Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Dlaczego śpimy? - Coggle Diagram
Dlaczego śpimy?
Niedobór snu, a choroby
-
-
-
-
-
-
-
-
gdy śpisz mniej niż 8 godzin dziennie dochodzi u cb do tak zwanych mikrosnów (chwilowych utrat świadomości), są one wyjątkowo niebezpieczne na drogach (6 godzinny sen przez kilka dni zwiększa ilość mikrosnów o kilkaset procent); noc bez spania spowalnia reakcję podobnie jak 0,8 promila alkoholu we krwi; ilość wypadków spowodowanych sennością jest większa niż ilość wypadków spowodowana wypitym alkoholem lub spożytymi narkotykami razem wzięta
-
-
Niedobór snu
zwiększa ryzyko Altzheimera,
zwiększa się poziom cukru,
zwiększa dwukrotnie ryzyko wystąpienia nowotworu,
zwiększa się łaknienie i masa ciała,
osłabia układ immunologiczny,
może powodować zaburzenia psychiczne,
Tajniki dobrego snu
-
-
-
-
zegar biologiczny
rytm dobowy
melatonina reguluje rytm dobowy w tym sensie, że daje znać, że jest już ciemno
-
jego przestawienie wymaga czasu, dlatego podróże ze zmianą strefy czasowej generują tyle problemów, dostosowanie się do nowej strefy czasowej trwa około 1 godzinę/dobę,
centrum jego regulacji rytmu dobowego znajduje się w centrum jądra nadskrzyżowaniowego,
presja snu
od obudzenia w mózgu odkłada się adenoza, która osiągając odpowiedni poziom powoduje u nas senność
ofeina jest antagonistom adenzyny, Gdy dochodzi do zjazdu kofeinowego (wypłukania kofeiny z organizmu) adenozyny łączą się z receptorami i nagle dochodzi do silnego uczucia senności, którego można się pozbyć kolejną porcja kofeiny -> tak powstaje uzależnienie,
podczas snu dochodzi do pozbycia się adenozyn, przez co po dobrym śnie w ciągu dnia nie czujemy się sennie,
zbyt krótki lub zbyt mało efektywny sen sprawia, że adenozyny zalegają z mózgu i sprawiają, że jesteśmy senni,
Sen a uczenie się
sen na zapominanie - podczas fazy NREM snu dochodzi dochodzi do utrwalenia tylko tych informacji, które mózg uznaje za ważne (np. gdzie zaparowaliśmy dzisiaj samochód) oraz do usunięcia informacji nie istotnych (np. gdzie zaparkowaliśmy zeszłego tygodnia),
sen na kreatywność - dzięki powstawaniu rozmaitych połączeń w trakcie trwania fazy REM snu, tworzone są bardzo różnorodne połączenia (towarzyszą temu sny), które bardzo zwiększają kreatywność,
sen po nauce - w trakcie snu dochodzi do konsolidacji (utrwalenia) śladu pamięciowego, odbywa się w trakcie trwania fazy NREM snu i polega na przenoszeniu informacji z hipokampu do kory mózgowej (gdzie informacje są już zapisane na stałe); nawet 20 minutowe drzemki w trakcie dnia robią już robotę; podczas snu odzyskiwane są wspomnienia już utracone w trakcie dnia (o wiele więcej faktów jesteśmy w stanie przywołać gdy jesteśmy wyspani); stymulowanie fazy NREM (elektrycznymi stymulatorami albo dźwiękami) zwiększa ilość zapamiętanych faktów,
sen inne typy pamięci - sen korzystnie wpływa na pamięć motoryczną; pianista jeżeli popełnia błędy w danym utworze wieczorem to po dobrze przespanej nocy prawdopodobnie nie będzie ich już popełniał, ponieważ mózg w czasie nocy utrwali i ulepszy ślad pamięciowy; dobry sen poprawia wyniki sportowców; umożliwia powrót pacjenta do sprawności po udarze (możliwe, że warto byłoby rozważyć wdrożenie stymulacji elektrycznej snu u takich pacjentów),
sen przed nauką - podczas faza NREM snu (głównie występującej rano) przenoszone są informacje z hipokampu (gdzie znajduje się ograniczona ilość miejsca) do kory mózgowej, przez co po dobrym śnie hipokamp jest gotowy do przyswajania nowych informacjo,
sen w różnym wieku
nastolatkowie - przesunięty rytm dobowy do przodu aby mieć kilka godzin dla siebie bez kontroli rodziców,
u dorosłych i starszych osób - mniejsza zdolność do długiego i głębokiego snu (zapotrzebowanie mają taki samo, a nawet większe); niedobór może prowadzić do chorób neurodegeneracyjnych (np. demencji),
dzieci i nastolatkowie - więcej NREM aby usunąć nadmiar połączeń; niedobór może prowadzić do schizofreni,
niemowlęcia - większość REM aby wytworzyć połączenia synaptyczne; niedobór może prowadzić do autyzmu,
Fazy snu
REM - postawanie synaps
u dzieci stosunek REM do NREM spada plasując się w stosunku 20 REM do 80 NREM,
w trakcie życia płodowego umożliwia rozwój mózgu, niedobory tej fazy prowadzą do patlogii (m.in.do autyzmu) - spożywanie alkoholu podczas ciąży i karmienia przez matkę zaburza fazę REM snu dziecka, warto mieć to na uwadze,
-
najpierw głęboki NREM, pod konie snu, REM na zmianę z płytkim NREM,
-
-
dokonywane są próby wpływania na głębokość snu za pomocą urządzeń elektrycznych i dają całkiem fajne efekty, szczególnie u starszych osób,
-