Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การฝากครรภ์ (Antenatal care) (ข้อมูลทั่วไป (ผลทางห้องปฏิบัติการ …
การฝากครรภ์ (Antenatal care)
ข้อมูลทั่วไป
ประวัติมารดา
หญิงตั้งครรภ์ อายุ 27 ปี G3P1A1 GA 18 wks.
LMP : 4 พฤศจิกายน พ.ศ. 2562 x 3 วัน
EDC by date : 10 สิงหาคม พ.ศ. 2563
ประวัติการเจ็บป่วย : ภูมิแพ้อากาศ
ประวัติการผ่าตัด : ปฎิเสธ
ประวัติการแพ้ยา : ปฎิเสธ
ประวัติครอบครัว : ปฎิเสธ
ประวัติการฉีดวัคซีนบาดทะยัก : ได้รับวัตซีนครบ 3 เข็ม พ.ศ. 2561
น้ำหนักก่อนการตั้งครรภ์ 80 kg. ส่วนสูง 163 cm.
น้ำหนักปัจจุบัน 87.5 kg. BMI 30.1 mg/dl
ผลทางห้องปฏิบัติการ
(27/01/63)
CBC
Hb = 11.5 g/dL
Hct = 35 %
UA
Glucose
negative
Albumin
negative
VDRL : Negative
HIV Ab : Negative
HBsAg : Negative
BS 50 g. = 138 mg/dl
MCV = 54.8
Hb E screen = Positive
Hb typing = Homozygous Hb E with or without alpha Thal
screening alpha Thal = weakly positive
PCR alpha Thal = Negative
มารดา เป็นพาหะ Hb E
การตรวจร่างกาย head to toe (09/03/63)
ศีรษะ : คลำไม่พบก้อน ไม่มีรอยแผล หนังศีรษะสะอาดดี
ตา : เยื่อบุตามีสีซีดเล็กน้อย มองเห็นปกติ
จมูก : สมมาตรกันดี ไม่มีเยื่อบุโพรงจมูกอักเสบ
ช่องปากและฟัน : ไม่พบฟันผุ ช่องปากสะอาดดี
ลำคอ : ต่อมไทรอยด์และต่อมน้ำหลืองไม่บวมโต
เต้านม : มีลักษณะปกติ หัวนมไม่บอด ไม่แบน ไม่บุ๋ม คลำไม่พบก้อน
แขนและมือ : ไม่มีภาวะบวม สมมาตรกันดี
หน้าท้อง : พบ linea nigra และ striae gravidarum สีเงิน
ขาและเท้า : ไม่มีภาวะบวม สมมาตรกันดี
BP = 113/73 mmHg
PP = 127 bpm
การตรวจครรภ์ (09/03/63)
การดู : ขนาดของหน้าท้องสมมาตรกับอายุครรภ์
การคลำ : ใช้วิธี Leopold hand grip
การคลำหาระดับของยอดมดลูกขนาด 2/3+ มากกว่า symphisis pubis
การฟัง : FHS 130-140 bpm
ประวัติการตั้งครรภ์
ครรภ์แรก 12 wks. Spontaneous Abortion ไม่ขูดมดลูก
ครรภ์ที่สอง FT NL เพศชาย น้ำหนัก 2,510 g. คลอดที่ รพ.ตร.
problem list
เสี่ยงเบาหวาน
เพราะ BMI มากกว่า 27
กิจกรรมการพยาบาล
แนะนำพฤติกรรมการรับประทานอาหาร
แนะนำให้เห็นถึงความสำคัญของโภชนาการในหญิงตั้งครรภ์ เพื่อให้ทารกได้รับสารอาหารที่ครบถ้วน สำหรับเจริญเติบโตของทารก เพื่อพัฒนาสมองและร่างกายให้สมบูรณ์ สุขภาพแข็งแรง
แนะนำมารดาในการติดตามน้ำหนักของแม่ขณะตั้งครรภ์ การจุดกราฟ vallop curve เพื่อดูแนวโน้มน้ำหนักของทารก
ติดตามผลซ้ำช่วงอายุ 24-28 wks.
