Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Het Gehoorzintuig (Hoe werkt een gezond oor? (De ruimte aan de binnenkant…
Het Gehoorzintuig
Hoe werkt een gezond oor?
De
haarcellen
(zintuigcellen) in het oor zelf spelen een rol. De haarcellen in het oor zijn
mechanoreceptoren
met lange ciliën.
Herrie filter je als het goed is weg,
bewust
of
onbewust
.
Bewust
door je te concentreren op een bepaald geluid.
Onbewust
doordat je thalamus in de hersenen achtergrondruis niet laat doordringen tot je auditieve schors.
En doordat je
hersenen
in het oor bepaalde
toonhoogtes
die op die manier bijdragen aan het onderdrukken van achtergronruis.
De ruimte aan de buitenkant van het trommelvlies heet het
buitenoor
.
Mensen kunnen geluidstrillingen van tussen de 20 en 20000 hertz. Spraak is tussen de 200 en 2800 hertz. De
oorschelp
vangt de trillingen op en brengt ze naar de
gehoorgang
. Deze twee onderdelen vormen het
buitenoor
aan het einde van de gehoorgang ligt het
trommelvlies
.
De ruimte aan de binnenkant van het trommelvlies heet het
middenoor
.
Dat werkt goed als de luchtdruk aan beide kanten van het trommelvlies gelijk is. Tijdens het dalen of stijgen in een vliegtuig of bij het duiken in het water, is dat niet het geval. Het trommelvlies komt onder spanning te staan en kan zelfs pijn gaan doen. Het opheffen van de drukverschillen tussen buitenoor en middenoor gaat via de
buis van Eustachius
, die tussen het middenoor en de keelholte loopt.
Bij een verkoudheid of een oorontsteking vernauwt de buis van Eustachius en kan de luchtdruk in het middenoor zich niet goed aanpassen.
Een deel van het geluid verplaatst zich niet via het trommelvlies maar via de
schedelbeenderen
. Dat deel hoor je nog steeds als je heel verkouden bent: 'mijn oren zitten dicht'. Bij 'in-ear-plugs' voor je smartphone luister je voornamelijk hierdoor. Dat maakt de muziek die je hoort 'rijker' van klankkleur.
Er zijn in het middenoor drie
gehoorbeentjes
die verbonden zijn met het trommelvlies:
hamer
,
aambeeld
en
stijgbeugel
. Deze drie beentjes nemen de trillingen van het trommelvlies over, versterken ze en geven ze door aan het binnenoor.
De stijgbeugel geeft de trillingen door via een elastisch membraan in de wand van het slakkenhuis, het
ovale venster
. Het ovale venster is kleiner dan het trommelvlies, waardoor het ovale venster sterker trilt dan het trommelvlies. Dat is nodig, omdat de vloeistof in het slakkenhuis moeilijk in beweging is te brengen.
Het ovale en het ronde venster geven de nodige bewegingsruimte waardoor de vloeistof kan bewegen en de trillingen zich kunnen verplaatsen van het ovale naar het ronde venster.
Binnenoor
In het binnenoor zit een (o)orgaan dat de vorm heeft van een slakkenhuis, deze noemen we het
slakkenhuis
. De vorm is ontstaan doordat een langwerpige structuur van met vloeistof gevulde kanalen is opgerold. Binnenin dit orgaan zitten zintuigcellen die reageren op trillingen.
Op een doorsnede van het slakkenhuis zijn drie kanalen te zien. De twee grootste kanalen vormen in werkelijkheid één doorlopend kanaal. Het loopt van het membraan van het ovale venster via de top (het midden) van het slakkenhuis (voorhoftrap) en terug (trommelholtetrap) naar het membraan van het
ronde venster
.
Het kleine, middelste kanaal tussen beide grote kanalen, de slakkenhuisgang, bevat
endolymfe
, een vloeistof die K⁺-ionen bevat en daardoor verantwoordelijk voor het depolariseren haarcellen is.
De trillingen laten in de slakkenhuisgang het
basilaire membraan
bewegen. Dit membraan geeft de trilling weer door naar de perilymfe in het andere grote kanaal: de trommelholtetrap. Deze voert de trilling af naar het ronde venster.
Over het basilaire membraan loopt het
orgaan van Corti
, een langgerekte strook mechanoreceptoren, haarcellen met ciliën.
blz 205
De grote kanalen zijn gevuld met
perilymfe
, een vloeistof die lijkt op extracellulaire vloeistof. Een trillling verplaatst zich van het ovale venster door de perilymfe in de voorhoftrap in de richting van de top (het midden), van het slappenhuis.
Tekening van het oor(zelf aangeven waar alles zit)
Wat is er mis met het oor van dhr. A.J.G. Peters?
De ciliën van de mechanoreceptoren doen het niet meer goed, waardoor de thalamus in de hersenen niet meer niet de achtergrondruis door laten dringen tot het auditieve schors van dhr. Peters. Hij hoort dus veel achtergrondruis en het is moeilijk voor hem om zich te concentreren op plekken waar veel geluiden zijn
Zijn ciliën zijn waarschijnlijk beschadigd door langdurige blootstelling aan harde geluiden
Dit kan komen door concerten, snelwegen of bepaald werk waar je vaak wordt blootgesteld aan harde geluiden
Korte blootstelling een 120 db kan al gehoorschade opleveren en langdurige blootstelling aan 80 a 90 db kan ook gehoorschade opleveren.
Zijn ciliën zijn zwaar beschadigd en kunnen zichzelf dus niet herstellen. Hier moet hij hulp van buitenaf voor krijgen.
Als de ciliën licht beschadigd zijn zullen zij zichzelf herstellen. Een heftige beschadiging is echter niet meer herstelbaar door het lichaam zelf. Hier moet dan dus een oplossing van buitenaf voor komen.
Er zijn waarschijnlijk ook problemen in het eerste deel van het basilair membraan. Dit deel van zorgt er namelijk voor dat trillingen van hoge frequenties om worden gezet in impulsen en dit gebeurd niet meer bij meneer Peters.
Wat is een oplossing?
Een gehoorapparaat
Achtergrondgeluid wegfilteren
Aandacht richten op de persoon waarmee je spreekt
Zachte geluiden versterken
Preventief werk
Zorg dat de muziek in je oortjes/koptelefoon niet te hard staat
Zorg dat je oordopjes in je oren doet als je bij een concert of festival bent
Vermijdt de plekken waar je dichtbij een harde geluidsbron staat
