Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ความผิดปกติด้านจิตใจในระยะหลังคลอด (การพยาบาล : (สนับสนุนให้ได้รับการประคั…
ความผิดปกติด้านจิตใจในระยะหลังคลอด
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
(postpartum depression)
อาการและอาการแสดง
ซึมเศร้าโดยมีอาการเกือบทั้งวัน
เบื่ออาหาร น้ำหนักลดลง หรือกินจุ
นอนไม่หลับ หรือนอนมากกว่าปกติ
รู้สึกตนเองไร้ค่า หรือรู้สึกผิดอย่างไม่สมเหตุสมผล
อาจมีความคิดในการฆ่าตัวตาย หรือทำร้ายบุตร
การวินิจฉัย
ใช้เกณฑ์ของ DSM-V
โดยมีอาการตามเกณฑ์อย่างน้อยต้องมีข้อ 1 หรือข้อ 2 หนึ่งข้อ และมีอาการนานอย่างน้อย 2 สัปดาห์
สาเหตุ
ความตึงเครียดทางร่างกาย
การเปลี่ยนแปลงทางของร่างกายในระยะคลอด
เจ็บปวดมากระหว่างคลอด
เกิดอาการเหนื่อยล้าเนื่องจากการคลอดลำบาก
เสียเลือด สูญเสียน้ำและอิเลคโตรลัยท์
การลดลงของ estrogen progesterone corticotropin releasing hormone ทันทีหลังคลอด
ประสบการณ์ของการคลอดไม่ดี
ความตึงเครียดทางจิตใจ
ตั้งครรภ์ที่ไม่ได้มีการวางแผน
ปัญหาในชีวิตสมรส
ไม่ได้รับการดูแลเอาใจใส่อย่างเพียงพอ
วิตกกังวลต่อการเปลี่ยนแปลงภาพลักษณ์ของตนเอง
วิตกกังวลต่อความสมบูรณ์ของบุตร
ความล้มเหลวในการปรับตัวต่อบทบาทการเป็นมารดา
ความตึงเครียดทางสังคม
มารดาวัยรุ่นที่ต้องพึ่งพาบิดามารดา
ไม่ได้รับการเตรียมตัวก่อนคลอด
เศรษฐานะ ยากจน
มารดาหลังคลอดที่ได้รับการดูแลอย่างเคร่งครัดจากครอบครัว
เริ่มอาการตั้งแต่ 4 สัปดาห์ถึง 1 ปีหลังคลอด อาการรุนแรงจนรบกวนความเป็นอยู่และการเลี้ยงดูทารก อาการเป็นอยู่นานได้ถึง 6 เดือนหลังคลอดหรือนานกว่า
ภาวะโรคจิตหลังคลอด
(postpartum psychosis)
อาการแสดง
อาการนำ
นอนไม่หลับ ฝันร้าย
หงุดหงิดง่าย อารมณ์ไม่แน่นอน
มักเป็นในระยะ 2 - 3 วันแรกหลังคลอด
ขาดสมาธิ พูดเร็ว
อาการโรคจิต
bipolar disorder
มีทั้งอาการซึมเศร้าและอาการแมเนีย
การประเมินและวินิจฉัย
ซักประวัติ
แบบประเมินภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
หงุดหงิดง่าย หลงผิด
ร้องไห้ไม่มีสาเหตุ นอนไม่หลับ
ตรวจร่างกาย
สังเกตอาการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นกับมารดาหลังคลอด
สาเหตุ
มีประวัติไบโพลาร์ (bipolar) มีโอกาสที่จะเป็นโรคนี้สูงถึง 40%
มีลักษณะบุคลิกภาพแปรปรวน
มีความเครียดในระยะตั้งครรภ์
ประวัติบุคคลในครอบครัวป่วยด้วยโรคไบโพลาร์
เคยมีประวัติเป็นโรคจิตหลังคลอด
เกิดความวิกลจริตร่วมกับความผิดปกติด้านอารมณ์ จะมีอาการของโรคไบโพลาร์และโรคจิตเภท โดยมักเริ่มเกิดอาการใน 2 – 3 วันแรกหลังคลอดอาจพบได้ภายใน 1 เดือนแรกหลังคลอด
การรักษา
รักษาทางจิตโดยใช้จิตบำบัด
ใช้ในรายที่อาการไม่รุนแรง หรือรักษาร่วมกับการใช้ยา
จิตบำบัดรายบุคคล
จิตบำบัดกลุ่ม
จิตบำบัดครอบครัว
แก้ไขสิ่งแวดล้อม
จัดสภาพแวดล้อมให้น่าอยู่
ให้มารดาหลังคลอดช่วยกิจกรรมต่างๆเท่าที่พอทำได้
ไม่ควรแยกบุตรจากมารดา
ให้มารดาได้มองเห็นบุตรเสมอ
รักษาทางกาย
ยาต้านโรคจิต
ยาควบคุมอารมณ์
ยาลิเที่ยมควรงดให้นมบุตร
ยาแก้ซึมเศร้า
การช็อคไฟฟ้า (ECT)
การพยาบาล :
สนับสนุนให้ได้รับการประคับประคองทางจิตใจจากครอบครัว
ส่งเสริมและให้กำลังใจในการแสดงบทบาทการเป็นมารดา
รับฟังปัญหาต่าง ๆ ของมารดาหลังคลอด พร้อมทั้งให้คาแนะนำ
ดูแลรักษาเพื่อบำบัดภาวะซึมเศร้าอย่างเหมาะสม
ประเมินภาวะซึมเศร้าหลังคลอด