แนะนำปริมาณอาหารที่ควรบริโภคต่อวัน
ข้าว แป้ง 9 ทัพพี ลดอาหารที่มีน้ำตาลสูง
ผัก 6 ทัพพี
ผลไม้ 6 ส่วน โดยลดผลไม้ลดหวานจัด เช่น ทุเรียน มะม่วง ลำไย
เนื้อสัตว์ 12 ช้อนกินข้าว เช่น เนื้อ หมู ปลา ไก่
นมและผลิดภัณฑ์ 2-3 แก้ว
น้ำตาล ไม่เกิน 5 ช้อนชา
เกลือ ไม่เกิน 1 ช้อนชา
นอกจากนี้ควรหลีกเลี่ยงอาหาร ขนม เครื่องดื่มที่มีรสหวานจัด หลีกเลี่ยงอาหารรสเค็ม รับประทานอาหารที่ปรุงสุก ใหม่ๆ ไม่ทานสุกๆดิบๆ งดอาหารหมักดอง กาแฟ เครื่องดื่มที่มีแอลกอฮอล์ และบุหรี่
พาหะ Thalassemia
(ชนิด Homozygous Hb E thalassemia)
Thalassemia
ธาลัสซีเมียชนิดรุนแรง 3 ประเภท
beta-beta thalassemia เสี่ยงเป็น homozygous beta-thalassemia มีอาการซีดมาก ตับม้ามโต ตัวเหลือง ตาเหลือง โครงร่างใบหน้าเปลี่ยนแปลง เติบโตช้า มีภาวะเหล็กเกิน หากแม่ที่ได้รับเลือดตอนตั้งครรภ์ เด็กจะมีหน้าตาเหมือนเด็กปกติทั่วไป ต้องได้รับการดูแลรักษาในระยะยาว
beta-Hb E เสี่ยงลูกเป็น beta thalassemia ชนิดมี Hb E กลุ่มที่มีอาการรุนแรงที่ต้องได้รับเลือดสม่ำเสมอ ผู้ป่วยบางรายอาจไม่มีอาการซีด และไม่ต้องได้รับเลือด
alpha-alpha thalassemia เสี่ยงลูกซีด บวมน้ำ ตับม้ามโต จาก Hb Bart's hydrop fetalis ผู้ป่วยจะมีอาการรุนแรงมาก มักเสียชีวิตตั้งแต่อยู่ในครรภ์ อาจมีภาวะแทรกซ้อนจากการตั้งครรภ์เพิ่มขึ้น เช่น ครรภ์เป็นพิษ ตกเลือดหลังคลอดได้
แบ่งเป็นกลุ่ม 2 กลุ่ม
Alpha Thalassemia มีหลายชนิด เช่น alpha thalassemia 1, alpha thalassemia 2, Hb constant spring
beta thalassemia ได้แก่ beta thalassemia, Hb E
ระดับความรุนแรง
moderate
อาการทางคลินิก
ซีดเหลือง ตับโต ม้ามโต
ระดับความเข้มข้น Hb > 7-9 g/dl
ชนิดของธาลัสซีเมีย เช่น homozygous beta thalassemia,beta-Hb E thalassemia
mild
อาการทางคลินิก
ซีด ม้ามโตเล็กน้อย
ระดับความเข้มข้น Hb > 9 g/dl
ชนิดของธาลัสซีเมีย เช่น homozygous beta thalassemia, Hb H
severe
อาการทางคลินิก
ซีดภายในอายุ 2 ปี
ได้รับเลือดครั้งแรกก่อนอายุ 4 ปี
น้ำหนัก ส่วนสูงต่ำกว่าเกณฑ์
หน้าตาเปลี่ยน
ม้ามโต
ระดับความเข้มข้น Hb น้อยกว่าเท่ากับ 7 g/dl
ชนิดของธาลัสซีเมีย เช่น homozygous beta thalassemia, beta-Hb E thalassemia, Hb Bart's hydrops fetalis ที่รอดชีวิต, non-deletional Hb H, Hb H
Asymptomatic
อาการทางคลินิก
ไม่มีอาการทางคลินิกและไม่ถือว่าเป็นโรค
ระดับฮีโมโกลบินปกติ
ชนิดของธาลัสซีเมีย เช่น Thalassemia trait, Hb E trait, Homozygous Hb E
การคัดกรอง
การวินิจฉัย
ดัชนีเม็ดเลือดแดง (red cell indices)
MCV < 80 fL
beta thalassemia
alpha thalassemia
MCH < 27 pg
