Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การตรวจพิเศษทารกในครรภ์ ANC (CST (Contraction Stress Test) :<3:…

- - - - ทารกเคลื่อนไหวอย่างน้อยสองครั้งใน 20 นาที
      - ในสองครั้งที่ทารกมีการ เคลื่อนไหวอัตราการเต้นของหัวใจจะเพิ่มขึ้นอีก ประมาณ 15 ครั้งต่อนาทีและสูงขึ้นอย่างน้อย 15 วินาที
    - - ทารกไม่มีการเคลื่อนไหวหรือ ไม่มีการเพิ่มขึ้นของการเต้นของหัวใจ ในระหว่างที่ทำ
      - บ่อยครั้งในการตรวจที่จะได้ผล Nonreactive เนื่องจากทารกไม่มีการเคลื่อนไหวเพียงพอ ที่เครื่องจะทำการอ่านผลได้ แพทย์จะทำการตรวจซ้ำอีกครั้งเมื่อเด็ก Active มากขึ้น แต่ถ้าผลยังคงเป็น Nonreactive ก็จะทำการตรวจอัลตร้าซาวด์แบบที่เรียกว่า Biophysical แต่ถ้าผลยังคงไม่ชัดเจนแพทย์ก็จะต้องทำ Contraction Stress Test (CST) และถ้าหากผลการตรวจแสดงว่าทารกมีสุขภาพไม่แข็งแรงแพทย์อาจแนะนำให้ ทำการคลอดก่อนกำหนด
- - - - การหดรัดหัวของมดลูก 3 ครั้งใน 10 นาที โดยไม่มี Late deceleration หรือ Variable deceleration
    - - late deceleration ในการหดรัดตัวส่วนใหญ่(ครึ่งหนึ่งหรือมากกว่า)
        โดนไม่มีการ หดรัดตัวมากเกินไป
      - ถ้ามี persistent late deceleration เกิดก่อนที่จะได้
        การหดรัดตัวที่เพียงพอ
      - Late deceleration มากกว่า 50 % เมื่อมดลูกมีการหดรัดหัว (แม้ว่าการหดรัดหัวของมดลูกน้อยกว่า 3 ครั้งใน 10 นาที)
    - - Suspicious
        
        มี Late deceleration หรือ Variable deceleration น้อยกว่า 50%
      - Hyperstimulation
        
        พบมี Late deceleration โดยมีมดลูกหดรัดหัวถี่กว่าทุก 2 นาที หรือหดรัดหัวนานกว่า 90 วินาที หรือหดรัดหัวตลอดเวลา (Tetanic contraction)
    - - ไม่สามารถอ่านผลของ FHR ได้หรือการหดรัดหัวของ มดลูกไม่พอเพียงคือ น้อยกว่า 3 ครั้งใน 10 นาที
  - - - อาศัยกลไกการหลั่ง Oxytocin จากการกระตุ้นหัวนม
      - เมื่อมีการกระตุ้นหัวนมของหญิงมีครรภ์ จะทำให้กาส่งสัญญาณประสาทไปสู่ไขสันหลังผ่านไปยัง hypothalamus กระตุ้นให้ต่อมใต้สมองส่วนหลังให้หลั่ง hormone oxytocin เข้าสู่กระแสเลือด มีผลกระตุ้นกล้ามเนื้อเรียบ มีฤทธิ์กระตุ้นมดลูกส่วน fundus มากกว่าปากมดลูก จะทำให้มดลุกมีการหดรัดตัว โดยจะเพิ่มแรงบีบ เพิ่มความถี่โดยมีระยะพักหลังมีการหดรัดตัวมดลูก
      - วิธี
        
