Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

STATYSTYKA (populacja i próba (próba (badanie częściowe (reprezentatywność…

- - - - wyniki badań częściowych
        
        opracowanie wyników badań częściowych musi zawierać: 1. opis własności próby 2. wnioski odnoszące się do populacji (wnioski z badania częściowego muszą dotyczyć całej populacji)
      - reprezentatywność
        
        w badaniu częściowym nie jesteśmy w stanie jednoznacznie stwierdzić, czy nasza próba jest reprezentatywna, czy też nie. (W praktyce nie znamy przecież dokładnie własności populacji.)
        zależy od:
        
        losowego doboru próby
        
        najważniejsze wymaganie stawiane badaniom częściowym
        
        próba jest losowa wtedy, gdy każda jednostka populacji ma jednakowe prawdopodobieństwo znalezienia się w próbie. Przy losowym doborze próby wyniki losowań w postaci własności uzyskanej próby nie układają się w sposób całkowicie dowolny, ale zgodnie z pewnymi regułami
        losowy dobór próby umożliwia:
        
        dokonywanie szacunków ilościowych własności populacji na podstawie własności stwierdzonych w pobranej próbie
        
        określenie błędu, jakim szacunki te mogą być obciążone - dokonywanie ocen stopnia dokładności tych szacunków
        
        liczebności próby
        
        PRAWO WIELKICH LICZB - wraz ze wzrostem liczebności próby prawdopodobieństwo, że próba pod względem określonej własności będzie się różniła od populacji - in plus lub in minus - o więcej, niż o dowolnie przez nas ustaloną dodatnią liczbę, dąży do zera.
        (konsekwencją prawa wielkich liczb jest możliwość wykrywania prawidłowości niewidocznych
        w pojedynczych przypadkach lub w małej ich liczbie, o ile zbadamy dostatecznie dużą liczbę losowo wybranych jednostek)
        
        Schematy losowania - sposoby pobierania losowej próby
        Przed rozpoczęciem losowania należy określić jednostki losowania - operat. - kompletny wykaz jednostek badanej populacji, którym przydzielono odpowiednie symbole identyfikacyjne (najczęściej liczby) w celu dokonania wyboru próby Operat losowania powinien obejmować wszystkie jednostki populacji i każdą z nich tylko jeden raz.
        
        Losowanie zwrotne i bezzwrotne
        próbę losujemy bezzwrotnie (ta sama jednostka nie może wielokrotnie wystąpić
        w próbie), natomiast wnioskowanie statystyczne prowadzimy metodami dostosowanymi do losowania ze zwracaniem.
        
        losowanie ze zwracaniem (inaczej: losowanie zwrotne, losowanie niezależne)
        
        ta sama jednostka może wielokrotnie wystąpić w tej samej próbie
        
        własności jednostek losowanych później nie zależą od tego, jakie jednostki wcześniej wylosowaliśmy, stąd też losowanie zwrotne nazywane jest losowaniem niezależnym
        
        liczebność populacji nie ma wpływu na własności wylosowanej próby
        
        własności prób losowanych zwrotnie zależą wyłącznie od własności populacji i od liczebności próby
        liczebność populacji,ani stosunek liczebności próby do liczebności populacji, nie mają żadnego wpływu na reprezentatywność prób losowanych ze zwracaniem.
        -> obliczenia prawdopodobieństw w przypadku losowania ze zwracaniem są znacznie prostsze, nie wymagają bowiem uwzględniania liczebności populacji, (która w losowaniu tym nie ma żadnego wpływu na uzyskiwane rezultaty.)
        
        losowanie bezzwrotne (zależne)
        
        każda jednostka może pojawić się w próbie tylko raz
        
        losowanie nazywa się zależnym, bo prawdopodobieństwa uzyskania określonych wyników w losowaniach następnych jednostek zależą od tego, jakie jednostki wylosowaliśmy wcześniej
        
        większa efektywność losowania bezzwrotnego próby bezzwrotne charakteryzują się silniejszą tendencją do odtwarzania struktury populacji, niż próby uzyskiwane w losowaniu ze zwracaniem
        ale większa efektywność losowania bezzwrotnego przyjmuje widoczne rozmiary tylko wtedy, gdy próba stanowi znaczącą część populacji - Gdy próba stanowi powyżej 5 % populacji
        
        losowanie NIEOGRANICZONE INDYWIDUALNE
        + najprostszy rodzaj losowania
        +/- losowanie to stosuje się więc raczej w przypadkach populacji mało licznych
        W losowaniu tym próbę pobiera się bezpośrednio z całej populacji, nie podzielonej na części, a jednostkami losowania są jednostki populacji
        - wymaga operatu losowania w postaci wykazu wszystkich jednostek populacji
        
        Losowanie indywidualne - losowanie, w którym jednostkami losowania są jednostki populacji.
        
