Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การพยาบาลผู้ใหญ่ (5.การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาติดเชื้อ การเสียสมดุลน้ำ…

- - - - Local anesthesia
        ฉีดยาเฉพาะบริเวณที่จะผ่าตัด
        การผ่าตัดเล็กๆ
      - Nerve block
        ฉีดยารอบๆกลุ่มประสาทที่ไปเลี้ยงที่บริเวณผ่าตัด
        การผ่าตัดบริเวณลำคอ แขน และมือ Brachial plexus block
      - Epidural block
        ฉีดยาในชั้นเยื่อหุ้มไขสันหลัง
        ผ่าตัดส่วนล่างของร่างกาย บริเวณอุ้งเชิงการและขาทั้งสองข้าง
      - Spinal block
        ฉีดยาชาเข้าในช่องน้ำไขสันหลัง
        S/E BPต่ำจากฤทธิ์ของยา (N/V ปวดศีรษะ ปวดหลัง ซึมสับสน
      - General anesthesia
        ทำให้หมดความรู้สึกทั่วร่างกาย
        S/E กดการทำงานของกล้ามเนื้อหัวใจ กดการหายใจและกดreflexการไอ
  - - - อาการ
        กล้ามเนื้อค่อยๆๆเกร็ง กลืนลำบาก อ้าปากไม่ได้
        ร้องกวน เกร็ง หลังแอ่นชักกระตุก
      - การรักษา
        
        ให้ TAT และToxoid
        
        ให้ ATB
        
        ให้ยาคลายกล้ามเนื้อ
        
        ลดสิ่งกระตุ้น เช่น ปิดไฟ ลดแสง
    - - อาการ
        ท้องเสีย ถ่ายน้ำซาวข้าว
      - การรักษา
        
        กินร้อน ช้อนกลาง ล้างมือ
        
        ให้IV
    - - SARS
        
        อาการ
        ไข้สูง> 38 องศา วิงเวียน ปวดศีรษะ อ่อนเพลียปวดเมื่อยตามร่างกาย
        เบื่ออาหาร ท้องเสีย เกิดการติดเชื้อที่ปอดและทางเดินหายใจ>>ไอแห้งเจ็บคอ หายใจลำบาก ขาดออกซิเจนในเลือด>>เสียชีวิต
        
        การรักษา
        
        บรรเทาอาการ
        
        ไม่มีการรักษาเฉพาะ
        
        แยกผู้ป่วยแยกของใช้
      - Avain flu
        
        อาการ
        มีไข้สูงปวดกล้าม เนื้อปวดศีรษะ หรือมีน้ำมูกไหล
        มีประวัติสัมผัสสัตว์ปีก
        
        การรักษา
        
        ยา Oseltamivir, Zanamivir
        
        แยกผู้ป่วย
        
        เมื่อเข้าเยี่ยมสวมอุปกรณ์ป้องกัน
    - - อาการ
        ไข้สูงลอยแบบเรื้อรัง อาเจียนมาก
        ท้องเสียรุนแรงและท้องบวม Rose spots
      - การรักษา
        
        ATB (Ciprofloxacin)
        
        กินอาหารสุก
        
        ดื่มน้ำสะอาด
    - - การตรวจวินิจฉัย
        
        Well felix
      - สัมผัสเชื้อ 1-2 wks. ป่าละเมาะพุ่มไม้เตี้ย
        
        Fever, Headache,
        Rash มีEschar รอยบุหรี่จี้
      - การรักษา
        
        ยา doxyclyclin
    - - อาการ
        ไข้ต่ำอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร ไอเรื้อรัง>2wks. น้ำหนักตัวลด
      - การรักษา
        
        Tuberculosis Isolation แยกของใช้
        
        ทานยารักษาวัณโรคต่อเนื่อง ยามีพิษต่อตับ
        Rifampicin>>ปัสสาวะอุจจาระสีส้ม
        Ethambutal>>พิษต่อตาตามัว
        Isoniacid>>ชาปลายมือปลายเท้า
        Pyrazinaminde>>ปวดท้องปวดท้อง
    - - อาการ
        กลัวน้ำ/ลม กล่องเสียงเกร็งตีบ ขนลุก
        อาเจียนเป็นเลือด ความดันต่ำ ช็อก
      - การรักษา
        แยกผู้ป่วยจากสิ่งเร้าต่างๆ
        ให้สารน้ำทางหลอดเลือดดำ
        ผู้ดูแลสวมเครื่องป้องกัน
        ผู้ที่ถูกสัตว์เลี้ยงลูกด้วยน้ำนมกัดต้องฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า
  - - - การรักษา
        
        รักษาตามอาการ
        
        ดูแลตนเอง(พักผ่อน อาหารอ่อน ไขมันน้อย คาร์โบไฮเดรตสูง)
      - Type
        A,E ติดต่อทางอาหาร
        ฺB,C,D ติดต่อทางเลือด
    - - อาการ
        ไข้สูงเป็นเวลา หนาวสั่น ตัวตาเหลือง ตับโตม้ามโต ปวดท้องกดเจ็บ
        ไตวายได้ Thick film+ve *อาจขึ้นสมอง
      - การรักษา
        
        ให้ยา Quinine, Chloroquine
        
        รักษาตามอาการ(IV ลดไข้ แก้N/V)
    - - อาการ
        ไข้นาน ไอ ปวดศีรษะ เบื่ออาหาร หายใจหอบเหนื่อย เจ็บหน้าอกผิวหนังเจ็บ บวม มีแผลเปื่อยสีขาวเทาและเป็นหนองเชื้อแพร่กระจายจากผิวหนังผ่านเลือดไปสู่อวัยวะอื่นจนติดเชื้อเรื้อรัง
      - การรักษา
        
        ATB (Tetracyclin)
        
        รักษาตามอาการ(IV ลดไข้ ลดปวด)
        
