Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
MAPPING LR หัวข้อที่ 1 Power / Passage / Passenger /Position…
MAPPING LR หัวข้อที่ 1
Power / Passage / Passenger /Position (นายจีระศักดิ์ ปั้นแจ่ม 590301018 กลุ่ม D2 )
Power
ความหมาย
คือแรงที่เกี่ยวข้องในกระบวนการเจ็บครรภ์คลอดและการคลอดปกติ
แรงมี 2ประเภท
Uterine contraction แรงจากการหดรัดตัวของมดลูก
Maternal Force แรงเบ่งของมารดา
ความผิดปกติ
1.ความผิดปกติของแรง จากการหดรัดตัวของมดลูก
1.1.Hypertonic Uterine Dysfunction Or Primary Uterine Inertia
มดลูกหดรัดตัวมากกว่าปกติ
สาเหตุ
คลอดติดขัด
รกลอกตัวก่อนกำหนด
ครรภ์แรก/ตั้งครรภ์ตอนอายุมาก
การวินิจฉัย
ผู้คลอดเจ็บครรภ์มาก ตลอดเวลา
มดลูกหดรัตัวนานกว่า 90 วินาที ระยะห่างน้อยหว่า 2 นาที
ไม่มีการเคลื่อนต่ำ
ผลกระทบ
มารดา / เจ็บครรภ์มากกว่าปกติ คลอดล่าช้า วิตกกังวล
ทารก /อาจขาดออกซิเจน หรือเสียชีวิต
การพยาบาล
อธิบายการคลอดยาวนานแก่ผู้คลอด
ประเมินการหดรัดตัวของมดลูกทุก 30 นาที
ดูแลให้ยาระงับปวด
กระตุ้นปัสสาวะทุก 2-4 ชม.
ติดตาม FHS ทารก
แนะนำมารดานอนตะแคงซ้าย
1.2. Hypotonic Uterine Dysfunction Or Secondary Uterine Inertia
มดลูกหดรัดตัวน้อยกว่าปกติ
สาเหตุ
กล้ามเนื้อมดลูกยืดขยายมากกว่าปกติ
มีเนื้องอกมดลูก/อุ้งเชิงกราน
ทารกส่วยนำผิดปกติ
ทารกตัวเล็ก
มดลูกหดตัวไม่ดี จากได้ยาแก้ปวด
การวินิจฉัย
Duration น้อยกว่า 40 วินาที /Interval มากกว่า 3 นาที /Intencity น้อย-ปานกลาง
ผลกระทบ
มารดา / คลอดยาวนาน อ่อนเพลีย ขาดน้ำ ตกเลือด ติดเชื้อหลังตลอด
ทารก / อาจมีภาวะขาดออกซิเจนจากคลอดยาวนาน ติดเชื้อ เสียชีวิต
2.ความผิดปกติของแรงเบ่ง
สาเหตุ
เบ่งไม่ถูกวิธี
ท่าเบ่งคลอดไม่เหมาะสม
ได้ยาระงับปวดมากเกินไป
ได้รับยาสลบ
การวินิจฉัย
ผู้คลอดเบ่งไม่ถูกวิธี
ท่าในการเบ่งไม่เหมาะสม
ผู้คลอดอ่อนเพลีย
เบ่งคลอดเเล้วทารกไม่เคลื่อนต่ำลง
ผลกระทบ
มารดา / ระยะที่ 2 การคลอดยาวนาน ผู้คลอดอ่อนเพลีย หมดแรง กังวล เกิดทัศนคติไม่ดีต่อการคลอด
ทารก / อาจขาดออกซิเจนจากคลอดยาวนาน และอาจรุนแรงจนเสียชีวิต
การพยาบาล
แนะนำเบ่งให้ถูกวิธี
เบ่งคลอดในท่าที่เหมาะสม
ให้สารน้ำ
ใช้สูติศาสตร์หัตถการช่วยตามข้อบ่งชี้
ให้ออกซิเจน
3.Passenger
ความหมาย
สิ่งที่ผ่านออกมา ได้แก่ ทารก รก และเยื่อหุ้มทารก ที่สำคัญคือตัว ทารก และการเคลื่อนตํ่าของส่วนนำ
ประเภท
ส่วนนำผิดปกติ
ท่าทารกผิดปกติ
ทรงทารกผิดปกติ
Engagement ผิดปกติ
ทารกในครรภ์เติบโตผิดปกติ
ผลกระทบ
ต่อมารดา / คลอดยาวนาน เจ็บครรภ์มาก ปากมดลูกบวมเปิดช้า เสี่ยงตกเลือดหลังตลอด
ต่อทารก / เสียงขาดออกซิเจน ศีรษะ Caput succedaneum เกิด Moldong มาก เลือดออกในเสมองได้
