
      - ภาวแทรกซ้อนที่อาจเกิด :warning:
        
        การแท้งบุตร
    - - อายุครรภ์ที่เหมาะสม 16 – 18 สัปดาห์
      - ตรวจน้ำคร่ำ
        
        เจาะทางผนังหน้าท้อง
      - คำแนะนำหลังตรวจ
        
        งดออกแรงหนัก :no_entry:
        
        งดมีเพศสัมพันธ์ :no_entry:
        
        รับประทานยาแก้ปวด :check:
      - กรณีเสี่ยง :!:
        
        Thalassemia
        
        โรคที่เกี่ยวข้องกับโครโมโซม
        
        Down's syndrome
        
        Patau's syndrome
        
        Turner syndrome
        
        Cystic Fibrosis
      - ภาวแทรกซ้อนที่อาจเกิด :warning:
        
        การติดเชื้อ
        
        การแท้งบุตร
        
        มีรอยรั่วที่รก
    - - ตรวจเนื้อรก
        
        ทางปากมดลูก
        
        ทางหน้าท้อง
      - อายุครรภ์ที่เหมาะสม 8 – 11 สัปดาห์
      - ภาวแทรกซ้อนที่อาจเกิด :warning:
        
        การแท้งบุตร
  - - - มีความเสี่ยงสูง มากกว่า 1 ใน 200
    - - มีความเสี่ยงต่ำ น้อยกว่า 1 ใน 200
- - - - ตรวจดูความพิการแต่กำเนิดและความผิดปกติโครงสร้างร่างกายทารกในครรภ์
        
        เนื้อปอด
        
        หัวใจ
        
        ทรวงอก
        
        ผนังหน้าท้อง
        
        โครงกระดูกแขน ขา มือ เท้า
        
        อวัยวะภายในช่องท้อง
        
        ไต
        
        ลำไส้
        
        ตับ
        
        กระเพาะปัสสาวะ
        
        อื่น ๆ
        
        ใบหน้า
        
        เนื้อสมอง
        
        กะโหลกศีษะ
      - อายุครรภ์ที่เหมาะสม 18-22 สัปดาห์
    - - ตรวจติดตามตำแหน่งทารก
      - สงสัยภาวะน้ำคร่ำผิดปกติ
      - ประเมินท่าของทารก
      - มีเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด หรือน้ำเดิน เป็นต้น
      - ประเมินน้ำหนักทารกเมื่อใกล้คลอด
      - ตรวจดูความสมบูรณ์ของทารกในครรภ์ได้
      - ตรวจติดตามการเจริญเติบโตของทารกใรครรภ์เสี่ยงสูง
    - - มีอาการผิดปกติ เช่น ปวดท้อง มีเลือดออก สงสัยอาจเกิดการแท้งหรือท้องนอกมดลูก
      - มีความเสี่ยงตั้งครรภ์แฝด เช่น การใช้เทคโนโลยีในการช่วยการตั้งครรภ์
      - จำประจำเดือนไม่ได้แน่นอน ประจำเดือนมาไม่สม่ำเสอ หรือตั้งครรภ์ขณะใช้ยาคุม
      - เพื่อคัดกรองกลุ่มอาการดาวน์ โดยการวัดความหนาของผนังคอ
  - - - ตรวจวัดปริมาณและความเร็วของกระแสเลือด
      - ตรวจสอบความผิดปกติของจำนวนเส้นเลือดและรูปร่างหัวใจ
        
        Umbilical artery : การไหลเวียนของเลือด
        
        Middle cerebral artery : ภาวะ Hypoxia หรือ IUGR ซีด
        
        Ductus venous และ umbilical vein : การทำงานของหัวใจ
        
        หัวใจพิการ
        
        บวมน้ำ (Hydrops fetalis)
        
        IUGR ชนิดรุนแรง
    - - สามารถตรวจผ่านทางผนังหน้าท้อง และช่องคลอดได้
      - ใช้คลื่นความถี่สูงในการตรวจ ข้อมูลที่ได้รับจะเกิดจากการสะท้อนของคลื่น ultrasonic เป็นภาพ มีทั้ง 2มิติ 3มิติ 4มิติ แบ่งตามความละเอียดและความสมจริงของภาพ
- - - - ไม่พบ Late deceleration หรือ Variable deceleration ของ FHR ในช่วง 3 Contraction ใน 10 นาที :green_cross:
    - - พบ Late deceleration มากกว่า 50%ของจำนวนครั้งการหดรัดตัวมดลูก ใน 10 นาที :check:
    - - Suspicious
        