        ผ่าหนองออก
    - - สาเหตุ
        เชื้อแบคทีเรียเข้าสู่ร่างกายและเข้าสู่กระแสเลือดเกิดการอักเสบทั่วร่างกาย
      - อาการ
        
        P >90 bpm
        
        R >20 bpm/PaO2 < 32 mmHg
        
        T > 38 Cหรือ < 36 C
        
        WBC 4,000 หรือ >12,000
      - ภาวะแทรกซ้อน
        
        DIC เกิดลิ่มเลือดในหลอดเลือดเล็กที่อยู่ทั่วตามร่างกาย
        
        ต่อมหมวกไตล้มเหลว
        
        ภาวะหายใจล้มเหลวเฉียบพลัน(ARDS) ไม่ได้รับออกซิเจนไปหล่อเลี้ยงปอดอย่างเพียงพอ
      - การรักษา
        
        ATB
        
        IV
        
        ยาเพิ่ม BP
      - การพยาบาล
        
        ล้างมือก่อนหลังสัมผัสผู้ป่วย
        
        หลีกเลี่ยงสถานที่แออัด
        
        งดสูบบุหรี่เลี่ยงใช้สารเสพติด
        
        รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ออกกำลังกายเป็นประจำ
    - - อาการ
        ไข้สูงหนาวสั่น ปวดน่อง/คอ ตัวเหลือง คลื่นไส้ ตับม้ามโต *ไตวาย
      - การรักษา
        
        ATB (Penicilin,Doxycycline ทานหลังอาหารทันที)
        
        รักษาตามอาการ(IV ลดไข้ แก้E'lyte)
  - - - SLE
        
        อาการ
        Butterfly rash,Photosensitivity,ANA +ve
        แผลในปาก ข้ออักเสบ ซีด ภูมิคุ้มกันผิดปกติ
        
        การรักษา
        
        steroid(Prednisolone) เมือไตอักเสบ, NSAIDs ลกการอักเสบ
        
        ยา Chloroquine รักษาอาการทางผิวหนัง Obs.ตาบอด
        
        ครีมกันแดด/กางร่ม
        
        สวมหมวกปีกกว้าง
        - ไม่สวมเสื้อแขนยาว>>ร้อน เหงื่อออก
      - Rheumatoid
        
        อาการ
        อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย เบื่ออาหาร ปวดบวมตามข้อขนาดเล็กๆ เช่น
        ข้อนิ้วมือ ฝ่ามือ ข้อนิ้วเท้า ฝ่าเท้า มีปุ่มเนื้อRheumatoid nodules
        
        การรักษา
        
        ยาลดการอักเสบ NSAIDs, Steroid
        
        ยาDMARs ช่วยควบคุมไม่ให้เกิดอาการจากการอักเสบ
        
        ผ่าตัด
    - - Contact dermatitis
      - ระดับความรุนแรงตามเกณฑ์ของ NCI
        
        Grade1 หน้าแดง (Flushing),มีผื่น (Rash), มีไข้(Drug fever) <38°C
        
        Grade2หน้าแดง (Flushing),ผื่นลมพิษ (Urticarial),หายใจลำบาก(dypnea)
        
        Grade3หลอดลมหด,บวม(edema/angioedema),ความดันต่ำ(Hypotension)
        
        Grade4 อาการหายใจลำบาก ไม่มีแรง ชีพจรเต้นถี่และเบา มีอาการสับสน มึนงง หรือหมดสติ
        
        Grade5 ตาย
      - Allergy
        
        อาการ
        Grade 1-3
        
        การพยาบาล
        
        เลี่ยงสิ่งกระตุ้น/ปัจจัยที่ทำให้แพ้
        
        การดูแลในภาวะฉุกเฉิน
        
        จัดท่านอนศีรษะสูง
        ให้ออกซิเจน
        ให้ยาขยายหลอดลม/ยาต้านhistamine
        ในรายที่รุนแรง ให้ Adrenaline IM
      - Anaphylaxis
        
        อาการ
        Grade 4
    - - AIDS
        
        อาการ
        
        ไข้ เจ็บคอ ผื่น ถ่ายเหลว 10-14 วัน
        
        ต่อมน้ำเหลืองโต ท้องเสียเรื้อรัง น้ำหนักลด
        
        ELISA +ve, Western blot +ve*
        
        การรักษา
        
        ให้ยารักษาทุกระดับ CD4
        
        ถ้าให้ยาหลายชนิด ต้องมาตรวจเพื่อปรับระดับยาตามนัด
        
        CD4<200 ให้แยกห้องเพราะติดเชื้อฉวยโอกาสง่าย เช่น TB
  - - - Hyperphosphatemia
        
        อาการ
        BPต่ำ มือกระตุก นิ้วเหยียดเกร็ง ชัก
        
        การรักษา
        
        ลดอาหารที่มีPhosphate
        
        ฟอกเลือด
      - Hypophosphatemia
        
        อาการ
        กล้ามเนื้ออ่อนแรง สับสน เพ้อ
        
        การรักษา
        
        ให้อาหาร P สูง เช่น นม
        
        K2HPO4
    - - Hypercalcemia
        
        อาการ
        หัวใจเต้นผิดปกติ
        
        การรักษา
        
        IV
      - Hypocalcemia
        
        อาการ
        Reflexเร็ว Chovstek'sign +ve มือจีบ
        
        การรักษา
        
        10%Ca gluconate
    - - Hypomagnesemia
        
        การรักษา
        
        MgSO4
        
        อาการ
        เพลีย หัวใจเต้นผิดปกติ Reflexเร็ว
      - Hypermagnesemia
        
        อาการ
        Reflexช้า
        
        การรักษา
        
        CaCl
      - DTR
        
        0 คือ การตรวจไม่พบ DTR
        
        1+ หรือ + คือ การลดลงของ DTR
        
        2+ หรือ ++ คือ การมีระดับ DTR ปกติ
        
        3+ หรือ +++ คือ การเพิ่มขึ้นของ DTR ซึ่งอยู่ในระดับที่ไม่ผิดปกติ
        
        4+ หรือ ++++ คือ การเพิ่มขึ้นของ DTR ที่ผิดปกติ อาจพบมีรอยโรค sustained clonus ที่สมองหรือไขสันหลัง
    - - ABG
        
