Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
LEHEN MUNDU GERRA Primera_Guerra_Mundial-Historia_351727264_105014919…
LEHEN MUNDU GERRA 
Kausak
Alsazioa eta Lorena
Aleman batasuna eskuratzeko, Frantziarekin gerra
-
-
Ekonomian
-
-
Merkata nagusitasuna kendu Alemaniak, Britaniarren etsai ekonomiko bihurtuz
Bake armatua
Alemania nagusi
Otto Von Bismark kantzilerra buru
-
1890.ean Guillermo II. kaiser, Bismark kaleratu
-
-
-
Eztanda
Casus Belli:
1914-6-28, francisco fernando artxidukea eta emaztea eraila izan.
ultimatuma bidali,Austria-Hungariako inperioari mehatxua.
mano negra desagertu
-
polizia austrohungariarra serbian sartzen utzi, hilketa ikertzeko
-
Aliantza:
serbiak A-H-k bidalitako ultimatuma,subiranotasun erasoa eragin, Errusia babes zeukala jakinik, ezetza Austriari
Orduan, A-H-k Serbiari gerra, berehala aurretik sinatutako aliantzak matxan jarriz (lehen mundu gerraren eztanda)
Faseak
Mugimendua(1914):
-
Schileffen plan bidez Alemaniak Belgika iparraldetik parisen sartzeko helburuarekin inbaditu eta horrela Frantsesak atzeragoardiatik harrapatuz.
Gerra arina Marne ibaira egun gutxitan iritsi, baina Errusiar fronterara soldaduak bidali, hau gogor ari baizen.
-
Lubaki gerra(1915-1916):
Schileffen porrotaz, Alemanek haien kokapena babestuz mendebaldeko fronteran lubikatu
Alemaniarrek Errusiar armadarekin, Frantziarekin eta Britaniarekin bukatzea helburu ondorioz Higadura gerra
Bataila ezagunenak 1916.: Verdungo bataila eta Sommeko bataila
1917ko krisia:
-
-
1917ko urriko iraultzan Leninen gobernu komunista eta honek Brest-Litvsk-eko itunaz, 1918an gerratik atera .
Aliantza hirukoitza Mendebaldeko blokean zentratu eta Alemaniak itsasoan "gerra osoa" deklara
Amariera (1918):
AEB ren sarrerarekin aliatuek errefortzu nabarmen jaso, Alemanen atzeraren arrazoi
-
Ezaugarriak
Hedadura handiko gerra
Europan hasi eta aliantza, AEBen interes eta kolonien mobilizarioaren ondorioz bost kontinenteek parteartu.
-
-
Herritarren mobilizazioa
Herritar mota guztiak (umeak barne) gerran parte hartzera behartuak
Propaganda belikoa
Desmoralizazioa ekiditeko eta herritar partehartze masiboa lortzearren. Gobernuak komunikabideak kontrolatu eta propaganda bezela erabilli
-
Bukaera:
-
Lurralde aldaketak:
ALEMANIA: koloniak galdu(BH, Frantzia bereganatu). Alsazia eta Lorena Frantziari bueltatu.
AUSTRIA- HUNGARIA: hiru herrialdetan banatu. Lurralde asko galdu.
OTOMANDAR INPERIOA:
-
Lurralde gehienak BH, Frantziarentzat
-
-
Nazioen Elkartea:(1920)
Helburua: Beste mundu gerrabat ekiitea
Elkartetik at: Alemania, SESB, AEB
Arrakasta ez, ezadostasunagatik
Ondorioak
Demografikoa:
Heriotza tasa handitu: gerra eta elikagai faltagatik
-
Ekonomikoak:
Azpiegiturak eta lurrandeak suntxituri. Berregitea garestia
lurrande neutroak aberastuta atera
Soziala:
Emakumeak, eskubide zibilak aldarrikatu
-
Erdi eta behe klaseak pobretu, grebak ugaritu
Ideologikoak:
-
-
Mendekua nahi zuten kolektiboak sortu (Hitler)