        จัดให้ผู้ป่วยนอนหงายหรือนอนตะแคงในท่าที่สบายและเหมาะสม
        
        ติดสายรัด external FHR mornitor และ uterine activity
        
        ให้มารดาใช้มือกระตุ้น คลึงเบา ๆ บริเวณยอด nipple ทำสลับ ซ้าย – ขวา โดยคลึงข้าง ละ 2 นาที แล้วหยุดพัก 3 นาที จึงเปลี่ยนไปกระตุ้นอีกข้างโดยวิธีเดียวกัน ทำไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งเริ่มมี Ut. Contraction จะแปลผลได้เมื่อมี contraction อย่างน้อย 3 ครั้งใน 10 นาที แต่ละครั้งกินเวลานาน 40-60 นาที
    - - เป็นการชักนำให้เกิดการหดรัดตัวของมดลูกโดยให้ Oxytocin ทาง intravenous drip
      - วิธี
        
        จัดหญิงมีครรภ์นอนในท่า semi-Fowler’s หรือเอียงขวา (โดยยกสะโพกข้างหนึ่งขึ้นประมาณ 4 นิ้ว ด้วยหมอนแข็ง ๆ ) ไม่ให้มี supine hypotension
        
        วัดความดันโลหิตเป็น base line ในระหว่างทดสอบเพื่อให้แน่ใจว่าไม่ supine Hypotension
        
        ติด tocodynamometer และ Doppler FHR reactivity เข้ากับหน้าท้องมารดาและปรับให้ได้สัญญาณที่ดีที่สุด
        
        เฝ้าสังเกต 15 – 20 นาที ประเมิน ประเมิน FHR reactivity ขณะที่มีการหดรัดตัวของมดลูกที่เกิดขึ้นเองโดยกำหนด ไว้ว่าการ หดรัดตัวของมดลูกที่เพียงพอคือ มี 3 ครั้ง ใน 10 นาทีDuration 40-60 วินาที
        
        ถ้ามีการหดรัดตัวเองก็ไม่ต้องให้ oxytocin กระตุ้น ถ้าหากมีการหดรัดตัวเอง โดยไม่ได้ขนาด
        เพียงพอแต่มี late deceleration เกิดขึ้นทุกครั้ง หรือเกือบทุกครั้งของการหดรัดตัวถือเป็นข้อบ่งห้ามในการกระตุ้นด้วย oxytocin ต่อ
      - ถ้าไม่มีการหดรัดตัวของมดลูกเริ่มให้ oxytocin โดยใช้ Infusion pump ในอัตรา 0.5 มิลลิยูนิต/นาที เพิ่มอัตราการให้อย่างช้า ๆ เช่น 2 เท่า ทุก ๆ 15 นาที จนกระทั่งได้ การหดรัดตัว 3 ครั้งใน 10 นาที แต่ละครั้งกินเวลานาน 40-60 นาที
      - ถ้าพบมี Iate deceleration เกิดขึ้นทุกครั้งที่หดรัดตัวแม้ว่าการหดรัดตัวยังไม่เพียงพอก็สรุปได้ว่า เป็นผลบวก และหยุดทดสอบได้
      - หลังหยุดให้ Oxytocin แล้วให้ Monitor การหดรัดตัวต่อไปจนกว่าการหดรัดตัวกลับคืนมาสู่ภาวะปกติ ใช้เวลาในการทดสอบราว 1-2 ชั่วโมง
- - - - ปกติ
        
