Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลบุคคลที่มีปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับการได้ยิน - Coggle Diagram
การพยาบาลบุคคลที่มีปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับการได้ยิน
โครงสร้างของหู แบ่งออกเป็น 3 ส่วน
หูชั้นนอก
โครงสร้างของหูชั้นนอก
ใบหู
ช่องหูชั้นนอก
เยื่อแก้วหู
ลักษณะเด่นของหูชั้นนอก
มีต่อมขี้หูอยู่ เรียกว่า Ceruminus gland ทำหน้าที่ผลิตขี้หู
เส้นประสาทที่มาเลี้ยง คือ เส้นประสาทสมองคู่ที่ 5,7 และ 10
เยื่อแก้วหู ลักษณะคล้ายกรวยของลำโพงเสียง
หูชั้นกลาง
โครงสร้างของหูชั้นกลาง
ช่องติดต่อกับบริเวณคอหลัง จมูกโดยท่อยูสเตเชียน (Eustachian tube)
กระดูกค้อน Malleus
กระดูกทั่ง Incus
กระดูกโกลน Stapes
ลักษณะเด่นของหูชั้นกลาง
Eustachian tube
เชื่อมระหว่างหูชั้นกลางไปช่องคอหลังโพรงจมูก เรียกว่า Nasopharynx
ท่อ Eustachian tube จะเกิดได้เมื่อมีการหาว การกลืน การไอ การสั่งน้ำมูก ในเด็กจะสั้นกว่าผู้ใหญ่
หน้าที่ Eustachian tube
ระบายอากาศ ปรับระดับความดันในช่องหูให้เท่ากับบรรยากาศ
ป้องกัน สิ่งแปลกปลอม
การระบายออก ระบายสิ่งคัดหลั่ง
การกระตุ้นให้ท่อนี้เปิด โดยการทำ Valsava Maneuver
เส้นประสาทที่มาเลี้ยง คือ 5,7,9
หูชั้นใน
โครงสร้างของหูชั้นใน
อวัยวะรูปหอยโข่ง (cochlea)
อวัยวะหลอดกึ่งวง semicircular canals
Auditory nerve
vestibular branch
Cochlear branch
ลักษณะเด่นของหูชั้นใน
ตั้งอยู่ที่กระดูก Temporal bone
เส้นประสาทสมองที่มาเลี้ยง คือ คู่ที่ 8
แบ่งตามโครงสร้างได้ 2 ประเภท
Bone Labyrinth แบ่งออกเป็น 2 ส่วน
Cochlear เป็นอวัยวะก้นหอย ทำหน้าที่ ควบคุมการได้ยิน
vestibule ควบคุมการทรงตัว
Membranous Labyrinth
เป็นเยื่อภายในที่ดาดอยู่ทุกส่วนของ Labyrinth มีของเหลว 2 ระบบบรรจุอยู่ ของเหลวนี้ทำให้กลไกในการส่งผ่านคลื่นเสียงดำเนินไปได้
หู เป็นอวัยวะรับความรู้สึกที่มีบทบาทในด้าน
การรับฟังเสียง (Hearing)
การควบคุมการทรงตัว (Balance)
การวินิจฉัยโรคและความผิดปกติเกี่ยวกับหู ทำได้โดย
การซักประวัติ
มีอาการสำคัญ 5 อาการ
อาการปวด ระคาย เคือง คัน หนักในหู
เวียนศีรษะ Dizziness
ของเหลวงไหลจากหู
เสียงรบกวนในหู
หูอื้อ การได้ยินลดลง
เรียกว่า Hearing loss
การตรวจร่างกาย
การดูการคลำ
การตรวจช่องหู (Otoscopy)
การตรวจด้วยเครื่องมือ
Rinne test
Air conduction (AC)
Bone conduction (BC)
การแปลผล
Positive คือ AC > BC พบในคนปกติ
หรือคนที่ประสาทหูพิการ
Negative คือ BC > AC พบแบบระบบการนำเสียงเสีย
Weber test
เป็นการทดสอบเพื่อเปรียบเทียบการนำเสียงทางกระดูก BC
วางส้อมเสียงบริเวณหน้าผาก หรือคาง
การแปลผล
ปกติ ได้ยินเท่ากัน 2 ข้าง
การนำเสียงบกพร่อง ข้างที่มีปัญหาจะได้ยินชัดเจนกว่า
ระบบประสาทรับฟังเสียงบกพร่อง ข้างที่ดีจะได้ยินชัดเจนกว่า
Audiometry การตรวจการได้ยินชนิดไฟฟ้า
การแปลผล
Normal Audiogram
Abnormal Audiogram
โรคเกี่ยวกับความผิดปกติของหู
โรคหูน้ำหนวก (Oitis media)
ภาวะที่มีการขังค้างของเหลวในหูชั้นกลาง อาจะมีการติดเชื้อร่วมด้วย
Acute Oitis media เป็นภาวะหูน้ำหนวกที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาสั้นๆ พบมากในเด็กอายุต่ำกว่า 8 ปี
