Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Vasular - Coggle Diagram
Vasular
โรคหลอดเลือดแดงส่วนปลายตีบ (Peripheral Arterial Disease)
เกิดจากภาวะหลอดเลือดแดงแข็ง และทำให้หลอดเลือดแดงที่ขาตีบหรือตัน ในคนที่อายุน้อยกว่า 60 ปี พบโรคนี้น้อยกว่า 3% แต่ในคนที่อายุมากกว่า 70 ปี พบถึง มากกว่า 20% พบทั้งในเพศชายและเพศหญิงไม่ต่างกัน
ภาวะหลอดเลือดแดงอุดตันเฉียบพลัน (acute arterial occlusion)
หลอดเลือดแดงอุดตันเฉียบพลั้น คือ ภาวะที่ขาด เลือดไปเลี้ยงที่บริเวณแขนขาอย่างทันทีทันใดหรือแย่ลง ซึ่งมีผลทำให้เสี่ยงต่อการสูญเสียแขนหรือขาข้างที่ ขาดเลือดไปเลี้ยงนั้น
Peripheral artery disease signs and symptoms
•ปวดน่องถ้าเคลื่อนไหวจะปวดมากขึ้นถ้าเป็นมากอยู่นิ่ง ๆ ก็ปวด
•เย็น-มีแผลที่นิ้วเท้าสีผิวเปลี่ยนเป็นคล้ำ
•ขนหน้าแข้งร่วงมันวาว
•เล็บยาวช้า
•คลำชีพจรได้เบาหรือคลำไม่พบหย่อนสมรรถภาพทางเพศในเพศชาย
หลอดเลือดแดงอุดตันเฉียบพลัน (Acute arterial occlusion)
การอุดตันของหลอดเลือดแดงเฉียบพลันหมายถึงการอุดตันของหลอดเลือดแดงทันทีทันใดทำให้เลือดไปเลี้ยงส่วนปลายได้ไม่เพียงพอและเลือดบริเวณนั้นไม่สามารถมาเลี้ยงได้ทันเกิดขึ้นในเวลาอันรวดเร็ว
การอุดตันแบ่งเป็น 2 กลุ่ม
Inflow ได้แก่ หลอดเลือดแดงบริเวณปลาย aorta ในช่องท้องช่องเชิงกรานมักไม่ทำให้เกิดเนื้อเน่าตายอาการปวดจะปวดที่หลังบั้นเอว
Outflow ได้แก่ หลอดเลือดตั้งแต่ขาหนีบลงมา ได้แก่ บริเวณต้นขาน่องขามักทำให้เกิดเนื้อเน่าตายจะปวดบริเวณเท้านิ้วเท้าส้นเท้าน่อง
อาการและพยาธิสภาพ
•ระยะแรกจะขัดขวางการไหลเวียนของหลอดเลือดแดงทำให้ขาดเลือดไปเลี้ยงส่วนล่างบริเวณอุดตันเกิดเนื้อเน่าตายด่าคล้ำหลุดออก
•การสัมผัสการไหลกลับของเลือด (capillary refill)-การไหลกลับของเลือดตามปกติควรจะไหลกลับมาภายในเวลาไม่เกิน 3 วินาทีภายหลังจากบีบนิ้วส่วนปลายให้ตรวจสอบทั้ง 2 ข้างถ้าผิดปกติมักมีปัญหากับหลอดเลือดแดง
. อาการสำคัญของ chronic arterial occlusion •ตรวจชีพจรที่เท้าเบาลงหรือหายไป Ischemia Claudication Ischemic rest pain •ผิวหนังบางลงขนน้อยลงเหงื่อออกน้อยลงสีผิวหนังเข้มขึ้นปลายนิ้วลีบกล้ามเนื้อที่เท้าลีบปลายประสาทชาและมีแผลเรื้อรังเกิดขึ้น
การใช้ยา •เป็นการใช้ยาเพื่อควบคุมโรคเดิมที่เป็นอยู่และยาป้องกันการเกิดลิ่มเลือดให้ยา heparin
การแบ่งระยะของโรคหลอดเลือดแดงชนิดเรื้อรังแบ่งเป็น 4 ระยะ
•ระยะที่ 1 ไม่มีอาการอาจพบมีเสียงฟูหรือมีเส้นเลือดโป่งพองชีพจรบริเวณข้อเท้าอาจเบาลง
•ระยะที่ 2 เริ่มมีอาการมักเจ็บกล้ามเนื้อเป็นตะคริวขณะออกกำลังกายและเมื่อพักจะหายไป
ระยะที่ 3 เจ็บขณะพักเจ็บแม้หลับปวดชาปวดแสบหรือปวดเหมือนปวดฟันปวดบริเวณที่เป็นส่วนปลายเช่นนิ้วเท้าส้นเท้าน่องหรือข้อพับเข่า
ระยะที่ 4 ระยะเนื้อตาย (necrosis / gangrene) มักเกิดบริเวณนิ้วเท้าหรือส้นเท้ามีกลิ่นเนื้อเน่าตายสีดำคล้ำ..