        มี Late deceleration หรือ Variable deceleration น้อยกว่า 50%
      - Hyperstimulation
        
        มี Late deceleration โดยมีมดลูกหดรัดหัวถี่กว่าทุก 2 นาที หรือหดรัดหัวนานกว่า 90 วินาที หรือหดรัดหัวตลอดเวลา (Tetanic contraction)
  - - - แพทย์จะไม่ทำการตรวจ Contraction Stress Test ในกรณีต่อไปนี้ :!!:
        
        Previous cesarean section
        
        multiple gestation
        
        Preterm Premature Rupture of Membranes
        
        hydramnios
- - - - มากกว่า 6 คะแนน :explode:
        
        เฝ้าติดตาม
      - น้อยกว่า 6 คะแนน :explode:
        
        ต้องมีการตรวจประเมินเพิ่มเติม หรือให้คลอด
      - 8-10 คะแนน :explode:
        
        ปกติ เฝ้าติดตาม
    - - ปริมาณน้ำคร่ำ (amniotic fluid measurement) :pencil2:
        
        2 คะแนน : วัดน้ำคร่ำจากแอ่งลึกสุดในแนวดิ่งอย่างน้อย 2 ซม.
        
        0 คะแนน : ดน้ำคร่ำจากแอ่งลึกสุดในแนวดิ่งน้อยกว่า 2 ซม
      - การเคลื่อนไหว (fetal movement และ tone) :pencil2:
        
        การเคลื่อนไหว (fetal movement, FM)
        
        0 คะแนน : มีการเคลื่อนไหว น้อยกว่า 2 ครั้งใน 30 นาที
        
        2 คะแนน : มีการเคลื่อนไหว มากกว่า 2 ครั้งใน 30 นาที
        
        การตรวจ tone(fetal tone, FT)
        
        2 คะแนน : มีการงอแขนหรือเหยียดแขนอย่างน้อย 1 ครั้ง
        
        0 คะแนน : มีการงอแขนหรือเหยียดแขนช้า
      - การหายใจ (fetal breathing movement, FBM) :pencil2:
        
        2 คะแนน : หายใจอย่างน้อย 1 ครั้งนาน 30 วินาที
        
        0 คะแนน : ไม่มีการหายใจใน 30 นาทีหรือหายใจนานไม่ถึง 30 วินาที
      - Non stress test (NST) :pencil2:
        
        0 คะแนน : Non Reactive
        
        2 คะแนน : Reactive
  - - - fetal breathing movement จัดเป็นการเคลื่อนไหวแบบ paradoxical
        
        ถ้ามีการเคลื่อนไหวของทรวงอกและกะบังลมหรือสะอึกนานต่อเนื่อง อย่างน้อย 30 วินาทีตั้งแต่หนึ่งครั้งเป็นต้นไปใน 30 นาที ถือว่าปกติ
        
        ในจังหวะหายใจเข้า จะมีการยุบเข้าของทรวงอกกะบังลมจะเลื่อนต่ำลงไปด้วย แต่ในขณะหายใจออก ทรวงอกจะขยายทางด้านข้าง ส่วนกะบังลมจะเลื่อนขึ้นตามไปด้วย
    - - การตรวจ tone(fetal tone, FT)
        
        ถ้ามีการเคลื่อนไหว ในลักษณะกำและคลายมือเต็มที่และกำมือใหม่ หรือ งอแล้วเหยียดของลำตัวหรือ แขนขา โดยต้องเป็นลักษณะของ complete flexion อย่างน้อย 1 ครั้ง แปลผลว่าปกติ
        
        ถ้ามีการเคลื่อนไหว ในลักษณะกำและคลายมือเต็มที่และกำมือใหม่ หรือ งอแล้วเหยียดของลำตัวหรือ แขนขา โดยต้องเป็นลักษณะของ complete flexion อย่างน้อย 1 ครั้ง แปลผลว่าปกติ
      - การเคลื่อนไหว (fetal movement, FM)
        
