Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Bài 19 Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và CN tế bào (Tạo giống…
Bài 19
Tạo giống bằng phương pháp gây đột biến và CN tế bào
Tạo giống bằng phương pháp đột biến
Quy trình
Xử lý mẫu vật bằng tác nhân đột biến
Chọn lọc các thể đột biến có kiểu hình mong muốn
Tạo dòng thuần chủng
Phương pháp này đặc biệt có hiệu quả đối với vi sinh vật vì tốc độ sinh sản của chúng rất nhanh nên ta có thể dễ dàng phân lập được các dòng đột biến
Một số thành tựu tạo giống ở Việt Nam
Với viêc sử dụng cônsixin, các nhà khoa học VN đã tạo ra được các giống cây dâu tằm tứ bội, sau đó lai nó với dạng lưỡng bội để tạo ra dạng tam bội có năng suất lá cao
Bằng cách xử lý các tác nhân đột biến khác nhau như tia phóng xạ hoặc hoá chất, các nhà di truyền học của VN đã tạo ra được nhiều chủng vi sinh vật giống cay như lúa, đậu tương,...
Tạo giống bằng công nghệ tế bào
Công nghệ tế bào thực vật
Ngày nay các nhà KH có thể nuôi cấy các mẫu mô của thực vật, thậm chí từng tế bào trong ống nghiệm rồi sau đó cho chúng tái sinh thành các cây
Xôma / dung hợp tế bào trần là kĩ thuật hiện đại góp phần tạo nên giống lai khác loài ở thực vật.
Để cho 2 TB thực vật 2n có thể dung hợp với nhau thành 1 TB thống nhất, phải loại bỏ thành TB trước khi đem lai.
Sau đó, cho TB đã mất thành TB của 2 loài vào trong MT đậc biệt để chúng dung hợp với nhau
Tiếp đến, đưa TB lai vào nuôi cấy trong MT nuôi cấy đặc biệt cho chúng phân chia và tái sinh thành cây lai khác loài.
Lai TB xôma có ý nghĩa vì có thể tạo ra giống mới mang đặc điểm của 2 loài mà bằng cách tạo giống thông thường không thể tạo được
Nuôi cây hạt phấn / noãn chưa thụ tinh trong ống nghiệm rồi cho phát triển thành cây đơn bội(n) cũng đem lại nhiều lợi ích
Sau đó xử lý hoá chất(cônsixin) gây lưỡng bội hoá tạo nên một cây lưõng bội hoàn chỉnh
Cậy lưỡng bội tạo bằng cách này sẽ có kiểu gen đồng hợp tử về tất cả các gen
Từ 1 TB đơn bội, được nuôi trong ống nghiệm với các hoá chất đặc biệt, có thể tạo nên các mô đơn bội.
Công nghệ tế bào động vật
Nhân bản vô tính động vật
Lấy trứng cừu ra khỏi cơ thể
Loại bỏ nhân của TB trứng
Lấy nhân TB tách ra từ TB vú con cừu khác
Đưa nhân tế bào này vào TB trứng đã bị loại nhân
Nuôi trứng đã được cấy nhân trong ống nghiệm cho phát triển thành phôi
Cấy phôi vào trong tử cung của con cừu khác
Cừu con sinh ra có kiểu hình giống hệt kiểu hình của cừu cho nhân TB
Wilmut, nhà KH người Scotland lần đầu tiên đã nhân bản thành công con cừu có tên là Dolly
Kĩ thuật này đang tiếp tục được hoàn thiện và áp dụng. Này đặc biệt có ý nghĩa trong việc nhân bản động vật biến đổi gen
Cấy truyền phôi
Bằng kĩ thuật chia cắt phôi động vật thành nhiều phôi rồi cấy các phôi này vào tử cung của các con vật khác nhau, người ta cũng có thể tạo ra được nhiều con vật có kiểu gen giống nhau.