ระบบไหลเวียนโลหิตดำ(vein system)
ระบบไหลเวียนโลหิตดำ (vein System)) ประกอบด้วยผนัง 3 ชั้น แต่มี elastic fiber, กล้ามเนื้อน้อยกว่าและบางกว่าหลอดเลือดแดงความจุเลือดประมาณ 75% แรงดึงดูดของโลกมีอิทธิพลต่อการไหลกลับของหลอดเลือดดำเข้าสู่หัวใจกลไกการนำหลอดเลือดดำกลับเข้าสู่หัวใจ
หลอดเลือดดำของแขนขามี 3 กลุ่มคือ
•หลอดเลือดดำในชั้นตื้น (superficial vein)
หลอดเลือดชั้นในเด็ก (deep vein)
•หลอดเลือดเชื่อมต่อ (perforating veins).
โรคของหลอดเลือดดำสาเหตุที่พบบ่อยคือ
•การอุดตันของหลอดเลือดดำ (thrombosis)
•เสียสภาพการการทำงานของลิ้นในหลอดเลือดดำ
•การเพิ่มปริมาณเลือดในหลอดเลือดดำโรคของหลอดเลือดดำที่พบบ่อย
-Varicose vein คือการบิดเกลียวของหลอดเลือดดำมีขนาดใหญ่กว่าปกติเกิดกับ superficial vein โดยเฉพาะที่ขาเกิดเพราะการอยู่นิ่ง ๆ การยืนอยู่นิ่งการเดินนานทำให้หลอดเลือดคั่งในส่วนปลายจะเพิ่มแรงดันในหลอดเลือด
Symptoms บปวดหลอดเลือดดำมีสีม่วงหรือน้ำเงินเข้มหลอดเลือดดำปูดขึ้นโดยเฉพาะที่ขา
อาการปวดจะเพิ่มมากขึ้นถ้าเป็นมากขึ้นปวดแสบปวดร้อนกล้ามเนื้อสั่นเป็นตะคริวบวมอาการปวดจะหายไปเมื่อนั่งพัก
มีอาการคันรอบ ๆ หลอดเลือดขอด
สีของผิวหนังรอบหลอดเลือดที่ขอดเปลี่ยนสี
Causes เกิดจาก Valve ของหลอดเลือดดำอ่อนแอหรือถูกทำลายไม่สามารถปิดเปิดได้ตามปกติเลือดดำจึงไหลผ่านไม่ได้เกิดการคั่งของเลือดในส่วนที่อยู่ต่ำที่สุดตามแรงโน้มถ่วงของโลกและทำให้หลอดเลือดโป่งพอง
การตรวจร่างกาย
•ตรวจพบ Homan's sign (กระดกเท้าขึ้นแล้วปวดบริเวณน่องแสดงถึงให้ผลบวก) ขาบวมปวดตึงแน่นเส้นเลือดดำใต้ผิวหนังพองโตผิวหนังข้างที่บวมจะอุ่นแผลเรื้อรังหลอดเลือดขอด (stasis dermatitis)
การรักษา
Sclerotherapy •เป็นการฉีดยาเข้าเส้นเลือดขอดที่เป็นเส้นเลือดฝอยโดยตรงอาจทำให้เกิดรอยช้ำตรงบริเวณแนวเส้นเลือดที่รักษาโดยจะหายไปในเวลา 1 เดือนการดูแลภายหลังทำ•-ให้ผู้ป่วยเดินได้เพราะการเดินจะช่วยลดการอักเสบและการเกิดลิ่มเลือด-ให้ compression stockings or bandages เป็นเวลา 2 สัปดาห์