        หายใจ 1 ครั้งใน 30 นาที
      - ผิดปกติ
        
        ไม่มีการหายใจใน 30 นาที
    - - ปกติ
        
        มีการเคลื่อนไหวมากกว่า 2 ครั้งใน 30 นาที
      - ผิดปกติ
        
        การเคลื่อนไหวน้อยกว่า2 ครั้งใน 30 นาที
    - - ปกติ
        
        มีการงอแขนหรือเหยียดแขนอย่างน้อย 1 ครั้ง
      - ผิดปกติ
        
        มีการงอหรือเหยียดอย่างช้า
    - - ปกติ
        
        มีการตอบสนองของหัวใจอย่างน้อย 2ครั้งใน 30 นาที
      - ผิดปกติ
        
        หัวใจไม่ตอบสนองต่อการเคลื่อนไหวอย่างน้อย 1 ครั้งใน 30 นาที
    - - ปกติ
        
        มีถุงน้ำคร่ำมากกว่า1ถุง
      - ผิดปกติ
        
        ไม่มีถุงน้ำคร่ำ
- - - - ตรวจความสมบูรณ์ของโครงสร้างศีรษะและโครงสร้างสมอง
      - ตรวจความสมบูรณ์ของอวัยวะบนใบหน้า
      - ตรวจความสมบูรณ์ของอวัยวะในช่องอก
      - ตรวจความสมบูรณ์ของอวัยวะในช่องท้อง
      - ตรวจความสมบูรณ์ของรูปทรงแขนขา
      - ตรวจความสมบูรณ์ของกระดูกสันหลังและพื้นผิว
      - ตรวจดูเพศของทารก
    - - ตรวจการเจริญเติบโตของทารก
      - ตรวจตำแหน่งและลักษณะของรก
      - ตรวจความผิดปกติที่เกิดขึ้นช่วงหลังของการตั้งครรภ์
      - การตรวจหลอดเลือดแบบพิเศษ (เฉพาะกรณีสงสัยการเจริญเติบโตผิดปกติ)
      - ตรวจวัดปริมาณน้ำคร่ำ
  - - - อัลตราซาวด์ทางช่องคลอด
        
        สอดอุปกรณ์ส่งคลื่นอัลตราโซนิกในรูปแบบแท่งที่เรียกกันว่าหัวตรวจทางช่องคลอดเข้าไปในช่องคลอด
        
        ถูกนำมาใช้ตรวจอัลตราซาวด์ในครั้งแรกเป็นหลัก เนื่องจากวิธีการนี้จะถูกใช้จนถึงประมาณ 11 - 12 สัปดาห์ของการตั้งครรภ์
        
        การสอดเข้าไปในช่องคลอดจะช่วยให้เห็นมดลูกในตำแหน่งที่ใกล้กับลูกในครรภ์มากกว่า จึงสามารถได้ภาพที่ละเอียด และไม่เพียงแต่ได้ตรวจสภาพของลูกเท่านั้น แต่ยังสามารถตรวจสภาพความแข็งแรงของมดลูกและรังไข่ของคุณแม่ได้อีกด้วย
        
        หัวตรวจจะมีการฆ่าเชื้อ และใส่ถุงยางอนามัยเฉพาะทางให้ทุกครั้ง จึงมีความสะอาดมาก
      - อัลตราซาวด์ทางหน้าท้อง
        
        ทำตั้งแต่ไตรมาสที่ 2 ของการตั้งครรภ์
        
        ใช้หัวตรวจตรวจจากภายนอกท้อง โดยจะทาเจลสำหรับช่วยให้คลื่นอัลตราโซนิกผ่านได้ดีที่ท้อง และค่อย ๆ เลื่อนหัวตรวจเท่านั้น
        
        ไม่มีความเจ็บปวด มีเพียงแค่จะรู้สึกเจลเย็นเล็กน้อย และจะต้องเปลี่ยนท่าทางและการหายใจตามคำสั่งให้ตรงกับตำแหน่งและการเคลื่อนไหวของลูก
    - - Ultrasonotomography
        
        เป็นวิธีที่แสดงข้อมูลที่ได้รับจากการสะท้อนของคลื่นอัลตราโซนิกเป็นภาพ 2 มิติ (แนวราบ)
        
        เป็นวิธีการตรวจที่ใช้กันมากที่สุด มีทั้งแบบตรวจทางช่องคลอดและทางหน้าท้อง
      - Color Doppler Image
        
        เป็นวิธีการตรวจอัลตราซาวด์ที่สามารถตรวจวัดปริมาณและความเร็วของกระแสเลือด
        
        ทำให้รู้ถึงความผิดปกติของจำนวนเส้นเลือดในสายสะดือและรูปร่างหัวใจของลูก
      - 3D
        
