Društveno-feudalni odnosi u hrvatskom srednjovjekovlju
Feudalizam u Hrvatskoj
-dovršeno u vrijeme dinastije Arpadovića
Donacionalni sustav - darovnicama dijele posjede plemićima
-jača feudalna anarhija (plemići su sve samostalniji)
Seljaci u kontinentalnoj Hrvatskoj
-seljak je pod sudskom nadležnosti gospodara
Seljaci su obaveznni:
plaćati porez državi
-daju desetinu prihoda Crkvi
-feudalna renta + radna tlaka
Komutacija i refeudalizacija
-robno-novčani odnosi u Hrvatskoj
Komutacija-zamjena naturalne rente robno-novčanom
-bolji položaj seljaka, sve više su uključeni u trgovinu
-feudalci uvode pravo prvokupa i uvode refeudalizaciju
Refeudalizacija-povratak na naturalnu rentu
Seljačka buna 1573.godine
-odvija se na vlastelinstvu Franje Tahija
Predvodnik: Ambroz (Matija) Gubec
-bitka kod Stubičkih Toplica: feudalna vojska porazila seljačke odrede
Feudalni odnosi u Dalmaciji
-u Dalmaciji nema klasičnih feudalnih odnosa zbog krškog terena
-osnovni oblik feudalizna: kolonat(obrađivanje zemlje) i težaština(obrađivanje vinoograda)
Bune pučana u Dalmaciji
-particijat(gradsko plemstvo) preuzima vlast u Dalmaciji
-pučani žele biti dio grafske uprave
-bune u Zadru, Splitu i na Hvaru
Hvarska buna(1510.-1514-)
-vodstvo Matije Ivanića
-bunu guše Mlečani
