Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

กระบวนการย่อยอาหารของมนุษย์ - Coggle Diagram

- - - - มีหน้าที่ช่วยเตรียมอาหารให้พร้อมสำหรับการย่อย โดยตัด และบดอาหารให้ละเอียดเพื่อเหมาะแก่การดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย
    - - หน้าที่ในการรับรสอาหาร เพราะที่ลิ้นมีปุ่มรับรส เรียกว่า Taste Bud อยู่ 4 ตำแหน่ง คือ - รสหวาน อยู่บริเวณปลายลิ้น - รสเค็ม อยู่บริเวณปลายลิ้นและข้างลิ้น
    - - Parotid gland พบได้ที่บริเวณกกหู ผลิตน้ำลาย ชนิดใสชนิดเดียว
      - Submaxillary gland หรือ Submandibular gland พบได้ที่บริเวณขากรรไกรล่าง ผลิตน้ำลายทั้งชนิด เหนียว และ ใส แต่ชนิดใสจะมากกว่า เป็นต่อมที่สร้างน้ำลายได้มากที่สุด
      - Sublingual gland ขนาดเล็กที่สุด พบได้ที่บริเวณใต้ลิ้น ผลิตน้ำลายทั้งชนิด เหนียว และ ใส แต่ชนิดเหนียวจะมากกว่า
    - - เอนไซม์ช่วยในการย่อยแป้งให้เป็นน้ำตาล มีอยู่ในน้ำลายลำไส้เล็ก และตับอ่อน
    - - เริ่มต้นจากการเคี้ยวอาหารโดยการทำงานร่วมกันของ ฟัน ลิ้น และแก้ม ซึ่งถือเป็นการย่อยเชิงกล ทำให้อาหารกลายเป็นชิ้นเล็ก ๆ มีพื้นที่ผิวสัมผัสกับเอนไซม์ได้มากขึ้น ในขณะเดียวกันต่อมน้ำลายก็จะหลั่งน้ำลายออกมาช่วยคลุกเคล้าให้อาหารเป็นก้อนลื่นสะดวกต่อการกลืน เอนไซม์ในน้ำลาย
- - - - เนื้อกล้ามหูรูป 2 บริเวณ
        
        คือ
      - กระบวนการย่อย
        
        มีการย่อยเชิงกลโดยการบีบตัวของกล้ามเนื้อทางเดินอาหารและมีการย่อยทางเคมีโดยเอนไซม์เพปซิน (pepsin) ซึ่งจะทำงานได้ดีในสภาพที่เป็นกรด โดยชั้นในสุดของกระเพาะจะมีต่อมสร้างน้ำย่อยซึ่งมีเอนไซม์เพปซินและกรดไฮโดรคลอริกเป็นส่วนประกอบเอนไซม์เพปซินจะย่อยโปรตีนให้เป็นเพปไทด์ (peptide)
      - เซลล์สำคัญ
        
        เช่น
        
        Parietal cell เป็นเซลล์ที่ท าหน้าที่ผลิตกรดเกลือ
        
        Chief cell เป็นเซลล์ที่ท าหน้าที่ผลิตเอนไซม์
        
        Mucous cell เป็นเซลล์ที่ท าหน้าที่สร้างเมือก Page 4 เอนไซม์ในกระเพาะอาหาร
      - กล้ามเนื้อหนา แข็งแรงมาก ยืดหยุ่นได้ดี
- - - - อวัยวะที่ช่วยสร้างเอนไซม์
        
        ตับอ่อน
        
        การย่อยอาหารที่ลำไส้เล็กใช้เอนไซม์จากตับอ่อน (pancreas) มาช่วยย่อย เช่น · ทริปซิน (trypsin) เป็นเอนไซม์ที่ย่อยโปรตีนโปรตีนหรือเพปไทด์ให้เป็นกรดอะมิโน
        
        ตับ
        
        ตับสร้างน้ำดีวันละประมาณ 500 – 1000 CC.
        
        เพื่อช่วยให้ไขมันแตกตัว
        
        สร้างโปรตีนอีกหลายชนิดที่สำคัญ คือ Globulin Albumin และโปรตีนที่ช่วยในการแข็งตัวของเลือด
        
        กำจัดสารพิษต่างๆ ได้แก่ ยาบางชนิดและแบคทีเรียบางชนิด
        
        สร้างเม็ดเลือดแดงตั้งแต่อายุครรภ์ได้ 2 เดือน
        
        หน้าที่ในการรีไซเคิลสารจากเม็ดเลือดแดงที่ถูกทำลายที่ม้าม
        
        เป็นที่เก็บวิตามินต่างๆ เช่น วิตามิน B12, วิตามิน A, D, E และ K
        
        เป็นแหล่งเก็บพลังงานให้ร่างกายในรูปของแป้ง (Glycogen) และสามารถนำ Glycogen มาสลายเป็นพลังงานให้แก่ร่างกายได้
      - กระบวนการย่อย
        
        ได้แก่
        
        ลิพิด
        
        การย่อยลิปิดในทางเดินอาหาร สารอาหารลิปิดส่วนใหญ่ ร่างกายสามารถย่อยและดูดซึมได้เกือบทั้งหมด มีเพียงประมาณร้อย ละ 4 เท่านั้นที่สูญเสียทางอุจจาระ ไลเปส (lipase) เป็นเอนไซม์ที่ย่อยไขมันให้เป็นกรดไขมันและกลีเซอรอล
        
        กรดนิวคลีอิก
        
        กรดนิวคลีอิกไม่ถูกย่อยในกระเพาะอาหาร แต่จะแยกตัวจากโปรตีนและเสียสภาพธรรมชาติ
        
        ย่อยด้วยเอนไซม์กลุ่ม nuclease ในลำไส้เล็กส่วนต้น
        
        เอนไซม์มาจากตับอ่อน คือ deoxyribonuclease และ ribonuclease ได้สาย DNA หรือ RNA ที่สั้นลง
        
        ย่อยต่อด้วย phosphodiesterase ได้นิวคลีโอไทด์ในรูป NMP.
        
