Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

หลักการพยาบาลผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพดีและที่มีปัญหาสุขภาพเกี่ยวกับความผิดปกติขอ…

- - - - ตกขาวปกติ
        
        สีขาวเนื้อหยาบมักไม่มีกลิ่น
      - ตกขาวผิดปกติ
        
        อักเสบติดเชื้อ แพ้สารเคมี
        
        เนื้องอก ก้อนทูมหรือมะเร็งโดยตกขาวจะมีลักษณะขาวปนเหลือง
      - ตำแหน่งที่มีการอักเสบ
        
        บริเวณปากช่องคลอด
        
        เกิดจากเชื้อเฉพาะโรค (Specific Infection) เช่น หนองใน ไวรัส
        ซิฟิลิส (syphilis) เป็นต้น
        
        เกิดจากเชื้อทั่วไป (Non-specific Infection) การอักเสบของบริเวณปากช่องคลอดนี้มักจะเกิดร่วมกับอาการถ่ายปัสสาวะเจ็บแสบ
        
        ผนังช่องคลอด
        
        เกิดขึ้นจากเชื้อเฉพาะโรค (Specific Infection)
        
        Bactrial vaginalis (BV) พบได้ประมาณ 50%
        
        Trichomonas vaginalis พบได้ประมาณ 25%
        
        Candida albican/monilia พบได้ประมาณ 25%
        
        เกิดจากเชื้อทั่วไป (Non-specific Infection) เกิดจากการติด
        เชื้อแบคทีเรียหลายชนิดร่วมกัน
    - - ประวัติทั่วไป อายุ อาชีพ การศึกษา สถานภาพ
        สมรส ฐานะความเป็นอยู่
      - ประวัติเฉพาะ ตกขาว ปริมาณ ลักษณะ กลิ่นความสัมพันธ์กับรอบประจำเดือน อาการร่วม
      - พฤติกรรมอื่นๆ เช่น พฤติกรรมการขับถ่ายทั้งอุจจาระและปัสสาวะ พฤติกรรมการมีเพศสัมพันธ์ การสวนล้างช่องคลอด
      - การตรวจร่างกายและการตรวจภายใน
      - การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        การตรวจวัด pH ของช่องคลอด
        
        pH > 5.0 อาจจะเป็น bacterial
        vaginosis หรือ trichomonasis หรือ atrophic vaginitis
        
        pH < 4.5 อาจเป็นตกขาวปกติ หรือ fungal
        infection
        
        Wet smear เก็บตัวอย่างของตกขาวเพื่อตรวจหาเชื้อ
        Trichomonas vaginalis, Clue cell
        
        Whiff test (Amine test)
    - - ตกขาวมาก สีเขียวปนเหลือง กลิ่นเหม็นมีฟองคัน
      - พบปากมดลูกมีจุดเลือดออกเป็นหย่อมๆ
        เรียกว่า Strawberry cervix
      - ทำ wet smear นำตกขาวไปตรวจพบ
    - - เชื้อ Candida albicans พบ 80-90%
      - ปัจจัย
        
        ท้อง DM ใช้ Antibiotic drug ยาคุมกำเนิด สเตียรอยด์
        เพศสัมพันธ์ เสื้อผ้า
      - คัน ตกขาวข้นขาวคล้ายตะกอนนม (curd-like
        discharge) เจ็บขณะมีเพศสัมพันธ์
    - - เชื้อGardnerella vaginalis
      - ตกขาวมีกลิ่นเหม็นคล้ายปลาเน่า (fishy) หรือกลิ่นอับ (musty) โดยเฉพาะหลังการมีเพศสัมพันธ์ สีขาวปนเทา ไม่มีฟอง
      - วินิจฉัย
        
        นำมูก/ตกขาวไปตรวจ จะพบ pH >5
        
        ทำ Whiff
        test ได้ผลบวก (positive)
        
