Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
กลุ่มที่ 6 การพยาบาลผู้ป่วยเด็กที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับระบบเลือดเเละมะเร็…
กลุ่มที่ 6 การพยาบาลผู้ป่วยเด็กที่มีความผิดปกติเกี่ยวกับระบบเลือดเเละมะเร็ง :warning:
ภาวะโลหิตจาง คือภาวะที่มี Hb หรือ Hct น้อยลงโดยมีค่าต่ำกว่าค่าของคนปกติเกิน 2SD
อาการ- อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ใจสั่น ปวดศีรษะ เป็นลม เฉื่อยชา ไม่มีสมาธิ เบื่ออาหาร ประจำเดือนไม่มาสม่ำเสมอ ลิ้นเลี่ยน มุมปากอักเสบ เล็บบางเเละเเอ่น
ความผิดปกติที่ทำให้เลือดออก
สาเหตุ
ความผิดปกติของหลอดเลือด
ความผิดปกติของเกร็ดเลือด
ความผิดปกติของปัจจัยการเเข็งตัวของเลือด
สาเหตุ
ไขกระดููกสร้างเม็ดเลือดเเดงน้อยลง
มีการเเตกทำลายของเม็ดเลือดเเดงมากขึ้น
มีความผิดปกติในการเจริญเติบโตของเซลล์สายเม็ดเลือดเเดงเช่นขาดสารอาหาร
ร่างกายเสียเลือดหรือถูกใช้ไปมาก
มีก้อน,มะเร็ง
มีการสะะสมหรือการเติบโตของเซลล์ที่ผิดปกติ เซลลนั้นไม่สามารถทำหน้าที่ได้ตามปกติ
สาเหตุ
รังสี ยา สารเคมี ไวรัส
ผลกระทบ
ต่อร่างกาย จิตใจ อารมณ์ ครอบครัว
การดูเเลรักษาเด็กที่มีความผิดปกติของเลือดเเละมะเร็ง
การดูเเลป้องกันภาวะซีดเช่นการให้เลือด
การดูเเลเมื่อเลือดออก
การตรวจทางห้องปฎิบัติการต่างๆ
การให้ยาเคมีบำบัด การรักษาด้วยรังสี เเสง
Genetic counselling
การสอนผู้ให้การดูเเลเด็กโรคเรื้อรัง การดูเเลต่อที่บ้าน
อาการสำคัญ
ซีด เลือดออกง่าย มีก้อน
ไข้ อาการฟกซ้ำ เลือดออกง่าย มีเลือดออกผิดปกติในอวัยวะต่างๆ
ต่อมน้ำเหลืองโต
อาการปวดกระดูก ปวดศีรษะ
กดเจ็บที่ท้อง ตับม้ามโต
การเปลี่ยนเเปลงผิวหนัง ลิ้นเลี่ยน เล็บเเอ่น ปากเปื่อยเเผลเปื่อย
หัวใจเต้นเเรง ชีพจรเร็ว
ประวัติการเจ็บป่วย
การไม่ได้รับวิตามินเคเมื่อเเรกเกิด
มีประวัติการเสียเลือดบ่อยๆ เรื้อรัง
ประวัติครอบครัว ญาติพี่น้อง
เป็นลมบ่อย ง่วงนอน ตาพร่่า
พยาธิ ท้องเสียเรื้อรัง
การตรวจร่างกาย
สัญญาณชีพ
ผิวหนังซีด เหลือง เยื่อบุตา ปลายนิ้ว เหงือก จุดเลือดออก จ้ำเลือด เล็บบางเเอ่น
ช่องปาก ลิ้นเลี่ยน เลือดออกตามไรฟัน
ต่อมน้ำเหลืองโต มีก้อน ปวด
ข้อบวม ปวด กระดูกหักง่าย
การตรวจทางห้องปฎิบัติการ
Blood smear
CBC
ESR
Recticulocyte count
Bleeding time
PT
PTT
การพยาบาล
เสี่ยงต่อภาวะขาดออกซิเจน ความทนทานต่อการทำกิจกรรมน้อยลงเนื่องจากซีดเหนื่อยง่าย
1.ประเมินการใช้พลังงาน หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่ต้องใช้ออกซิเจนมาก ดูเเลให้พักผ่อน
2.ติดตามสัญญาณชีพ
3.ดูเเลผู้ป่วยกรณีได้รับเลือด ติดตามภาวะเเทรกซ้อนจากการได้รับเลือด เช่นภาวะเหล็กเกิน
4.ดูเเลให้ได้รับออกซิเจน
เสี่ยงต่อการเกิดภาวะเเทรกซ้อนจากเม็ดเลือดเเดงมีการเเตกทำลายเเละมี bilirubinคั่งไตวาย
การพยาบาล
