Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Somatic Therapy :red_flag: (ยาต้านเศร้า (Antidepressant drugs) (2.The…
Somatic Therapy :red_flag:
ยารักษาโรคจิต
(Antipsychotic drugs)
ยับยั้งการส่งกลับของ dopamine
รับประทานทางปาก
กรณีอาการรุนแรงหรือเร่งด่วน สามารถฉีดเข้ากล้ามเนื้อมัดใหญ่ ออกฤทธิ์ระยะยาว มีส่วนผสมของน้ำมัน
กลุ่มอาการเป้าหมาย
ควบคุมอาการทางจิต
ใช้ร่วมกับยารักษาอารมณ์เศร้า ในผู้ป่วยโรคจิตอารมณ์แปรปรวน
ในผู้ป่วยที่มีพฤติกรรมรุนแรง
การเตรียมยา
หลีกเลี่ยงการถูกแสง ความร้อน ไม่ผสมยาในหลอดเดียวกัน
คำสั่งให้ยาครั้งเดียวในหนึ่งวัน จัดให้ผู้ป่วยก่อนนอน
ฉีดเข้ากล้ามเนื้อมัดใหญ่ช้า ๆ และเปลี่ยนที่ฉีดทุกครั้ง
การออกฤทธิ์ของยา
ยากลุ่มออกฤทธิ์ระยะสั้น (Short-acting) ใช้เวลา
15 -30 นาที ควรให้ผู้ป่วยนอนพัก เพราะยามีผลต่อ BP
ยาฉีดออกฤทธิ์ระยะปานกลาง ออกฤทธิ์ได้ 3 วัน เช่น Zuclopenthixol (Clopixol)
ยากลุ่มออกฤทธิ์ระยะยาว (Long-acting) ออกฤทธิ์ช้าประมาณ 2 - 4 สัปดาห์ เช่น Haloperidol,Fluphenazine ต้องมาฉีดยาทุก 2 - 4 สัปดาห์
ยาต้านเศร้า
(Antidepressant drugs)
กลไกการออกฤทธิ์
serotonin & nor epinephrine เพิ่มขึ้น ทำให้อาการเศร้าลดลง
ยาออกฤทธิ์ประมาณ 2 สัปดาห์ หลังได้รับยา
1.The Monoamines Oxidasc (MAO)
serotonin & nor epinephrine เพิ่มขึ้น ทำให้อาการเศร้าลดลงปัจจุบันส่วนใหญ่เลิกใช้ เพราะมีฤทธิ์ข้างเคียงที่มีอันตรายถึงชีวิต
2.The Tricyclic Antidepressants (TCA)
norepinephrine เพิ่มขึ้น ทำให้อารมณ์เศร้าลดลง นิยมใช้มากในปัจจุบัน
Imipramine (Tofranil) ได้ผลดีในผู้ป่วย Manic depressive
Amitriptyline (Tryptanol) ใช้แพร่หลายที่สุด ใช้ได้ผลในผู้ป่วยอารมณ์เศร้าที่มีความวิตกกังวล
Nortriptyline (Nortrilen) เหมาะสำหรับผู้ป่วยที่มีอารมณ์เศร้า
3.Selective Serotonin Reuptake Inhibitor (SSRI)
ไม่มีฤทธิ์ anticholinergic (ง่วงซึมต่ำ) และไม่ทำให้น้ำหนักเพิ่ม ดังนี้ Fluoxetine (Prozac),Fluvoxamine เป็นต้น
4.New Generation ได้แก่ mianserin, trazodone
ยาปรับอารมณ์ (Mood Stabilizers)
Lithium carbonate
และ Lithium citrate
การออกฤทธิ์ของ Lithium
norepinephrine ลดลง
ใช้ยา 4 -10 วัน แล้วยาถึงได้ผล (900 - 1800 mg/วัน) ระหว่างนั้นจึงควรให้ร่วมกับ Haloperidol เพื่อควบคุมอาการไปก่อน
ผลกระทบ
เบื่ออาหาร คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดิน
Hypothyroid
ปัสสาวะบ่อย กินน้ำบ่อย
Tricyclic anticonvusant (ยากันชัก)
1) First generation anticonvulsants
Carbamazepine : รักษาทั้ง Bipolar และ Major Depressant ได้
Valproate
2) Second generation anticonvulsants
Gabapentin [Neurotin]
Lamotrigine [lamictal]
Topiramate [Topamax]
ยาคลายกังวลและยานอนหลับ
(Anxiolytic, sedative, hypnotic drugs)
Benzodiazepines นิยมนำมาใช้มากที่สุด เชื่อว่าปลอดภัยและมีประสิทธิภาพดี ทำให้สงบและผ่อนคลาย
อาการเป้าหมาย
-รักษาความวิตกกังวล
-รักษาอาการที่เกิดจากการขาดสุรา หรือสารเสพติด
-แก้อาการชัก (anticonvulsants)
ข้อควรระวัง
-ระวังการใช้ยานี้ในผู้ป่วยที่มีปัญหา เช่น โรคปอด โรคไต
-ไม่ควรใช้ในสตรีมีครรภ์
การให้ความรู้
-งดผสมในเครื่องดื่ม Alc. ยาแก้แพ้ และยารักษาโรคจิต
-งดเครื่องดื่มกระตุ้นต่างๆ หรือ Caffeine เพราะจะไปลดฤทธิ์ของยา
ยาลดอาการข้างเคียง (Anticholinergic drugs)
ยับยั้งฤทธิ์ของสารสื่อประสาท
Aetylcholine
ผลข้างเคียง
รูม่านตาขยาย ตาพร่ามัว คลื่นไส้อาเจียน ชาแขน-ขา
ตัวอย่างยา
Cogentin
Artane