        การขยับแขนขาหรือมือ แตะแรงหรือเบา ก็จัดว่าเป็นการเคลื่อนไหวของทารกได้หมด โดยต้องเห็นอย่างน้อย 3 ครั้งใน 30 นาที การเคลื่อนไหวของแขนขาและลำตัว พร้อม ๆ กัน ถือว่าเป็น 1 ครั้ง ไม่นับแยกกัน
    - - น้ำคร่ำน้อย เพราะบ่งชี้ได้ถึงภาวะเครียดของทารกทำให้สร้างปัสสาวะได้น้อย หรือ อาจเป็นปัจจัยให้เกิดภาวะขาดออกซิเจน
      - ข้อสังเกต
        
        ปริมาณน้ำคร่ำมากผิดปกติหรือครรภ์แฝดน้ำ (polyhydramnios) ซึ่งแอ่งที่ลึกที่สุดมีค่ามากกว่า 8 เซนติเมตร
        
        รวจหาความผิดปกติโดยละเอียดของมารดาและทารกในครรภ์ เช่น ความผิดปกติของระบบประสาท ทางเดินอาหาร หรือ โครโมโซม เป็นต้น
        
        ปริมาณน้ำคร่ำน้อยผิดปกติ (oligohydramnios ) หรือมีแอ่งน้ำคร่ำที่ลึกที่สุดน้อยกว่า 2 เซนติเมตร
        
        สัมพันธ์กับภาวะทารกโตช้าในครรภ์ และมีแนวโน้มที่จะเกิดอันตรายต่อทารกในครรภ์ เลือดไปเลี้ยงทารกน้อยลง
      - ปริมาณน้ำคร่ำในที่นี้ใช้แอ่งที่ลึกที่สุด (deep vertical pocket, DVP) ซึ่งวัดด้วยอัลตราซาวด์ โดยวางหัวตรวจให้อยู่ในแนวตั้ง หาแอ่งที่มีน้ำคร่ำลึกมากที่สุด โดยที่ไม่มีส่วนของทารกหรือสายสะดืออยู่บริเวณนั้น
  - - - ภาวะน้ำตาลในเลือดสูง
      - รกลอกตัวก่อนกำหนด
      - การได้รับยา หรือสารเสพติดต่าง ๆ
    - - ภาวะน้ำคร่ำน้อย
      - การเคลื่อนไหวผิดปกติ
      - ภาวะ Acidosis
- - - - ความดันโลหิตสูง
      - โรคเบาหวาน
  - - - ใน 2 ครั้งที่ทารกมีการเคลื่อนไหว อัตราการเต้นของหัวใจจะเพิ่มขึ้นอีกประมาณ 15 ครั้งต่อนาทีและสูงขึ้นอย่างน้อย 15 วินาที
      - ทารกเคลื่อนไหวอย่างน้อย 2 ครั้ง ใน 20 นาที
      - Baseline FHR ระหว่าง 110-160 ครั้งต่อนาที
    - - ไม่พบการเปลี่ยนแปลงของอัตราการเต้นของหัวใจทารกในครรภ์ในขณะที่มีการเคลื่อนไหว หรือทารกไม่มีการเคลื่อนไหว
      - ในระยะเวลานาน 40 นาที อัตราการเต้นของหัวใจพื้นฐานน้อยกว่าค่าปกติ หรือตรวจไม่พบ
  - - - ด้านมารดา
        
        ได้รับยากดประสาท
        
        ทำให้ variablility และ acceleration ลดลง
        
        ได้รัสารกระตุ้นบางอย่าง ได้แก่ cocaine และ nicotine
        
        เพิ่มระดับ baseline FHR ให้ต่ำลง แต่ลดความแรงของ Acceleration
        
        ได้รับยาลดความดันโลหิต กลุ่ม Beta-blocking agent
        
        ลดระดับ baseline FHR ให้ต่ำลงและลดความถี่ของการเกิด Acceleration
      - ด้านทารก
        
        อายุครรภ์ก่อนกำหนดมากจะมี Acceleration น้อย
        
        เกิด Acute hypoxemia
        
        เกิด Chonic hypoxia