Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
เสื่อมกระดูกและกล้ามเนื้อ (โรคข้อเสื่อม (สาเหตุ (อายุมาก, โรคอ้วน,…
เสื่อมกระดูกและกล้ามเนื้อ
โรคข้อเสื่อม
ปฐมภูมิ
เกิดจากการสึกกร่อนเกิดอายุ 40-45 ได้แก่ ความอ้วน
ทุติยภุมิ
เกิดจากการบาดเจ็บ ผิดปกติของข้อแต่กำเนิด การอักเสบ
สาเหตุ
อายุมาก
โรคอ้วน
บาดเจ็บที่ข้อ
กรรมพันธุ์
รูปร่างข้อผิดปกติ
ข้อถูกใช้งานมาก
เสื่อมกะดูกอ่อน
อาการ
ขยับเล็กน้อยจะปวด
เสียง ctationrepi
ข้อบวม
ข้อฝืด ข้อติด
รักษา
การผ่าตัด
ตัดกระดูกใกล้ข้อ osteotomy จัดแนวระดับผิวข้อให้ขนานกัน
ตกแต่งข้อ (arthroplasty) เอาข้อเสื่อมออกใส่ข้อเทียมแทน (replacement arthroplasty )
เชื่อมข้อ (arthrodesis) ทำให้ข้อติดแข็ง ลดความเจ็บปวด
การรักษาด้วยยา salicylate nsaid ระงับการอักเสบ
อุปกรณฺ์ ortopidic เช่น การดาม (splint)ด้วยเฝือกปูน อยู่นิ่งๆลดปวด
ออกกำลังกล้ามเนื้อ quadriceps ตามด้วย isotonic
ลดน้ำหนัก พักผ่อน
ข้อเข่าเสื่อม
อาการ
ข้อผิดรูป(deformity )เป็นมานานเข่าโก่งออก(granu varum)โก่งเข้าใน(granu valgum)
ข้อบวมโต (่joint enlargement) เยื่อบุข้อสร้างน้ำหล่อเลี้ยงเพิ่มมากขึ้น
เสียง crepitus
อาการปวด พักจะหายปวด ขยับมาปวด เป็นมากจะปวดตลอด
ข้อติด (stitifness)
สาเหตุ
ความอ้วน รบนำ้หนักมากแรงอัดมากในข้อ ทำให้ผิวข้อเสื่อม
ติดเชื้อ ทำลายกระดูกอ่อนผิวข้อ
อายุ เสื่อมกล้ามเนื้อ เอ้นยึดข้อ
การใช้ยาสเตียรอยมาก
นั่งพับเพียบ ทำให้กระดูกเกิดการเสดสีทำให้สึกข้อเสื่อม
การรักษา
การผ่าตัด
high tibial osteotomy
osteotomy ปลาย femur จัดแนวระดับผิวข้อให้ขนานกัน
ผ่าตัดข้อเข่าเทียมทดแทน (total knee replacement) กระดูกข้อถูกทำลายมาก ข้อติดผิดรูปแข็ง
*
ไม่เคยมีการติเชื้อมาก่อน
เกร้งกล้ามเนื้อเข่านิ่ง ( isotonic quadriceps )
รักษาด้วยยา
ยาแก้ปวดทั่วไป para หรือ aspirin
ยาต้านการอักเสบ aspirin ออกฤทธิ์เร็วสุดระคายเคืองกระเพาะ indomethacin naiads ลดข้ออักเสบรุนแรง steroid อักเสบมากๆ
การพยาบาล
ก่อน or
พักใช้าข้อ ฝึกบริหารกล้ามเนื้อ
หลัง or
ฟื้นฟู
2-3 วัน
ออกกำลังกล้ามเนื้อ quadricep
เคลื่อนไหวบนเตียง โดยการใช้เครื่องช่วยอิริยาบท
3-4 วัน
ออกกำลังกล้ามเนื้อ quadricep