        ทำ wet smear พบ G. vaginalis
        
        เชื้อ anaerobes จำนวนมากและไม่พบ Lactobacillus
        เลย
    - - ยารับประทาน
        
        Metronidazole 500 mg
        
        Metronidazole 2 gm
      - ยาเหน็บ
        
        Metronidazole 500 mg
        
        Metronidazole gel 0.75%
        
        Clindamycin cream 2%
  - - - ปัสสาวะ
        แสบขัด ปัสสาวะลำบาก
      - มีหนองไหลออกมาจากท่อปัสสาวะ
      - คันบริเวณปากช่องคลอด (pruritus vulva)
        ปวดท้องน้อย
    - - การย้อมสี gram stain
      - การเพาะเชื้อ
      - การตรวจหาหน่วยทางพันธุกรรม
    - - อาจพบการอักเสบหรือ
        หนองบริเวณปากมดลูก
      - หากมีการติดเชื้อรุนแรงมากขึ้นอาจลุกลามทำให้เกิดการติดเชื้อในอุ้งเชิงกรานเฉียบพลัน
      - อาจเกิดถุงหนองบริเวณท่อนำไข่และรังไข่ (Tubo-ovarian abcess; TOA)
    - - Ciprofloxacin 500 mg
      - Norfloxacin 800 mg
  - - - ผู้ป่วยโรคเริมอาจแสดงอาการ หรือไม่แสดงออกมาเลยก็ได้ โดยเชื้อไวรัสจะเข้าไปสะสมอยู่ทางผิวหนัง และปมประสาท โดยสามารถเกิดขึ้นได้หลายตำแหน่งบนร่างกาย
        
        ช่องคลอด
        
        ทวารหนัก
        
        อวัยวะเพศทั้งหญิง และชาย
        
        ในผู้ชายอาจขึ้นที่หนังหุ้มปลายองคชาต ที่ตัว หรือที่ปลายองคชาต ถุงอัณฑะ ต้นขา ก้น รอบทวารหนัก หรือในท่อปัสสาวะ ส่วนผู้หญิงอาจขึ้นที่ปากช่องคลอด ก้น รอบทวารหนัก ในช่องคลอด หรือที่ปากมดลูก
        
        ดยผื่นตุ่มจะมีลักษณะเป็นตุ่มนูน ตุ่มน้ำ หรือแผลแดง ๆ คล้ายรอยถลอก อาจมีอาการเจ็บหรือคัน
        
        ถ้าเป็นการติดเชื้อครั้งแรก จะมีระยะฟักตัวของโรคคือตั้งแต่ได้เชื้อจนกระทั่งแสดงอาการประมาณ 2-10 วัน
        
        ริมฝีปาก
        
        เป็นอาการที่พบได้บ่อยที่สุดของการติดเชื้อไวรัสเริมชนิดที่ 1 เป็นครั้งแรก พบได้ทั้งในเด็กและผู้ใหญ่
        
        มีระยะฟักตัวของโรคประมาณ 2-3 วัน หรืออาจนานถึง 20 วัน
        
        ผู้ป่วยบางรายอาจเกิดแผลเปื่อยในช่องปาก เรียกว่า "เริมในช่องปากชนิดเป็นซ้ำ" (Recurrent intraoral herpes simplex)
    - - การรักษาโรคเริมโดยหลักๆ คือ การรับยาต้านไวรัส ยาแก้ปวด ร่วมกับดูแลตนเองให้เหมาะสม โรคนี้ไม่มีการรักษาให้หายขาด เพราะเชื้อจะอยู่ในร่างกายของคุณไปตลอดชีวิต
      - ยาต้านไวรัสที่ช่วยรักษาโรคเริมจะออกฤทธิ์ฆ่าเชื้อไวรัส herpes มีทั้งแบบรับประทาน และครีมทาที่ผิวหนัง โดยยาที่นิยมใช้
        
        Zovirax (acyclovir)
        
        Famvir (famciclovir)
        
        Valtrex (valacyclovir)
        
        Abreva (docosanol)
      - การรักษาด้วยการดูเเลตัวเออง
        
        รับประทานอะไรก็ได้ที่เป็นของเย็น เช่น ไอศกรีมแท่ง น้ำเย็น
        
        ประคบเย็น หรือร้อนด้วยผ้าสะอาดลงบนบริเวณที่ปวด
        
        ทำความสะอาดตุ่มน้ำเบาๆ ด้วยสบู่ฆ่าเชื้อ และน้ำเพื่อป้องกันการแพร่กระจายของไวรัสไปสู่ส่วนอื่นๆ ของร่างกาย
        
