Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
LURRA ETA ILARGIA (LURRA (lurraren ezaugariak (f) Geologikoki bizirik dago…
LURRA ETA ILARGIA
LURRA
lurraren ezaugariak
f) Geologikoki bizirik dago. Jarduera geologiko handiko planeta bat da; Lurraren barneko energiak (barneko beroak), lurrikarak, sumendiak, erliebe-altxamenduak .... eragiten ditu. Honetaz gain, nahiko satelite handia duela (Ilargia) esan behar da; satelite horrek (bere masak) ozeanoetako itsasaldiak eragiten ditu. :
e) Bizia garatu da planeta honetan. Orain dela 3.800 miloi urte, bizia planeta honetan sortu zen eta harrez geroztik, eboluzionatu du gaur egungo espezie-aniztasuna izateraino, giza espeziea barne.
d) Uraren zikloa dauka. Tenperatura horrek ura hiru egoeratan egotea ahalbidetzen du. Horregatik daukagu uraren zikloa.
c) Gaur egunean, gainazaleko bataz besteko tenperatura 15ºC-koa da. Eguzkirainoko distantziari eta atmosferaren osaerari esker, Lurraren gainazalean 15ºC-ko tenperatura izaten dugu bataz bestez.
b) Lurraren atmosfera %21 ko oxigeno kontzentrazioa dauka. Nitrogenoa (%78), oxigenoa (%21) eta CO2 (%0,33) dira osagai nagusiak.
a) Eremu magnetikoa du, iman erraldoi bat bezala portatzen da. Eremu magnetiko honek eguzki-irradiazio kaltegarrietatik babesten gaitu.
Lurraren higidurak
• Ekliptikaren planoa. Eguzkia erditik ebakitzen duen planoa da; Lurrak Eguzkiaren inguruan egiten duen higidura plano horretan dago.
• Ekuatore-planoa. Irudizko plano bat da, errotazio-ardatzarekiko zuta. Plano horrek erdibitu egingo luke Lurra, bi erdi berdinetan: Ipar hemisferioa eta Hego hemisferioa. Ekuatorea bi hemisferioak banatzen dituen irudizko lerroa da.
• Errotazio-ardatza. Irudizko lerro bat da; Ipar polo eta Hego polo geografikoetatik igarotzen da lerro hori.
-
Urtaroak
Lurraren ekuatore-planoa ez dator bat ekliptikaren planoarekin:
aitzitik, 23,5° makurtuta dago ekuatore-plano hori. Inklinazio ho-
rrek garrantzi handia du, horrek eragiten baititu urtean zehar Lu-
rreko tenperaturan eta egun eta gauen iraupenean sortzen diren
aldeak.
Hain zuzen, alde horien ondorioz sortzen dira urtaroak: udabe-
rria, uda, udazkena eta negua. Urtaro batetik bestera igarotzeko datak aldatu egiten dira denboraren joanean.
• Udatik udazkenera eta negutik udaberrira igarotzeko egunei ekinokzio esaten zaie. Bi egun horietan egunak eta gauak iraupen berbera dute (hamabi ordu).
• Udazkenetik negura eta udaberritik udara pasatzeko egunei solstizio esaten zaie. Bi egun horietan da handiena egunaren eta gauaren arteko aldea.
ISASALDIAK
Lurran itsasmaila igotzen da (itsasgora) eta jaisten da (itsas berak) 6 orduro .Hori gertatuko ahal dezakezu,bi indar arritzen dira .1. Puntuan indar zentozkigula dago ura deformatzen da eta itsasgora dago ura deformatzen da eta itsasgora gertatzen da.2.Puntuan grabitate indarra dago 3 eta 4 puntuan itsas berak daude.
ILARGIA
eklipseak
-
Zer da eklipse bat ?: Astro bat beste bat, erabat edo partzialki estaltzea.
-
ILARGIA
Ilargia Lurraren satelitea da. 3.476 km-ko diametroa du, Lurraren laurden bat, eta gure planetatik 380.000 kilometroko distantziara
-
b) Translazioa: Ilargiak Lurraren inguruan orbita bat egiten du, ekliptikarekiko 5º-ko inklinazioarekin. 28 egun behar ditu bira osoa emateko. Denbora tarte horri ilargi-hilabetea esaten zaio.
Ipar poloaren gainetik begiratuta, bi higidura hauek orduen aurkako noranzkoan gertatzen dira. Errotazio eta translazio mugimenduak batera (biek 28 egun behar dituzte) gertatzen direnez, Ilargiak beti aurpegi berbera erakusten dio Lurrari.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
