Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การประเมินสุขภาพทารกในครรภ์ (Non Stress Test (NST) :<3:…

- - - - Reactive หมายถึง การเพิ่มขึ้นของ FHR มากกว่าหรือเท่ากับ 15 bpm และนานกว่า 15 วินาที อย่างน้อย 2 ครั้งในช่วงการตรวจ 20 นาที อาจเกิดในช่วงใดของการตรวจภายใน 40 นาทีก็ได้ โดยระหว่างที่ตรวจสามารถกระตุ้นการเคลื่อนไหวด้วย artificial larynx กระตุ้นครั้งละ 1-2 วินาทีที่หน้าท้องมารดาซึ่งสามารถทำซ้ำได้ 3 ครั้ง ถ้าอายุครรภ์น้อยกว่า 32 สัปดาห์ ให้ลดเกณฑ์ลง ให้มีการเพิ่มขึ้นของ FHR อย่างน้อย 10 bpm และนานกว่า 10 วินาที ก็ถือว่า reactive เช่นเดียวกัน โดยที่ FHR baseline อยู่ในช่วง 110-160 bpm และ baseline variability อยู่ในช่วง 5-25 bpm
    - - การเพิ่มขึ้นของ FHR ไม่เป็นไปตามเกณฑ์หรือไม่มีการเพิ่มขึ้นของ FHR เลยในการตรวจนาน 40 นาที
  - - - ได้รับยาลดความดัน เช่น beta-blocking agent จะลดระดับ baseline FHR ให้ต่ำลงและลดความถี่ของการเกิด acceleration ได้
      - ยากดประสาท เช่น barbiturate opiate จะทำให้ระยะ 1F ยาวนานขึ้น ทำให้ variability และ acceleration ลดลง
      - การได้รับสารกระตุ้นบางอย่าง เช่น cocaine nicotine จะเพิ่ม baseline FHR แต่ละความแรงของ acceleration ทำให้ระยะเวลานาการตรวจนานขึ้น
    - - อายุครรภ์ ถ้าก่อนกำหนดมาก ก็จะมี acceleration น้อย
      - การเกิด acute hypoxemia จะมีผลทันทีทำให้ทารกเคลื่อนไหวลดลง และไม่ค่อยมี acceleration ของ FHR
      - chronic hypoxia จะค่อยเกิด มักตรวจไม่เจอในทันทีต้องใช้เวลาเป็นวันหรือสัปดาห์
        ขึ้นกับความรุนแรง
- - - - การทำ nipple stimulation โดยใช้มือคลึงที่หัวนมทั้งสองข้างอย่างต่อเนื่อง หรือ คลึงไปมาที่หัวนมข้างเดียวนาน 2 นาที แล้วหยุด 5 นาที ถ้าการหดรัดตัวยังไม่ถึงเกณฑ์ให้กระตุ้นแบบเดิมต่อ
      - กระตุ้นด้วย oxytocin โดยให้ทางหลอดเลือดดำ เริ่มที่ 0.5 mU/เพิ่มได้ทีละ 2 เท่า ทุก 15-20 นาที จนกระทั่งมี การหดรัดตัวของมดลูก 3 ครั้งใน 10 นาที แต่ละครั้งนาน 40-60 วินาที หรือ
  - - - Suspicious หมายถึง มี Late deceleration น้อยกว่าครึ่งหนึ่งของการทดสอบ
      - Hyperstimulation หมายถึง มี Late deceleration ขณะที่มีหรือตามหลังการหดรัดตัวของมดลูกที่นานกว่า 90 วินาที หรือบ่อยกว่าทุก 2 นาที แต่ถ้ามีการหดรัดตัวบ่อยโดยที่ไม่มี late deceleration ให้แปลผลเป็น negative
      - Unsatisfied หมายถึงไม่สามารถทำ ให้มีการหดรัดตัวของมดลูกที่เหมาะสมได้ หรือคุณภาพการบันทึกไม่ดี แปลผลไม่ได้
- - - - การไหลเวียนของเลือดที่มดลูกจะมากขึ้น เพราะความต้านทานของหลอดเลือดจะลดลงตามอายุครรภ์ โดยเฉพาะช่วงต้นของไตรมาสที่สอง ในรายที่มีปัญหาการไหลเวียนของมดลูกที่ไม่ดี ก็จะพบความผิดปกติของรูปคลื่นเสียงดอพเลอร์ได้ ในภาวะปกติช่วงไตรมาสแรกจะพบลักษณะ
