Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Teenage Pregnancy การตั้งครรภ์ในสตรีวัยรุ่น (สาเหตุและปัจจัยส่งเสริม…

- - - - ไม่ควรงดดื่มน้ำเพื่อป้องกันไม่ให้ปัสสาวะบ่อย แต่ควรดื่มน้ำวันละ 8 แก้ว เพื่อให้เพียงพอกับความต้องการของร่างกาย และควรดื่มน้ำให้น้อยลงในช่วงเวลากลางคืนก่อนเข้านอน
      - ถ้ามีอาการปัสสาวะเล็ดหรือกลั้นปัสสาวะไม่อยู่(Stress incontinence) ควรบริหารร่างกายโดยการฝึกขมิบกล้ามเนื้อรอบช่องคลอด (Kegel exercise)
      - ไม่ควรกลั้นปัสสาวะ ควรปัสสาวะทุกครั้งที่ปวด เพื่อป้องกันการติดเชื้อระบบทางเดินปัสสาวะ(UTI)
      - หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน เช่น กาแฟ ชา น้ำอัดลม
      - อธิบายให้หญิงตั้งครรภ์เข้าใจถึงสาเหตุของการปัสสาวะบ่อย เนื่องจากเป็นภาวะปกติที่เกิดขึ้นได้กับหญิงตั้งครรภ์ทุกคน
    - - อธิบายให้มารดาเข้าใจถึงการเปลี่ยนแปลงของระบบอวัยวะสืบพันธุ์ที่ทำให้มีระดูขาวออกมาทางช่องคลอดและมีกลิ่นเปรี้ยว เกิดจากการที่มีเลือดมาเลี้ยงบริเวณปากมดลูกทำให้ปากมดลูกมีสีชมพูคล้ำและนุ่ม ช่องคลอดขยายใหญ่และยาวขึ้น มีเลือดและฮอร์โมนมาเลี้ยงมากทำให้มีการขับมูกออกมามากขึ้นและมีสภาพเป็นกรดเกิดจากการเปลี่ยนไกลโคเจนในช่องคลอดให้เป็นกรดแลคติกโดยแบคทีเรีย
      - ควรดูแลความสะอาดบริเวณอวัยวะสืบพันธุ์อยู่เสมอ โดยหลังจากปัสสาวะเสร้จให้ล้างจากข้างหน้าไปข้างหลัง แล้วเช็ดให้แห้งทุกครั้ง เพื่อป้องกันการอับชื้นและการติดเชื้อ
    - - รับประทานอาหารที่มีโปรตีน และคาร์โบไฮเดรตทุกๆ 2 ชั่วโมง และให้แบ่งมื้ออาหารเป็นมื้อเล็กๆ 5-6 มื้อต่อวัน
      - รับประทานขนมปังกรอบ (Crackers) เพื่อไม่ให้กระเพาะอาหารว่าง
      - หลีกเลี่ยงเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีน และน้ำอัดลม
      - หลีกเลี่ยงอาหารที่มีกลิ่นฉุน รสจัด และมีไขมันมาก หรือสิ่งกระตุ้นต่อการได้กลิ่น เช่น การสูบบหรี่
      - ดื่มน้ำวันละ 6-8 แก้ว เพื่อป้องกันภาวะขาดน้ำและหลีกเลี่ยงการดื่มน้ำระหว่างมื้ออาหาร
      - หลีกเลี่ยงเหตุการณ์ที่ทำให้เกิดความเครียด
      - พักผ่อนให้เพียงพอ และไม่ควรรีบร้อนลงจากเตียงในตอนเช้า ควรค่อยๆลุกจากเตียง
      - ควรแปรงฟันหลังจากรับประทานอาหารไปแล้ว 1 ชั่วโมง เพื่อลดอาการคลื่นไส้อาเจียน
      - กรณีที่อาเจียนในช่วงเช้า แนะนำให้รับประทานอาหารเช้าเป็นอาหารอ่อน เวลาประมาณ 10.00-11.00 น. เพื่อให้เวลอาเจียนผ่านไป
  - - - พลังงาน ในช่วงไตรมาสแรก หญิงตั้งครรภ์มีความต้องการพลังงานเท่าเดิมและเพิ่มขึ้นในไตรมาสที่ 2 และ 3
        แหล่งอาหาร : ร่างกายได้รับพลังงานส่วนใหญ่จากอาหารกลุ่มข้าวแป้ง เช่น ข้าว เผือก มัน ธัญพืช
        ก๋วยเตี๋ยว บะหมี่ วุ้นเส้น ซึ่งให้คาร์โบไฮเดรตเป็นหลัก และกลุ่มไขมันจากพืชและสัตว์ เช่น น้ำมันพืช กะทิ เนย เป็นต้น
      - โปรตีน มารดาและทารกในครรภ์ต้องการโปรตีนคุณภาพในปริมาณสูง เพื่อสร้างเซลล์และอวัยวะ
        ทั้งของทารกและของมารดา
        แหล่งอาหาร : โปรตีนได้จาก เนื้อสัตว์ นม ไข่ ถั่วต่างๆ เต้าหู้ น้ำเต้าหู้
      - แคลเซียม มีผลต่อการเจริญเติบโตของทารกในครรภ์และการรักษาปริมาณมวลกระดูกของมารดาช่วยการพัฒนาระบบประสาท
