Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Tkanka kostna (rozwój kości (kostnienie, osteogeneza) (lokalne cząsteczki…

- - - - kości kończyn
      - kręgi
      - podstawa czaszki
      - kości miednicy
  - - - epitaksja
        
        odkładnie na pow. kryształów jonów = rozrost
        
        wtórna nukleacja
        
        odrywanie się części od kryształów = powstanie nowych jąder
      - powstawanie jąder krystalizacji i pierwotnych kryształów hydroksyapatytu
      - początek
        
        nukleatory - fosfoproteiny wytworzone przez osteoblasty - kość blaszkowata
        
        pęcherzyki macierzy - obłonione frag. osteoblastów - kość splotowata
  - - - przez całe życie
      - ustalenie optymalnej siły kości - naprawa mikrozłamań
      - utrzymanie homeostazy fosforanowo-wapniowej
      - remodelowanie kości korowej
        
        remodelowanie starego systemu Haversa i wytworzenie nowego
        
        decydują jednostki remodelacyjne kości: naczynia krwionośne otoczone osteoblastami i osteoklastami
        
        strefy
        
        1) stożek tnący / strefa wycinania - osteoklasty drążące tunel resorpcyjny
        
        2) Strefa zwrotna - osteoblasty i kom. osteogenne wokół wzrastającego naczynia krwionośnego
        
        3) Strefa zamykająca - na brzegach tunelu są osteoblasty
      - remodelowanie kości beleczkowej - na pow. beleczek kostnych
- - - - 90% włókna kolagenowe (gł. kolagen I) - rusztowanie dla hydroksyapatytu
      - 10% istota podstawowa
        
        proteoglikany
        
        siarczan chondroityny
        
        siarczan keratanu
        
        kwas hialuronowy
        
        białka morfogenetyczne kości (BMP) - regulują ekspresję genów potrzebnych w różnicowaniu się osteoblastów
        
        białka niekolagenowe
        
        osteokalcyna - bierze udział w różnicowaniu osteoblastów, reguluje uwalnianie Ca z minerału
        
        osteopontyna
        
        osteonektyna - wiąże hydoksyapatyt z włóknami kolagenowymi
        
        uniemożliwiają wybiórcze przenikanie jonów
    - - 80% fosforanu wapnia
      - 20%
        
        węglan wapnia
        
        jony Mg
        
        jony Na
        
        cytryniany
        
        jony K
        
        jony Cl
        
        jony F
      - sole mineralne odkładane w postaci kryształów HYDROKSYAPATYTU - w istocie podstawowej
  - - - komórki osteoprogenitorowe / osteogenne
        
        osteoblasty
        
        funkcje
        
        syntezuje osteoid i macierz organiczną
        
        inicjuje i kontroluje mineralizację osteoidu
        
        osteocyty - otoczone zmineralizowaną substancją międzykostną
        
        nie wytwarzają sub. międzykom., ale wciąż aktywne metabolicznie
        
        powstają pod wpływem czynnika transkrypcyjnego Cbfa1/Runx2 i osterixa (Osx)
        
        funkcja - utrzymanie i odnowa macierzy organicznej
        
        łączą się za pomocą wypustek połączeniami nexus
        
        wypustki mają mikrofilamenty, pozwalające na ruch wypustek i dzięki temu ruch płynu tkankowego opłukującego kanaliki
        
        osteocyty powierzchni kości
        
        wrażliwe na działanie parathormonu (uwalnianie jonów Ca), kalcytoniny (zatrzymywanie jonów Ca) czy kalcitriolu
        
        układają się nabłonkowato między tk. kostną a naczyniami krwionośnymi
        
        biorą udział w szybkiej regulacji gospodarki Ca/PO4
        
        ciała leżą w jamkach kostnych, wypustki - w kanalikach kostnych
        
        substancje produkowane
        
        osteokalcyna i osteonektyna - inicjują i regulują mineralizację
        
        fosfataza zasadowa - ektoenzym, obecna przy różnicowaniu w osteocyt
        
        wit. D3 - reguluje ekspresje osteokalcyny
        
        RANKL - ligand dla receptora RANK, który jest w prekursorowych osteoklastach, potrzebny do różnicowania w osteoklast
        