สาเหตุ
เป็นหวัด
คัดจมูก
คออักเสบ
การขึ้นเครื่องบิน
เนื้องอกบริเวณช่องหลังโพรงจมูก
อาการและอาการแสดง
เยื่อแก้วหูทะลุ
มีของเหลวเป็นหนองไหลออกจากหู
หูอื้อ
อาจสูญเสียการได้ยิน
Chonic Oitis media (หูชั้นกลางอักเสบเรื้อรัง) เป็นภาวะหูน้ำหนวกที่เกิดเป็นซ้ำและเป็นอยู่เวลานานๆ
ภาวะแทรกซ้อน
เกิดฝีหลังหู
หน้าเบี้ยวจากเส้นประสาทที่เลี้ยงใบหน้าอักเสบ
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ
เส้นประสาทการได้ยินเสื่อมหรืออักเสบ
ฝีในสมอง
การรักษา
การทำ Valsava Maneuver
รักษาทางยา
ทำ Myrinhostomy เป็นการเจาะเยือแก้วหูแล้วใส่ท่อคาไว้ เพื่อให้ลมผ่านเข้าออกได้ตลอดเวลา และระบายของเหลวงในหูชั้นกลางออกด้วย
โพรงกระดูกมาสตอยด์อักเสบ (Mastoiditis)
สาเหตุ
เกิดภายหลังจากการมีหูชั้นกลางอักเสบนานๆ จะมีการลุกลามของหนองจากหูชั้นกลาง เข้าไปในโพรงกระดูก Mastoid
อาการ
ปวด บวมแดง
ร้อนที่บริเวณหลังใบหู
มีไข้
การรักษา
ผ่าตัด Simple Mastoidectomy การผ่าตัดเอาหนองออกจากโพรงกระดูก Mastoid
การผ่าตัด Radical Mastoidectomy เพื่อเอาหนองและกระดูกที่ผุออกทั้งหมด
Meniere's Disease
อาการ
โรคของหูชั้นในทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะมาก แต่ไม่มีอาการบ้านหมุน
สาเหตุ
เกิดจากอุบัติเหตุ
การติดเชื้อ
ภูมิแพ้
เกิดจากการเสื่อมของเซลล์
การดูแลรักษา
ให้ยาระงับอาการเวียนศีรษะ ยาขยายหลอดเลือด ยาขับปัสสาวะ ยาบำรุงประสาท
ให้คำแนะนำ
พักผ่อนให้เพียงพอ
จำกัดเกลือ ของหมักดอง
ลดอาหารคาเฟอีน
เลือกรับประทานอาหารที่มี K สูง
Vertigo
สาเหตุ
อายุน้อยกว่า 50 ปี ส่วนใหญ่เกิดจากอุบัติเหตุที่ศีรษะ
อาการ
อาการเวีนศีรษะมีอาการบ้านหมุน
อาเจียน ยืนทรงตัวไม่ได้เมื่อมีการเปลี่ยนท่าหรือหันหน้า
การรักษา
ทางยา
ทำกายภาพบำบัดฟื้นฟูสมรรถภาพการทรงตัวกับผู้ป่วยที่มีอาการเวียนสีรษะเรื้อรัง
รักษาด้วยการผ่าตัด
การสูญเสียการได้ยิน Hearing loss
Conductive hearing loss ผลจากหูชั้นนอกและกลางที่ผิดปกติ
Sensorineural hearing loss เกิดจากหูชั้นใน
Mixed hearing loss พบหูชั้นนอก กลางและในผิดปกติ
การติดต่อสื่อสารกับผู้ป่วยที่สูญเสียการได้ยิน
ให้ผู้ป่วยรู้ตัวล่วงหน้าก่อนการสนทนา
สถานที่แสงสว่างเพียงพอ
พูดช้าๆชัดเจน ไม่ตะโกน
ใช้ท่าทางประกอบการพูดคุย
อย่า หัวเราะ เคี้ยวอาหาร ขณะสนทนา
ใช้คำพูดที่เข้าใจง่าย
ไม่แสดงสีหน้าเบื่อหน่าย
การรักษา
การใช้ยาหยอด ยารับประทาน
เอาสิ่งที่อุดตันออก
ทำการผ่าตัด เช่น การผ่าตัดในโรคหูน้ำหนวก
กรพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัด
การพยาบาลผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัด
การพยาบาลก่อนผ่าตัด
ประเมินสภาพ
เตรียมตัวทั่วไป
ตัดผมออกกว้างห่าง 1 นิ้ว
ผล Lab ต่างๆ
ให้ยาก่อนไป OR
Psycho-support
การดูแลทั่วไปหลังการผ่าตัด
นอนราบตะแคงด้านที่ไม่ได้รับการผ่าตัด
วัดสัญญาณชีพ ตามมาตราฐาน
สังเกตภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด
สังเกตอาการอัมพาตของใบหน้า เช่น มุมปากตก อ้าปากไม่ขึ้น ชาใบหน้า
คำแนะนำก่อนกลับบ้าน
ไม่เดินทางไกลด้วยเครื่องบิน หรือดำน้ำในระยะ 6 เดือนแรก ระวังการไอ จาม
พักผ่อน 6 ชม/วัน
มาตรวจตามนัด
แนะนำอาการที่ผิดปกตอที่ควรมาพบแพทย์