        early diastolic notch ได้
  - - - มีการใช้อย่างแพร่หลายและสามารถทำได้ง่ายเมื่อเทียบกับเส้นเลือดที่ตำแหน่งอื่น ๆ ของทารก
        ความผิดปกติของรูปคลื่นเสียงนี้ อาศัยหลักการที่ เมื่อมีปัญหา uteroplacental insufficiency การไหลเวียนของเลือดที่รกจะลดลง ความต้านทานของรกจะเพิ่มขึ้น ทำให้การไหลเวียนของเลือดในจังหวะคลายตัวน้อยลง ลักษณะรูปคลื่นที่ผิดปกติจะเห็น diastole(d) wave ต่ำลง ถ้าในรายที่รุนแรง ลักษณะของ d wave จะหายไป หรือคือ absent end diastolic velocity(AEDV) หรืออาจะจะมีการสะท้อนหรือไหลย้อนกลับเป็น reverse end diastolic velocity(REDV) ได้
        ซึ่งถ้าพบลักษณะ REDV ควรพิจารณาให้คลอดให้เร็วที่สุด เพราะสัมพันธ์กับทารกเสียชีวิตในครรภ์สูง ถ้าเป็นการวัดเชิงปริมาณ ให้ดูจากค่าดัชนีคลื่นเสียงดอพเลอร์ ถ้ามากกว่า 2 เท่า
        ของแต่ละอายุครรภ์ก็แปลผลว่าผิดปกติ เช่นกัน
    - - เป็นการวัดการไหลเวียนของเลือดในสมองของทารก ในรายที่มีปัญหา uteroplacental insufficiency ถึงแม้การไหลเวียนของเลือดในร่างกายจะลดลง แต่การไหลเวียนที่ไปยังสมองจะเพิ่มขึ้นตรงข้ามกันกับ umbilical artery เป็นผลของ brain sparing effect ที่เลือดพยายามไหลเวียนไปยังอวัยวะที่มีความจำเป็นต่อการดำรงชีวิต จึงทำให้การไหลเวียนที่สมอง หัวใจ ต่อมหมวกไต ต่าง ๆ เหล่านี้เพิ่มขึ้น ลักษณะรูปคลื่นจึงเห็น d wave สูงขึ้น หรือ ถ้าเป็นการวัดเชิงปริมาณ ให้ดูจากค่าดัชนีคลื่นเสียงดอพเลอร์ ถ้ามากกว่า 2 เท่า ของแต่ละอายุครรภ์ก็แปลผลว่าผิดปกติ จึงนำมาใช้ในการตรวจสุขภาพภาวะทารกโตช้าในครรภ์ร่วมกับ umbilical artery
        จะเพิ่มความแม่นยำมากยิ่งขึ้น
    - - เป็นการตรวจคลื่นเสียงดอพเลอร์ในเส้นเลือดดำ ซึ่งจะเป็นตัวที่บ่งชี้ถึงการทำงานของหัวใจ ในรายที่มีการทำงานของหัวใจล้มเหลวจากสาเหตุต่าง ๆ เช่น ทารกโตช้าในครรภ์ชนิดรุนแรง หัวใจพิการ เป็นต้น หรือเป็นทารกบวมน้ำ (Hydrops fetalis) การตรวจดู venous Doppler ไม่ว่าจะเป็น ductus venosus หรือ inferior vena cava จะประเมินความรุนแรงของโรคได้
- - - - ตรวจเมื่ออายุครรภ์ 11-13สัปดาห์ ประกอบด้วยการวัดความหนาแน่นของน้ำที่สะสมบริเวณต้นคอทารกโดยใช้อัลตร้าซาวด์ ร่วมกับการตรวจหาค่าสารชีวเคมีในกระแสเลือดของสตรีตั้งครรภ์ 2 ชนิด คือ BHCG และ PAPP-A สามารถคัดกรองทารกดาวน์ซินโรมได้ประมาณ 80%
    - - สำหรับตรวจเมื่ออายุครรภ์ 14-16 สัปดาห์ มี 2 ทางเลือกคือ Triple screening สามารถคัดกรองทารกดาวน์ซินโดรมได้ประมาณ 60 % และ Quadruple screening สามารถคัดกรองทารก
        ดาวน์ซินโดรมได้ประมาณ 80 %
      - กลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงต่อการที่ทารกในครรภ์เป็นดาวน์ซฺนโดรมให้ตรวจวินิจฉัยก่อนคลอดด้วยวิธีการเจาะน้ำคร่ำ(Amniocentesis)
        
