Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลมารดาหลังคลอดที่มีภาวะการติดเชื้อหลังคลอด (puerperal infection),…

- - - - มีอุณหภูมิร่างกายตั้งแต่ 38 องศาเซลเซียสขึ้นไป ติดต่อกันอย่างน้อย 4 ครั้งต่อวัน ช่วง 2 ใน 10 วันแรกหลังคลอด (ไม่นับ24 ชั้วโมงหลังคลอด)
  - - - อุณหภูมิกาย≥ 38 องศาเซลเซียส นานเกิน 24 ชั่วโมง หรือ เกิดซ้ำตั้งแต่วันที่ 2 – 10 หลังคลอดหรือหลังการแท้ง ร่วมกับ ปวด
        อุ้งเชิงกราน ตกขาวผิดปกติทางช่องคลอดหรือเป็นหนอง ตกขาว
        มีกลิ่นผิดปกติ มดลูกลดขนาดลงช้าหลังคลอด
- - - - การติดเชื้อที่แผลฝีเย็บ (perineal infection)/การติดเชื้อที่ปากช่องคลอด (vulvitis)
        
        เมื่อแผลมีการอักเสบเกิดขึ้นเริ่มต้นด้วยขอบแผลเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลแดง เนื้อเยื่อบวม ขอบแผลเน่า
        มีน้ำเหลืองไหลออกมาจากแผลแล้วกลายเป็นหนอง แผลแยก
      - การติดเชื้อที่ช่องคลอด(vaginitis)
        
        อาจจะติดเชื้อโดยตรง หรือกระจายมาจากแผลฝีเย็บ
        เยื่อบุช่องคลอดจะบวมแดง เนื้อเน่าหลุดลอก
        อาจเกิดน้ำเหลืองอักเสบ และแพร่กระจายไปอวัยวะอื่นได้แต่ส่วนมากมักจะเป็นเฉพาะที่
      - การติดเชื้อที่ปากมดลูก (cervicitis) /
        
        พบได้บ่อยเพราะปากมดลูกฉีกขาดง่าย
        
        อาการและอาการแสดง
        
        อาการจะเริ่มต้นใน 48 ชั่วโมงแรกหลังคลอด
        มีไข้สูงแบบฟันเลื่อย ระหว่าง 38.5 – 40 องศาเซลเซียส
        ชีพจรเบาเร็ว หนาวสั่น ปวดท้องน้อย น้ำคาวปลากลิ่นเหม็น
        
        การรักษา
        
        ดูแลให้ได้รับยาปฏิชีวนะ ชนิด broad spectrum เช่น ampicillin
        โดยเริ่มให้ ยาทางหลอดเลือดด า 4 - 8 กรัมต่อวัน จนไม่มีไข้ 24 - 48 ชั่วโมง เปลี่ยนเป็นชนิดรับประทาน 4 - 5 วัน และการรักษาตามอาการ เช่น ให้ยาระงับปวด
    - - พบบ่อยที่สุดในระยะหลังคลอด เริ่มจากแบคทีเรียเพาะตัวที่เยื่อบุมดลูก (decidua)
        โดยเฉพาะ บริเวณที่รกเกาะ
  - - - อาการและอาการแสดง
        
        ไข้สูงมากเป็นระยะ ไม่ตอบสนองต่อยาปฏิชีวนะ
        อาจมีอาการหนาวสั่น
        โดยไม่มีไข้ ปวดกล้ามเนื้อน่อง เมื่อกระดกปลายเท้า ปวดท้องน้อยข้างใดข้างหนึ่ง หรือทั้งสองข้าง
      - การรักษา
        
        septic pelvic thrombophlebitisรักษาด้วย heparinถ้าตอบสนองได้ดีภายใน 48 - 72 ชั่วโมงควรให้ยาปฏิชีวนะร่วมด้วย
        ดูแลให้ครบ 10 วัน หากไม่ตอบสนองต่อการรักษาอาจต้องได้รับการผ่าตัดทางหน้าท้อง
        
        femoral thrombophlebitis ดูแลให้ยาปฏิชีวนะ ยาระงับปวด บางรายอาจให้ heparin ให้นอนยกขาสูงห้ามเดินจนกว่าอุณหภูมิจะลดลงมาแล้ว 1 สัปดาห์
    - - 2.1 เนื้อเยื่ออุ้งเชิงกรานอักเสบ
        (pelvic cellulitis, parametritis)
        