        กล้ามเนื้อ หัวใจ หลอดเลือด และช่วยในการแข็งตัวของเลือด ควบคุมการหลั่งฮอร์โมนบางชนิด
        แหล่งอาหาร : อาหารที่มีแคลเซียมสูงได้แก่ นม
      - เหล็ก ความต้องการธาตุเหล็กในระยะตั้งครรภ์ เพิ่มมากในช่วงปลายไตรมาสที่ 1 และสูงสุดในช่วงไตรมาสที่ 3 ช่วงอายุครรภ์ 34 – 36 สัปดาห์ เพื่อสร้างเม็ดเลือดแดงให้เพียงพอส􀄞ำหรับระบบหมุนเวียนเลือดของมารดา และส่งผ่านสู่ทารกในครรภ์
        แหล่งอาหาร : อาหารที่มีธาตุเหล็กสูง และดูดซึมได้ดี ได้แก่ ตับ เลือด เนื้อสัตว์สีแดงเช่น เนื้อหมู เนื้อวัว เป็นต้น
        และควรกินร่วมกับอาหารที่มีวิตามินซีสูง เช่น ฝรั่ง ส้ม มะขามป้อม เป็นต้น
      - ไอโอดีน การขาดไอโอดีนอย่างรุนแรง ทำให้เกิดภาวะพร่องธัยรอยด์ฮอร์โมน เป็นผลให้ทารกในครรภ์เกิดความผิดปกติของระดับสติปัญญา
        แหล่งอาหาร : อาหารที่มีสารไอโอดีนตามธรรมชาติ ได้แก่ พืชและสัตว์ทะเล
      - วิตามินเอ มีความสำคัญต่อการมองเห็น การเจริญเติบโตของเซลล์ถ้าขาดจะทำให้ทารกตายในครรภ์ แท้งบุตรได้
        แหล่งอาหาร : อาหารที่มีวิตามินเอสูงเป็นอาหารที่ได้จากสัตว์ ได้แก่ ตับของสัตว์ต่างๆ
        วิตามินเอจากพืชที่ดีคือพืชผักที่มีสีเขียวเข้ม และสีเหลืองส้ม เช่น ผักตำลึง ผักกวางตุ้ง ผักบุ้ง ฟักทอง เป็นต้น
      - วิตามินบี 6 (ไพริดอกซีน) มีความสำคัญโดยทำหน้าที่เป็นโคเอนไซม์ในปฏิริยาต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับการ
        สังเคราะห์และการเผาผลาญกรดอะมิโน
        แหล่งอาหาร : อาหารที่มีวิตามินบี 6 เช่น เนื้อสัตว์ กล้วย ถั่วเมล็ดแห้ง ไข่แดง เป็นต้น
      - โฟเลต เป็นสารอาหารซึ่งจัดอยู่ในกลุ่มของวิตามินที่ละลายในน้ำ ทำหน้าที่เป็น โคเอนไซม์ในปฏิกริยา
        ที่เกี่ยวข้องกับกรดนิวคลีอิกและกรดอะมิโน เมื่อร่างกายได้รับโฟเลตไม่เพียงพอ จะทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง
  - - - ด้านการมองเห็น (Visualizing stimulation) เริ่มเมื่ออายุครรภ์ประมาณ 24 สัปดาห์ขึ้นไปด้วยการสร้างความสนใจ
        สร้างความอยากรู้อยากเห็นให้กับทารกในครรภ์โดยการเคลื่อนไฟฉายจากซ้ายไปขวา หรือ การเปิดและปิดไปฉายเป็นจังหวะ
        การทำกิจกรรมควรกระทำตอนเมื่อทารกในครรภ์ดิ้นเพราะทำให้ทารกในครรภ์เกิดการเรียนรู้ได้ดีและพร้อมที่จะเล่นกับมารดา
      - ด้านการได้ยิน (Auditory stimulation) เริ่มเมื่ออายุ 20 สัปดาห์ขึ้นไป
        การใช้เสียงเพื่อกระตุ้นระบบประสาทการได้ยินโดยให้มารดาพูดคุยกับทารกในครรภ์และเล่านิทานให้ทารกในครรภ์ฟังจะทำให้ทารกในครรภ์เคยชินกับเสียง
        ของมารดาและเกิดความผูกพันกับมารดาและส่งเสริมให้ทารกในครรภ์สามารถพัฒนาสมองส่วนการได้ยินเป็นลำดับขั้น
        การใช้เสียงดนตรีแก่ทารกในครรภ์ในช่วงตั้งครรภ์ 24 สัปดาห์ขึ้นไป พบว่าเสียงดนตรีจะทำให้ทารกในครรภ์มีพัฒนาการที่ดีทั้งด้านร่างกาย จิตใจ อารมณ์และสติปัญญา เสริมสร้างอารมณ์ที่แจ่มใสและเลี้ยงง่ายหลังคลอด
      - ด้านการรับความรู้สึก (Tactile stimulation) เริ่มตั้งแต่อายุครรภ์20 สัปดาห์ขึ้นไปด้วยแบ่งเป็น 5 วิธี
        
