Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด (Postpartum Depression) (อาการ (คิดเรื่องการตาย…
ภาวะซึมเศร้าหลังคลอด (Postpartum Depression)
อาการ
คิดเรื่องการตาย หรือการฆ่าตัวตาย
สมาธิลดลง ลังเลใจ
รู้สึกตนเองไร้ค่า หรือรู้สึกผิดอย่างไม่สมเหตุสมผล
อ่อนเพลีย ไม่มีแรง
ซึมเศร้าโดยมีอาการเกือบทั้งวัน
Psychomotor agitation หรือ retardation
ความสนใจหรือความเพลิดเพลินใจในสิ่งต่างๆลดลงอย่างมาก
นอนไม่หลับ หรือนอนมากกว่าปกติ
เบื่ออาหาร น้ำหนักลดลง หรือกินจุ น้ำหนักเพิ่มขึ้น มากกว่าร้อยละ 5 ใน 1 เดือน
เกณฑ์การวินิจฉัย
เกณฑ์ของ Diagnostic and Statistical Manual of Mental
Disoders V (DSM-V) มีอาการตามเกณฑ์การวินิจฉัยต่อไปนี้
5 ใน 9 ข้อ โดยอย่างน้อยต้องมีข้อ 1 หรือข้อ 2 หนึ่งข้อ
ความหมาย
ความผิดปกติทางด้านจิตใจ อารมณ์ และมีการรับรู้ลดลง แต่ไม่ใช่โรคทางจิตเวช (Psychosis) มักเกิดขึ้นภายใน 4 สัปดาห์หลังคลอด และมีอาการนานกว่า 2 สัปดาห์ โดยไม่เคยมีประวัติของ mania หรือ hypomania
สาเหตุ
ความตึงเครียดทางจิตใจ (Psychological Stress)
ความตึงเครียดทางสังคม (Social Stress)
การปรับตัวต่อการเปลี่ยนแปลง
ของภาพลักษณ์มารดาวัยรุ่น ต้องพักการเรียนและต้องพึ่งพาบิดามารดา
ความยากจนและไม่ได้รับการเตรียมตัวก่อนคลอด
ความตึงเครียดของร่างกาย (Biological Stress)
มีการเปลี่ยนแปลงของระดับฮอร์โมนเอสโตรเจนและโปรเจสเตอร์โรนอย่างรวดเร็วหลังคลอดทำให้ระดับซีโรโทนินลดต่ำลงส่งผล
ให้มารดารู้สึกเบื่อหน่าย มีอาการนอนไม่หลับ
สารสื่อประสาทในสมองลดลง ได้แก่ สารในกล่มแคททิโคลามีน (cathecholamines) นอร์อิพิเนฟริน (norepinephrine)
การรักษา
การรักษาโดยไม่ใช้ยา
Cognitive behavioral therapy(CBT) ปรับพฤติกรรมและความคิดในด้านลบมีทักษะในการแก้ปัญหาที่ดี
Interpersonal therapy ช่วยแก้ปัญหาเรื่องปฏิสัมพันธ์ระหว่างมารดาหลังคลอดกับผู้อื่น พัฒนาทักษะในการเผชิญปัญหาในภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
การรักษาโดยใช้ยา
ยาที่ใช้ในกลุ่ม Major depressive disorder
dopamine reuptake inhibitors (SNRIs,NDRIs)
Bupropion(Wellbutrin), Mirtazapine (Remeron)
Selective Serotonin reuptake inhibitors (SSRIs), Serotonin/norepinephrine
Fluoxetine (Prozac),Sertraline
(Zoloft), Paroxetine (Paxil)
The tricyclic antideprssants (TCAs) ตัวเลือกสุดท้ายที่รักษาด้วย SSRIs และ SNRIs,NDRIs ไม่ได้ผล
amitriptyline (Elavil), clomipramine (Anafranil),
desipramine (Norpramin)
การพยาบาล
การประเมินภาวะซึมเศร้าหลังคลอด
The Edinburgh Postnatal Depression Scale (EPDS)
รับฟังปัญหาต่าง ๆ ของมารดาหลัง
คลอด (emotional support)
การพยาบาลเพื่อป้องกังการเกิดภาวะซึมเศร้าหลังคลอด โดยใช้ “NURSE Program”
R = rest and relaxation ดูแลให้มารดา
หลังคลอดพักผ่อนให้เพียงพอโดยเฉพาะในช่วง 2 สัปดาห์แรก
U = understanding อธิบายให้มารดาหลัง
คลอดเข้าใจถึงกระบวนการเปลี่ยนแปลง ของร่างกายในการกลับสู่สภาพเดิม
N = nourishment (nutrition) and needs ได้รับอาหารและน้ำเพิ่มขึ้นจากเดิมวันละประมาณ 300 Kcal
S = spirituality ส่งเสริมความเชื่อเพื่อช่วย
ให้รู้สึกมีแหล่งพึ่งพาทางจิตใจ
E = exercise การออกกำลังกายช่วยให้สาร
เอนโดรฟินหลั่งส่งผลให้ร่างกายสดชื่น