        หลีกเลี่ยงอาหารร้อน ผลไม้รสเปรี้ยว อาหารรสเผ็ด หรือเค็ม (อาหารเหล่านี้สามารถทำให้รู้สึกแสบร้อนได้ หากโดนที่ตุ่มน้ำ)
    - - ระยะการฟักตัวของโรคเริมอยู่ที่ประมาณ 4-5 วัน หากผู้ป่วยติดเชื้อครั้งแรก จะมีอาการครั่นเนื้อครั่นตัว อ่อนเพลีย ปวดเมื่อยตามตัว ต่อมาจะเริ่มมีรอยโรคเป็นตุ่มใสที่อวัยวะเพศ
      - จากนั้นตุ่มจะแตก มีน้ำสีเหลืองข้นคล้ายน้ำหนองอยู่ด้านบนร่วมกับมีอาการเจ็บแสบ โดยอาจเป็นบริเวณอวัยวะเพศขณะปัสสาวะ เพราะน้ำปัสสาวะไปโดนแผล ระยะเวลาของอาการอยู่ที่ 4-6 สัปดาห์
      - หลังจากนั้นอาการดังกล่าวอาจกลับมาเป็นซ้ำอีกครั้งแต่อาจไม่รุนแรงมาก และจะหายไปใน 1 สัปดาห์ โดยปัจจัยที่ทำให้อาการกลับมาเป็นซ้ำได้ ได้เเก่
        
        การติดเชื้อไวรัส หรือเป็นไข้
        
        มีการเปลี่ยนแปลงฮอร์โมน (มักเกี่ยวข้องกับการมีประจำเดือนในผู้หญิง)
        
        รอยถลอกขีดข่วน
        
        ความเครียด
    - - การใช้ถุงยางอนามัยทุกรั้งที่มีเพศสัมพันธ์ โดยเฉพาะถุงยางอนามัยสำหรับสตรีซึ่งพบว่า สามารถป้องกันได้มากกว่าถุงยางอนามัยสำหรับบุรุษ แต่ก็ยังไม่สามารถป้องกันการติดต่อได้ทั้งหมด
      - การใช้ยาต้านไวรัส ช่วยป้องกันการแพร่กระจายเชื้อได้บ้าง
      - หลีกเลี่ยงการสัมผัสแผล น้ำลาย หรือสารคัดหลั่งของผู้ป่วย
      - งดการมีเพศสัมพันธ์จนกว่าแผลจะหายสนิท (ระยะแพร่เชื้อคือ ตั้งแต่มีอาการนำจนถึงแผลตกสะเก็ด)
      - สำหรับผู้ที่เคยเป็นเริมแล้ว ควรหลีกเลี่ยงปัจจัยกระตุ้นต่างๆ ที่อาจก่อให้เกิดโรคซ้ำ
    - - โรคผิวหนังผิวหนังที่เกิดจากเชื้อไวรัสชื่อ “Herpes Simplex” ซึ่งมีอยู่ 2 สายพันธุ์
        
        Herpes Simplex Virus ชนิดที่ 1 (HSV-1)
        
        Herpes Simplex Virus ชนิดที่ 2 (HSV-2)
    - - ตุ่มหรือแผลกลายเป็นหนองพุพองจากการอักเสบซ้ำของเชื้อแบคทีเรีย
      - ถ้าาเริมขึ้นที่ตาอาจทำให้กระจกตาอักเสบ (Keratitis) ถึงกับทำให้สายตาพิการได้
      - ในเด็กที่เป็นเริมในช่องปากอาจมีภาวะขาดน้ำ เนื่องจากดื่มนมและน้ำไม่ได้
  - - - เกิดจากเชื้อ Human Immunodeficiency virus
    - - มีไข้ที่กลับมาเป็นซ้ำๆ ปวดเมื่อย ออนเพลีย
      - เหงื่อออกตอนกลางคืน
      - น้ำหนักลดอย่างรวดเร็ว
      - ผื่นตามผิวหนัง ต่อมน้ำเหลืองโต
      - สามารถเสียชีวิตได้จากเชื้อฉวยโอกาส
    - - การตรวจเลือด หา Antibody ต่อ HIV
    - - ยังไม่มีการรักษาที่หายขาด
      - รักษาโดยใช้ยาต้านไวรัส อย่างน้อย 3 ชนิดรวมกัน
        