งอและเหยียดเข่า continuous passive of motion CPM
1-2 วัน
หายใจ
กระดกปลายเท้าขึ้นลง
นอนพัก วางเท้าบนหมอน ป้องกันคั่งของเลือด
4-5 วัน
ออกกำลังกล้ามเนื้อ quadricep
งอเข่าท่าเหยียดงอเข่าท่านั่ง (setting active knee extention) ให้ผู้ป่วยนั่งหน่อยขาข้างเตียง
ยกขาสูงในท่านอนตะแคง งอเข่าในท่านอนคว่ำ
5-7 วัน
หัดเดินใช้ walker
v/s ผลจากยาสลบ เสียเลือด
สังเกต radivac drain 2 วันไม่เกิน 200 cc
จัดท่านอน ขาข้างผ่าให้เหยียดและยกสูงวางบนหมอน ป้องกันการบวม สังเกต peroneal nerve
ข้อสะโพกเสื่อม
การพยาบาล
ป้องกันสะโพกเทียมหลุด ผ่าตัดระยะแรก
ใช้หมอนลองขา 2 ข้างตลอด
ตัว ขา เหยียดตรงขณะพลิกตัว
ไม่งอเข่า ไม่บิด หมุนข้อ มาก
วางผ้าหรือหมอนทราย ป้องกันบิด
ข้อห้าม
ห้ามงอตะโพก ห้ามนั่งไขว่ห้าง
ห้ามนั่งยองๆ
ห้ามนั่งเก้าอี้ไม่แขน
ห้ามหมุนตะโพก
ห้ามนอนตะแคงคับขาข้างดีไม่มีหมอนลอง
ห้ามโน้มตัว
การรักษา
total hip replacementทำในผู้สูงอาtotal hip arthoplasty (THA)
artthorodesis เป็นมากเชื่อมข้อ
osteotomy เป็นไม่มาก
กระดูกสันหลังเสื่อม
หมอนรองกระดูกสันหลังโป่งเกิดปลาย ระยะที่ 1,2
อายุ 30-50 ปี
การพยาบาล
ออกกำลังกาย body mechanic เมื่สบายดีใใส่ corset เพื่อไม่ให้เฝือกเลื่อนหลุด
รักษา
กระดานรอง pelvic tarction
ความร้อนประคบ
ผ่าตัด
lamminectomy
อาการ
ปวดร้าวลงขาข้างใดข้างหนึ่ง sciatic เรียกกว่า sciatica ปวกขามักจะลงไปตำ่กว่าเข่า เหน็บชา ผู้ป่วยจะเดินงอเข่าแลข้อตะโพก
อาการ
ระยะที่ 2 ปวดจากอันแรกเรื้อรัง บ่นว่าเมือ่ยหลัง บ่ายเย็นลดเมื่อนั่ง เป็นข้อส้นหลังหลวมและ facet joint เกิดจากกดทับรากประสาท
ระยที่ 3 ตรึงนิ่ง หลังจะเเข็ง ปวดรุนแรง มีอาการปวดขาจากรากประสาทบีบรัด
ระยะที่ 1 ปวดเป็นครั้งคราว เิกดจากการบิด เช่นถอนหญ้า ปวดเแพาะบริเวณหลัง
ช่องสันหลังตีบ
รักษา
ยากลุ่ม ASAIDS
tarcttion ช่วยยืดกล้ามเนื้อเอ็นที่หดรั้ง
ผ่าตัด
laminectomy แก้ไขการกดของราประสาท
ตรึงข้อสันหลังไม่ให้เคลื่อนไหว
.ใช้ความร้อนนวดด้วยมือให้พ้น 1 วัน
นอนพักที่นอนแข็งในท่าคู้ตัวกอดหมอน
การพยาบาล
พลิกตะแคงแบบท่อนซุ่ง log rolling เพื่อป้องงกันการบิดตัวของกล้ามเนื้อ
ใส่เสือ้พยุงหลัง
นอนหงายหมอนลองใต้เข่า
อาการ
ชาขา รู้สึกหนา เหน็บ ปวดร้าวลงขาดเมื่อแอ่นหลัง