        ข้อบ่งชี้ทั่วไปของการเจาะน้ำคร่ำ
        
        มารดาที่มีอายุ 35 ีขึ้นไป ณ วันกำหนดคลอด
        
        มีผลความเสี่ยงสูงจากผลการคัดกรองความเสี่ยงทารกดาวน์ซินโดรม
        
        อัลตราซาวด์พบว่าทารกมีความผิดปกติ
        
        ทารกหรือครรภ์ก่อนหน้านี้มีความผิดปปกติของโครโมโซม
        
        บิดามารดาเป็นคู่เสี่ยงที่จะมีทารกเป็นโรคธาลัสซีเมียอย่างรุนแรง
    - - หญิงตั้งครรภ์ที่มาพบแพทย์ตั้งแต่ไตรมาสแรกแนะนำให้ตรวจวิธีนี้เนื่องงจากสามารถคัดกรองทารก
        ดาวน์ซินโดรมได้ประมาณ 90 %
      - ถ้าตรวจวิธีคัดกรองในช่วงไตรมาสแรกพบเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงต่ำให้ตรวจ Quadruple screening ในไตรมาสสองต่อ ถ้าพบเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงให้ตรวจวินิจฉัยก่อนคลอดด้วยการ
        เจาะน้ำคร่ำ(Amniocentesis)
  - - - การเจาะดูดเลือดจากหลอดเลือดสายสะดือ
        
        เพื่อตรวจโครโมโซม
        
        เพื่อตรวจหาระดับสาร Bilirubin สำหรับตั้งครรภ์ที่สงสัยว่าทารกมีปัญหาซีด
        
        เพื่อตรวจหาโรคที่ถ่ายทอดทางพันธุกรรม
        
        เพื่อตรวจหาความผิดปกติของสารชีวเคมีสำหรับรายที่มีประวัติในครอบครัว
    - - เป็นการตรวจโครโมโวมจากชิ้นเนื้อรก สามารถทำได้ด้วยการตัดชิ้นเนื้อรก ปริมาณ 15-30 กรัม จากหญิงตั้งครรภ์แล้วบรรจุในหลอดที่มีน้ำยาเลี่ยงเซลล์(cell culture media)ด้วยวิธีการปลอดเชื้อแล้วนำมาเพาะเลี้ยงเพิ่มจำนวนเซลล์หลังจากนั้น10-14วันจะถูกนำมาเตรียมโครโมโซมหยดลงแผ่นสไลด์เพื่อตรวจหาความผิดปกติของโครโมโซมต่อไป
        
        ข้อห้ามในการตรวจ CVS
        
        ตั้งครรภ์แฝด
        
        มีปัญหาเรื่องเลือดออกในขณะตั้งครรภ์
        
        ผู้ที่มีปัญหาเรื่องการติดเชื้อ
    - - เพื่อตรวจหาโครโมโซม เป็นกระบวนการนำน้ำคร่ำที่อยู่รอบตัวของทารกในโพรงมดลูกออกมา เพื่อทำการตรวจหาโครโมโซมของทารก โดยอายุครรภ์ที่เหมาะสมในการเจาะน้ำคร่ำคือ 15-20 สัปดาห์ ภาวะแทรกซ้อนที่สำคัญคือการแท้งบุตร
- - - - อัตราการเต้นของหัวใจ
      - การเคลื่อนไหว
        
        ปกติ : มีการเคลื่อนไหวมากกว่า 2 ครั้งใน 30 นาที
        ผิดปกติ : การเคลื่อนไหวน้อยกว่า 2 ครั้งใน 30 นาที
      - Muscle Tone
      - การหายใจ
        
        ปกติ : หายใจ 1 ครั้ง ใน 30 นาที
        ผิดปกติ : ไม่มีการหายใจใน 30 นาที
      - น้ำคร่ำ