        ค่าปกติ
        pH 7.35-7.45 mmHg
        PaCO2 35-45
        HCO3 22-26
        PaO2 80-100
        
        การแปลผล
        1.pH ต่ำ : Acidosis
        สูง : Alkalosis
        2.HCO3 :
        pH ต่ำ HCO3 ต่ำ>>Metabolic
        pH สูง HCO3 สูง>>Metabolic
        
        PaCO2 :
        pH สูง HCO3 ต่ำ>>Respiratory
        pH ต่ำ HCO3 สูง>>Respiratory
        
        1.ดู pH ปกติ>>Completely compensated
        2.pH ผิดปกติ HCO3หรือPaCO2 ปกติ>>Uncompensated
        3.ผิดปกติทุกตัว>>Patially compensated
        
        การรักษา
        
        Metabolic Acidosis : Rx.7.5%NaHCO3
        
        Metabolic Alkalosis : Rx.สารน้ำ
        
        Respiratory Acidosis : Rx.ให้หานใจลึกแรง
        
        Respiratory Alkalosis : Rx.ถุงครอบปากกักCO2ไว้
    - - Hyperkalemia
        (K>5.1)
        
        อาการ
        EKG tall peak T wave
        
        การรักษา
        
        NaHCO3
        
        10%Ca glutanate
        
        Kalemate
      - Hypokalemia
        (K<3.5)
        
        อาการ
        อ่อนแรง ท้องเสีย N/V U wave สูง
        
        การรักษา
        
        ให้ 10%KCl
        
        ทานส้ม กล้วย
    - - Hypernatrimia
        (Na>145)
        
        อาการ
        บวม ชัก ขาดน้ำ
        
        การรักษา
        
        ให้น้ำ
      - Hyponatrimia
        (Na<135)
        
        อาการ
        ซึม สับสน ชัก
        
        การรักษา
        
        ให้0.9% NSS
  - - - อาการ
        ตุ่มน้ำพุพองตามแขนขา แตกเป็นแผลตามเยื่อบุต่างๆทั่วร่างกาย
        ตา>>ตาบอด
        ปาก>>รับประทานอาหารลำบาก
      - การรักษา
        
        Wet dressing ด้วยด่างทับทิมและทา silver
        
        เช็ดปากด้วย NSS 2 ครั้ง/วัน
        
        ล้างตา 3 ครั้ง/วัน
        
        ดูแลความสะอาดร่างกายป้องกันการติดเชื้อ
    - - อาการ
        มีไข้ ตุ่มขึ้นตามเส้นประสาท ตุ่มเหลือง แตก
        ตกสะเก็ด หายใน 2-3 wks.
      - การรักษา
        
        Acyclovir ร่วมกับ steroid(หายเร็วขึ้น)
        
        ประคบแผลด้วยน้ำเกลืออุ่นๆ
        
        สมุนไพร (พญายอ ชองระอา เสลดพังพอน บดนำน้ำมาทาแผล)
    - - การรักษา
        
        ATB
        
        ยกบริเวณที่เป็นให้สูงลดบวม
        
        ทำแผล
      - อาการ
        เจ็บ ปวด บวม แดง ร้อน มีการติดเชื้อบริเวณแขน ขา(พบบ่อย)
    - - tenia versicolor
        
        อาการ
        ผื่นวงกลมสีขาว ชมพู/แดง
        กระจายเป็นปื้นๆผื่นหลุดเป็นขุย
        
        การรักษา
        
        ยาทา/สบู่ยาอาบน้ำ(Sastid selsun)
        - Ketoconazole ฟอกไว้สักครู่แล้วล้างออก
      - Tenia
        
        อาการ
        ผื่นเล็กคัน ขยายออกเป็นวงมีขอบชัด ตรงกลางหาย
        ตุ่มใสและขุย คันกลางคืน
        
        การรักษา
        
        ครีมรักษาเชื้อรา (Whitfeild's ขี้ผึ้ง)
        
        เชื้อราที่เล็บศีรษะ>> Griseofulvin
        
        หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่เหงื่ออก
    - - อาการ
        ผื่นนูนหนา แดง สะเก็ดสีขาวขอบชัดเจน มีขุย ขุยหมดจะเป็นจุดเลือดออก Pitted nail
      - การรักษา
        
        Tars(เป็นน้อย)
        
        ให้ยา steroid (ทา/โลชั่น)
        
        อาบแดด(10.00-14.00น.)
        
        สระผมด้วยแชมพูมีส่วนผสมน้ำมันดิน
    - - อาการ
        ตุ่มใสที่ปาก ปวดแสบปวดร้อน คัน ต่อมน้ำเหลืองโต
      - การรักษา
        - Acyclovir
        
        ดื่มน้ำบ่อยๆ บ้วนปากด้วยNSS
        
        ประคบแผลด้วยน้ำเกลืออุ่นๆ
        
        อวัยวะเพศ แช่น้ำอุ่น ใส่ถุงยาเมื่อมีเพศสัมพันธ์
  - - - 8hr.แรก>>ให้50%
        8hr.ถัดมา>>ให้25%
        8hr.สุดท้าย>>ให้25%
- - - - State ll
        
        แพร่กระจายสู่ต่อมน้ำเหลือง
      - State lV
        
        ไปยังอวัยวะอื่นที่ไม่ได้เป็นที่กำเนิด
      - State lll
        
        ออกไปยังต่อมน้ำเหลือง ขนาดก้อนจากเล็กไปใหญ่ ไปไกลจากจุดกำเนิด
      - State l
        
        ตรวจพบขนาด 3-5 cm
      - State 0
        
        ไม่มีการกระจายไปที่อื่น
    - - Tumor
        
        Tx=ไม่สามารถประเมินก้อนได้
        T0= ไม่มีหลักฐาน
        T1= <2cm T2=2-5cm T3=>5cm
        T4=ขนาดของก้อนเท่าไรก็ได้
      - Lymph node
        
