Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

EKOLOGIA (TEMATY ZAINTERE-SOWAŃ (PROCESY EKOSYSTEMOWE (Produkcja pierwotna…

- - - - SOZOLOGIA (gr. sódzo=ochraniam, sódzein=ochraniać + lógos=nauka) to nauka o czynnej ochronie środowiska naturalnego, nauka zajmująca się problemami ochrony środowiska, przyczynami i następstwami niekorzystnych zmian w strukturze i funkcjonowaniu układów przyrodniczych (ekologicznych), zmian wynikających z rozwoju cywilizacji oraz sposobami zapobiegania im i łagodzenia ich skutków.
    - - BIOSFERA to strefa kuli ziemskiej zamieszkana przez organizmy żywe, w której odbywają się procesy ekologiczne. Biosfera jest częścią zewnętrznej skorupy Ziemi, która obejmuje również powietrze, ląd i wodę. Z najobszerniejszego punktu widzenia geofizyki, biosfera jest światowym systemem ekologicznym i obejmuje wszystkie żyjące organizmy i ich powiązania ze sobą i z litosferą (skorupą ziemską), hydrosferą (wodą) i atmosferą (powietrzem).
- - - - Produkcja pierwotna to ilość materii wytworzonej przez producentów, tzw. produkcja roślin zielonych rozumiana jako szybkość gromadzenia energii promieniowania słonecznego w materii organicznej, z której zbudowane jest ciało tych roślin.
      - Pedogeneza (PROCES GLEBOTWÓRCZY) to zespół zjawisk (fizycznych, chemicznych, biochemicznych i biologicznych) zachodzących w wierzchnich warstwach skorupy ziemskiej powodujący przekształcanie skały macierzystej w glebę określonego typu oraz dalszy jej rozwój.
    - - Transgresja morska to stopniowe zalewanie powierzchni lądu przez morze.
      - Czynniki abiotyczne to czynniki ekologiczne natury fizycznej, samodzielnie lub wraz z innymi czynnikami wywierające wpływ na ekosystemy będące na różnym poziomie organizacji. W głównym stopniu kształtują biotop i wpływają istotnie na zamieszkujące go organizmy które muszą na drodze ewolucji przystosować się do nich. Gwałtowne i silne zmiany czynników abiotycznych np. transgresja morska mogą zahamować rozwój dotychczas występujących organizmów oraz zmienić strukturę biocenozy.
      - Biotop to środowisko życia biocenozy, środowiskowa część ekosystemu. Pierwotnie biotopem określano tylko abiotyczne elementy siedliska. Obecnie często rozumiany jest jako siedlisko nieożywione zmienione przez biocenozę.
- - - - Wiek XX był okresem ponownego odrodzenia panteizmu i pogaństwa. Współgrały one z rozwijającą się społeczną świadomością ekologiczną.
      - W 1954 Albert Einstein napisał: "słowo Bóg jest dla mnie niczym więcej, jak wyrażeniem i owocem ludzkiej słabości, Biblia zbiorem treści o szacunku i miłości, ale nadal prymitywnych legend, które są niemniej jednak bardzo dziecinne"; "Nie wierzę w osobowego Boga i nigdy temu nie zaprzeczałem, nawet wyrażałem się jasno". Swoje panteistyczne wierzenia wyraził: "Jeżeli jest we mnie coś, co może zostać nazwane religią, to jest to bezgranicznym podziwem dla struktury świata, którego obraz objawia nam nasza nauka".
- - - - Podstawowym zadaniem ekologii jest wskazanie na przyczyny warunkujące rozmieszczenie i liczebność organizmów.
        Krebs wyróżnia: ekologię opisową, ekologię funkcjonalną i ekologię ewolucyjną.
- - - - Odnoszą się do jakości przedmiotu lub warunków. Jest to bardziej opisowa forma danych. Nie jest łatwo je zmierzyć, są zbierane przez obserwację.
        
