Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
ประเภทของห้องสมุด ระเบียบและบริการของห้องสมุด ((การบริการห้องสมุด,…
ประเภทของห้องสมุด ระเบียบและบริการของห้องสมุด
การบริการห้องสมุด
บริการยืม - คืนหนังสือ - สื่อ
บริการให้ยืมหนังสือและสิ่งพิมพ์ประเภทต่าง ๆ รวมทั้งสื่อการศึกษาของห้องสมุดยกเว้นหนังสืออ้างอิง
วารสารเย็บเล่ม หนังสือพิมพ์ วารสารใหม่
บริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้า
บรรณารักษ์และเจ้าหน้าที่จะให้คำอธิบายต่าง ๆ ในเรื่อง ห้องสมุด เช่น การใช้บัตรรายการ
การสืบค้นข้อมูลสารนิเทศ การสืบค้นทางอินเตอร์เน็ตแนะนำการใช้หนังสืออ้างอิง และแนะนำ
หนังสือเรื่องราวที่ผู้ใช้ต้องการค้นคว้า
บริการหนังสือสำรอง
ห้องสมุดจะจัดหนังสือที่มีจำนวนน้อยไม่พอกับจำนวนนักศึกษาเป็นหนังสือสำรองที่ให้ยืม
1 - 3 วัน หรือให้ใช้เฉพาะภายในห้องสมุด
บริการแนะนำการปฐมนิเทศการใช้ห้องสมุด (ภายในห้องสมุด)
เมื่อเปิดภาคเรียนหรือปีการศึกษาใหม่ห้องสมุดจะให้บริการแนะนำการใช้ห้องสมุดแก่นักศึกษาใหม่ทุกคน
บริการแนะนำหนังสือใหม่
ห้องสมุดให้บริการ ประชาสัมพันธ์หนังสือใหม่โดย จัดพิมพ์รายชื่อหนังสือใหม่และจัดแสดงหนังสือใหม่
ประเภทของห้องสมุด
ห้องสมุดที่ให้บริการในประเทศไทย โดยทั่วไปแบ่งตามลักษณะหน้าที่และวัตถุประสงค์ให้บริการได้ 5 ประเภท :
ห้องสมุดแห่งชาติ (National Library) เป็นแหล่งรวบรวมและเก็บรักษาหนังสือพิมพ์ที่พิมพ์ภายในประเทศ ตามพระราชบัญญัติการพิมพ์ ทำหน้าที่รวบรวมและรักษาวรรณกรรมของชาติ โดยเฉพาะสารสนเทศเกี่ยวกับประเทศไทย ศิลปวัฒนธรรมที่แสดงเอกลักษณ์ของประเทศ รวมทั้งจัดทำบรรณานุกรมทรัพยากรสารสนเทศแห่งชาติ กำหนดเลขมาตรฐานสารกลประจำหนังสือ (International Standard Number-ISBN) และเลขมาตรฐานสากลประจำวารสาร (International Standard Serials Number-ISSN) โดยจัดให้บริการแก่ประชาชนทั่วไป โดยไม่คิดค่าใช้จ่าย หอสมุดแห่งชาติใหญ่ๆ ในต่างประเทศที่ควรรู้จัก เช่น หอสมุดรัฐสภาอเมริกัน (Library of Congress) หอสมุดแห่งชาติฝรั่งเศส ส่วนหอสมุดแห่งชาติของไทย ตั้งอยู่ที่ท่าวาสุกรี กรุงเทพมหานคร และมีหอสมุดสาขากระจายอยู่ในภูมิภาคต่างๆ ได้แก่ จังหวัดเชียงใหม่ นครศรีธรรมราช ลำพูน ชลบุรี บุรีรัมย์ นครราชสีมา จันทบุรี เพื่อให้บริการอย่างทั่วถึงในส่วนภูมิภาค :
ห้องสมุดวิทยาลัยและมหาวิทยาลัย เป็นศูนย์สารสนเทศในระดับอุดมศึกษาครอบคลุมหลักศูนย์กลางศึกษา และการวิจัยพัฒนาให้เกิดความรู้ใหม่ๆ ปัจจุบันสถาบันอุดมศึษาได้พัฒนาสถานภาพของห้องสมุดให้เป็นสถาบันวิทยาการ สำนักวิทยาบริการ เพื่อให้มีสักยาภาพสูงในการดำเนินงาน สามารถจัดบริการสารสนเทศได้อย่างขว้างกว้างและลึกซึ้ง โดยการจัดหาเทคโนโลยีสารสนเทศ จัดสร้างฐานข้อมูลต่างๆ สร้างระบบเครือข่าย ข่ายงาน การบริการสารสนเทศทั้งออฟไลน์และออนไลน์ และมีหลายแห่งได้มีการพัฒนาไปสู่ระบบห้องสมุดดิจิทัล และห้องสมุดเสมือน ในสถานศึกษาระดับวิทยาลัย มีการจัดตั้งศูนย์โดยรวมศูนย์สื่อการศึกษา ศูนย์โสตทัศนศึกษา และศูนย์การเรียนเข้าร่วมกัน โดยมีชื่อเรียกว่า ศูนย์วิทยาบริการหรือศูนย์การเรียนรู้ มีหน้าที่ส่งเสริมการเรียนการสอน และการวิจัยให้บรรลุผลตามสถานศึกษา ดำเนินการทั้การจัดหาจัดเก็บวัสดุอุปกรณ์ที่ตรงการความต้องการของผู้ใช้ และจัดระบบการให้บริการเพื่ออำนวยความสะดวกทั้งนี้เพื่อสร้างฐานการเรียนรู้ตามความถนัดของผู้เรียน