การวินิจฉัย
คลำหลังทารกได้ไม่ชัดเจน มักอยู่ด้านข้าง เช่น ท่า ROP OPP OTP
การพยาบาล
ประเมินท่าทารก
ประเมินความก้าวหน้าการคลอด
ประเมินการหดรัดตัวของมดลูก
ประเมินเสียงหัวใจทารก
จัดท่าส่งเสริมการหมุนของศีรษะทารก
คือนอนตะแคงตรงข้ามหลังทารก
4.Position
ความหมาย
ท่าผู้คลอด / ท่าในการคลอด
ประเภท
Lithotomy Position / ท่าขบนิ่ว
Lateral Sim/s Position / นอนตะแคง
Squatting Position / งอพับต้อนขาเช่น นั่งยองๆ พับเพียบ ขัดสมาธิ
Dorsal recumbent Position / นอนหงานชันเข่า
Upright Position / นอนศีรษะสูง
Semi-Fowler/s Position / นอนศีรษะสูงเล็กน้อย ท้ายเตียงสูง
Sitting / ท่านั่ง
Kneeling Position/ คุกเข่า
ผลกระทบ
ต่อมารดา
คลอดยาก
คลอดง่าย
ฝีเย็บบวม
หายใจไม่สะดวก
ออกเเรงเบ่งมาก
ไม่เห็นการทำคลอด บางท่าคลอด
เหนื่อย อ่อนแพลีย
ทารก
คลอดล่าช้า
อาจขาดออกซิเจน
การพยาบาล
จัดท่ามารดาให้เหมาะแก่การคลอด
แนะนำการเบ่งคลอดที่ถูกต้อง
จัดเตรียมเตียง อุปกรณ์รองรับทารกที่นิ่มเพราะบางท่าอาจทำให้ทารกได้รับอันตรายได้ เช่น ท่านั่งยองๆคลอด
Passage
ชนิด
เชิงกรานแคบที่ช่องออก (Outlet contraction)
เชิงกรานแคบที่ช่องกลาง (Midpelvic contraction)
เชิงกรานแคบที่ช่องเข้า (Inlet contraction)
.
สาเหตุ
เชิงกรานแตก/ร้าว
ฮอร์โมนเพศหญิงไม่สมบูรณ์
การเจริญเติบโตผิดปกติ
โรคกระดูก
.
ผลกระทบ
มารดา
การช่วยคลอดทำให้เนื้อเยื่อมารดาถูกทำลาย
คลอดติดขัด ทำให้มดลูกแตกได้
คลอดยาวนาน
ถุงน้ำทูนหัวแตกก่อนเวลา
ทารก
เกิดการติดเชื้อ
สายสะดือย้อย
เลือดออกกระโหลกศีรษะ
เกิดอันตรายต่อระบบประสาทส่วนกลาง
การวินิจฉัย
ไม่ได้สัดส่วนกันของศีรษะทารกกับช่องเชิงกราน (CPD)
ซักประวัติ
มีประวัติคลอดยาก แต่ทารกคลอดขนาดปกติ
เกิดอุบัติเหตุที่กระดูกเชิงกราน
ประวัติทารกตายหลังคลอดไม่นาน
ความหมาย
ช่องทางคลอด ช่องทางที่ทารกจะถูกขับออกมา
มี 2 ประเภท
ส่วนที่เป็นกระดูก (bony part)
กระดูกเชิงกรานทั้งหมดประกอบด้วย กระดูกหัวเหน่า กระดูกสะโพก และกระดูกก้นกบ ช่องทางคลอดส่วนนี้เป็นส่วนที่ยืดขยายได้ น้อยมากหรือเกือบไม่มีการยืดขยายเลย ความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้น ได้แก่ มารดาช่องเชิงกรานแคบ หรือรูปร่างช่องเชิงกรานผิดปกติ
ส่วนที่เป็นเนื้ออ่อน (soft part)
มดลูกส่วนล่าง ปากมดลูก ช่องคลอด พื้นเชิงกราน ปากช่องคลอด และฝีเย็บ
การพยาบาล
ช่องทางออกแคบ จะทำให้เกิดการฉีกขาด ควรช่วยโดยตัดฝีเย็บเพิ่ม
ประเมินลักษณะช่องเชิงกรานมารดา
จัดท่านอนศีรษะสูง
ดูแลกระเพาะปัสสาวะให้ว่าง
ขณะคลอดไม่ควรดันยอดมดลูก
ปากมดลูกเปิดหมดแต่ไม่คลอด ให้แพทย์พิจารณา V/E F/E
ประเมินการหดรัดตัวมดลูก