Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

Antenatal care (ข้อมูลมารดา 🤰 (หญิงตั้งครรภ์ อายุ 24 ปี G3 P2002 GA…

- - - - Term NL เพศชาย น้ำหนัก 2,350g แข็งแรงดี ไม่มีภาวะแทรกซ้อน
    - - Term NL เพศชาย น้ำหนัก 2,730g แข็งแรงดี ไม่มีภาวะแทรกซ้อน
  - - - ศีรษะ : หนังศีรษะสะอาด ไม่มีรังแค
      - ตา : เยื่อบุตาสีชมพู
      - จมูก : สมมาตรไม่มีบาดแผล
      - ช่องปาก : สุขภาพช่องปากปกติ ไม่มีฟันผุ
      - ลำคอ : คลำไม่พบก้อน ต่อมไทรอยด์ปกติ
      - เต้านม : หัวนม ลานนมปกติ
      - แขนขา : แขนและขาไม่บวม
    - - ขนาดหน้าท้องสัมพันธ์กับอายุครรภ์ ทารกอยู่ในแนว longitudinal lie ทารกมีการเคลื่อนไหว
        พบstriae gravidarum สีเงิน
        พบ linea nigra
    - - ระดับยอดมดลูก 2/4 > O LOP HPE Cephalic
    - - FHS 150 bpm
    - - น้ำหนักก่อนตั้งครรภ์ 46 kg ส่วนสูง 165 cm BMI 16.9 kg/m2
      - น้ำหนักปัจุบัน 55.1 kg ,น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นทั้งหมดในปัจุบัน 9.1 kg (หญิงตั้งครรภ์ BMI 16.8 kg/m2 น้ำหนักที่ควรเพิ่มตลอดการตั้งครรภ์ 12.5-18 kg)
- - - - คำแนะนำทางโภชนาการสำหรับหญิงตั้งครรภ์ทุกคน
        
        ควรบริโภคอาหารให้ครบ 5 กลุ่ม ได้แก่ กลุ่มข้าว-แป้ง กลุ่มผัก กลุ่มผลไม้กลุ่มเนื้อสัตว์และกลุ่มนม
        
        บริโภคอาหารในแต่ละวันให้เพียงพอและเหมาะสม ดังนี้
        
        กลุ่มข้าว-แป้ง 9 ทัพพี/วัน
        
        กลุ่มผัก 6 ทัพพี/วัน
        
        กลุ่มผลไม้ 6 ส่วน/วัน
        
        กลุ่มเนื้อสัตว์ 12 ช้อนกินข้าว
        
        กลุ่มนมและผลิตภัณฑ์ 3 แก้ว/วัน
        
        กลุ่มไขมัน+น้ำมัน 5 ช้อนชา
        
        กินอาหารมื้อหลัก3 มื้อได้แก่อาหารมื้อเช้า มื้อกลางวัน และมื้อเย็น และมีอาหารว่าง
        
        ตัวอย่างอาหาร : ใน 1 วัน พลังงาน 2,300 กิโลแคลอรี่
        
        อาหารเช้า
        
        ข้าวต้มไก่ 1 ถ้วย(ข้าวสวย1ทัพพี) เงาะ 4 ผล น้ำฝรั่ง 1 แก้ว(180 ml)
        
        อาหารว่างเช้า
        
        นมสด 1 แก้ว แตงโม 10 ชิ้นคำ
        
        อาหารกลางวัน
        
        2 more items...
        
        กินอาหารกลุ่มเนื้อสัตว์ให้หลากหลาย
        
        กินปลา โดยเฉพาะปลาทะเลอย่างน้อยสัปดาห์ละ 3 ครั้ง
        
        กินอาหารที่มีธาตุเหล็กสัปดาห์ละ 2-3 ครั้ง เช่น ตับ เลือด เนื้อแดงและกินอาหารที่มีวิตามินซีสูงร่วมด้วยเช่น ฝรั่ง มะขามป้อม มะปรางสุก มะละกอสุกส้ม เป็นต้น เพื่อช่วยในการดูดซึมธาตุเหล็ก
        
        กินอาหารกลุ่มผักและผลไม้เป็นประจำทุกวัน และกินให้หลากหลายสี
        
        สีเหลือง-ส้ม สีแดงสีเขียวข้ม สีม่วง สีขาว
        
        กินอาหารที่เป็นแหล่งแคลเซียมเป็นประจำทุกวัน โดยเฉพาะนม
        
        หากดื่มนมแล้วมีอาการท้องอืดแน่นท้อง แก้ไขได้โดย
        
        ดื่มนมทีละน้อย แล้วค่อย ๆ เพิ่มปริมาณนมให้ได้ตามที่แนะนำ
        
        ไม่ดื่มนมในขณะท้องว่าง ควรหาอาหารว่างบริโภคก่อนแล้วค่อยดื่มนม
        
        ทำตามคำแนะนำข้างต้นแล้วยังคงมีอาการให้เปลี่ยนเป็นผลิตภัณฑ์นมที่ผ่านกระบวนการหมักแล้ว เช่น โยเกิร์ต
        