การทดสอบฮีโมโกลบินไม่เสถียรโดยการตกตะกอนด้วย DCIP (dichlorophenolindophenol (DCIP) precipitation test)
positive
เป็น Hb E thalassemia
Negative
เป็น Hb E thalassemia
การทดสอบความเปราะของเม็ดเลือดแดงชนิดหลอดเดียว (one tube osmotic fragility หรือ OF)
การคัดกรองพาหะฮีโมโกลบินอี ด้วยวิธีฮีโมโกลบินอี สกรีน (Hb E screening)
กาาตรวจยืนยัน
Hb typing
ยืนยันของ MCV กับ Hb E screening (DCIP)
บอก %HbE
วินิจฉัยพาหะของ beta thalassemia
โรคโลหิตจางธาลัสซีเมียชนิดต่างๆ และฮีโมโกลบินผิดปกติแต่ละชนิดได
screening alpha thal
PCR (polymerase chain reaction)
ตรวจหาพาหะของ a thalassemia
การป้องกัน
หญิงตั้งครรภ์ควรตรวจกรองภาวะที่มียีนโรคธาลัสซีเมียแฝงที่สำคัญ หากหญิงตั้งครรภ์ที่มียีนธาลัสซีเมียแฝง แนะนำให้รีบพาสามีมาตรวจด้วย
หากวินิจฉัยได้แล้วว่าหญิงตั้งครรภ์และสามีเป็นคู่เสี่ยงต่อการมีลูกเป็นโรคธาลัสซีเมียชนิดรุนแรง ทั้งคู่ควรได้รับคำปรึกษาแนะนำจากแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
พยาธิสภาพของโรค
โรคเลือดจางธาลัสซีเมียเป็นโรคหนึ่งที่เกิดจากความผิดปกติของหน่วยพันธุกรรมหรือยีน ในส่วนของการสร้างเม็ดเลือดแดง ทำให้เม็ดเลือดแดงเปราะแตกง่าย โรคนี้เป็นได้ทั้งหญิงและชาย ดังนั้น พ่อและแม่จะเป็นผู้ถ่ายทอดยีนผิดปกนี้ไปยังลูก
กิจกรรมการพยาบาล
แนะนำการรับประทานอาหาร
แนะนำอาหารที่เพิ่มการสร้างเม็ดเลือดเสริมธาตุเหล็ก เช่น เครื่องในสัตว์ ไข่ น้ำนม ถั่วเมล็ดแห้ง หน่อไม้ เห็ด ผักใบเขียว กินผักสด
แนะนำให้รับประทานยาบำรุงตามที่แพทย์สั่ง เช่น folice, obimin, nataral
แนะนำให้ทำฟันในไตรมาส 2 เนื่องจากไตรมาสแรกอาจมีคลื่นไส้อาเจียน ไตรมาสสามท้องโต กดทับเส้นเลือดบริเวณขา
ภาวะไม่สุขสบาย จากการอ่อนเพลีย
กิจกรรมพยาบาล
ให้พักผ่อนอย่างเพียงพอวันละ 8-10 hr. โดยมีงีบหลับเป็นพักๆในกลางวันวันละประมาณ 30นาที - 1 hr
แนะนำการกินอาหาร
ทานอาหารให้ครบ 5 หมู่
กินให้ปริมาณเพียงพอและหลากหลาย
แนะนำอาหารที่ให้พลังงานสูง เช่น ข้าวซ้อมมือ ธัญพืช เผือก มัน โปรตีนจากเนื้อสัตว์ ปลา ถั่วต่างๆ ไขมันจากพืชและสัตว์ สำหรับวิตามินและเกลือแร่ได้จากการกินผักและผลไม้รวม
Notify
Obesity (ฺBMI 30.1)
BS 50 g
138 mg/dl (ปกติ)
repeat ช่วงอายุครรภ์ 24-26 wks.
MCV (Mean corpuscular volumn) = 57.8
(ปกติ > 80 fL)
Hb E screening (DCIP) positive
ให้สามีมาตรวจดูด้วย
MCV = 78.1 fL
Hb E screening Negative
Hb E typing
ผล normal Hb typing not R/O alpha thal
screening alpha Thal
ผล negative
Hb E typing
ผล Homozygous Hb E with or without alpha Thal
screening alpha Thal
ผล weakly positive
PCR alpha Thal
ผล negative
BMI เกิน 27 เสี่ยง เบาหวาน