        สัมผัสกับทารกในครรภ์เป็นจังหวะ โดยการใช้มือมือตบลงเบาๆบนหน้าท้องมารดา ช่วยให้ทารกเกิดความอบอุ่นมั่นคง เคยชินกับพฤติกรรมสัมผัสเป็นจังหวะ เมื่อหลังคลอดได้รับการสัมผัสเช่นนี้อีก
        จะทำให้ทารกหยุดร้องกวนและสงบเร็วขึ้น
        
        สัมผัสน้ำอุ่นน้ำเย็น เพื่อพัฒนาเซลล์ประสาทส่วนรับความรู้ร้อนหนาว
        
        การลูบสัมผัส เพื่อให้ทารกเคยชินกับการสัมผัสและสงบ อารมณ์ดีเลี้ยงง่าย และมีพัฒนาการด้านต่างๆสูงกว่าเกณฑ์
        
        ตบหน้าท้องเบา ๆ เป็นจังหวะ 2 ครั้งขณะทารกในครรภ์ดิ้น เพื่อช่วยฝึกไหวพริบ สร้างการเรียนรู้และ
        ปรับตัวตอบสนองต่อสิ่งแวดล้อมภายนอก
        
        ฉีดน้ำบริเวณหน้าท้อง เพื่อพัฒนาเซลล์ประสาทรับความรู้สึกร่วมกับการพัฒนาเซลล์
        ประสาทส่วนการเคลื่อนไหว
      - ด้านการเคลื่อนไหว เริ่มเมื่อตั้งครรภ์20 สัปดาห์เป็นการพัฒนาเซลล์ประสาทการทรงตัว ทำให้ทารกเกิดการเรียนรู้มีไหวพริบและปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อมรอบๆ ตัวเองได้ด้วยการนั่งเก้าอี้โยกหน้า-หลัง
        อาจจะมีเสียงเพลงเพราะๆ ขับกล่อมไปด้วย
- - - - ภาวะความดันสูงร่วมกับการตั้งครรภ์
      - ภาวะถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
      - การคลอดก่อนกำหนด (Preterm)
        