        เกิดได้ 3 ทาง คือ กระจายมาตามระบบน้ำเหลืองแพร่กระจายโดยตรง หรือกระจายต่อเนื่องมาจาก thrombophlebitis ในอุ้งเชิงกราน โดยมักจะกระจายอยู่ส่วนล่างของ broad ligament
        
        อาการและอาการแสดง
        
        มีไข้สูงลอย ปวดท้องน้อย อาจเป็นข้างเดียวหรือสองข้าง เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ปวดศีรษะ มดลูกกดเจ็บ อาจคลำพบก้อนบริเวณ broad ligament หรือ ก้อนข้างตัว
        
        การรักษา
        
        ให้ยาปฏิชีวนะ หากเป็นก้อนฝีหนองต้องผ่าระบายออก
      - 2.2เยื่อบุช่องท้องอักเสบ (peritonitis)
        
        อาการและอาการแสดง
        
        ไข้สูง หนาวสั่น ชีพจรเร็ว ปวดท้องรุนแรง ท้องโป่งตึง กดเจ็บ มี rebound tenderness เสียงการทำงานของลำไส้ลดลง
        
        การติดเชื้อของมดลูกกระจายทางท่อน้ำเหลืองของมดลูก ลุกลามไปถึงเยื่อบุช่องท้อง การอักเสบอาจเป็นเฉพาะที่อยู่ในช่องเชิงกราน หรือเชื้ออาจกระจายเป็น generalized peritonitis
        
        การรักษา
        
        ให้ยาปฏิชีวนะ ชนิด broad spectrum ใน รายที่มีท้องอืดมาก ดูแลทำ nasogastric suction ในรายที่รุนแรงต้องได้รับการผ่าตัด
- - - - อ่อนเพลียมากกว่าปกติ ซีด มีไข้สูง ตั้งแต่ 38 องศาเซลเซียสขึ้นไป ติดต่อกันอย่างน้อย 2 ใน 10 วันแรกหลังคลอด
      - ชีพจรเร็ว หายใจเร็ว กดเจ็บบริเวณท้องน้อย
      - มดลูกเข้าอู่ช้า ในกรณีที่มีการติดเชื้อของเยื่อบุมดลูก
        น้ำคาวปลามีกลิ่นเหม็นและมีปริมาณมาก
      - แผลฝีเย็บมีเลือดคั่ง ร้อน บวมแดง แผลแยก มีหนองไหล คลำบริเวณที่ติดเชื้อจะรู้สึกนุ่ม
  - - - CBC, gram stain
      - , เพาะเชื้อจากปากมดลูกและน้ าคาวปลา การตรวจด้วยคลื่นเสียงความถี่สูงเพื่อหาก้อนหนอง
      - การตกค้างของรกหรือเยื่อหุ้มทารกในโพรงมดลูก และภาวะ pelvic thrombophlebitis
- - - - จัดท่านอน fowler position ในกรณีการติดเชื้อกระจายสู่อุ้งเชิงกราน หรืออวัยวะในช่องท้อง หรือภายหลังจากการผ่าตัดระบายเอาหนองออก
      - 1.2 ให้สารน้ าทางหลอดเลือดดำให้เพียงพอกรณีที่มีอาการรุนแรง
      - 1.3 รักษาภาวะช็อก ตามหลักการรักษาผู้ป่วยที่มีภาวะช็อกจากการติดเชื้อ
  - - - 2.1 กรณีที่มีการติดเชื้อในอุ้งเชิงกราน ควรใช้ยาปฏิชีวนะที่ครอบคลุมเชื้อได้กว้างเนื่องจากส่วนใหญ่เกิดจากการติดเชื้อหลายชนิดร่วมกันทั้งชนิด aerobic และ anaerobic
      - 2.2 กรณีที่อาการไม่รุนแรง มีอาการอักเสบหรือปวดเฉพาะที่ เช่น แผลฝีเย็บมดลูก เป็นต้น และไม่มีการอักเสบลุกลามสู่อวัยวะข้างเคียงหรือไม่มีฝีหนอง สามารถรักษาโดยให้ยาปฏิชีวนะแบบรับประทานได้และรักษาแบบผู้ป่วยนอก
      - 2.3 กรณีที่มีอาการรุนแรง ปวดมากบริเวณ parametrium หรือมีก้อนในอุ้งเชิงกรานไข้สูง หนาวสั่น ชีพจรเร็ว หรือหายใจหอบเหนื่อย จำเป็นต้องรับไว้รักษาในโรงพยาบาลและรักษาโดยให้ยาปฏิชีวนะทางหลอดเลือดดำ