Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

układ nerwowy wg Bochenka (układ nerwowy AUTONOMICZNY (inaczej WEGETATYWNY…

- - - - hemisphaeria cerebri
    - - cerebellum
    - - truncus cerebri
      - wspólna nazwa dla tworów leżących na podstawie czaszki
- - - - 31 par
      - nervi spinales
    - - nervi craniales
      - 12 par
- - - - SOMA, PERYKARION
      - JĄDRO
        
        z reguły jedno, stosunkowo rzadko 2 lub więcej
        
        ma najczęściej kształt zbliżony do kulistego
        
        ograniczone podwójną otoczką jądrową zawierającą liczne otworki (pory) prsesłonięte cienką, pojedynczą błonką
        
        JĄDERKO
      - TIGROID
        
        SUBSTANCJA NISSLA
        
        substancja zasadochłonna
        
        rozmieszczenie różni się w zależności od typu komórki nerwowej:
        
        w komórkach rogów przednich występuje w postaci dużych grudek lub ziarnistości (ziarnistości Nissla)
        
        w komórkach zwojów rdzeniowych przybiera postać jak gdyby drobnego pyłu rozmieszczonego na znacznych obszarach perykarionu
        
        nie występuje we wzgórkach aksonalnych - miejscach, gdzie z perykarionu wychodzi akson
        
        ZIARNISTOŚCI NISSLA
        
        skupiska siateczki śródplazmatycznej szorstkiej (ziarnistej)
        
        o znacznej liczbie zasadowych rybosomów - dzięki czemu barwi się intensywnie barwnikami zasadowymi
        
        znaczna liczba grudek zasadochłonnych czyli ziarnistości Nissla, podobnie jak mitochondriów, jest związana z dużą aktywnością neuronów
      - NEUROFIBRYLE
        
        tworzą w perykarionie pęczki krzyżujących się włókien, które wnikają z kolei do dendrytów i aksonu
        
        utworzone z neurotubuli i neurofilamentów
        
        NEUROTUBULE
        
        mają na przekroju poprzecznym kształt pierścieni o średnicy 20-25 nm i grubości około 6 nm
        
        razem tworzą szkielet komórki nerwowej
        
        NEUROFILAMENTY
        
        twory o średnicy około 6 nm
        
        filamenty pośrednie
      - CYTOPLAZMA
        
        BARWNIKI
        
        MELANINA
        
        nadaje widocznie ciemne zabarwienie takim ośrodkom nerwowym, jak istota czarna i miejsce sinawe
        
        pojawia się dopiero po urodzeniu
        
        jej ilość zwiększa się z wiekiem
        
        LIPOFUSCYNA
        
        najbardziej rozpowszechniony barwnik ośrodkowego układu nerwowego
    - - DENDRYTY
        
        WYPUSTKI PROTOPLAZMATYCZNE
      - AKSON
        
        komórki JEDNOBIEGUNOWE
        
        neurocyti unipolares
        
        ich jedyną wypustką jest akson
        
        znajdują się np w jądrze śródmózgowiowym nerwu trójdzielnego
        
        komórki DWUBIEGUNOWE
        
        neurocyti bipolares
        
        mają dwie wypustki, często obie o charakterze aksonu
        
        znajdują się np. w zwoju przedsionkowym i ślimakowym; w innych zwojach mózgowiowych i rdzeniowych u płodu i noworodka
        
        KOMÓRKI RZEKOMOJEDNOBIEGUNOWE
        
        neurocyti pseudounipolares
        
        (..)
        
        komórki WIELOBIEGUNOWE
        
        neurociti multipolares
        
        najliczniejsze w ośrodkowym układzie nerwowym
        
        mają jeden akson i większą liczbę neurytów
        
        komórki nerwowe wielobiegunowe Z DŁUGIM AKSONEM
        
        KOMÓRKA GOLGIEGO TYPU I
        
        KOMÓRKA DEITERSA
        
        neurocytus multipolaris longiaxonicus
        
        dendryty w tej komórce rozgałęziają się w niedużej odległości od perykarionu na dendryty drugiego rzędu, a następnie dalszych
        
        akson ma powierzchnię gładką, a jego długość może przekraczać nawet 1 m
        
        w niewielkiej odległości od miejsca stożkowatego odejścia oddaje on nieliczne cienkie bocznice (kolaterale), a w pobliżu swego końca rozgałęzia się na drobne gałązki
        
        komórki nerwowe wielobiegunowe Z KRÓTKIM AKSONEM
        
        komórki GOLGIEGO TYPU II
        
        neurociti multipolares breviaconici
        
        mają akson rozgałęziający się na gałązki końcowe blisko swego wyjścia z ciała komórki
- - - - KRESOMÓWZGOWIE
      - MIĘDZYMÓZGOWIE
      - ŚRÓDMÓZGOWIE
      - MOST
      - RDZEŃ PRZEDŁUŻONY
    - - MÓZG
        