        Nx=ไม่สามารถประเมินได้
        N0=ไม่พบมะเร็งในต่อมน้ำเหลือง
        N1=พบcellมะเร็ง 1-3node
        N2= พบcellมะเร็ง4-9node
        N3=พบcellมะเร็ง 10node
      - Metastasis
        
        Mx=ไม่สามารถประเมินการแพร่กระจายได้
        M0=ไม่พบกาแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น
        M1=พบกาแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น
  - - - ให้ความสำคัญกับผู้ป่วยและครอบครัวเป็นหลัก
        
        ครอบคลุมความต้องการทุกด้านทั้งร่างกายจิตใจสังคมและจิตวิญญาณ
        
        มีการวางแผนการดูแลไว้ล่วงหน้า (Advance care plan) และการดูแลเป็นไปตามแผนที่วางไว้ร่วมกัน
        
        ไม่ใช่การเร่งความตายให้เร็วขึ้นหรือการยึดความตายออกไป
        5.ได้รับการดูแลจากสหวิชาชีพ
        6.การดูแลต้องดำเนินอย่างต่อเนื่องตลอดเวลาระหว่างโรงพยาบาลและบ้าน
        7.ดำเนินการภายใต้ความร่วมมือของเครือข่าย
    - - รูปแบบยามอร์ฟีน
        
        ชนิดฉีด 10 mgs
        
        ชนิดแปะ: Fentanyl 12 ugs. 25 ugs.
        
        ชนิดกิน.
        -MST (Morphine sulfate tablet) 10,30mg
        -MSS (Morphine sulfate syrup) 2 mgs. / 1ml.
        -MOIR (Morphine immediate release) 10 mgs.
      - การให้ยาแบบขั้นบันไดตามแนวทางบริหารยาขององค์การอนามัยโลกขั้นที่ 1: ปวดเล็กน้อยคะแนนปวด <3 Paracetamol
        ขั้นที่ 2: ปวดปานกลางคะแนนปวด 47 Weak opiods + Non-opiods
        ขั้นที่ 3: ปวดรุนแรงมากคะแนนปวด 8-10 Strong opiods + Non-opiods
  - - - Lobular carcinoma
    - - Invasive carcinoma
    - - Ductal carcinoma
    - - ผู้หญิงที่มีอายุมากกว่า 40ปีขึ้นไป
        มีประจำเดือนอายุ <12ปี หมดประเดือนหลังอายุ 55ปี หญิงที่ไม่เคยมีบุตร/ตั้งครรภ์อายุ>30ปี
        การรับประทานอาหารที่มีไขมันสูง อาหารหมักดอง ไหม้เกรียม
        ดื่มแอลกอฮอล์ สูบบุหรี่
        ผู้รับประทานฮอร์โมนเพศหญิง
        ขาดการออกกำลังกาย
    - - เต้านม
        
        ก้อนที่เต้านม ปวดเต้านม จะเปลี่ยนแปลงขนาดรูปร่างของเต้านม
      - หัวนม
        
        หัวนมมีการหดตัว คัน แดงผิดปกติ หรือหัวนมบุ๋ม มีเลือด น้ำออกจากหัวนม ลานนมแตกมีสะเก็ด (Pager's disease of niple )
      - ผิวหนัง
        
        ผิวหนังจะคล้ายหนังหมู เส้นเลือดดำขยาย
      - รักแร้
        
        ก้อนที่รักแร้ เจ็บที่รักแร้
    - - แบบไม่ลุกลาม
        
        LCIS
        
        DCIS
      - แบบลุกลาม
        
        Infiltration Lobular ต่อมน้ำนม พบ15%
        
        Infiltration Ductal ท่อน้ำนม พบ80%
    - - ระยะ 4
        
        มะเร็งแพร่ไปยังอวัยวะอื่น
      - ระยะ 3
        
        มากกว่าหรือเท่ากับ 5 ลุกลามต่อมน้ำเหลืองบริเวณรักแร้หรือไม่ก็ได้ ยังไม่ไปสู่อวัยวะอื่น
      - ระยะ 2
        
        ก้อน 2-5cm ลุกลามต่อมน้ำเหลืองบริเวณรักแร้หรือไม่ก็ได้
      - ระยะ 1
        
        ก้อน มากกว่าหรือเท่ากับ2 ยังไม่ลุกลามไปต่อมน้ำเหลือง
    - - Axillary management
        
        ALND
        
        SLNB
      - การผ่าตัดเต้าร่วมกับศัลยกรรมสร้างเต้านมใหม่
        
        Latissimus dorsi flap
        
        Transverse rectus abdominis flap
      - การผ่าตัดออกทั้งเต้า
        
        Modified radical mastectomy
        
        simple /total mastectomy
      - การผ่าตัดแบบเก็บเต้านม
        
        Wide excision + axillary management +RT
    - - ทำความสะอาดแผล เอาสายระบายออกหลังผ่าตัดได้ 2-4วัน
      - แขนข้างที่ผ่าตัดวางบนหมอน
        จำกัดการเคลื่อนไหวข้างที่ผ่าตัดในวันแรก
        งดการใช้แขนข้างที่ผ่ายกของหนัก และวัดความดันเลือด
    - - แนะนำการตรวจคัดกรองเต้านม เมื่ออายุ35ปีขึ้นไป
      - ตรวจเต้านมด้วยตนเองหลังอาบน้ำ หรือหลังจากมีประจำเดือน 1สัปดาห์
  - - - vin=ประคบอุ่น
- - - - Acute glomerulonephritis
        