1.ขับbilirubinออกจากร่างกายโดยการส่องไฟ เปลี่ยนถ่ายเลือด
2.ให้น้ำ NaHCO3 ให้ปัสสาวะมี PH>6.5 ป้องกันUric ตกตะกอนเเละไตวาย
3.หลีกเลี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นให้เม็ดเลือดเเดงเเตก เช่น ยาซัลฟา ถั่วปากอ้า การติดเชื้อ
การพยาบาลผู้ป่วยเด็กที่มีภาวะเเทรกซ้อนการรักษา
การฉายเเสง(Radiation)
1.ตรวจเลือด ดูระดับWBC
2.ระหว่างได้รับการฉายเเสงอาจเกิดคลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร
3.ดูเเลผิวหนังอาจเกิดการระคายเคือง
4.ภาพลักษณ์
การให้ยาเคมีบำบัด(Chenotherapy)
1.บรรเทาภาวะเเทรกซ้อน ผมร่วง มีเเผลฝนปาก คลื่นไส้ อาเจียน ติดเชื้อง่าย 2.เน้นsupportจิตใจของผู้ป่วยเด็กเเละครอบครัว
ยาบำบัดที่ใช้บ่อย
Vincristine กดไขกระดูก
Cyclophosphamide กดไขกระดูก คลื่นไส้อาเจียน ท้องเสีย เบื่ออาหาร ผมร่วง เเผลในช่องปาก
Actinomycin คลื่นไส้ อาเจียน
การเปลี่ยนถ่ายเลือด(ฺฺBlood exchange)
1.ขณะทำkeep warm,record v/s การหายใจ 2.หลังทำ record v/s สังเกต bleeding อาการ Kernicterus
การบำบัดโดยเเสง(Photo Therapy)
1.ถอดเสื้อผ้าพลิกตะเเคงตัวทุก2ชม 2.ปิดตาด้วยวัสดุทึบเเสง
3.สังเกตอาการเปลี่ยนเเปลง อุณหภูมิผิวหนัง v/s สังเกตอาการเเทรกซ้อนเช่นถ่ายเหลว อุจจาระเป็นสีเขียว ปัสสาวะสีเข้ม
ความผิดปกติของระบบเลือดในเด็ก
Anemia
อายุ 3 เดือน - 4 ปี Hb <11 g/dl อายุ > 4 ปี Hb < 12 g/dl
หญิงมีครรภ์ Hb , 11 g/dl
หญิง Hb < 12 g/dl
ชาย Hb < 13 g/dl
สาเหตุ
สร้างน้อย
ทำลายมาก
เสียเลือด
การตรวจวินิจฉัย : การตรวจร่างกาย, การตรวจเลือด, ตรวจไขกระดูก
Iron Deficiency Anemia
สาเหตุ
กินน้อย
เสียไป เช่น เลือดออกเรื้อรัง
ธาตุเหล็กไม่สามารถดูดซึมได้
มีความต้องการมากขึ้น
อาการและอาการแสดง
ซีด อ่อนเพลีย ซึม
เชาว์ปัญญาพัฒนาช้าลง สมาธิสั้น
ภูมิต้านทานลดลง
ตรวจร่างกายพบ ลิ้นเลื่อน ผมบาง เล็บเปราะแบนเว้า
การรักษา
ทานอาหารพวกตับ เลือด เนื้อสัตว์ ซึ่งอาหารที่มีธาตุเหล็กควรทานกับน้ำผลไม้ จะทำให้ดูดซึมได้ดีขึ้น
รักษาสาเหตุที่ทำให้เสียเลือด
ถ้าซีดมากควนให้เลือด
Iron Supplement 4-6 mg/kg/day ประมาณ 3 เดือน
Thalassemia
เป็นโรคทางพันธุกรรมชนิด Autosomal recessive มีการสร้างสายฮีโมโกลบินที่ขาดไป
อาการและอาการแสดง
ซีด ตาเหลือง ตับม้ามโต กระดูกเปราะบาง หักง่าย
การรักษา
ประคับประคอง : ให้เลือด ทานอาหารที่มีโปรตีน วิตามินและโฟเลตสูง หลีกเลี่ยงอาหารที่มีธาตุเหล็กสูง หรือตัดม้าม
ให้คำปรึกษาด้านกรรมพันธุ์ หรือการเปลี่ยนถ่ายไขกระดูก
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
Blood smear พบ Hb มีรูปร่างผิดปกติ
ตรวจดูชนิดของ Hb
G-6-PD Dificiency
เป็นโรคเลือดจางจากเม็ดเลือดแดงแตก (Hemolytic anemia) หรือโรคแพ้ถั่วปากอ้า
อาการและอาการแสดง
ซีดทันทีทันใดหลังกินยาหรือมีไข้สูง หัวใจเต้นเร็ว BP drop