        เป็นวิธีที่ช่วยให้เห็นรูปร่างจริงแบบ 3 มิติของลูกในท้อง ราวกับได้แอบมองลูกผ่านหน้าต่าง
      - 4D
        
        แสดงเป็นภาพเคลื่อนไหวที่มีมิติเวลาเพิ่มจากวิธี 3D โดยจะสามารถเห็นการเคลื่อนไหวเบา ๆ สบาย ๆ ราวกับลูกกำลังเดินสำรวจอวกาศอยู่ในน้ำคร่ำ
  - - - กรณีอายุครรภ์น้อยกว่า 3 เดือน อาจต้องดื่มน้ำหลายๆ แก้วและกลั้นปัสสาวะ เพื่อให้มีน้ำอยู่ในกระเพาะปัสสาวะ จะทำให้เห็นภาพชัดเจนขึ้น
      - หากมีความจำ เป็นต้องตรวจผ่านทางช่องคลอด ให้ปัสสาวะทั้งก่อนการตรวจ
- - - - โรคที่เกี่ยวข้องกับโครโมโซม
        
        กลุ่มอาการดาวน์ซินโดรม
        
        กลุ่มอาการพาทัวซินโดรม (Patau's Syndrome)
        
        เทอเนอร์ซินโดรม (Turner Syndrome)
      - โดยการเจาะน้ำคร่ำจะทำให้แพทย์ระบุกลุ่มอาการเหล่านี้ได้ยกเว้นการระบุความรุนแรงของอาการ
    - - โรคซีสติกไฟโบรซีส (Cystic Fibrosis)
      - โรคธาลัสซีเมีย
      - การเจาะน้ำคร่ำจะไม่สามารถระบุโรคในคราวเดียวกันได้ โดยจะต้องนำตัวอย่างน้ำคร่ำไปตรวจหาโรคทีละโรคจึงจะเห็นผลชัดเจน
    - - กรณีที่มารดาเคยมีปัญหาเกี่ยวกับการตั้งครรภ์มาก่อนอาจต้องเจาะน้ำคร่ำเพื่อตรวจดูความแข็งแรงของครรภ์ และความเสี่ยงอื่น ๆ ร่วมด้วย
  - - - ที่ต้องเจาะเข็มเพื่อดูดน้ำคร่ำออกมา เพราะอาจทำให้การติดเชื้อลามเข้าไปภายในครรภ์ได้
    - - ในรายที่คุณแม่มีภาวะน้ำคร่ำน้อย หรือมีตำแหน่งของรกที่ผิดปกติ การเจาะน้ำคร่ำอาจประสบความสำเร็จ ในขณะที่หากมดลูกหดตัวก็อาจส่งผลกระทบได้ ทั้งนี้ ขึ้นอยู่กับการวินิจฉัยของแพทย์ว่าจะสามารถเจาะได้หรือไม่
  - - - Down syndrome
      - cystic fibrosis
    - - Spina bifida (การเปิดของสันหลัง กระดูกสันหลังไม่ปิด)
      - Anencephaly (สภาวะที่สมองไม่สมบูรณ์ หรือไม่มีสมอง)
  - - - อายุครรภ์ที่แน่นอน
      - จำนวนของทารก
      - การเต้นของหัวใจ
      - ท่าและตำแหน่งของทารก
      - ตำแหน่งของรก
      - ว่าอยู่ที่ตรงไหนเพื่อป้องกันไม่ให้เข็มแทงไปถูกทารก สายสะดือ หรือรก
  - - - พบได้ง่ายที่สุด ซึ่งอาจเกิดจากการเชื้อแบคทีเรียบนผิวหนัง หรือที่อุปกรณ์ แต่พบได้น้อยมาก เนื่องจากแพทย์จะต้องทำความสะอาดผิวหนังบริเวณที่เจาะ และฆ่าเชื้ออุปกรณ์ให้สะอาดก่อนนำมาใช้ทุกครั้ง