        อาการ
        
        ความดันโลหิตสูง
        
        ปัสสาวะออกน้อย
        
        ใบหน้าบวม
        
        มีเลือดปนในปัสสาวะ
        
        หัวใจเต้นเร็ว
        
        มีโปรตีนในปัสสาวะ
        
        ปวดบริเวณเอวด้านข้าง กดเจ็บบริเวณ Costovertebral
        
        การรักษา
        
        ให้ยาขับปัสสาวะ
        
        ให้ยาลดความดันโลหิตสูง
        
        ควบคุมการรับประทานอาหาร งดรับประทานอาหารที่มีรสเค็ม
        
        ให้ยาปฏิชีวนะ
        
        ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
        
        ความหมาย
        
        เป็นการอักเสบของไตและกรวยไตทั้งสองข้าง เนื่องจากติดเชื้อแบคทีเรียอย่างเฉียบพลัน
      - Pyelonephritis
        
        อาการ
        
        มีไข้สูงกว่า 38 องศาเซลเซียส
        
        เจ็บปวดบริเวณหลังหรือสีข้าง ปวดท้อง
        
        ปัสสาวะมีกลิ่นเหม็น มีสีขุ่น มีหนองหรือเลือดปนมากับปัสสาวะฃ
        
        รู้สึกหนาวสั่น
        
        สาเหตุ
        
        กรวยไตอักเสบมักเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย (E. Coli) ซึ่งเกิดได้จากหลายสาเหตุ เช่น การอักเสบต่อเนื่องของกระเพาะปัสสาวะหรือท่อปัสสาวะ การอุดตันของทางเดินปัสสาวะ บางกรณีเชื้อแบคทีเรียอาจแพร่กระจายเข้าสู่กรวยไตผ่านทางกระแสเลือดได้ โดยเฉพาะผู้ที่ติดเชื้อในข้อเทียมหรือลิ้นหัวใจเทียม
        
        การป้องกัน
        
        ดื่มน้ำมาก ๆ
        
        ไม่กลั้นปัสสาวะ และปัสสาวะทันทีเมื่อรู้สึกปวด
        
        ปัสสาวะทันทีหลังจากมีเพศสัมพันธ์ เพื่อลดความเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรีย
        
        ทำความสะอาดอวัยวะเพศและทวารหนัก เพื่อป้องกันการแพร่กระจายของเชื้อแบคทีเรียเข้าสู่ท่อปัสสาวะ
        
        หลีกเลี่ยงการใช้ผลิตภัณฑ์ที่อาจทำให้เกิดการระคายเคืองบริเวณอวัยวะเพศหญิง เช่น สเปรย์ สบู่
        
        ปัจจัยเสี่ยง
        
        ผู้ที่ตั้งครรภ์ เพราะมีระดับฮอร์โมนโปรเจสเตอโรนเพิ่มขึ้น และความดันท่อไตสูงขึ้น หรือกรวยไตอาจอุดตันจากการถูกมดลูกกดเบียด ทำให้เสี่ยงติดเชื้อแบคทีเรียมากขึ้น
        
        ผู้ที่กำลังติดเชื้อหรือเคยติดเชื้อในระบบทางเดินปัสสาวะในช่วง 12 เดือนที่ผ่านมา
        
        ผู้ที่มีเส้นประสาทหรือไขสันหลังรอบกระเพาะปัสสาวะเสียหาย
        
        ผู้ที่ติดเชื้อแบคทีเรียในกระดูก ผิวหนัง หรือเนื้อเยื่ออื่น ๆ แล้วเชื้อโรคแพร่กระจายเข้าสู่กรวยไต หรือเกิดการติดเชื้อในกระแสเลือด
        
        การรักษา
        
        อาการไม่รุนแรงการรักษาประคับประคองไปตามอาการร่วมกับให้รับประทานยาปฏิชีวนะ เช่น Amoxicillin , Co-trimoxazole , Ofloxacin , Ciprofloxacin
        
        อาการรุนแรง ถ้ารับประทานยาไม่ได้ อาจต้องให้ยาทางหลอดเลือดดำ เช่น Gentamicin
    - - ESRD
        
        ความหมาย
        
        เป็นภาวะที่ไตมีความผิดปกติมีการสูญเสียหน่วยไตไปมากกว่าครึ่งหนึ่งของที่มีอยู่ตามปกติในการขจัดของเสีย การรักษาความสมดุลของน้ำ สารอิเลคโตรลัยท์และกรด-ด่าง
        
        สาเหตุ
        
        กรวยไตอักเสบเรื้อรัง Chronic pyelonephritis
        
        โรคหลอดเลือด
        
        มีความผิดปกติของไตแต่กำเนิด
        
        มีการอัดกั้นทางเดินปัสสาวะ
        
        กลุ่มอาการเนฟโฟติคกลายเป็นหลอดเลือดฝอยไตอักเสบเรื้องรัง C้hronic glomerulo nephritis
        
        การรักษา
        
        จำกัดน้ำ (Fiuid restriction) จำกัดเมื่อไม่สามารถขับปัสสาวะได้ ในPt ที่ไม่มีปัสสาวะควรได้รับน้ำวันละ 300 มล.
        
        อาหาร ผู้ป่วยควรได้รับพลังงาน 2,000-2,500 แคลอรี่ ถ้ามีภาวะติดเชื้ออาจให้ถึง 3,000-3,500 แคลอรี่ หลีกเลี่ยงการรับประทานอาหารกระป๋อง ของหมักดอง อาหารทะเล อาหารปรุงแต่ง อาหารที่ต้องจำกัด คือ โปแตสเซียม ได้แก่ ผลไม้ กล้วย ส้ม มะเขือ
        
        ยา
        
        ยาขับปัสสาวะ
        
        ยาลดความดันโลหิต
        
        ยาระบาย
        
        ยาแก้อาเจียน
        
        ยาเกี่ยวกับหัวใจ
        
        ยาแก้คัน
        
        ยาแก้ไขภาวะโปแตสเซียมสูง
        
        ให้ cation-exchange เช่นเคเอกษเลท ให้ทางปากหรือทางทวารหนัก จะมีการเปลี่ยนกับโซเดียมแล้วโปตัสเซียมจะถูกขับออกมากับอุจจาระ
        