ปัสสาวะสีดำออกน้อย
มีประวัติเหลืองแรกคลอด
การรักษา
ให้คำแนะนำและคำปรึกษาแก่ผู้ป่วยและญาติ
ให้เลือดหากมีอาการซีดมาก
Aplastic Anemia
เกิดจากไขกระดูกไม่ทำงาน ทำให้มีการสร้างเม็ดเลือดแดง เม็ดเลือดขาว เกร็ดเลือด ลดลง อาจเป็นตั้งแต่กำเนิดหรือเป็นภายหลัง
สาเหตุ
ได้รับยากันชัก ยาแก้ปวดลดไข้ สารเคมีหรือแสงรังสีรักษาขนาดสูง
การติดเชื้อทั้งแบคทีเรียและไวรัส
ไม่ทราบสาเหตุ (พบมากที่สุด)
การรักษา
การรักษาจำเพาะ
รักษาแบบประคับประคอง
หลีกเลี่ยงยาและสารเคมีที่เป็นสาเหตุ
แนะนำให้ผู้ปกครองทราบวิธีป้องกัน
Hemolytic Disease of The Newborn (HDNB)
ภาวะที่เม็ดเลือดแดงของทารกและมารดาเข้ากันไม่ได้ ทารกอาจซีด เหลือง หรือตับม้ามโตได้
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
CBC : Hb ต่ำ , มีเม็ดเลือดแดงตัวอ่อน
Coombs test ได้ผลบวก
การรักษา
Phototheraphy or Exchange transfusion
การป้องกัน
รายที่ Rh Incompatibility อาจให้ Anti D
ภายใน 72 ชม.หลังคลอดบุตรคนแรก
Acquired Prothrombin Complex Deficiency (APCD)
อาการและอาการแสดง
เลือดออกในสมอง ผิวหนัง ทางเดินอาหาร ซีด
มาหาแพทย์ด้วยอาการทางสมอง เช่น ซึม ไม่ดูดนม กระหม่อมหน้าตึง ชัก หมดสติ
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
CT scan : ก้อนเลือดในสมอง
VCT,PT,PTT abnormal
การรักษา
Emergency
A : airway
B : breathing
C : Circulation
Specific
Vitamin K 2-5 mg IV x 3 days
Supportive
FFP 10 - 20 cc/kg/dose
การป้องกัน : เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ให้ทารกได้รับ vitamin K 1 mg ในทารกแรกเกิดทุกราย
Acquired Platelet Dysfunction with Eosinophilia (APDE)
เกิดจากเกร็ดเลือดมีจำนวนปกติ แต่ทำหน้าที่ผิดปกติ พบในเด็กอายุ 2-10 ปี และในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นส่วนใหญ่
อาการและอาการแสดง
มีจ้ำเลือดตามร่างกาย บริเวณที่ถูกกระแทกบ่อยๆ เช่น แขน ขา
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
ตรวจอุจจาระพบพยาธิ 45-60%
CBC : Eocinophil > 9 %
เกร็ดเลือดปกติแต่การติดสีผิดปกติ
การรักษา : หายเองใน 1-6 เดือน
Idiopathic (Immunologic)
Thrombocytopenic Purpura (ITP)
Thrombocytopenia (plt < 100,000)
หลังติดเชื้อ 2 สัปดาห์
พบในอายุ 3-5 ปี
เป็นภาวะเลือดออกผิดปกติในเด็ก
อาการและอาการแสดง
bleeding per gum, CNS bleeding
ผลตรวจทางห้องปฏิบัติการ
CBC : Hct ลดลง , Plt < 100,000
PT prolong
การรักษา
Supportive
stop bleed
หลีกเลี่ยงยาที่ทำให้เกิดความผิดปกติของ Plt.
Specific
spleenectomy
ให้ยา prednisolone or dexamethazone
Hemophilia
อาการและอาการแสดง : เลือดออกตามข้อ มีเลือดกำเดาไหล
มีจ้ำเลือด CNS bleeding
การตรวจทางห้องปฏิบัติการ :ซีด ,PTT prolong, Coagulation factor assays (<25%)