    - - เป็นความเสี่ยงที่เกิดได้น้อยมาก โดยมีโอกาสในการเกิดเพียง 1 ใน 200 ถึง 1 ใน 400 ซึ่งสาเหตุที่ทำให้เกิดการแท้งจากการเจาะน้ำคร่ำอาจมาจากการติดเชื้อ ถุงน้ำคร่ำแตก หรือการคลอดก่อนกำหนด
    - - แม้การตรวจด้วยวิธีเจาะน้ำคร่ำจะสามารถระบุความผิดปกติทางพันธุกรรมบางอย่างได้ แต่ไม่สามารถระบุได้ 100% ว่าเด็กจะมีสุขภาพที่แข็งแรงสมบูรณ์หรือไม่
    - - ในการเจาะน้ำคร่ำอาจทำให้เกิดรอยรั่วที่รกได้ ซึ่งอาการดังกล่าวสามารถหายได้เองตามธรรมชาติ โดยไม่ส่งผลให้เกิดอาการอื่น ๆที่เป็นอันตราย แต่ในปัจจุบันนี้พบได้น้อยมาก เนื่องจากมีการตรวจอัลตราซาวด์ ทำให้แพทย์สามารถเจาะได้แม่นยำมากขึ้น
    - - นมารดาที่มีกรุ๊ปเลือดพิเศษ อย่างอาร์เอชลบ Rh- แต่ทารกมีกรุ๊ปเลือด Rh+ หากเลือดของทารกเข้าสู่กระแสเลือดของมารดาจากการเจาะน้ำคร่ำ อาจทำให้ร่างกายของมารดามีการสร้างแอนติบอดีเพื่อทำลายทารกได้ หากไม่รักษาอาจทำให้ทารกเกิดโรครีซัสได้ในที่สุด
    - - เป็นความผิดปกติที่เกี่ยวข้องกับการเจาะน้ำคร่ำก่อนสัปดาห์ที่ 15 ของการตั้งครรภ์ หากได้รับการตรวจในช่วงเวลาดังกล่าวอาจทำให้เด็กเสี่ยงมีความผิดปกติที่เท้า และกลายเป็นลักษณะผิดปกติแต่กำเนิดได้ ดังนั้น แพทย์จะไม่แนะนำให้เจาะน้ำคร่ำในช่วงเวลาดังกล่าวเพื่อความปลอดภัย
- - - - ตรวจเมื่ออายุครรภ์ 11-13 สัปดาห์
      - มีการวัดความหนาแน่นของน้ำที่สะสมบริเวณต้นคอทารกโดยวิธีอัลตราซาวด์ร่วมกับการตรวจหาค่าสารเคมี 2 ชนิด คือ BHCG และ PAPP- ในกระแสเลือดของสตรีตั้งครรภ์
    - - ตรวจเมื่ออายุครรภ์ 14-16 สัปดาห์
      - วิธีการตรวจ
        
        Triple Screening
        
        เป็นการตรวจโดยการเจาะเลือดของมารดาเพื่อหาค่าของสารเคมีในเลือด 3 ชนิด
        
        AFP
        
        โปรตีนที่สร้างจากตัวอ่อน
        
        hCG
        
        ฮอร์โมนที่ผลิตจากรก
        
        striol
        
        ฮอร์โมนที่ผลิตจากทารกและรก
        
        เป็นการตรวจเลือดมารดาเพื่อหาสารเคมีในเลือดมารดา 4 ชนิด
        
        AFP
        
        hCG
        
        Estriol
        
        Ihibin-A
        
        โปรตีนผลิตจากรกและรังไข่
    - - หากพบว่าอยู่ในกลุ่มเสี่ยงต่ำตั้งแต่ไตรมาสแรก ให้ตรวจ Quadruple screening ในไตรมาสที่ 2 ถ้าพบว่าเป็นกลุ่มที่มีความเสี่ยงสูงให้ตรวจวินิจฉัยก่อนคลอดด้วยการเจาะน้ำคร่ำ Amniocentesis