        ให้อินซุลินและกลูโคส ทำให้กลูโคสเข้าเซลล์พร้อมดึงโปตัสเซียมเข้าสู่เซลล์ด้วย
        
        ให้แคลเซียมไบคาร์บอเนต เป็นการช่วยให้โปตัสเซียมเข้าสู่เซลล์มากขึ้น
        
        ทำการ dialysis
      - CKD
        
        อาการ
        
        อ่อนเพลีย
        
        เบื่ออาหาร
        
        ขาบวม หน้าบวม
        
        ความดันโลหิตสูง
        
        น้ำหนักตัวลด ซีด
        
        หายใจหอบเหนื่อย
        
        การแบ่งระยะของโรค
        
        ระยะที่1 GFR ≥ 90 ml/minute/1.73 m2
        with evidence of kidney damage
        
        ระยะที่2 GFR 60-89 ml/minute/1.73 m2
        with evidence of kidney damage
        
        ระยะที่3 GFR 30-59 ml/minute/1.73 m2
        
        ระยะที่4 GFR 15-29 ml/minute/1.73 m2
        
        ระยะที่5 GFR < 15 ml/minute/1.73 m2
        or dialysis-dependent
        
        ปัจจัยเสี่ยง
        
        โรคเบาหวาน
        
        โรคความดันโลหิตสูง
        
        อายุมาก
        
        อ้วน
        
        การสูบบุหรี่
        
        พันธุกรรม
        
        การรักษา
        
        ควบคุมความดันโลหิต
        
        ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือด
        
        ลดระดับไขมันในเลือด
        
        ควบคุมระดับแคลเซียมฟอสเฟต
        
        ปรับเปลี่ยนวิถีชีวิต
        ลดน้ำหนัก,หยุดสูบบุหรี่,ออกกำลังกาย,งดอาหารรสเค็ม
      - AKI
        
        อาการ
        
        มีปัสสาวะออกน้อยกว่า 400 มล./วัน อย่างทันทีหรือปัสสาวะไม่ออกเลย
        
        มีของเสียคั่ง ทำให้มีอาการของภาวะยูรีเมีย เช่น คลื่นไส้ อาเจียน เบื่ออาหาร ท้องเสีย
        
        เลือดออกในกระเพาะอาหาร ซึม ชัก หรือไม่รู้สึกตัว
        
        มีโปแตสเซียมในเลือดสูง โซเดียมในเลือดต่ำ
        
        อาจเกิดภาวะหัวใจล้มเหลว ปอดบวมน้ำ
        
        สาเหตุ
        
        ได้รับยาขับปัสสาวะ
        
        มีภาวะหัวใจล้มเหลว
        
        หัวใจเต้นผิดจังหวะ
        
        มีการติดเชื้อแบคทีเรีย
        
        เสียน้ำจากการอาเจียน ท้องเสีย
        
        มีนิ่วหรือเนื้องอกที่ไต กระเพาะปัสสาวะ ท่อปัสสาวะ หรืออวัยวะในอุ้งเชิงกราน
        
        ได้รับสารพิษจากยาปฏิชีวนะ ยาเคมีบำบัด ยากลุ่ม NSAIDs
        
        การรักษา
        
        จำกัดปริมาณน้ำ จำกัดอาหารที่มีโปแตสเซียม เช่น ผัก ผลไม้
        
        จำกัดโปแตสเซียมออกจากร่างกายโยการให้ Kayexalate ร่วมกับ Sorbitol เพื่อช่วยขับโปแตสเซียมออกทางอุจจาระ
        
        ให้ Regular insulin + 50% Glucose ทาง IV ซึ่ง Insulin จะพา Glucose เช้าเซลล์และนำK+ ในเลือดได้อย่างรวดเร็ว
        
        ป้องกันการติดเชื้อโดยใช้หลัก Aseptic technique
        
        ความหมาย
        
        เป็นภาวะที่ไตสูญเสียหน้าที่อย่างทันทีทันใด มีอัตราการกรองลดลงในระยะเวลาอันสั้น 1 ชั่วโมง ถึง 3 วัน มีผลทำให้เกิดของเสียคั่งในเลือด
        
        ขับปัสสาวะออกน้อยกว่า 400 มล/วัน เรียกว่า ภาวะปัสสาวะน้อย และหากปัสสาวะออกน้อยกว่า 100 มล/วัน เรียกว่า ไม่มีปัสสสาวะ
  - - - CA bladder
        
        อาการและอาการแสดง
        ปัสสาวะเป็นเลือด,ปัสสาวะแสบขัด,เจ็บอุ้งเชิงกราน,ปัสสาวะไม่ออก,ปวดหลัง เป็นต้น
        
        ชนิด
        
        1.Transition cell carcinoma พบส่วนใหญ่ 95%เป็นมะเร็งชนิดนี
        
        Squamous cell carcinoma ร่วมกับภาวะมีการอักเสบเรื้อรังร่วมกับการมีนิ่ว
        
        Adenocarcinoma ตําแหน่งที่พบบ่อยคือ ส่วนด้านหน้าหรือส่วนยอดของกระเพาะ
        ปัสสาวะร่วมกับremnant of urechus
        4.Small cell carcinoma เป็นชนิดที่พบได้น้อยกว่า 1% โดยเกิดจากเซลล์ที่เรียกว่า Neuroendocrine cells
        5.Sarcomas เป็นชนิดที่พบได้น้อยมาก โดยเกิดในเซลล์กล้ามเนื้อของกระเพาะปัสสาวะ
        
        ปัจจัยเสี่ยง
        
        1.การสูบบุหรี่ 2.เพศ เพศชายเป็นมากกว่าเพศหญิง 3.อายุมากกว่า 40 ปี 4.คนทํางานอยู่ในโรงงานทําสี หรืออาชีพที่ต้องใช้สารเคมี 5. Chronic bladder irritation and infections 6. Chemotherapy 7. Low fluid consumption 8.พันธุกรรม
        
