Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

บทที่ 5 /2 พยาธิสรีรวิทยาของระบบกระดูกและข้อต่อ - Coggle Diagram

- - - - คือการที่ผิวของข้อเคลื่อนออกจากการแต่ยังมีบางส่วนสัมผัสกันอยู่
    - - คือการที่ผิวหน้าของกระดูกหนึ่งชิ้นหรือมากกว่าเคลื่อนออกจากการยึด ติดกัน ผิวหน้าของกระดูกจึงไม่สัมผัสกัน
    - - ข้อหลุด ข้อเคลื่อนมักเกิดร่วมกับกระดูกหักเนื่องจากมีแรงมากระทำที่กระดูก จึงเกิดการบวมช้ำ หลอดเลือด เส้นประสาท เส้นเอ็นหรือเนื้อเยื่อฉีกขาด หากมีการทำลายเส้นประสาทอาจเป็นผลทำให้เกิด อาการอัมพาตของกล้ามเนื้อต้นได้
    - - อาการปวดบวมเคลื่อนไหวได้จำกัดไม่สามารถขยับข้อได้ในบางทิศทางของข้อที่ผิดรูปไม่สามารถใช้งานข้อนั้น ได้อาการปวดเกิดจากสารคัดหลั่งในบริเวณที่อักเสบ การฉีกขาดของเส้นเอ็นและข้อต่อถ้ากล้ามเนื้อหดตัว
  - - - เมื่อ tendon หรือ ligament ฉีกขาดจะเกิดการอักเสบและหลั่ง exudate ระหว่างส่วนที่ฉีกขาด การ สร้าง granulation tissue จะประกอบด้วย macrophage, fibroblast หลอดเลือดเจริญเข้าไปด้านใน เนื้อเยื่อและกระดูกอ่อน มีการสร้าง collagen ภายใน 4-5 วันหลังบาดเจ็บ การซ่อมแซมเองจะแยกคนละส่วน กับเนื้อเยื่อรอบ ๆ ใช้เวลา 4-5 สัปดาห์
    - - เกรด 1 ใยของเส้นเอ็นฉีกขาดบางส่วนมีผลต่อการทำหน้าที่
      - เกรด 2 ใยของเส้นเอ็นฉีกขาดหลายเส้น ทำให้เกิดอาการปวดและสูญเสียการทำหน้าที่
      - เกรด 3 ใยของเส้นเอ็นฉีกขาดหมด เกิดอาการปวด บวมและสูญเสียการทำหน้าที่
  - - - จะมีอาการปวดและชาตั้งแต่ข้อมือลงไปถึงฝ่ามือและนิ้วหัวแม่มือ นิ้วชี้ นิ้วกลาง และนิ้วนางบางส่วน ส่วนใหญ่แล้วเริ่มมีอาการตอนกลางคืนหรือตอนเช้า อาการทุเลาลงตอนสาย
- - - - โรคกระดูกพรุนเหตุปฐมภูมิ
        
        หมายถึง โรคกระดูกพรุนที่ไม่ทราบสาเหตุการ เกิดอย่างแน่ชัด มีความเกี่ยวข้องกับวัยหมดประจำเดือน ปัจจัยที่เกี่ยวข้อง
        
        ความสูงอายุ
        
        ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
        
        การลดลงของฮอร์โมนเอสโตรเจนในเพศหญิง
      - โรคกระดูกพรุนเหตุทุติภูมิ
        
        โรคกระดูก พรุนที่มีสาเหตุมาจากโรค หรือจากการใช้ยาที่มีผลทำให้เกิดโรคกระดูกพรุน พบในเพศชาย
        