        โปรตีน
        
        การย่อยอาหารที่ลำไส้เล็กใช้เอนไซม์จากตับอ่อน (pancreas) มาช่วยย่อย เช่น · ทริปซิน (trypsin) เป็นเอนไซม์ที่ย่อยโปรตีนโปรตีนหรือเพปไทด์ให้เป็นกรดอะมิโน ·
        
        คาร์โบไฮเดรต
        
        อะไมเลส (amylase) เป็นเอนไซม์ที่ย่อยแป้งให้เป็นน้ำตาลมอลโทส
      - 3 ส่วน
        
        คือ
        
        ลำไส้เล็กส่วนกลาง (Jejunum)
        
        ยาวประมาณ 2ใน 6 ของลำไส้เล็กหรือประมาณ 3-4 เมตร
        
        ลำไส้เล็กส่วนปลาย (Ileum)
        
        เป็นลำไส้เล็กส่วนสุดท้ายปลายสุดของไอเลียมต่อกับลำไส้ใหญ่
        
        ลำไส้เล็กส่วนต้น (Duodenum)
        
        ลำไส้เล็กส่วนปลาย (Ileum)
      - ลักษณะที่เป็นท่อยาว ขดอยู่ในช่องท้อง
- - - - เพื่อป้องกันไม่ให้อาหารที่อยู่ในกระเพาะอาหารไหลย้อยกลับสู่หลอดอาหารอีก หลอดอาหารไม่มีหน้าที่ในการย่อยอาหาร
- - - - พื่อป้องกันการสำลัก ในมนุษย์
- - - - แบ่งแป็น
        
        กระเปาะลำไส้ใหญ่ หรือ ซีกัม (Caecum) เป็นลำไส้ใหญ่ส่วนแรก
        
        โคลอน (Colon) เป็นลำไส้ใหญ่ส่วนที่ยาวที่สุดประกอบด้วยลำไส้ใหญ่ขวา ลำไส้ใหญ่กลาง
        
        ไส้ตรง หรือ เรกทัม (Rectum) เมื่อกากอาหารเข้าสู่ไส้ตรงจะทำให้เกิดความรู้สึกอยากถ่ายขึ้น
      - การทำงาน
        
        ลำไส้ใหญ่ทำหน้าที่รับกากอาหารที่ย่อยเสร็จแล้วจากลำไส้เล็ก เพื่อเข้าสู่กระบวนการสุดท้ายของระบบการย่อยอาหาร 2. ดูดซึมน้ำและวิตามินบี 12 ที่แบคที่เรียในลำไส้ใหญ่สร้างขึ้น 3. ดูดซึมแร่ธาตุและกลูโคสที่ยังหลงเหลือกลับเข้าสู่กระแสเลือด 4. ผลักดันกากอาหารสู่ไส้ตรง (ลำไส้ใหญ่ส่วนสุดท้าย) เพื่อขับออกทางทวารหนักต่อไป
- - - - หูรูดอันใน
        
        เป็นกล้ามเนื้อเรียบที่อยู่ช่องทวารหนัก ถูกควบคุมโดยระบบประสาทอัตโนมัติ
        ชนิด Parasymphathetic จากไขสันหลัง ระดับ Sacrum ถ้าประสาทนี้ถูกกระตุ้นจะทำให้หูรูดคลายตัว
      - หูรูดอันนอก
        
        ป็นกล้ามเนื้อลายอยู่ถัดออกมาจากหูรูดอันในเล็กน้อยถูกควบคุมโดย Motor nerve ที่ออกจากไขสันหลังระดับ Sacrum ซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของสมองเป็น
        
        ในการกลั้นอุจจาระทำได้โดยสั่งให้หูรูดอันนอกหดตัว ซึ่งจะทำให้ Defecation reflex หายไปและจะไม่มี Reflex นี้เกิดขึ้นอีกจนกว่าจะมีอุจจาระใหม่อีกจำนวนหนึ่งเข้าสู่ Rectum
        
        ในขณะที่ไม่มีความรู้สึกอยากถ่ายอุจจาระ หูรูดอันในและหูรูดอันนอกจะอยู่ในสภาพที่หดตัวขบวนการขับถ่ายอุจจาระจะยับยั้งด้วยความรู้สึกเจ็บปวด (Pain) และความกลัว (Fear)
- - - - กล้ามเนื้อหูรูดด้านใน ถูกควบคุมโดยระบบประสาทอัตโนมัติ
      - ด้านนอกอยู่ใต้บังคับของจิตใจ และสำคัญมากในการควบคุมการปิดเปิดของทวารหนัก