        มี 4 ระยะ
        
        ระยะที่ 1 มะเร็งจำกัดอยู่ในชั้นใต้เยื่อบุกระเพาะปัสสาวะ (Connective tissue)
        
        ระยะที่ 2 มะเร็งมีการลุกลามเข้าสู่ชั้นกล้ามเนื้อของกระเพาะปัสสาวะ (Muscle layers)
        
        ระยะที่ 3 มะเร็งมีการลุกลามไปถึงชั้นไขมันที่บุอยู่รอบนอกกระเพาะปัสสาวะ (Fat around the bladder) และอาจแพร่กระจายไปยังต่อมลูกหมาก และ/หรือต่อมสร้างน้ำเลี้ยงอสุจิของผู้ชาย (Seminal vesicles) หรือมดลูก และ/หรือช่องคลอดของผู้หญิง
        
        ระยะที่ 4 มะเร็งแพร่กระจายจากกระเพาะปัสสาวะไปยังอวัยวะข้างเคียง
        
        การรักษา
        
        1.การผ่าตัดโดยการส่องกล้องผ่านทางท่อปัสสาวะเพื่อตัดชิ้นเนื้องอกของกระเพาะปัสสาวะออกเป็นชิ้นเล็ก ๆ (Transurethral resection of bladder tumor - TURBT)
        
        2.การผ่าตัดกระเพาะปัสสาวะออกบางส่วน (Partial cystectomy หรือ Segmental cystectomy) มักทำในกรณีที่มะเร็งยังไม่ลุกลามถึงชั้นกล้ามเนื้อของกระเพาะปัสสาวะ
        
        3.การผ่าตัดกระเพาะปัสสาวะออกทั้งหมด (Radical cystectomy) รวมทั้งท่อไตส่วนปลาย ต่อมน้ำเหลืองข้างเคียงในอุ้งเชิงกราน
        
        4.การผ่าตัดทำทางเดินปัสสาวะใหม่ (Urinary diversion)
        
        Ileal conduit
        
        Indiana pouch
        
        Neobladder
        
        5.การให้ยาเคมีบำบัด (Chemotherapy)
        
        6.การใช้รังสีรักษา (Radiation therapy)
        
        7.การรักษาด้วยภูมิคุ้มกันบำบัด (Immunotherapy)
      - Neurogenic bladder
        
        หมายถึง ภาวะผิดปกติในการควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะ ที่เกิดจากความบกพร่องของการทำงานของระบบทางเดินปัสสาวะส่วนล่าง ทำให้ไม่สามารถปัสสาวะได้ปกติ
        
        สาเหตุ/ปัจจัย แบ่งตามตำแหน่องของรอยโรค
        
        1.เหนือไขสันหลังส่วน sacrum จะควบคุมการบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะ หากรอยโรคอยู่ระหว่าง pons กับ S2-S4 จะทำให้การบีบตัวของกระเพาะปัสสาวะกับการคลายตัวของหูรูดผิดปกติ ทำให้หูรูดไม่คลายตัว
        
        2.รอยโรคตำแหน่ง S2-S4 รวมถึงรอยโรคที่ cauda equine ทำให้กระเพาะปัสสาววะบีบตัวน้อยหรือไม่บีบตัว
        
        การรักษา
        
        การใช้ยา นิยมใช้ 3 กลุ่ม
        
        1.Anticholinergics
        
        2.Parasympathomimetics
        
        3.Antibiotics
        
        การสวนปัสสาวะเป็นระยะๆ
        
        ดื่มน้ำวันละ 3 ลิตร(กรณีไม่ได้ใส่สายให้อาหาร)
        
        รับประทานอาหารที่มีแคลเซียมต่ำ
        
        ใส่ bladder pacemaker เพื่อควบคุมการขับถ่ายปัสสาวะ
        
        ผ่าตัด อาจทำ continent vesicostomy
        หรือ artificial urinary sphincter implantation
    - - Cystitis
        
        อาการ
        ปัสสาวะครั้งละน้อยๆ ปัสสาวะแสบขัด ปวดแสบตอนปัสสาวะสุด ขุ่น อาจมีหนองปน UA พบ WBC > 3 cell
      - UTI
        
        การรักษา
        
        ATB (Norfloxacine)
        
        ดื่มน้ำมากๆ
        
        ไม่กลั้นปัสสาวะ
        
        รักษาความสะอาด
        
        อาการ
        ปัสสาวะขุ่นแสบขัดกลิ่นเหม็น
- - - - ให้บรการผู้ป่วยฉุกเฉินอย่างมีประสิทธิภาพ
        
        Save life
        
        Save function
        
        Save limbs
      - ประสานงานสมาชิกแต่ละหน่วย
      - พัฒนาบุคลากร
    - - ระบบจำแนกประเภทผู้ป่วย
        