        KRESOMÓZGOWIE
        
        PÓŁKULE MÓZGU
        
        STRUKTURY WĘCHOMÓZGOWIA
        
        JĄDRA PODSTAWY
      - PIEŃ MÓZGU
        
        ŚRÓDMÓZGOWIE
        
        zwarta część o podobnej funkcji, razem tworzą tylną część pnia mózgu i pod względem funkcjonalnym stanowią jedną całość, jednostkę funkcjonalną
        
        ich czynności są pod pewnymi względami podobne do czynności rdzenia kręgowego: znajdują się tam ośrodki czuciowe, ruchowe i wegetatywne nerwów czaszkowych od III do XII,, jak analogiczne ośrodki rdzenia kręgowego unerwiają resztę ciała
        
        choć zakres funkcji pnia mózgu znacznie przekracza czynności rdzenia kręgowego, znajdują się tu boweiem ośrodki regulujące napięcie mięśniowe, ośrodki zaliczane do układu limbicznego, ośrodki sterujące stanami snu i czuwania oraz ośrodki regulujące ważne dla życia czynności takie jak oddychanie i krążenie krwi
        
        MOST
        
        RDZEŃ PRZEDŁUŻONY
        
        inaczej OPUSZKA
        
        bulbus
        
        medulla oblongata
        
        najbardziej z tyłu położona część mózgowia
        
        znajduje się między mostem a rdzeniem kręgowym
        
        PIRAMIDY
        
        skupienia włókien dróg korowo-rdzeniowych
        
        OLIWKI
        
        olivae
        
        JĄDRO OLIWKOWE DOLNE
        
        nucleus olivaris inferior
        
        główny składnik każdej z oliwek
        
        współdziała z móżdżkiem w korygowaniu czynności ruchowych
        
        umiejscowione z boku piramid
        
        MIĘDZYMÓZGOWIE
        
        truncus cerebri
        
        WZGÓRZE
        
        PODWZGÓRZE
      - MÓŻDŻEK
    - - KORA MÓZGU
      - OŚRODKI PODKOROWE
        
        JĄDRA PODSTAWNE
        
        CIAŁO PRĄZKOWANE
        
        CIAŁO MIGDAŁOWATE
        
        PRZEDMURZE
        
        STRUKTURY MIĘDZYMÓZGOWIA
        
        JĄDRA WZGÓRZA
        
        PODWZGÓRZE
        
        NISKOWZGÓRZE
        
        STRUKTURY PNIA MÓZGU
        
        JĄDRO CZERWIENNE
        
        ISTOTA CZARNA
        
        ISTOTA SZARA OKOŁOWODOCIĄGOWA
  - - - część PIERSIOWA
        
        12 odcinków
      - część LĘDŹWIOWA
        
        5 odzcinków
        
        ZGRUBIENIE LĘDŹWIOWE
        
        spowodowane występowaniem w tym miejscu dużej liczby komórek unerwiających mięśnie kończyn dolnych
      - część KRZYŻOWA
        
        5 odcinków
      - część GUZICZNA
        
        1 lub 2 odcinki
      - część SZYJNA
        
        ZGRUBIENIE SZYJNE
        
        spowodowane występowaniem w tym miejscu dużej liczby komórek unerwiających mięśnie kończych górnych
        
        8 odcinków
    - - ma budowę odcinkową (segmentalną) - każdy odcinek zwany
        
        NEUROMEREM
        
        unerwia odpowiedni odcinek ciała zwany
        
        METAMEREM
        
        OŚRODKI RUCHOWE
        
        OŚRODKI CZUCIOWE
        
        OŚRODKI WEGETATYWNE
        
        PARA KORZENI RDZENIOWYCH PRZEDNICH
        
        PARA KORZENI RDZENIOWYCH GRZBIETOWYCH
    - - ISTOTA SZARA
        
        ma kształt litery H i składa się z dwóch symetrycznych połówek, połączonych spoidłem szarym
        
        poszczególne części istoty szarej nazywa się ROGAMI lub SŁUPAMI (to to samo)
        
        rogi/słupy
        
        PRZEDNIE (BRZUSZNE)
        
        ROGI BOCZNE
        
        TYLNE (GRZBIETOWE)
        
        SŁUPY CLARKE'A
        
        WARSTWY RDZENIA
        
        I
        
        OŚRODKI CZUCIOWE
        
        rogi tylne
        
        II
        
        III
        
        IV
        
        V
        
        VI
        
        VII
        
        OŚRODKI RUCHOWE
        
        rogi grzbietowe
        
        VIII
        
        IX
        
        X
      - ISTOTA BIAŁA
        
        SZNURY PRZEDNIE
        
        SZNURY TYLNE
        
        POWRÓZKI BOCZNE