Mycobacterium
tuberculosis
bovis
africanum
Gram (+) prątki
długołańcuchowe kwasy mikolowe (połączone z występującymi zew wolnymi glikolipidami
LAM- lipoarabinomannan (przypomina antygen somatyczny O LPSu)
click to edit
CZYNNIKI WIRULENCJI:
- Czynnik wiązkowy (Cord factor CF) toksyczny glikolipid, zawiera kwasy mikolowe i trehalozę, umożliwia namnażanie w mozcytach/makrofagach przez blokowanie fuzji fagosomu z lizosomem, stymuluje aktywność NADazy
- znaczna zawartość lipidów w ścianie
CHOROBOTWÓRCZOŚĆ M. tuberculosis
gruźlica płuc - gruźlica miąższu płucnego i drzewa tchawicze-oskrzelowego
prątki namnażają się w makrofagach płucnych
gruźlica pozapłucna: węzłów chłonnych, kości, jelit, układu mocz-pł, CUN
rozsiane infekcje u najczęściej u chorych z upośledzoną odpornością
OBJAWY
podobne do infekcji, złe samopoczucie, brak apetytu, spadek wagi, kaszel, nocne poty, krwioplucie, ból duszność
trzeszczenia (szczyty płuc), świst, cechy wolnego płynu (wysięk)
ARDS - prosówka- serowate, zapalenie płuc, wysięk opłucnowy)
- powolny czas wzrostu
- wzrost tylko na podłożach wzbogaconych z białkiem zwierzęcym (podłoże Lowensteina-Jensena)
- kwasoporność- dzięki ścianie bogatej w lipidy i kwasy mikolowe, barwienie Ziehl-Nielsena (czerwone bakterie niebieskie tło uwaga! również niechorobotwórcze)
- oporne na detergenty, wysychanie- przeżywają w kurzu 3-5 miesięcy
DIAGNOSTYKA
- wywiad
- rentgen płuc
- Materiał: plwocina, popłuczyny oskrzelowe, płyn opłucnowy, BAL, mocz, płyn stawowy, płyn mózg-raz, płyn z jamy otrzewnej
!krew, ślina NIE
Mikroskopia: barwienie Ziehl-Nielsena (prątki czerwone, tło niebieskie) lub auraminą (odczyt w świetle fluorescencyjnym)
1 ml >= 10^4
Hodowla próbki w temp 37C na podłożu Lowensteina-Jensena, wzrost 4-6 tygodni
Kolonie kalafiory : szorstkie, twarde, białe/kremowe
Test Bactec - wczesne wykrywanie wzrostu prątków
Metoda radiometryczna
PCR i sondy genetyczne
Quantiferon TB- badanie poziomu INF gamma, zamiast próby tuberkulinowej, IGRA
TST- tuberkulinowy test skórny- przestarzałe
SZCZEPIONKA BCG 1-2 doba życia
atenuowana (odzjadliwiona) szczepionka- szczep M.bovis BCG
click to edit
MDR Tb -(Multi-drug-resistant tuberculosis )pierwotna wieloelkowa oporność- na przynajmniej dwa leki I rzutu: Izoniazyd i Rifampicynę
XDR Tb - (Extensively drug-resistant tuberculosis)rozszerzona wiellekooporność na Izonazyd, Rifampicynę, fluorochinolony i przynajmniej jeden z aminoglikozydów amikacynę lub kapreomycynę
LECZENIE
Terapia wieloelkowa (multi drug treatment- MDT) schemat leków w kombinacji Izoniazyd+Etambutol+Pyrazynamid+Rifampycyna przez 2 miesiące później 4-6 miesięcy dwa leki Izoniazyd+rifampycyna lub inna kombinacja Profilaktyka w przypadku ekspozycji na prątki gruźlicy - Izoniazyd 6-9 miesięcy lub Rifampicyna 4 miesiące
M. leprae - TRĄD
- Zakażenie poprzez kontakt bezpośredni człowiek – człowiek lub wdychanie zakażonych aerozol
- Czynnik wirulencji fenolowy glikopeptyd PGL-1 - lipoarabinomannan
Postać tuberkuloidowa
(skąpoprątkowa) - nieliczne rumieniowate lub odbarwienia z
płaskim środkiem i uniesionymi wyraźnie zaznaczonymi brzegami. Uszkodzenia nerwów obwodowych z całkowitą utratą czucia. Widoczne powiększenie nerwów
- Rifampicyna+ Dapson - 6 miesięcy
Postać lepromatyczna (bogatoprątkowa)
bardzo zakaźna - liczne rumieniowate plamki, grudki, guzki. Rozległe uszkodzenia tkanek (chrząstki nosowej, kości, uszu), rozsiane zmiany w okolicach
nerwowych z miejscow utratą czucia. Brak powiększenia nerwów
- Rifampicyna+dapson+klofazymina - 12 miesięcy
MOTT – MYCOBACERIUM OTHEN THAN TUBERCULOSIS
- Mycobacterium avium kompleks
- Mycobacyerium kansaii - podobne objawy do gruźlicy
- Mycobacterium marinum - głownie u akwarystów infekcje skórne
- Mycobacterium ulcerans - infekcje skórne
Diagnostyka:
- brak wzrostu na podłożach sztucznych
- biopsja wycinków z obrzeża zmian skórnych, wymazy
- mikroskopia tylko w postaci lepromatycznej
- testy skórne- postać tuberkuloidowa- test z leprominą