        การซักประวัติ
        
        ซักประวัติผู้ป่วยเฉพาะด้าน
        
        ซักประวัติสุขภาพ
        
        สัยญาณชีพ
        
        การหายใจ
        
        Tachypnea
        
        อัตราหายใจเร็วขึ้นโดยไม่เพิ่มความลึกและมีจังหวะปกติ
        
        Kussmual respiration
        
        หายใจและถอนหายใจสมำ่เสมอ RRปกติ
        
        Cheyne-stoke respiration
        
        RR และความลึกผิดปกติ มีช่วงหยุดหายใจ
        
        Biot respiratioon
        
        ช่วงหยุดหายใจสลับกับช่วงหายใจไม่สมำ่เสมอ พบในPt สมองถูกทำลาย
        
        ชีพจร
        
        ชีพจรไม่สมำ่เสมอต้องนับอัตราการเต้นของหัวใจ
        
        ความดันโลหิต
        
        Diastolic pressure สูงกว่า 130 mmHg อันตราย
        
        BP ตำ่กว่า 90/60 mmHg อยู่ในภาวะ Impending shock
        
        Systolic และ Diastolic pressure ปกติต่างกัน 30-40 mmhg
        
        อุณหภูมิ
        
        อุณหภูมิมากกว่า 40 องษาเซลเซียส ติดเชื้อ ระวังชัก
        
        อุณหภูมิตำ่กว่า 35 องษาเซลเซียส
        
        Advance nurse triage system ใช้มากที่สุด
      - ประเภท
        
        ผู้ป่วยฉุกเฉิน Urgent
        
        หายใจช้ากว่า 10ครั้ง/นาที หรือเร็วกว่า 30 ครั้ง/นาที หายใจลำบาก หอบเหนื่อย ชีพจรเต้นช้ากว่า 40 ครั้ง/นาที หรือเร็วกว่า 150 ครั้ว/นาที ไม่รู้สึกตัว ชัก อัมพาต ตกเลือด ซึมมาก เจ็บปวด ทุรนทุราย อุณหภูมิตำ่กว่า 35 องศาเซลเซียส หรือสูงกว่า 40 องศาเซลเซียส กระดูกหักหลายแห่ง ภาวะเวชฉุกเฉิน
        
        ผู้ป่วยฉุกเฉินมาก Emergent
        
        หมดสติทันที คลำชีพจรที่คอไม่ได้ หยุดหายใจ
        ชักตลอดเวลาหรือจนเขียว เลือดออกมาก
        
        ผู้ป่วยไม่ฉุกเฉิน Non-emergent
        
        กระดูกหักเล็้กน้อย ปวดหลังเรื้อรัง ปวดศีรษะ ไข้หวัด
    - - แผ่นที่ 1
        
        ใช้สำหรับอุบัติเหตุที่มีPtตั้งแต่ 10 คนขึ้นไป ไม่เกิน 20 คน
      - แผนที่ 2
        
        ใช้สำหรับอุบัติเหตุที่มีPtตั้งแต่ 20 - 25 คน หรือมีผู้ที่ต้องช่วยฟื้นคืนชีพ 5 คนขึ้นไป ประกาศใช้แผนรับอุบัติเหตุหมู่ ขอความช่วยเหลือจากหน่วยงานอื่นๆ ในรพ.
      - แผนที่ 3
        
        มีผู้บาดเจ็บ 50 คนขึ้นไป ต้องขอความช่วยเหลือจากรพ.ใกล้เคียง รพ.ศูนย์ และส่วนกลาง
    - - แบ่งตามความรุนแรง
        
        รุนแรงปานกลาง ไม่เกิน 100 คน
        
        รุนแรงมาก เกิน 100 คน ขึ้นไป
        
        รุนแรงเล็กน้อย ไม่เกิน 25 คน
      - แบ่งตามสาเหตุการสาธารณภัย (เหตุ)
        
        จากภัยธรรมชาติ
        
        เกิดฉับพลัน
        
        นำ้ท่วม แผ่นดินไหว โรคระบาด
        
        แบบค่อยเป็นค่อยไป
        
        ภาวะแห้งแล้ง หนาว
        
        จากการกระทำมนุษย์
        
        เกิดอย่างจงใจ
        
        การก่อการร้่าย สงคราม
        
        เกิดอย่างไม่จงใจ
        
        ไฟไหม้ ตึกถล่ม
      - แบ่งตามความรุนแรงของภัย
        
        ระดับ 1
        
        สาธารณภัยขนาดเล็ก สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดควบคุมได้
        
        ระดับ 2
        
        สาธารณภัยขนาดกลาง อาศัยความช่วยเหลือจากจังหวัดใกล้เคียง
        
        ระดับ 3
        
        สาธารณภัยขนาดใหญ่ จำเป็นต้องอาศัยผู้เชี่ยวชาญ จากทุกส่วนราชการ ภาคเอกชน ผู้เชี่ยวชาญเฉพาะด้าน ในระดับประเทศ
    - - 1.ช่วยเหลือในที่เกิดเหตุ
        
        ทำการช่วยเหลือผู้ปาดเจ็บ ต้องให้อยู่ในที่ปลอดภัย
        
        การส่งต่อ
        
        กู้ชีวิตพื้นฐานก่อนแล้วรีบโทรศัพท์ตามหน่วยกู้ชีพ เช่น ไฟฟ้าดุด จมนำ้
        
        โทรศัพท์ตามหน่วยกู้ชีพก่อนช่วยกู้ชีวิตพื้นฐาน
        เช่น สงสัยมีปัญหาโรคหัวใจ
        
        วิเคราะห์สาเหตุและความรุนแรงที่เกิดขึ้น
      - 2.การช่วยเหลือในหน่วยฉุกเฉิน
        
        เคลื่อนย้ายPt ออกจากหน่วยฉุกเฉินไปรับการรักษา
        
        ให้การพยาบาลขั้นต้นตามอาการสำคัญของผู้บาดเจ็บ
        
        Triage system
        
        เหลือง
        
        อาการค่อนข้างหนักแต่รอได้30นาทีถึง 1 ชม. เช่น กระดูกหัก บาดเจ็บบริเวณกระดูกสันหลังหรือศีรษะแตไม่หมดสติ
        
        เขียว
        
        อาการเล็กน้อย เช่น แผลถลอก แผลฉีกขาดไม่ม่ก เดินมาเองได้
        
        แดง
        
        อาการหนัก ช่วยเหลือไม่ทันจะเสียชีวิต เช่น Asphyxia, Shock, Hemothorax, Pneumothorax, cz]ws,hitfy[ 2-3 ธฺฆฤ 15-40%
        
        ดำ/นำ้เงิน
        
        เสีชีวิต/หมดหวัง ไม่จำเป็นต้องรับการรักษา เช่น ชีพจรไม่เต้น ม่านตาไม่มีปฏิกิริยาต่อแสง
      - 3.การช่วยเหลือเมื่อพ้นภาวะวิกฤติ
      - 4.การทำรายงานสรุป