Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Musika-tresnak eta haien salikapena., Sailkapenik zaharrenak - Coggle…
Musika-tresnak eta haien salikapena.
Soinuen mundua.
Objektu magikoak
Duela milaka urtetik, gizakia soinu ezberdinak sortzen saiatu.
Ahalegin horrekin sortu musika-tresnak.
Musika-tresna deituko diegu musika-soinuak sor ditzakeen edozein objeturi.
Arkeologiari esker, milaka urte duten musika-tresna askoren itxura ezagutzen dugu.
Garai hartako gizakiek objektu horiei ezaugarri magiko eta sendagarriak ematen zizkien.
Sailkapenik zaharrena
Musika-tresnen azterketa zientifikoari oganologia deitu.
Organologoak, musika-tresnak sailkatzeaz arduratzen dira.
Musika-tresnak zenbat familiatan sailkatzen zituzten, zer materialez egin zin ziren kontuan hartuta:
Banbua
Zeta etab.
Harria.
Egurra.
Hainbat eratara sailka daitezke musika-tresnak: formaren arabera, tamainaren arabera edota jotzeko eraren arabera.
Sailkapenik zaharrena, duela milaka urte txinatarrek erabiltzen zutena da.
Luthierrak.
Antzinean, musikariek beraiek egiten zituzten haien musika-tresnak.
Pixkanaka, artisau espesializatuak agertzen joan ziren.
Musika-tresnka egiten dituztenei, luthier esaten zaie.
Musika-tresnen familiak.
Soinua ateratzeko formaren arabera, musika-tresnak familia handi hauetan salika daitezke:
Harizko musika-tresnak:
Bi punturen artean, tenkatutako hari batek edo batzuek bibratzean sortzen da soinua.
Gitara edo biolina, adibidez.
Haizezko musika-tresnak:
Airez betetako zutabe batek bibratzen duenean sortzen da soinua.
Perkusiozko musika-tresnak:
Gainean kolpekatzean edo astintzean ateratzen dute soinua.
Musika-tresna elektrofonoak:
Soinua elektronikoki sortzen da eta horrelaxe hedatzen da, hau da, energia elektrikoa erabiliz.
Harizko eta haizezko musika-tresnak.
Hariak bibratzeko moduaren arabera, pultsatutako harizko edo kolpekatutako harizko musika-tresnatan sailkatu.
Pultsatutako hariduna:
Soinua hariak hatzekin edo zi batekin joz sortzen da.
Kolpekatutako hariduna:
Soinua hariak mailutxo batez kolpekatuz sortzen da.
Igurtzitako hariduna:
Soinua hariak arku batez igurtziz sortzen da.
Haizezko musika-tresnak: zurezkoak.
Soinu gozoa atera, hasiera batean, zurarekin.
Soinua sortzeko dagokionez, azpifamilia honetan hiru musika-tresna sar ditzakegu.
Lantzerra dutenak, kanaberazko mihia dutenak eta mihi sinpledunak eta mihi bikoitza dutenak.
Lantzerra: txirula.
Mihi sinplea edo kanaberazkoa: klarinetea.
Mihi bikoitza: fagota.
Harizko musika-tresnak: metalezkoak.
Indar handiagos eta metal-aleazioz eginda.
Notak jotzeko erabiltzen dituzten mekanismoak kontuan hartuta, hiru mota.
Pistoiak: tronpeta.
Espatulak: tronpa.
irristailuak: tronboi irristailuduna.
Musika-tresna elektronikoak eta perkusiozkoak.
Perkusiozko musika-tresnak:
Bi taldetan banatu.
Menbranofonoak eta idiofonoak.
Musika tresna horiek eskuekin, ziriekin zein mailutxoekin kolpeka daitezke.
Menbranofonoak:
Mintzak edo adabakiak dituzte.
Idiofonoak:
Mintzik gabeak.
Musika-tresna elektronikoak edo edo elektrofonoak:
Soinua elektronikoki sortu eta hedatu.
Itxuraren arabera, musika-tresna elektronikoak talde hauetan sailka daitezke:
Musika-tresna akustikoak imitatzen dituztenak.
Diseinu berridunak.
Pentagrama eta notak:
Altuera jakin bat duen musika- soinuari nota deitzen diogu.
Musika-notazioan, pentagrama izeneko sistema batean nota-irudiak jarriz adierazten dira notak.
Sistema horrek bost lerro paralelo eta lau tarte ditu.
Giltzak.
Noten izena aldatu, pentagrama hasieran jartzen den zeinuaren arabera.
Lerro gehigarriak.
Baxuegiak edo altuegiak diren muturreko notek
Lerro gehigarrien beharra dute.
Sailkapenik zaharrenak