ASPEKTY BADAŃ SOCJOLOGICZNYCH W PODSTAWOWYCH TEORIACH EKONOMICZNYCH :

1) A.SMITH

  • dokonał rozróżnienia między obszarami ekonomii i socjologii
  • twórca klasycznej ekonomii, w swojej twórczości określał jej przedmiot

2) A.COMTE

  • rozróżnił socjologie od ekonomii
  • na pierwszym miejscu stawiał ekonomie, natomiast ekonomie odrzucił w swojej hierarchii nauk

3) FICHTE,SCHELLING,HEGEL

  • zauważyli, że punktem wyjścia nie jest jednostka, lecz społeczeństwo jako całość

4) F.LIST

  • ukazuje problemy badawcze w dwóch płaszczyznach
  • analiza rozwoju społecznego, który łączy z rozwojem ekonomicznym
  • analiza sił wytwórczych, uwzględnia czynniki jakościowe, takie jak: ustrój, stan moralności i kultury

5) G.Schmoller

  • podkreśla wpływ systemów wymiany na rozwój gospodarczy
  • przedmiotem jego analizy jest zasięg systemu wymiany

8) W.SOMBART

  • według niego rozwój jest reperkusją działań instytucji społecznych

6) B.HILDEBRAND

  • łączył rozwój gospodarczy z istotą pieniądza wkazując, że rozwinięte społeczeństwo jest oparte na gospodarce kredytowej

7) W.ROSCHER

  • akceptuje prawa klasycznej ekonomii, podkreślając jednocześnie ich względny historycznie uwarunkowany charakter

9) V.PARETO

  • wyróżnił czynności ludzkie o charakterze logicznym i pozalogicznym
  • pierwsza oparta jest na wzorach działalności naukowej
  • druga oparta na konsekwencjach oddziaływania uczuć i instynktów

10) E.DURKHEIM

  • określając relacje pomiędzy socjologią a ekonomią, uwzględniał suwerenność ich obszarów badawczych
  • zarzucano mu "socjologiczny imperializm"
  • zaznaczał, że socjologia może wzbogacić teorie ekonomiczne, ponieważ operuje kategorią faktów
  • opowiadał się za współpracą obu dyscyplin na zasadzie wzajemności

11) K.MARKS

  • zaznaczał, że źródłem rozwoju kapitalistycznego społeczeństwa jest społeczny konflikt pomiędzy pracą a kapitałem
  • w jego koncepcji brakuje równowagi pomiędzy sferą gospodarczą a społeczną
  • łączy działanie sprawcze z czynnikiem gospodarczym, co oznacza, że materializmowi i interpretującej go ekonomii przypisywał pierwszoplanową rolę

12) M. WEBER

  • krytykował jednostronny materializm i w swojej koncepcji socjologii dążył do równoważenia go czynnikiem ideowym
  • w swoim dziele "Etyka protestancka a duch kapitalizmu" odrzuca koncepcje marksowskiego materializmu ekonomicznego i leżące u jej podstaw kategorie przyczynowości i praw historycznych
  • kieruje się psychologicznymi i socjologicznymi przesłankami i łączy je ze światem wartości kreowanym przez protestantyzm

13) J.M.KEYNES

  • zgadza się z klasycznymi ekonomistami w kwestii koncentracji na warunkach wytwórczości i kształtowania się cen na poziomie pojedynczych przedsiębiorstw
  • jednocześnie kwestionował drugą cechę analizy, że siły samoregulacji na rynku są w stanie działać stale i w sposób pełny
  • zauważa, że pieniądz jest czynnikiem aktywnym, w istotny sposób wpływającym na przebieg procesów ekonomicznych
    Keynes włącza do analizy ekonomicznej czynniki pozaekonomiczne, wśród których uwzględnia zjawiska psychologiczne (skłonność do konsumpcji) i socjologiczne
  • sformułował nowe zasady polityki gospodarczej, której celem jest regulowanie procesów społecznych i gospodarczych

19) Friedman

  • twórca monetaryzmu
  • obrońca i propagator wolnego rynku
  • antysocjalista

20) Hayk

  • cywilizacja XIX w. została zbudowana na wolności i indywidualizmie
  • wolność ekonomiczna jest warunkiem niezbędnym do osiągnięcia wolności politycznej

14) J. SCHUMPETER

  • dowodził, że potencjał innowacyjny jest zasadniczym czynnikiem rozwoju społeczeństwa przemysłowego
  • we współczesnych rozwiniętych społeczeństwach przemysłowych dominują gałęzie innowacyjne związane z informatyką, elektroniką i przemysłem kosmicznym

15) W.EUCKEN

  • odpowiada za model realny, przeciwieństwo modelu idealnego
  • zarzuca podejściu idealnemu koncentrowanie się na motywach działania oraz ustaleniu relacji pomiędzy zdarzeniem a teoretycznym modelem idealnym
  • zasadniczym zadaniem modelu realnego jest rozwiązywanie problemów występujących pomiędzy podmiotami gospodarczymi czy też w relacji podmiot-państwo

18) W. ROST

  • przedmiotem jego zainteresowania było przejście od społeczeństwa tradycyjnego do przemysłowego
  • w procesie budowy społeczeństwa przemysłowego wyróżniał podstawowe etapy
  1. Punktem wyjścia jest społeczeństwo tradycyjne
  2. Faza rozruchu oznacza początek przemysłowej ekspansji
  3. Etap czwarty określa mianem dążenia do technologicznej dojrzałości
  4. Ostatnia faza to epoka masowej konsumpcji

16) J. WICKSELL

  • założyciel szkoły szwedzkiej
  • jego zdaniem działalność ekonomiczna państwa powinna zmierzać przede wszystkim do zapewnienia wysokiego poziomu spożycia, pożądnego podziału dochodu narodowego, efektywnego wykorzystania posiadanych zasobów i stałego poziomu cen

17) G. MYRDALA

  • opracował modele metodologiczne ex post i ex ante (istotne dla analizy ekonomicznej)
  • pierwsze ujęcie opiera się na ocenie poszczególnych wielkości i zjawisk ekonomicznych w najbliższej przyszłości
  • ex ante natomiast ma charakter subiektywnej oceny przyszłości