Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
9.6 Breast abscess ฝีหนองที่เต้านม (ปัจจัยเสี่ยง (หัวนมแตกหรือมีแผลที่หัว…
9.6 Breast abscess
ฝีหนองที่เต้านม
ความหมาย
ภาวะที่เกิดการอักเสบติดเชื้อ แล้วเกิดน้ำหนองรวมกันเป็นกลุ่มใน
เต้านม ทำให้ผิวหนังเหนือบริเวณที่เกิดฝีหนองเปลี่ยนแปลง
มีลักษณะคล้ำ หรือช้ำเลือดช้ำหนอง มักเกิดขึ้นใน ช่วง 2–3 สัปดาห์หลังคลอด
ปัจจัยเสี่ยง
หัวนมแตกหรือมีแผลที่หัวนม
ท่อน้ำนมอุดตัน
การติดเชื้อที่เต้านม
เต้านมคัดตึง หรือมีน้ำนมคั่งในเต้านม
มีประวัติการติดเชื้อที่เต้านมหรือหัวนม
มีความผิดปกติที่เต้านมหรือได้รับการผ่าตัดเต้านม
ตั้งครรภ์ครั้งแรก
อายุ > 30 ปี
ประวัติสูบบุหรี่
มารดาหลังคลอดที่ทำงานนอกบ้าน
อาการและอาการแสดง
เต้านมบวมแดง ร้อน และปวดมาก
คลำได้ก้อนตึง กดเจ็บมาก และผิวหนังเหนือบริเวณที่มีก้อนเปลี่ยนเป็นสีแดง
มีไข้ อุณหภูมิกายมากกว่า 38.4 องศาเซลเซียส หนาวสั่น
ปวดศีรษะ หัวใจเต้นเร็ว คลื่นไส้อาเจียน ปวดเมื่อยตามตัว
ต่อมน้ำเหลืองที่ใต้รักแร้ข้างเดียวกับเต้านมข้างที่เป็นฝีจะโต และกดเจ็บ
ฝีแตกและมีหนองไหลออกมาได้
การประเมินและการวินิจฉัย
1.การซักประวัติ
ประเมินความเสี่ยง เช่น มารดาหลังคลอดที่ให้นมบุตรไม่ถูกวิธี หัวนมแตกหรือมีแผลที่หัวนม ท่อน้ำนมอุดตัน เต้านมคัดตึง มารดาที่ทำงานนอกบ้าน
2.การตรวจร่างกาย
เต้านมข้างที่เป็นฝีจะบวมแดง ร้อน คลำได้ก้อนตึง กดเจ็บมาก มีไข้ อุณหภูมิกายมากกว่า 38.4 องศาเซลเซียส ต่อมน้ำเหลืองที่ใต้รักแร้ข้างเดียวกับเต้านมข้างที่เป็นฝีจะโตและกดเจ็บ อาจพบหนองไหลออกมาจากเต้านม
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
และการตรวจพิเศษ
ส่งตรวจ CBC ส่งเพาะเชื้อจากน้ำนมหรือของเหลวที่ออกจากเต้านม การอัลตราซาวนด์เต้านม เพื่อหาตำแหน่งหนองและเจาะดูดหนองหรือสารคัดหลั่งบริเวณที่มีฝีหนอง
การรักษา
บรรเทาอาการปวด ให้รับประทานยาแก้ปวดลดไข้
ให้ยาปฏิชีวนะ
การระบายเอาหนองที่เต้านมออกโดยการ needle aspiration
หรือ incision and drainage ควบคู่ไปกับการให้ยาปฏิชีวนะ
**สามารถให้นมลูกข้างที่เต้านมเป็นฝีที่ระบายเอาหนองออกแล้ว ยกเว้น กรณีที่มีอาการเจ็บมากหรือเป็นแผลขนาดใหญ่ใกล้ลานนม ควรปั๊มนมออกไม่ให้นมคัดตึง
กิจกรรมการพยาบาล
ไม่สุขสบายเนื่องจากมีการอักเสบ
ติดเชื้อที่เต้านมและมีฝีหนองที่เต้านม
ลดการกระตุ้นเต้านมและหัวนมบริเวณที่มีการติดเชื้อ
ประคบร้อนหรืออาจใช้ความร้อนเป่า
กรณีเต้านมอักเสบ สามารถให้ลูกดูดนมได้ หากเต้านมเป็นฝีหนอง ควรงดให้ทารกดูด ในข้างที่เป็นฝีโดยบีบระบายน้ำนมออกแทน และให้ทารกดูดในข้างที่ไม่เป็นฝี
ดูแลให้ได้รับยาปฏิชีวนะตามแผนการรักษา
ดูแลให้ได้รับยาบรรเทาปวดตามแผนการรักษา
แนะนำสวมเสื้อชั้นใน หรือพันผ้า หรือสวมเสื้อชั้นในที่ไม่คับแน่นเกินไป
ในกรณีที่แพทย์ฝ่าฝีหนอง เปิดแผลดูแลทำความสะอาดแผลวันละ 2 ครั้ง กรณีที่แพทย์อัดแผลด้วยผ้าก๊อซเมื่อครบ 24 ชั่วโมงเปิดทำแผลและเปลี่ยนผ้าก็อซใหม่ที่มีขนาดเล็กลง หากพบว่าแผลมีเลือดหนองเพิ่มขึ้นหรือมีกลิ่นเหม็นรีบรายงานแพทย์กรณีผ่าฝีหนองการใส่ drain ควรดูแลความสะอาดและสังเกตลักษณะของสารคัดหลังที่ออกมา
แนะนำมารดาให้สังเกตอาการผิดปกติให้รีบแจ้งพยาบาล
แนะนำการรักษาความสะอาดร่างกายการส่งเสริมสุขภาพเพื่อให้ร่างกายกลับคืนสู่สภาพปกติโดยเร็ว
จัดสิ่งแวดล้อมให้สะอาดสงบ
เสี่ยงต่อภาวะติดเชื้อที่เต้านม
แนะนำมารดาให้ล้างมือทุกครั้งที่สัมผัสเต้านมหรือก่อนให้นมบุตร
ทำความสะอาดเต้านมและหัวนมให้หมดด้วยน้ำสะอาดหลีกเลี่ยงการใช้สบู่หรือสารอื่นที่ทำให้หัวนมแห้ง
แนะนำมารดาสวมเสื้อชั้นใน โดยเลือกชุดชั้นในที่ไม่คับหรือหลวมเกินไป
สอนวิธีการเลี้ยงลูกด้วยนมอย่างถูกวิธี เพื่อป้องกันไม่ให้หัวนมถลอกหัวนมแตก แนะนำมารดาให้เปลี่ยนท่าให้นมบุตรบ่อย ๆ
หากมีอาการคัตตึงเต้านมบีบน้ำนมออกให้ลานนมอ่อนนุ่มและนวดเต้านมเบาๆก่อนให้ทารกดูด และกระตุ้นให้ทารกดูดนมบ่อย ๆ กรณีที่คัตติ้งมากแนะนำประคบอุ่นที่เต้านมก่อนให้นมบุตร
นางสาวปิยะนันท์ พรมพินิจ เลขที่34 ปี3 ห้องA