        ปรุงอาหารด้วยเกลือหรือเครื่องปรุงรสเค็มเสริมไอโอดีนทุกครั้ง
        
        ปรุงด้วยเกลือ ไม่เกินวันละ1 ช้อนชา หรือน้ำปลาไม่เกินวันละ 5 ช้อนชา
        
        เพื่อป้องกันโรคขาดสารไอโอดีน และได้รับโซเดียมไม่เกินปริมาณที่กำหนด
        
        ให้กินยาเม็ดรวมเสริมไอโอดีน (150 ไมโครกรัม) ธาตุเหล็ก (60 มิลลิกรัม) และกรดโฟลิก
        (400 มิลลิกรัม) ทุกวัน ๆ ละ 1 เม็ด เพื่อป้องกันการขาดไอโอดีน ธาตุเหล็ก และโฟเลต
        
        นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ อย่างน้อยวันละ 8 ชั่วโมง
        
        ให้ออกกำลังกายเป็นประจำ เช่น การเดิน และบริหารร่างกาย
        
        เพื่อเพิ่มความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ และระบบการย่อยอาหารดีขึ้น
      - คำแนะนำทางโภชนาการเพิ่มเติมสำหรับหญิงตั้งครรภ์น้ำหนักน้อย
        
        (BMI)ก่อนตั้งครรภ์น้อยกว่า18.5 kg/m2 หรือมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นน้อยในขณะตั้งครรภ์
        
        เพิ่มปริมาณอาหารประเภทที่ให้พลังงาน เพื่อให้มีน้ำหนักเพิ่มขึ้น
        
        อาหารประเภทข้าว-แป้ง
        
        ข้าวเจ้า ข้าวเหนียว ก๋วยเตี๋ยว ขนมจีน ขนมปัง เผือก มัน
        
        อาหารไขมัน
        
        น้ำมัน โดยการปรุงอาหารด้วยวิธีทอดหรือผัด
        
        เพิ่มอาหารกลุ่มเนื้อสัตว์และกลุ่มนม หากบริโภคไม่เพียงพอ เพื่อให้ได้สารอาหารโปรตีน ซึ่งจำเป็นต่อการสร้างเนื้อเยื่อต่างๆ รวมทั้งการเจริญเติบโตของเซลล์สมอง
        
        การเพิ่มปริมาณอาหาร ต้องค่อย ๆ เพิ่มทีละน้อย จนได้ตามปริมาณที่แนะนำ
        
        เพิ่มปริมาณและจำนวนครั้งของอาหารระหว่างมื้อได้แก่อาหารว่างเช้า บ่ายและค่ำ เพื่อเพิ่มพลังงานและสารอาหาร
        
        งดกินขนม-เครื่องดื่มที่มีคุณค่าทางโภชนาการต่ำ เช่น ขนมขบเคี้ยว ขนม-เครื่องดื่มที่มีรสหวานจัด
    - - ปัจจัย
        
        ปัจจัยด้านลักษณะส่วนบุคคล
        
        อายุแม่ ระดับการศึกษา อาชีพ รายได้ สถานภาพทางสังคม (การตั้งครรภ์ไม่พร้อม/ ปิดบัง)
        
        ปัจจัยด้านภาวะสุขภาพก่อนตั้งครรภ์
        
        ภาวะทุพโภชนาการ โรคทางพันธุกรรม การเจ็บป่วยอื่นๆ
        
        ปัจจัยด้านภาวะสุขภาพขณะตั้งครรภ์
        
        PIH, HT, IUGR, Twin, Anemia, Malaria, Infection (เช่น UTI STD) การใช้ยาหรือสารเสพติด และน้ำหนักเพิ่มขึ้นไม่สัมพันธ์กับอายุครรภ์
        
        พฤติกรรม/การปฏิบัติตัวขณะตั้งครรภ์
        
        การไม่ฝากครรภ์ ฝากครรภ์ช้าฝากครรภ์ ไม่ครบหรือไม่มาฝากครรภ์ตามนัด การทำงานหนัก การพักผ่อนน้อย ภาวะเครียด/วิตกกังวล
        
        ปัจจัยด้านการคลอด
        
        การคลอดก่อนกำหนด (Premature labour)
      - อุบัติการณ์
        
        ในประเทศไทย มีเด็กเกิดใหม่ปีละ 800,000 รายต่อปี มีทารกแรกเกิดน้ำ หนักน้อยประมาณร้อยละ 9 เท่ากับมีทารกแรกเกิดน้ำ หนักน้อยปีละ 72,000 คน
        
        ประมาณ 75% ของการเสียชีวิตของทารกแรกเกิด เกิดในกลุ่มทารกน้ำหนักน้อย หรือถ้ารอดตายในช่วงต้นของชีวิต ก็อาจมีปัญหาในด้านการเจริญเติบโต หรือพัฒนาการตามมา
      - สาเหตุ
        
        การเจริญเติบโตช้าของทารกในครรภ์
        (Intrauterine growth restriction)
        