ห้องสมุดโรงเรียน เป็นที่จัดตั้งขึ้นในโรงเรียน เพื่อการศึกษาค้นคว้าของนักเรียนและครูโรงเรียน ใช้ประกอบการเรียนการสอนตามหลักสูตร ทั้งในระบบประถมศึกษาและมัธยมศึกษารวมทั้งเป็นศูนย์รวมวัสดุศึกษาทุกชนิด ที่ครอบคลุมเนื้อหาที่มีในสูตร ครู นักเรียนสามารถเลือกใช้ตามความต้องการ ความสนใจ และความสามารถของแต่ละบุคคล ห้องสมุดโรงเรียนบางแห่งมีลักษณะเป็นศูนย์กลางศึกษา หรือศูนย์สื่อการเรียนการสอน เช่นเดียวกับห้องสมุดวิทยาลัย :
ห้องสมุดประชาชน เป็นศูนย์กลางบริการสารสนเทศโดยตรงแก่ประชาชนทั่วไปในชุมชนมีทรัพยากรสารสนเทศประเภท เพื่อสนองความต้องการความสนใจของผู้ใช้โดยเปิดให้ประชาชนเข้าใช้และขอยืมหนังสือออกนอกห้องสมุดได้ปัจจุบันห้องสมุดประชาชนมีบทบาทสำคัญในการจัดการศึกษา โดยเฉพาะการจัดการศึกษานอกระบบ และ การศึกษาตามอัธยาศัย โดยทำหน้าที่ให้บริการสื่อการเรียนการสอน เป็นสถานที่ค้นคว้าสำหรับศึกษา ในระบบการศึกษานอกระบบ (กศน.) และกลุ่มผู้สนใจ เพื่อทำกิจกรรมการศึกษาเป็นศูนย์กลางแนะแนวและศูนย์การเรียนไกลไทยคม การศึกษาตามอัธยาศัยที่มีสื่อประเภทต่างๆ คอยให้บริการ และจัดนิทรรศการ รวมทั้งบทบาทในการเป็นศูนย์ข้อมูลชุมชนให้บริการเผยแพร่ข้อมูลข่าวสารและแลกเปลี่ยนสารสนเทศประเภทต่างๆ เป็นต้น :
ห้องสมุดเฉพาะ เป็นแหล่งรวบรวมทรัพยากรสารสนเทศทุกรูปแบบ ที่มีเนื้อหาเฉพาะสาขาวิชาใดวิชาหนึ่ง และสาขาอื่นที่เกี่ยวข้อง เพื่อให้บริการแก่ผู้ใช้ซึ่งเป็นผู้ที่ทำงานหรือศึกษาในสาขาวิชานั้นๆ โดยมีการกำหนดวัตถุประสงค์ให้สอดคล้องกับวัตถุประสงค์ของหน่วยงานต้นสังกัด ตัวอ่างเช่น ห้องสมุดคณะวิชาต่างๆ ในมหาวิทยาลัย ห้องสมุดส่วนราชการ บริษัทสมาคมโรงงาน เช่น ห้องสมุดกรมวิชาการเกษตร ห้องสมุดสวนบริภัณฑ์เพื่อการศึกษา :
ระเบียบใช้ห้องสมุด
ต้องแต่งกายสุภาพ
ต้องฝากกระเป๋า สิ่งของ หรือสัมภาระไว้ที่ ที่จัดเตรียมไว้ (ยกเว้นของมีค่า)
ไม่พูดคุย เสียงดัง
ไม่สูบบุหรี่
ปิดเสียงเครื่องมือสื่อสารทุกชนิด ก่อนเข้าศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา
ไม่ใช้สมุด หนังสือ หรือสิ่งของวางจองที่นั่ง
ไม่นำอาหาร ขนมและเครื่องดื่มเข้ามารับประทานในศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา
ไม่นำสัตว์เลี้ยงทุกชนิดเข้าศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา
ไม่เล่นการพนัน และเกมส์ในศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา
ไม่ฉีก กรีด หรือขีดเขียนหนังสือ เอกสาร และสิ่งพิมพ์ทุกชนิดของศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา
ไม่นำทรัพยากรสารสนเทศศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษาที่ไม่ได้ยืมอย่างถูกต้องตามระเบียบออกจากศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา
ต้องนำทรัพยากรสารสนเทศของศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษาที่ยืมไป ส่งคืนศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษาตามเวลาที่กำหนด
ต้องให้เจ้าหน้าที่ตรวจหนังสือและสิ่งของ ก่อนออกจากศูนย์บรรณสารและสื่อการศึกษา