        Ponieważ dane jakościowe mają charakter opisowy, mogą obejmować takie aspekty, jak kolor, kształt, czy niebo jest pochmurne czy słoneczne, lub inne dotyczące wyglądu miejsca obserwacji. Dane jakościowe nie są liczbowe jak dane ilościowe. Dlatego uważa się go za mniej wiarygodny niż dane ilościowe.
    - - Odnoszą się do wartości liczbowych lub ilości. Tego rodzaju dane można mierzyć i zwykle mają one postać liczbową. Przykłady danych ilościowych mogą obejmować poziomy pH w glebie, liczbę myszy w terenie, dane z próbek, poziomy zasolenia i inne informacje w postaci liczbowej.
        
        Ekolodzy wykorzystują statystyki do analizy danych ilościowych. Jest to zatem bardziej wiarygodna forma danych niż dane jakościowe.
  - - - Naukowcy mogą bezpośrednio obserwować zwierzęta i rośliny w swoim otoczeniu. Nawet w miejscach tak odległych jak dno morskie ekolog może badać podwodne środowisko. Badanie bezpośrednie w tym przypadku pociągałaby za sobą fotografowanie lub filmowanie takiego środowiska.
    - - Nie zawsze praktyczne lub pożądane jest bezpośrednie obserwowanie organizmów. W tej sytuacji metody ekologiczne polegają na obserwacji śladów pozostawionych przez te gatunki. Mogą to być rozrzuty zwierząt, ślady stóp i inne wskaźniki ich obecności.
- - - - Pierwszym krokiem w każdym projekcie eksperymentalnym jest wysunięcie hipotezy lub pytania naukowego. Następnie naukowcy mogą opracować szczegółowy plan pobierania próbek.
        
        Czynniki wpływające na eksperymenty w terenie obejmują wielkość i kształt obszaru, z którego należy pobrać próbki. Rozmiary terenów wahają się od małych do bardzo dużych, w zależności od badanych społeczności ekologicznych. Eksperymenty w ekologii zwierząt muszą uwzględniać potencjalny ruch i wielkość zwierząt.
    - - Narzędzia stosowane w polach terenowych obejmują transekty, wykresy próbkowania, próbkowanie bezplanowe, metodę punktową, metodę przecięcia transektu i metodę ćwiartki punktowej. Celem jest uzyskanie obiektywnych próbek o wystarczająco dużej ilości, aby analizy statystyczne były bardziej uzasadnione.
        
        TRANSEKT
        Sposób inwentaryzacji ożywionych lub nieożywionych elementów środowiska przyrodniczego, polegający na wykonywaniu obserwacji w punktach rozmieszczonych na charakterystycznych liniach, które są wyznaczone tak, aby było możliwe zbadanie wpływu określonego czynnika biotycznego lub abiotycznego na badany parametr środowiska.
  - - - Nie są kierowane przez ludzi. Są to manipulacje ekosystemem spowodowane przez naturę. Na przykład w następstwie klęski żywiołowej, zmiany klimatu lub wprowadzenia gatunków inwazyjnych sam ekosystem stanowi eksperyment.
        
        Naturalne eksperymenty nie mają kontroli. Dlatego czasami trudniej jest ustalić przyczynę i skutek.
        
        Naturalne eksperymenty mogą odbywać się na dużych obszarach lub w rozległych odcinkach czasu. To dodatkowo odróżnia je od eksperymentów manipulacyjnych.
        
        PRZYKŁAD
        Ekolodzy mogą przeprowadzić spis zwierząt na wyspie, aby zbadać ich gęstość zaludnienia.
    - - Wymagają odpowiednich replikacji dla danych wysokiej jakości. Obowiązuje tutaj „reguła 10”; badacze powinni zebrać 10 obserwacji dla każdej wymaganej kategorii. Wpływy zewnętrzne mogą nadal utrudniać gromadzenie danych, takich jak pogoda i inne zakłócenia. Jednak użycie 10 replikujących obserwacji może okazać się pomocne w uzyskaniu danych istotnych statystycznie.
        
        Ważne jest, aby przeprowadzić randomizację, najlepiej przed przeprowadzeniem eksperymentów obserwacyjnych. Randomizacja wzmacnia zbieranie danych, ponieważ zmniejsza stronniczość.
        