        เกิดจากการเจริญเติบโตที่ไม่เต็มที่ของร่างกายวัยรุ่น
        
        เกิดจากภาวะความดันโลหิตสูงและทารกในครรภ์โตช้า
        
        มารดาอายุน้อยกว่า20 ปี
        
        ติดเชื้อในร่างกาย เช่น การติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ
        
        ดื่มเหล้า สูบบุหรี่ ใช้สารเสพติดขณะตั้งครรภ์
        
        ครรภ์แรก
      - การติดเชื้อในระหว่างการตั้งครรภ์
        
        โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
        
        โรคติดเชื้อที่มักเกิดในวัยเด็ก เช่น
        การติดเชื้อในหูชั้นกลาง
        โรคสุกใส หัด คางทูม ไอกรน เป็นต้น
      - ภาวะโลหิตจาง ส่วนใหญ่เกิดจากภาวะทุพโภชนาการโดยเฉพาะขาดธาตุเหล็ก Folic acid
        ซึ่งภาวะโลหิตจางสามารถรักษาได้ในช่วงของการฝากครรภ์ แต่เนื่องจากสตรีวัยรุ่นมักฝากครรภ์ช้า จึงทำให้พบอุบัติการณ์ของภาวะโลหิตจางได้
      - ภาวะศีรษะทารกไม่ได้สัดส่วนกับช่องเชิงกราน (CPD) ทำให้เกิดระยะการคลอดยาวนาน เสี่ยงต่อการใช้สูติศาสตร์หัตถการในการช่วยคลอด
      - การตกเลือดในระยะหลังคลอด
      - อัตราการตายของมารดาสูงขึ้น
  - - - สาเหตุที่ทำให้เกิดความเครียด
        
        คนใกล้ตัวที่อาจไม่มีความเข้าใจ และไม่ได้ช่วยประคับประคองจิตใจของหญิงตั้งครรภ์
        
        ปัญหาเศรษฐกิจและสังคมในปัจจุบัน
        
        การเปลี่ยนแปลงของร่างกายจากการตั้งครรภ์
        
        ความกังวลเกี่ยวกับการตั้งครรภ์ และการได้ข้อมูลจาก Social Network ต่างๆ ซึ่งบางครั้งไม่ใช่ข้อมูลที่ถูกต้อง
        
        ลักษณะการใช้ชีวิตของคนเมืองที่ใช้เวลาในรถ รถติด รับประทานอาหารฟาสต์ฟูด
        
        การทำงานหนัก โดยที่หญิงตั้งครรภ์เองอาจไม่รู้ตัวเพราะความเคยชิน เช่น ทำงานตลอดวัน เลิกงานดึก ไม่มีเวลาพักผ่อน ไม่ออกกำลังกาย หรือไม่มีเวลาแม้แต่จะรับประทานอาหาร
      - เมื่อหญิงตั้งครรภ์เครียดร่างกายจะหลั่งฮอร์โมน Epinephrine และ Norepineprine ซึ่งมีผลทำให้หลอดเลือดหดตัว และลดปริมาณออกซิเจนที่ไปที่มดลูก นอกจากนั้นยังมีผลต่อ Corticotrophin Releasing Hormone (CRH) ซึ่งมีผลต่อระยะเวลาการตั้งครรภ์ และการพัฒนาของทารก และมีความเสี่ยงที่ทารกในครรภ์จะมีความผิดปกติทางบุคลิกภาพ
      - โดยเฉพาะในไตรมาสแรกของการตั้งครรภ์ความเครียด จะมีผลต่ออารมณ์ และพฤติกรรมของทารก โดยทารกในกลุ่มนี้จะมีภาวะซึมเศร้า ถูกกระตุ้นโดยสิ่งเร้าได้ง่าย ตกใจ โมโหง่าย และ ปรับตัวเข้ากับวิ่งแวดล้อมรอบตัวได้ยาก เลี้ยงยาก งอแง