        Losowanie nieograniczone - losowanie, w którym wylosowanie danej jednostki nie ogranicza możliwości późniejszego wylosowania jakiejkolwiek innej jednostki.
        
        wykorzystanie: technikę losowania nieograniczonego indywidualnego wykorzystuje się w ostatnim etapie losowania wielostopniowego lub w losowaniu warstwowym
        
        losowanie SYSTEMATYCZNE
        Polega na wyborze do próby elementów populacji oddalonych od siebie o stałą wartość k, zwaną interwałem losowania.
        Stosując losowanie systematyczne,należy określić:
        
        interwał (odstęp) losowania k=N/n
        gdzie
        N - liczebność populacji
        n - żądana liczebność próby
        
        pierwszą jednostkę do próby, którą wybiera się losowo np. przy pomocy tablic losowych
        
        te jednostki z operatu losowania, których numery są oddalone od pierwszej jednostki i każdej następnej o wartość interwału losowania k
        jeśli interwał losowania nie jest liczbą całkowitą, to zaokrąglamy go zawsze w dół (bierzemy część całkowitą danej liczby)
        
        losowanie systematyczne indywidualne jest bardziej efektywne od losowania nieograniczonego indywidualnego, gdy jednostki o bliskich sobie numerach są pod pewnymi względami bardziej do siebie podobne, niż jednostki o numerach bardziej odległych
        tak samo efektywne jak nieograniczone gdy jednostki populacji nie są uporządkowane pod względem żadnej cechy związanej z przedmiotem badania, a więc np. występują w kolejności alfabetycznej
        + ustalenie numerów wylosowanych jednostek jest prostsze niż przy nieograniczonym (bo losujemy tylko 1 numer)
        
        losowanie GRUPOWE czyli zespołowe
        Jednostkami losowania są utworzone grupy.
        w losowaniu grupowym opłaca się wykorzystywać naturalne zespoły
        
        zasady losowania grupowego:
        
        losowanie grupowe jest tym bardziej efektywne, im bardziej różnią się od siebie jednostki z tych samych grup i im bardziej różne grupy są do siebie podobne pod względem ich wewnętrznej struktur
        
        losowanie to jest tym bardziej efektywne, im więcej grup wylosujemy,
        
        losowanie grupowe jest szczególnie niekorzystne wtedy, gdy cechy, pod względem których członkowie tych samych grup są bardziej podobni do siebie, niż do jednostek z innych grup, pozostają w związku
        z cechami będącymi przedmiotem badania
        
        losowanie WARSTWOWE
        Przed rozpoczęciem losowania populację dzieli się na warstwy.
        należy określić kryteria warstwowania.
        obliczanie liczby osób jaka powinna się znaleźć w warstwie:
        procent populacji jaki stanowi warstwa * liczebność próby = np 3,74 ~ 4 <- liczba osób losowanych z warstwy
        w losowaniu warstwowym z każdej warstwy oddzielnie losuje się do próby określoną liczbę jednostek.
        
        losowanie WIELOSTOPNIOWE
        (najczęściej sprowadza się do losowania dwu- lub trójstopniowego)
        Populację dzieli się na duże zespoły jednostek populacji, tzw. jednostki losowania pierwszego stopnia. Każdą z nich dzieli się na mniejsze zespoły - jednostki losowania drugiego stopnia, te z kolei można ewentualnie podzielić na jeszcze mniejsze jednostki losowania trzeciego stopnia, itd
      - okoliczności, które mogą sprawić, że różni badacze uzyskają zdecydowanie różniące się od siebie wnioski:
        
        Próba uzyskana przez co najmniej jednego badacza nie została pobrana w sposób losowy. Przyczyną może być nierzetelność badacza - chęć ułatwienia sobie pracy, niewiedza lub brak dostatecznej kontroli nad procesem doboru próby
        
        Populacja, z której różni badacze losowali próby jest tylko pozornie tą samą populacją. Przykładowo, studenci mieszkający w domach akademickich mogą pod wieloma względami (np. sposobu spędzania wolnego czasu) w dużym stopniu różnić się od pozostałych studentów. Jeżeli w publikacji badacz pominął szczegółowy opis populacji i sposobu doboru próby, czytelnik może odnieść wrażenie, że w badaniu uczestniczyli studenci, podczas gdy faktycznie zbadano specyficzną ich część - mieszkańców domów studenckich.
        
        Metody pomiaru różnych cech, pozornie te same, faktycznie mogły nie być takie same - zmienne zakłócające
        
        Badania, pozornie tak samo przeprowadzone mogły faktycznie być wykonywane w odmiennych warunkach - zmienne zakłócające