        Randomizacja i replikacja powinny być stosowane razem, aby były skuteczne. Miejsca, próbki i zabiegi powinny być losowo przypisywane, aby uniknąć błędnych wyników.
    - - Badacz zmienia czynnik, aby zobaczyć, jak wpływa na ekosystem. Można to zrobić w terenie lub w laboratorium.
        Tego rodzaju eksperymenty zapewniają interferencję w kontrolowany sposób. Działają w przypadkach, w których z różnych przyczyn prace terenowe nie mogą odbywać się na całym obszarze.
        
        Minusem jest to, że nie zawsze są one reprezentatywne dla tego, co mogłoby się zdarzyć w naturalnym ekosystemie. Ponadto eksperymenty manipulacyjne mogą nie ujawnić mechanizmu kryjącego się za zaobserwowanymi wzorami.
        
        PRZYKŁAD
        Ponowne wprowadzenie wilków do Parku Narodowego Yellowstone. Ta reintrodukcja pozwala ekologom obserwować efekt powrotu wilków na dawny zasięg.
        Po przywróceniu wilków nastąpiła natychmiastowa zmiana w ekosystemie. Zmieniły się zachowania stada łosi. Ich zwiększona śmiertelność doprowadziła do bardziej stabilnego zaopatrzenia w żywność zarówno wilków, jak i padlinożerców.
        
        REINTRODUKCJA
        Ponowne wprowadzenie na stare miejsca bytowania rodzimych gatunków zwierząt i roślin, kiedyś tam żyjących, lecz wcześniej wytępionych.
- - - - Przykłady modelowania obejmują równania, symulacje, wykresy i analizy statystyczne. Modelowanie pozwala na obliczenia danych w celu uzupełnienia braków w próbkowaniu. Modelowanie komputerowe pozwala na stosunkowo szybką analizę danych.
        
        Modelowanie pozwala naukowcom badać współistnienie, dynamikę populacji i wiele innych aspektów ekologii. Może pomóc w przewidywaniu wzorców w kluczowych celach planowania, takich jak zmiany klimatu.
- - - - Algorytm drzew decyzyjnych jest również stosowany w uczeniu maszynowym do pozyskiwania wiedzy na podstawie przykładów. Jest to schemat o strukturze drzewa decyzji i ich możliwych konsekwencji. Zadaniem drzew decyzyjnych może być zarówno stworzenie planu, jak i rozwiązanie problemu decyzyjnego. Metoda drzew decyzyjnych jest szczególnie przydatna w problemach decyzyjnych z licznymi, rozgałęziającymi się wariantami.
- - - - Wyniki badań otrzymane dzięki systemowi były pierwszym w historii odkryciem dokonanym przez komputer, które zostały opublikowane w prasie specjalistycznej.
  - - - Służył do zautomatyzowanego poszukiwania nowych praw matematycznych korzystając z algorytmów heurystycznych.
        
        Algorytm niedający (w ogólnym przypadku) gwarancji znalezienia rozwiązania optymalnego, umożliwiający jednak znalezienie rozwiązania dość dobrego w rozsądnym czasie.
        Algorytmy tego typu używane są w takich problemach obliczeniowych, gdzie znalezienie rozwiązania optymalnego ma zbyt dużą złożoność obliczeniową lub w ogóle nie jest możliwe.
  - - - Aby dojść do takiej perfekcji program ten uczył się swojej strategii grając jako przeciwnik w ponad milionie gier.
        
        Algorytm zaimplementowany w programie znalazł później zastosowanie w neuronauce.
        
        W 1997 Garri Kasparow, mistrz świata w szachach, został pokonany w tzw. miniaturze (partia trwała jedynie 19 posunięć) przez komputer Deep Blue w ostatniej z sześciu rozgrywek, w której został znacznie unowocześniony przez firmę IBM.
- - - - algorytm genetyczny: rodzaj heurystyki przeszukującej przestrzeń alternatywnych rozwiązań problemu w celu wyszukania najlepszych rozwiązań; stworzony w oparciu o model ewolucji biologicznej
      - lingwistyka porównawcza zajmuje się między innymi klasyfikowaniem języków i grupowaniem ich na podstawie ich wspólnych źródeł