        osteoprotegeryna (OPG) - białko, które może wiązać się z RANKL i go dezaktywować = brak różnicowania w osteoklasty
        
        receptor dla IGF-1 - pobudzany przez hormon wzrostu, stymuluje wzrost kości długich
        
        ligand M-CSF - czynnik stymulujący powstawanie makrofagów
        
        pobudzane przez
        
        parathormon - stymuluje syntezę RANKL i M-CSF
        
        hormon wzrostu
        
        metabolity wit. D3
        
        IGF-1
        
        hormony tarczycy
        
        hamowane przez kortykosteroidy
        
        występowanie
        
        w okostnej
        
        w śródkostnej - warstwy kambialne
        
        w szpiku
        
        różnicowanie w osteoblasty kontrolowane przez gen Cbfa1/Runx2 oraz leptynę produkowaną przez adipocyty
        
        z kom. pierwotnej mezenchymy
        
        mogą się różnicować w chondroblasty przy niskim ciś. parcjalnym tlenu
    - - monocyty (nawet 30) ulegają fuzji
        
        osteoklasty / kom. kościogubne
        
        funkcje
        
        regulują gospodarkę fosforanowo-wapniową
        
        mają zdolność resorpcji kości ==> modelują i przebudowują tkankę kostną
        
        parathormon pobudza (przy niskim stężeniu jonów Ca)
        
        kalcytonina hamuje, także estrogeny
        
        cechy
        
        kom. wielojądrzaste
        
        ma dużo lizosomów i mitochondriów
        
        osteoklastogeneza regulowana jest przez osteoblasty
        
        mają receptor M-CSF
        
        ligand M-CSF przyłącza się do receptora i przekształca się w makrofaga = prekursorowe osteoklasty
      - w szpiku kostnym
- - - - wyrostki zębodołowe
      - szwy kostne
      - błędnik kostny ucha wewnętrznego
  - - - występowanie
        
        wypełnia kości płaskie i krótkie
        
        w nasadach i przynasadach kości długich
      - blaszki kostne uformowane w beleczki kostne
        
        między nimi szpik kostny
    - - występowanie
        
        trzony kości długich
        
        zewnętrzna warstwa nasad kości długich
        
        pokrycie kości płaskich
      - struktury
        
        osteon / system Haversa
        
        kanał Haversa / osteonu
        
        zawiera naczynia krwionośne i nerwy
        
        9-15 blaszek osteonu
        
        otoczony linią cementu - cienka warstwa istoty podstawowej zmineralizowanej
        
        blaszki międzysystemowe
        
        między osteonami
        
        blaszki podstawowe / okalające wewnętrzne - między szpikiem a śródkostną
        
        blaszki podstawowe / okalające zewnętrzne - leżą bezpośrednio pod okostną
      - kanały Volkmanna - zawierają naczynia krwionośne łączące naczynia w kanałach Haversa
      - pokryta okostną - tkanka łączna włóknista zwarta
        
        warstwa zewnętrzna
        
        mało komórek
        
        włókna kolagenowe - włókna wnikające / Sharpeya - łączą z kością
        
        warstwa wewnętrzna / kambialna
        
        zawiera liczne kom. osteogenne
        
        między kością i śródkostną
    - - w każdej blaszce są pojedyncze, równolegle leżące włókna kolagenowe
      - włókna w obrębie sąsiednich blaszek są położone pod pewnym kątem
      - osteocyty między blaszkami ułożone podłóżnie lub w blaszce
- - - - mostek
      - żebra
      - czaszka
    - - krążki i kręgi
    - - stawy diartroidalne - pokryte chrząstką stawową (tk. chrzęstna szklista ze specyficznie ułożonymi włóknami kolagenu)
  - - - pokryta od wew. komórkami maziowymi
        
        podobne do makrofagów - typu A
        
        podobne do fibroblastów - typu B
        
        wytwarzają płyn stawowy
- - - - osteoklasty zagłębiają się w zatokach Howshipa