Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 8 การรับรู้ทางสังคม (การรับรู้บุคคล (การสร้างความประทับใจในการรับรู…

- - - - การรับรู้จากลักษณะทางกายภาพของบุคคล
        คือ มนุษย์มีลักษณะทางกายภาพที่มีคุณสมบัติทำให้เกิดความประทำใจเมื่อพบเห็นคือคุณลักษณะของความดึงดูด(attractiveness)ได้แก่ รูปร่าง หน้าตา
      - การรู้จากลักษณะแกนกลางของบุคคล
        คือ คุณลักษณะบางอย่างของบุคคลได้แก่ ความอบอุ่น-เยือกเย็น (warm-cold) มีผลต่อความประทับใจในการรับรู้ของบุคคลมากกว่าลักษณะอื่นๆ นักจิตวิทยาสังคมเรียกคุณลักษณะนี้ว่า ลักษณะแกนกลาง(central traits)
      - การรับรู้จากการแสดงออก
        คือ การแสดงออกทางภาษาท่าทางของบุคคล เป็นการสื่อสารให้ผู้รับรู้ได้ทราบถึงลักษณะของบุคคล รวมทั้งการสันนิษฐานถึงเจตนา ความคิด ความรู้สึกของแสดงออก การแสดงออกที่กล่าวถึง ได้แก่ การแสดงออกทางสีหน้า การแสดงออกทางสายตา การเคลื่อนไหวของร่างกาย การสัมผัส และระยะห่างระบุคคล
    - - คือ บุคคลจะนำข้อมูลต่างๆที่รับรู้จากบุคคลที่ถูกรับรู้มารวมกัน แต่ข้อมูลที่นำมาสรุปนั้น จะมีน้ำหนักไม่เท่ากันขึ้นอยู่กับลักษณะของข้อมูล โดยทั่วไป บุคคลจะให้น้ำหนักและความสำคัญของข้อมูล 5 ประเภท ดังต่อไปนี้
        
        เรามักให้ความสนใจกับข้อมูลที่มีลักษณะที่แท้จริงของบุคคล มากกว่าข้อมูลที่ได้จากการเกิดขึ้นเป็นครั้งคราว
        
        เรามักจะเชื่อถือข้อมูลที่ได้จากการแหล่งที่น่าเชื่อถือ มากกว่าแหล่งที่ไม่น่าเชื่อถือ มากกว่าแหล่งที่ไม่น่าเชื่อถือ
        
        ข้อมูลที่ได้ครั้งแรกเกี่ยวกับบุคคลนั้น จะมีผลต่อความประทับใจมากกว่าข้อมูลที่ได้ในเวลาต่อมา
        
        เรามักจะให้น้ำหนักข้อมูลทางลบเกี่ยวกับบุคคลนั้นมากกว่าทางข้อมูลทางบวก
        
        เรามักจะให้น้ำหนักข้อมูลที่มีลักษณะค่อนข้างสุดโต่ง ไม่ว่าจะเป็นทางบวกหรือทางลบ มากกว่าข้อมูลที่แสดงออกในลักษณะกลางๆ
    - - คือ ความประทับใจครั้งแรกมีอิทธิพลต่อความประทับใจโดยรวม หรือที่เรียกว่า ผลต้น แม้ว่าผู้รับรู้อาจได้รับข้อมูลเกี่ยวกับผู้ถูกรับรู้อีกหลายๆด้านในเวลาต่อมาในลักษณะของการเฉลี่ยน้ำหนัก
    - - คือ เป็นปรากฏการณ์ที่บุคคลมักปล่อยให้ลักษณะเด่นที่ดีของบุคคลที่เรารับรู้เข้ามามีอิทธิพลในการพิจารณาลักษณะอื่นของเขาให้เป็นลักษณะที่ดีไปด้วย
    - - คือ เป็นความเชื่อของคนกลุ่มหนึ่งที่มีต่อคนอีกกลุ่มหนึ่งว่า คนกลุ่มนั้นมีลักษณะหรือนิสัยใจคอบางประการที่เป็นสิ่งที่ค่อนข้างถาวร โดยไม่คำนึงถึงความแตกต่างระหว่างบุคคลที่มีในคนกลุ่มนั้น ทั้งนี้ อาจมีลักษณะทั้งที่ดีและไม่ดีแฝงอยู่ด้วย
  - - - ความคลาดเคลื่อนจากการลำเอียงเข้าข้างตนเอง
        