เลเซอร์ (Endovenous Laser Ablation) วิธีนี้สามารถกำจัดเส้นเลือดขอดที่มีขนาดทั้งเล็กและใหญ่โดยใช้เข็มเล็ก ๆ แทงเข้าไปในบริเวณเส้นเลือดขอดเพื่อส่งผ่านพลังงานเลเซอร์จากนั้นฉายเลเซอร์เพื่อทำลายเส้นเลือดขอด
Vein stripping เป็นการผ่าตัดเป็นวิธีดั้งเดิมที่ใช้กำจัดเส้นเลือดขอดต้นเหตุของอาการเจ็บปวดและบวมอันเนื่องมาจากการขยายตัวและการทำงานที่ไม่สมบูรณ์ของเส้นเลือดโดยศัลยแพทย์จะทำการผ่าตัดเปิดบริเวณขาหนีบจากนั้นเปิดแผลด้านล่างแล้วใช้เครื่องมือดูดเอาเส้นเลือดขอดออกจากนั้นจึงปิดแผล
ความดันโลหิตสูง (HYPERTENSION)
สภาวะผิดปกติที่บุคคลมีระดับ ความดันโลหิตสูงขึ้นกว่าระดับปกติของคนส่วนใหญ่ และถือว่าเป็นสภาวะที่ต้องควบคุม เนื่องจากความดันโลหิตสูงทำให้เกิดความเสียหาย และการเสื่อมสภาพของหลอดเลือดแดง นำไปสู่สภาวะการแข็งตัวของหลอดเลือด การอุดตันของหลอดเลือด หรือหลอดเลือดแตกได้
การวัดความดันโลหิตสูง ค่าความดันที่วัดได้จะออกมา 2 ค่า คือ ค่าความดันตัวบนและค่าความดันตัวล่าง
ค่าความดันตัวบน คือ ระดับความดันโลหิตขณะที่หัวใจบีบตัว มากกว่าหรือเท่ากับ 140 (mm/Hg) ขึ้นไป
ค่าความดันตัวล่าง คือ ระดับความดันโลหิตขณะที่หัวใจคลายตัว มากกว่าหรือเท่ากับ 90 (mm/Hg) ขึ้นไป
ความดันโลหิตเป็นแรงที่เกิดจากการไหลเวียนของเลือดกับผนังหลอดเลือดแดงของร่างกายหลอดเลือดที่สำคัญในร่างกาย
สาเหตุของโรคความดันโลหิตสูงความดันโลหิตสูงที่อยู่ 2 แบบ
primary hypertension คือ ความดันโลหิตสูงที่เกิดขึ้นเองโดยธรรมชาติจะพบในเวลาที่เราแก่ตัวลง
secondary hypertension คือ ความดันโลหิตสูงที่เกิดจากโรคอื่นๆ หรือผลข้างเคียงของการใช้ยา
การรักษาความดันโลหิตสูง
การให้ยาลดความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์มาตรฐาน สามารถลดภาวะแทรกซ้อนที่เกิดจากความดันโลหิตสูงได้ นอกจากการรับประทานยาแล้ว ผู้ป่วยความดันโลหิตสูงทุกรายควรจะได้มีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมหรือการรักษาความดันโลหิตสูงโดยไม่ต้องใช้ยาร่วมด้วย