        สาเหตุ
        
        จากทารก
        
        ความผิดปกติของโครงสร้างร่างกาย
        
        Anencephaly หัวใจและหลอดเลือด ไต
        
        ความผิดปกติของโครโมโซม
        
        Trisomy18
        
        ติดเชื้อ เช่น หัดเยอรมัน ซิฟิลิส
        
        จากรกและสายสะดือ
        
        single umbilical artery
        
        velamentosa insertion
        
        จากมารดา
        
        น้ำหนักของมารดา
        
        โภชนาการ < 1,500 kcal/day
        
        โรคเรื้อรัง เช่น ความดันโลหิตสูง โรคหัวใจ โรคเลือด หรือ หอบหื่น
        
        ใช้สารเสพติด เช่น บุหรี่ สุรา เฮโรอีน โคเคน
        
        ความเป็นอยู่ เช่น พักผ่อนน้อย เครียด
        
        ชนิด IUGR
        
        Symmetrical IUGR
        เจริญเติบโตช้าในทุกส่วนร่างกาย
        U/S พบ ความกว้างศีรษะ (Biparietal diameter; BPD), เส้นรอบวงศีรษะ (Head circumference; HC), เส้นรอบท้อง (Abdominal circumference; AC), ความยาวกระดูกต้นขา (Femur length; FL) มีค่าต่ำกว่าเกณฑ์ขั้นต่ำ ในอายุครรภ์นั้นๆ
        
        Asymmetrical IUGR
        การเจริญเติบโตช้า โดยจะมีขนาดของเส้นรอบท้องที่เล็กกว่าปกติ ในขณะที่เส้นรอบศีรษะ และความกว้างศีรษะปกติ
        
        คลอดก่อนกำหนด
        (Premature birth)
        
        สาเหตุ
        
        แพทย์ทำการยุติการตั้งครรภ์โดยมีข้อบ่งชี้ เช่น ความดันโลหิตสูงจากการตั้งครรภ์
        
        ถุงน้ำคร่ำแตกก่อนกำหนด
        (premature rupture of membranes)
        
        เจ็บครรภ์คลอดก่อนกำหนดด้วยสาเหตุจำ เพาะอื่นๆ (ติดเชื้อ มดลูกผิดปกติ ปากมดลูกหลวม ใส่ห่วงอนามัย รกลอกตัวก่อนกำหนด รกเกาะต่ำ เป็นต้น)
      - ปัญหาที่พบเมื่อทารกแรกเกิดน้ำหนักตัวน้อย
        
        ระบบทางเดินหายใจของทารกที่มีน้ำหนักตัวน้อยยังควบคุมหายใจได้ไม่เต็มที่อาจทำให้ทารกหยุดหายใจได้
        
        การควบคุมอุณหภูมิของร่างกายเนื่องจากทารกมีผิวหนังค่อนข้างบางไขมันใต้ผิวหนังน้อยทำให้สูญเสียความร้อนได้ง่ายร่างกายจึงมีอุณหภูมิต่ำได้ง่าย
        
        ระบบทางเดินอาหารยังพัฒนาไม่เต็มที่ทำให้การย่อยและการดูดซึมสารอาหารต่างๆยังไม่ได้พอทำให้ได้รับสารอาหารไม่เพียงพอ
        
        ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายที่น้ำหนักน้อยยังพัฒนาได้ไม่เต็มที่ทำให้เกิดการติดเชื้อได้ง่าย
        
        ระบบหัวใจและหลอดเลือดความดันเลือดต่ำเลือดไปเลี้ยงหัวใจได้น้อยจึงต่อหัวใจล้มเหลวได้ไง
    - - ุแนะนำให้หญิงตั้งครรภ์ประเมินภาวะโภชนาการหญิงตั้งครรภ์ (Vallop curve)
      - เพิ่มปริมาณอาหารประเภทที่ให้พลังงานและโปรตีนสูง เช่น นม ไข่ถั่วลิสง
      - กินอาหารมื้อหลัก3 มื้อได้แก่อาหารมื้อเช้า มื้อกลางวัน และมื้อเย็น และมีอาหารว่างเนื่องจากหญิงตั้งครรภ์มีความต้องการพลังงานและสารอาหารมากขึ้น
      - แนะนำให้เพิ่มปริมาณอาหาร ต้องค่อย ๆ เพิ่มทีละน้อย จนได้ตามปริมาณที่แนะนำ
  - - - การทำงาน ไม่ยกของหนัก ทำงานบ้านเบาๆได้ ไม่ขึ้นลงบันไดสูงๆ ไม่ยืนหรือเดินนานๆ
      - งดการมีเพศสัมพนธ์และงดการกระตุ้นบริเวณหัวนม
      - ป้องกันการติดเชื้อ ทั้งทางช่องปาก และระบบทางเดินปัสสาวะ
      - แนะนำให้สังเกตอาการเตือนของการเจ็บครรภ์ เช่น มดลูกหดรัดตัวถี่มากกว่า 4 ครั้ง ใน 1 ชั่วโมง มีน้ำหรือมูกเลือดออกจากทางช่องคลอด หากเกิดอาการปวดท้อง ปวดหน่วงในช่องคลอด ปวดหลัง ปวดเอว ควรรีบมาพบแพทย์ทันที