Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ภาวะการสูดสำลักขี้เทา (Meconium Aspiration Syndrome) (การพยาบาล…
ภาวะการสูดสำลักขี้เทา (Meconium Aspiration Syndrome)
ความหมาย
การสำลักขี้เทาที่อยู่ในน้ำคร่ำ เข้าปอดในทารกแรกเกิดซึ่งอาจเกิดก่อนคลอดหรือขณะคลอดก็ทำให้มีปัญหาด้านการหายใจได้ โดยอัตราการแลกเปลี่ยนก๊าซในถุงลมปอดและหลอดลมฝอยเสียไปเกิดภาวะออกซิเจนในเลือดต่ำมีคาร์บอนไดออกไซต์สูง ทำให้เลือดเป็นกรดและแรงดันเลือดในปอดสูงขึ้นตามมา
อาการ
รุนแรงปานกลาง
ABG มีPaco2 สูงกว่าปกติ
Metabolic acidosis
หายใจลําบากมากขึ้นมีการดึงรั้งของช่องซี่โครง มีรุนแรงสูงสุด 24 ชั่วโมงหลังคลอด
รุนแรงมาก
ขาดออกซิเจนรุนแรงมีระบบหายใจล้มเหลว
ภาวะหัวใจวายทันทีหลังคลอดหรือภายใน 2-3 ชั่วโมง หลังคลอด
ABG มีPao2 ต่ำมาก Paco2 ยังไม่ค่อยสูงผิดปกติ แต่จะสูงขึ้นจนเกิดภาวะหายใจล้มเหลวใน 24 ชั่วโมงแรก
ถ้าไม่กลายเป็น PPHN อาการจะดีขึ้นใน 7 วัน แต่ยังคงหายใจเร็วไปจนถึงอายุ 2 สัปดาห์
รุนแรงน้อย
หายใจเร็วระยะสั้นๆ 24-72 ชั่วโมง
ABG มีpH ปกติPaco2 ลดลง
หายใจลำบาก
หายใจลำบาก
หน้าอกบุ๋ม
ตัวเขียว
เสียงกลั้นหายใจในระยะหายใจออก
หายใจเร็ว
ฟังปอดได้ยินเสียง Rhonchi และ Crepitation
ทรวงอกโป่งออกหรืออกถัง(ฺBarrel Chest)
ปัจจัยเสี่ยง
ตั้งครรภ์เกินกำหนด
น้ำหนักตัวน้อยกว่าอายุครรภ์
Fetal distress
cord compression
การวินิจฉัย
ประวัติขี้เทาในน้ำคร่ำ
อาการหายใจลําบากที่ไม่ใช่เกิดจากโรคปอดอื่น หน้าอกโป่งมากกว่าปกติ
การตรวจพบขี้เทาอยู่ในหลอดลมคอโดยการทํา tracheal suction หรือทางเดินหายใจของทารก
ภาพรังสีทรวงอกพบลักษณะของปอดอักเสบจากการสูดสําลักขี้เทา(infilltration)
การพยาบาล
เมื่อทารกคลอดแล้วอาจจะใช้สายยางอ่อนขนาดเล็กดูดน้ำคร่ำเพิ่มเติมที่ส่วนที่ต่ำลงมาจากปากหากมีขี้เทาปนในน้ำคร่ำ ประกอบกับทารกหายใจช้า ความตึงตัวของกล้ามเนื้อลดลง ควรใส่ท่อหลอดลมคอ เพื่อดูดขี้เทาออกก่อน เพราะขี้เทามักเหนียวดูดผ่านท่อเล็กไม่ได้
หลังจากนั้นควรดูสภาพทารกไม่ให้ขาดออกซิเจนนานเกินจำเป็น คือ ไม่ควรนานเกิน 20 นาทีหรืออัตราการเต้นของชีพจรช้าลง
กรณีที่ยังไม่หมดเมื่อทำคลอดไหล่แล้ว แต่ยังไม่ดึงตัวทารกออกมา ให้รีบดูดน้ำคร่ำเพิ่มทั้งในปากและจมูกก่อนที่ทารกจะร้อง
กรณีที่น้ำคร่ำมีขี้เทาปนและทารกยังร้องดี หายใจได้ดี ความตึงตัวของกล้ามเนื้อปกติ ไม่จำเป็นต้องใส่ท่อหลอดลมคอเพื่อดูดขี้เทา แต่สามารถให้การพยาบาลช่วยเหลือได้ตามปกติ
เมื่อศีรษะทารกคลอด ให้ผู้คลอดหยุดเบ่งแล้วดูดเอาเมือก น้ำคร่ำออกจากปากและจมูกทันที
ดูแลให้ได้รับออกซิเจนอย่างเพียงพอ
สังเกตสัญญาณชีพและอาการอย่างใกล้ชิด
Hygine care