        คือ ผลจากผู้กระทำ-ผู้สังเกต นั่นคือ ผู้สังเกตมักจะมองว่าพฤติกรรมที่บุคคลอื่นกระทำเป็นเพราะปัจจัยภายใน ในขณะที่การกระทำอย่างเดียวกันของตนเองว่าเป็นปัจจัยภายนอก
      - ความคลาดเคลื่อนจากการใช้ภาพในความคิดและผลลำเอียงที่ดี
        
        คือ เป็นเพราะภาพในความคิด (stereotype) เรามักมีภาพในความคิดต่อกลุ่มชน และมีแนวโน้มที่จะเชื่อไปตามนั้น
        ผลลำเอียงในทางที่ดี (Halo effect) เมื่อเรามีความประทับใจในตัวบุคคล เชื่อว่าเขาเป็นคนเช่นใดแล้ว เราก็มักจะเชื่อว่าเขาจะมีลักษณะเป็นเช่นนั้นเสียทุกอย่าง
      - ความคลาดเคลื่อนจากจากการอนุมานสาเหตุ
        
        คือ การให้ความสำคัญของการอนุมานสาเหตุภายในมากกว่าที่เป็นจริง
- - - - ความใกล้ชิด (Proximity)
        
        คือ ความใกล้ชิดทางกายภาพระหว่างบุคคลเป็นตัวแปรหนึ่งที่ทำให้คนเราชอบพอกัน คนที่มีบ้านเรือนเคียงกัน อยู่ห้องพักใกล้ๆกัน ย่อมมีความใกล้ชิดกัน ทำให้มีโอกาสที่ชอบพอกันมากขึ้น
        มีคำถามที่น่าสนใจว่า ทำไมความใกล้ชิดทำให้คนเราเกิดความชอบพอกัน
        *ความคุ้นเคย(Familiarity)
        *การได้สังสรรค์กัน
      - คุณสมบัติส่วนบุคคล
        
        ความสวยความหล่อ
        คือ พวกเราส่วนมากคงไม่อาจปฏิเสธที่จะชอบพอคนที่มีหน้าตาดี คนที่หน้าตาดีเป็นคุณสมบัติภายนอกที่มีอิทธิพลให้คนชอบพอมากกว่าคนที่หน้าตาไม่ดี
        
        ความอบอุ่น
        คือ เป็นคุณลักษณะที่แสดงออกของบุคคลที่มีอัธยาศัยดี น่าพูดด้วย เป็นมิตร คนที่มีลักษณะอบอุ่นมักจะแสดงความชอบ ยกย่อง ยอมรับต่อสิ่งต่างๆ มากกว่าที่จะแสดงความไม่ชอบ เยียดหยามหรือไม่ยอมรับ
        
        ความคุ้นเคย
        คือ ความคุ้นเคยกันทำให้เกิดความชอบพอกันได้ โดยเฉพาะเมื่อบุคคลอยู่ในสถานการณ์ร่วมกันทั้งสุขและไม่สุข
      - ความพอใจ
        
        คือ เป็นธรรมดาที่คนเราจะเกิดความชอบพอผู้อื่นที่ทำให้เราเกิดความพอใจ คนที่หน้าตาดี คนที่มีอัธยาศัยดี คนที่มีความอบอุ่นมักทำให้เราเกิดความพอใจและชอบพอเขาได้ในที่สุด ความพอใจในทำนองนี้ อาจอธิบายได้จากการเรียนรู้ กล่าวคือ เมื่อมีใครสักคนที่ทำให้เราเกิดความพอใจ และความพอใจก็เป็นสิ่งที่เราชอบ เราจะเรียนรู้ที่จะเชื่อมโยงคน คนนั้นและความพอใจของเราเข้าด้วยกัน เมื่อคนคนนั้นทำให้เราเกิดความพอใจเสมอๆเราก็จะชอบตามไปด้วย
        
        การย้อนกลับ
        การอธิบายความพอใจที่ทำให้เกิดความพออาจอธิบายได้โดยหลักของ การย้อนกลับ คือ เรามักจะชอบคนที่เรารู้ว่าเขาชอบเรา ในทำนองกลับกัน เราก็มีแนวโน้มที่จะไม่ชอบคนที่เรารู้ว่าเขาไม่ชอบเราด้วย
        
        ปรากฏการณ์ได้-เสีย
        คนเรามีแนวโน้มที่จะชอบคนที่เรามากขึ้นกว่าเดิม หรือ คนที่เคยไม่ชอบเราแต่กลับมาชอบเรา ในทางกลับกัน คนเราจะมีแนวโน้มที่จะไม่ชอบคนที่ชอบเราน้อยลงกว่าเดิม หรือ คนที่เคยชอบเราแต่กลับไม่ชอบเรา ปรากฏการณ์นี้ อาราอนสันเรียกว่าปรากฏการณ์ได้-เสีย