ASPEKTY BADAŃ SOCJOLOGICZNYCH W PODSTAWOWYCH TEORIACH EKONOMICZNYCH :
1) A.SMITH
- dokonał rozróżnienia między obszarami ekonomii i socjologii
- twórca klasycznej ekonomii, w swojej twórczości określał jej przedmiot
2) A.COMTE
- rozróżnił socjologie od ekonomii
- na pierwszym miejscu stawiał ekonomie, natomiast ekonomie odrzucił w swojej hierarchii nauk
3) FICHTE,SCHELLING,HEGEL
- zauważyli, że punktem wyjścia nie jest jednostka, lecz społeczeństwo jako całość
4) F.LIST
- ukazuje problemy badawcze w dwóch płaszczyznach
- analiza rozwoju społecznego, który łączy z rozwojem ekonomicznym
- analiza sił wytwórczych, uwzględnia czynniki jakościowe, takie jak: ustrój, stan moralności i kultury
5) G.Schmoller
- podkreśla wpływ systemów wymiany na rozwój gospodarczy
- przedmiotem jego analizy jest zasięg systemu wymiany
8) W.SOMBART
- według niego rozwój jest reperkusją działań instytucji społecznych
6) B.HILDEBRAND
- łączył rozwój gospodarczy z istotą pieniądza wkazując, że rozwinięte społeczeństwo jest oparte na gospodarce kredytowej
7) W.ROSCHER
- akceptuje prawa klasycznej ekonomii, podkreślając jednocześnie ich względny historycznie uwarunkowany charakter
9) V.PARETO
- wyróżnił czynności ludzkie o charakterze logicznym i pozalogicznym
- pierwsza oparta jest na wzorach działalności naukowej
- druga oparta na konsekwencjach oddziaływania uczuć i instynktów
10) E.DURKHEIM
- określając relacje pomiędzy socjologią a ekonomią, uwzględniał suwerenność ich obszarów badawczych
- zarzucano mu "socjologiczny imperializm"
- zaznaczał, że socjologia może wzbogacić teorie ekonomiczne, ponieważ operuje kategorią faktów
- opowiadał się za współpracą obu dyscyplin na zasadzie wzajemności
11) K.MARKS
- zaznaczał, że źródłem rozwoju kapitalistycznego społeczeństwa jest społeczny konflikt pomiędzy pracą a kapitałem
- w jego koncepcji brakuje równowagi pomiędzy sferą gospodarczą a społeczną
- łączy działanie sprawcze z czynnikiem gospodarczym, co oznacza, że materializmowi i interpretującej go ekonomii przypisywał pierwszoplanową rolę
12) M. WEBER
- krytykował jednostronny materializm i w swojej koncepcji socjologii dążył do równoważenia go czynnikiem ideowym
- w swoim dziele "Etyka protestancka a duch kapitalizmu" odrzuca koncepcje marksowskiego materializmu ekonomicznego i leżące u jej podstaw kategorie przyczynowości i praw historycznych
- kieruje się psychologicznymi i socjologicznymi przesłankami i łączy je ze światem wartości kreowanym przez protestantyzm
13) J.M.KEYNES
- zgadza się z klasycznymi ekonomistami w kwestii koncentracji na warunkach wytwórczości i kształtowania się cen na poziomie pojedynczych przedsiębiorstw
- jednocześnie kwestionował drugą cechę analizy, że siły samoregulacji na rynku są w stanie działać stale i w sposób pełny
- zauważa, że pieniądz jest czynnikiem aktywnym, w istotny sposób wpływającym na przebieg procesów ekonomicznych
Keynes włącza do analizy ekonomicznej czynniki pozaekonomiczne, wśród których uwzględnia zjawiska psychologiczne (skłonność do konsumpcji) i socjologiczne - sformułował nowe zasady polityki gospodarczej, której celem jest regulowanie procesów społecznych i gospodarczych
19) Friedman
- twórca monetaryzmu
- obrońca i propagator wolnego rynku
- antysocjalista
20) Hayk
- cywilizacja XIX w. została zbudowana na wolności i indywidualizmie
- wolność ekonomiczna jest warunkiem niezbędnym do osiągnięcia wolności politycznej
14) J. SCHUMPETER
- dowodził, że potencjał innowacyjny jest zasadniczym czynnikiem rozwoju społeczeństwa przemysłowego
- we współczesnych rozwiniętych społeczeństwach przemysłowych dominują gałęzie innowacyjne związane z informatyką, elektroniką i przemysłem kosmicznym
15) W.EUCKEN
- odpowiada za model realny, przeciwieństwo modelu idealnego
- zarzuca podejściu idealnemu koncentrowanie się na motywach działania oraz ustaleniu relacji pomiędzy zdarzeniem a teoretycznym modelem idealnym
- zasadniczym zadaniem modelu realnego jest rozwiązywanie problemów występujących pomiędzy podmiotami gospodarczymi czy też w relacji podmiot-państwo
18) W. ROST
- przedmiotem jego zainteresowania było przejście od społeczeństwa tradycyjnego do przemysłowego
- w procesie budowy społeczeństwa przemysłowego wyróżniał podstawowe etapy
- Punktem wyjścia jest społeczeństwo tradycyjne
- Faza rozruchu oznacza początek przemysłowej ekspansji
- Etap czwarty określa mianem dążenia do technologicznej dojrzałości
- Ostatnia faza to epoka masowej konsumpcji
16) J. WICKSELL
- założyciel szkoły szwedzkiej
- jego zdaniem działalność ekonomiczna państwa powinna zmierzać przede wszystkim do zapewnienia wysokiego poziomu spożycia, pożądnego podziału dochodu narodowego, efektywnego wykorzystania posiadanych zasobów i stałego poziomu cen
17) G. MYRDALA
- opracował modele metodologiczne ex post i ex ante (istotne dla analizy ekonomicznej)
- pierwsze ujęcie opiera się na ocenie poszczególnych wielkości i zjawisk ekonomicznych w najbliższej przyszłości
- ex ante natomiast ma charakter subiektywnej oceny przyszłości