De 5 stappen in evidence-based practice

• 1.Een klinisch probleem vertalen in een beantwoordbare vraag (HIER)
• 2.Het efficiënt zoeken naar het beste bewijsmateriaal.
• 3.Het wegen van het gevonden bewijsmateriaal op methodologische kwaliteit en toepasbaarheid in de eigen praktijk.
• 4.Het nemen van een behandelbeslissing.
• 5.De evaluatie van deze beslissing.
  

---

Vb. Waarom heeft mijn kind al last van kaasmolaren? (PICO-methode)
P- populatie (kinderen)
I - interventie (ontwikkelen van kaasmolaren)
C - controle (geen kaasmolaren)
O - outcome (risicofactoren)
DUS: Wat zijn risicofactoren voor het ontwikkelen van kaasmolaren bij kinderen?

De 5 stappen in evidence- based practice

• 1.Een klinisch probleem vertalen in een beantwoordbare vraag.
• 2.Het efficiënt zoek naar het beste bewijsmateriaal (HIER)
• 3.Het wegen van het gevonden bewijsmateriaal op methodologische kwaliteit en toepasbaarheid in de eigen praktijk.
• 4.Het nemen van een behandelbeslissing
• 5.De evaluatie van deze beslissing.
  

---

• TRIP database (geeft je level of evidence) vb. Dental implants bone loss.

  
  

  https://www.tripdatabase.com/

  
  

  zoek met behulp van pico-termen

  
  

  P = children

  
  

  I = Hypomineralised first molars

  
  

  C = No hypomineralised first molars

  
  

  O = Risk factors ![pubmed: limo

  
  
  

  

Doelen van onderzoek

• Fundamenteel onderzoek

  
  

  ontwikkelen en toetsen van theorieeën voor kennisproblemen

  
  

  Genereren van nieuwe kennis

  
  

  Geen directe toepassing

  
  

• Praktijkgericht onderzoek

  
  

  ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van oplossingen voor praktijkproblemen.

  
  

Controleerbaar

1. Gerandomiseerd

• = het op willekeurige wijze, bijvoorbeeld door loting, samenstellen van onderzoeksgroepen, die vervolgens aan verschillende behandelingen of proefomstandigheden worden blootgesteld.
  

2. Gecontroleerd

• = bij een interventie wordt een de onderzoeksgroep (op aselecte wijze) verdeeld in een controlegroep en een interventiegroep.
  

3. Placebo-gecontroleerd

• = Vergelijkend onderzoek waarbij één van de twee behandelingen zonder effect is.
  

4. Dubbel blind

• = noch de proefpersoon noch de onderzoeker heeft gedurende het experiment kennis over wie tot de experimentele groep behoort en wie tot de controlegroep.
  

5. Objectief te meten outcomes.

Hiërachie

• Hiërarchie bij onderzoek naar effectiviteit van behandelingen:
  
  

In vitro en proefdierenonderzoek:

• Laagste treden van de bewijshiërarchie
• Extrapolatie naar de mensen is vaak moeilijk (vb. softenon : thalidomide)
• Toch noodzakelijk (relatief korte tijd en relatief lage kosten)
  
  

Mening van experts, ideeën en theorieeën:

• Derde trede van onderen
• Meningen (subjectief en niet intrinsiek verifieerbaar, Experts hebben het regelmatig bij het verkeerde einde
  
  

Casus beschrijvingen

1. Case reports = beschrijving van een individuele casus, brengen nieuwe zeldzame aandoeningen of bijwerkingen aan het licht. ! kunnen op zich geen causale oorzaak of effectiviteit van een behandeling aantonen.
2. CASE series = Beschrijving van een aantal gelijksoortige casussen
3. Case control studies = richt zich op het herkennen van factoren die kunnen bijdragen aan het ontstaan van een duidelijk beschreven aandoening.
   Beschrijving van enkele of meerdere cases is onvoldoende om een verband aan te tonen.
   vergelijking met (controle)groep die zoveel mogelijk lijken op de patiënt(n) maar de aandoening niet hebben.
   

   voorbeeld uit artikel: Cases matched with controls for age, sex and religion.

   
   
   

Cross-sectioneel

• Cross-sectioneel = transversaal
• De data worden op één moment in de tijd verzameld. verschillende groepen die representatief worden geacht voor verschillende kenmerken (leeftijd, ziektebeeld, tijdsperiode,..) worden op één moment onderzocht.
• snel en makkelijk uitvoerbaar
• schatting van het voorkomen van een bepaalde aandoening
• geen info over een mogelijk causaal verband tussen gevonden correlaties.
  

  voorbeeld uit artikel: no significant association - Longitudinaal studies are..

  
  
  

Cohortstudie

• Longitudinale = meerdere tijdstippen gemeten.
• Prospectief: data worden actief verkregen in de tijd/personen worden opgevolgd in de tijd
  OF
  Retrospectief: Na het vaststellen van een uitkomst of aandoening word teruggegaan in de tijd om data te verzamelen die in het verleden verkregen zijn (onafhankelijk van het huidige onderzoek)
  

  voorbeeld uit artikel: Retrospective cohort study of 4,591 dental implants: Analysis of risk indicators for bone loss and prevalence of peri-implant mucositis and peri-implantitis.

  
  
  

RCT
= Randomised controled trial

• Gerandomiseerd: proefpersonen worden rand of aselect verdeeld over de groepen.
• Gecontroleerd: controlegroep en interventiegroep
• Controlegroep: behandeling met placebo of ander middel
• Idealiter dubbelblind.
  

  Voorbeeld uit artikel: Randomly assigned - intervention - advice-only controle - Calibrated external examiners, blinded to the child's study group.

  
  
  

Cross-over design

• Longitudinaal onderzoek
• Proefpersonen afwisselend in de experimentele en controlegroep zitten met ertussen een 'was-out' periode
• Gerandomiseerd
• Gecontroleerd
  
  

  Voorbeeld uit artikel: Two groups - Both saliva substitutes for seven weeks each.

  
  
  

Systematic review-Metanalysis

• Systematic review = uitgebreid overzicht van kwalitatief hoogwaardige onderzoeken (vb. Cochrane reviews, Cambell reviews.
• Meta-analyse = statistische procedure die data uit verschillende studies combineert.
• Soms meta-analyse niet wenselijk
  (kwalitatieve data en studies verschillen teveel)