        สาเหตุที่พบบ่อย
        
        โรคไตเรื้อรัง
        
        การใช้ยาบางชนิด โดยเฉพาะกลุ่ม steroid, aromatase inhibitor, androgen deprivation
        
        โรคมะเร็งกระดูก
    - - โรคกระดูกพรุนเกิดจากความไม่สมดุลระหว่างอัตราการสร้างและการสลายกระดูก กลไกการทำลาย กระดูกมี 2 วิธีคือ การสลายกระดูกอย่างรวดเร็วและอย่างช้า ๆ
    - - ไม่แสดงอาการ อาจพบอาการเมื่อเกิดภาวะกระดูกหักเนื่องจากภาวะกระดูกพรุน (osteoporotic fracture) โดยเฉพาะการหักข้อข้อสะโพก ข้อมือ
      - กระดูกสันหลังยุบตัวลง ทำให้เกิดอาการหลังโก่ง (kyphosis) ส่วนสูงลดลง
      - อาการปวดกระดูก
  - - - การสร้างกระดูกต้องใช้แคลเซียมและฟอสฟอรัส ดังนั้นเมื่อขาดวิตามินดีอาจมีสาเหตุมาจากลำไส้ดูด ซึมวิตามินลดลง ทำให้ระดับแคลเซียมในพลาสมาลดลงจึงกระตุ้นการหลั่งพาราไทรอยด์ฮอร์โมนซึ่งมีผลทำให้ ระดับแคลเซียมพลาสม่าสูงขึ้นแต่ฟอสฟอรัสถูกขับออกทางไตมากขึ้น เมื่อระดับฟอสเฟตต่ำลงจึงไม่สามารถ สร้างกระดูกที่แข็งแรงได้
    - - มีอาการปวด กดเจ็บที่กล้ามเนื้อและกระดูก ปวดหลัง กล้ามเนื้ออ่อนแรง ขาโก่งงอ ถ้าได้รับบาดเจ็บ เพียงเล็กน้อยอาจทำให้เกิดกระดูกหักได้
- - - - การบาดเจ็บบริเวณข้อเข่าโดยตรง
      - การใช้งานข้อเข่า เป็นการใช้งานข้อที่มากเกินไป หรือการใช้งานข้อที่ผิดวิธี
      - น้ำหนักตัวมาก
      - เพศและอายุ
    - - ข้อเข่าเสื่อมปฐมภูมิ (idiopathic osteoarthritis) เป็นความเสื่อมที่ไม่สามารถอธิบายสาเหตุการเกิด โรคที่ชัดเจน
      - ข้อเข่าเสื่อมทุติยภูมิ (secondary osteoarthritis) เป็นความเสื่อมที่เกิดจากการเคยได้รับอุบัติเหตุ กระดูกหักแล้วทำให้มีรอยแผลพาดผ่านบริเวณข้อทำให้ผิวข้อไม่เรียบ
    - - สร้างโปรตีน proteoglycan, glycosaminoglycan และคอลลาเจนจึงลดลงส่งผลให้กระบวนการสร้างและ ซ่อมแซมภายในข้อลดลงพบว่ากระดูกที่อยู่ใต้กระดูกอ่อนมีความหนาขึ้นเกิดกระดูกงอกที่รอบ ๆ ข้อซึ่งกระดูก ของเกิดการระคายเคืองต่อเยื่อหุ้มข้อทำให้เยื่อหุ้มหนาตัวขึ้นมีการอักเสบของเยื่อหุ้มข้อทำให้ข้อบวม เคลื่อนไหวได้น้อยลง
    - - อาการปวดแบบเรื้อรัง เกิดจากกระบวนการถูกทำลายของกระดูกอ่อนร่วมกับการงอกใหม่ของ กระดูก
      - ความเจ็บปวด ได้แก่ ฮีสตามีน (histamine) โพรสตาแกลนดิน (prostaglandin) และ แบรดดีไคนิน (bradykinin) ซึ่งสารเหล่านี้มีผลกระตุ้นตัวรับความเจ็บปวด(pain receptor) ที่กระจายอยู่ตามกล้ามเนื้อรอบ เข่า
  - - - การเปลี่ยนแปลงมีความผิดปกติของ T Cell ทำให้ไม่สามารถสร้างภูมิคุ้มกันที่ปกติแต่กลายเป็น ภูมิคุ้มกันทำลายตนเอง เรียกว่า rheumatoid factor (RFs) โดย RFs จะจับกับแอนติเจนของตนเองในเลือด และในเยื่อหุ้มข้อกลายเป็นแอนติเจนแอนติบอดีคอมเพล็กซ์
    - - เช่นอ่อนเพลีย เบื่ออาหาร น้ำหนักลด มีผื่น ต่อมน้ำเหลืองและ ม้ามโต ข้อแข็ง ปวดและกดเจ็บ ข้อบวมเกิดจากเยื่อบุข้อแบ่งตัวและเจริญเติบโต มีการสร้างกระดูกใหม่ลุกลาม
  - - - พยาธิสรีรวิทยาของโรคเก๊าท์มีความสัมพันธ์กับเพียวรีน เมตาบอลิซึมและการทำงานของไตในระดับ เซลล์ เพียวรีนถูกนำไปสังเคราะห์เป็นเพียวรีนนิวคลีโอไทด์ ซึ่งถูกนำไปใช้ในการสังเคราะห์ Adenosine triphosphate ( ATP) , Cyclic Adenosine Monophosphate (AMP), Cyclic Guanosine Monophosphate (GMP) กรดยูริคเป็นผลิตผลที่เกิดจากการสลายเพียวรีนนิวคลีโอไทด์ ในผู้ป่วยโรคเก๊าท์
      - บางคนมีอัตราการสังเคราะห์เพียวรีนเพิ่มขึ้นร่วมกับการสร้างกรดยูริคเพิ่มขึ้น ในขณะที่ผู้ป่วยบางคนมีอัตรา การสลายเพียวรีนมากกว่าปกติมีผลให้ปริมาณกรดยูริคเพิ่มขึ้น นอกจากนี้ปริมาณกรดยูริคที่เพิ่มขึ้นมีผลทำให้ ปริมาณกรดนิวคลีอิกเพิ่มขึ้นซึ่งเกิดร่วมกับการสร้างและการทำลายเซลล์ในบริเวณต่าง ๆ ของร่างกายเพิ่มขึ้น
    - - ระดับยูริคในเลือดสูงขึ้น
      - มีการอักเสบของข้อลักษณะเป็นข้อเดี่ยว ๆ
      - พบผลึกเก๊าท์หรือที่เรียกว่า Tophi รอบๆ ข้อ
    - - ระยะที่ไม่แสดงอาการแต่พบมีกรดยูริคในเลือดสูง ไม่พบ Tophi นิ่วในไตหรือการอักเสบของข้อ อาจ คงอยู่ในระยะนี้ตลอดชีวิต
      - ระยะข้ออักเสบเฉียบพลัน เมื่อกรดยูริคในเลือดสูงขึ้นทำให้เกิดการอักเสบของข้อ อาจมีสิ่งกระตุ้นได้
      - ระยะที่พบ Tophi ข้อกระดูกอ่อน เนื้อเยื่ออ่อน
      - อาการแสดงของเก๊าต์จะเกิดแบบเฉียบพลัน ปวดมาก พบบ่อยที่นิ้วหัวแม่เท้า ส้นเท้าข้อเท้า เข่า ข้อมือ มีอาการปวดบวมแดงร้อนมีการอักเสบที่ชัดเจน