        ทานยาตรงเวลาทุกวันและต่อเนื่องตลอดชีวิด
        
        ยามีผลข้างเคียง ซึ่งจะต้องตรวจเลือดทุก 6 เดือน เพื่อติดตามผล
    - - สัมผัสเลือด น้ำอสุจิ ของเหลวจากช่องคลอด น้ำนมแม่
      - การมีเพศสัมพันธุ์ และการส่งผ่านระหว่างแม่สู่ลูกจากการตั้งครรภ์ การใช้เข็มฉีดยาร่ววมกัน
    - - ระยะติดเชื้อเฉียบพลัน
        
        เป็นระยะที่รับเชื้อมาใหม่ๆ
        
        บางรายมีอาการคล้ายหวัด บางรายไม่แสดงอาการ
      - ระยะไม่ปรากฎอาการ
        
        เป็นระยะที่ไม่มีอาการผิดปกติใดๆ
        
        เป็นระยะที่มีการแพร่เชื้อได้ง่าย (ไม่รู้ว่าตนเองเป็นแล้ว)
        
        ติดต่อโดยมีเพศสัมพันธ์แบบไม่ได้ป้องกัน
      - ระยะเอดส์
        
        ภูมิคุ้มกันร่างกายถูกทำลายลงไปมาก
        
        ทราบได้จากการตรวจร่างกาย เม็ดเลือดขาวขนิด CD4 ลดลง
        
        มักมาพบแพทย์ด้วยโรคติดเชื้อฉวยโอกาส
        
        เชื้อราในปอด วัณโรค
        
        เชื้อราขื้นสมอง
      - ระยะมีอาการ
        
        เริ่มมีฝ้าขาวในปาก มีตุ่มขึ้นตามแขนขา
        
        มีไข้เรื้อรัง / ท้องเสียมากกว่า 2 สัปดาห์
        
        น้ำหนักลดมากกว่าร้อยละ 10
    - - การตรวจเลือดคู่สมรสก่อนแต่งงานหรือมีบุตร
      - การใช้ถุงยางอนามัยขณะมีเพศสัมพันธ์
      - การไม่ใช้เข็มฉีดยาร่วมกัน
      - การให้ความรู้ด้านสุขศึกษาและสร้างทัศนคติกับการมีเพศสัมพันธ์
      - การทานยาต้านไวรัสเป็นประจำและตรงเวลาทุกวัน
  - - - ภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบ (Pelvic inflammatory disease/ PID) หมายถึง ภาวะที่มีการติดเชื้อในระบบสืบพันธุ์เพศหญิงส่วนบน อันได้แก่ มดลูก (endometritis) ท่อนำไข่ (salpingitis) รังไข่ (oophoritis) และเยื่อบุช่องท้องในอุ้งเชิงกราน (pelvic peritonitis)
      - เชื้อที่ทำให้เกิด
        
        Sexual transmitted organism
        
        Non-sexual transmitted organism
    - - การมีคู่นอนหลายคน (Multiple sexual partner)
      - การที่คู่นอนมีโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ (STI in partner)
      - อายุ (Age)
      - ประวัติภาวะอุ้งเชิงกรานอักเสบในอดีต (Previous PID)
      - การใส่ห่วงคุมกำเนิด (Intrauterine device/ IUD)
      - ปัจจัยอื่นๆ ที่ทำให้เกิดความไม่สมดุลของเชื้อประจำถิ่นในช่องคลอด เช่นการติดเชื้อ
    - - ไข้สูง
      - ตกขาวเป็นหนอง
      - มี peritoneal signs
        
        กดเจ็บที่หน้าท้อง
        
        คลื่นไส้อาเจียน
    - - ยาฉีด
        
        Cefotetan 2 gm IV q 12 hr หรือ Cefoxitin 2 gm IV q 6 hr
        
        Clindamycin 900 mg IV q 8 hr ร่วมกับ Gentamycin 50 mg IV หรือ IM
        
        Ofloxacin 400 mg IV q 12 hr
        
        Levofloxacin 500 mg IV OD
        
        Methronidazole 500 mg IV q 8 hr
        
        Ampiciline 3 gm IV q 6 hr
    - - ให้คำแนะนำในการรักษาสุขอนามัยของอวัยวะสืบพันธุ์สตรี
        
        การทำความสะอาดอวัยวะเพศภายนอกด้วยน้ำสบู่อ่อนๆ
        
        ห้ามสวนล้างช่องคลอดหรือทำความสะอาดด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อ
        
        แนะนำให้มีเพศสัมพันธ์ที่ปลอดภัย (Safe sex)
        
        ให้สังเกตอาการแสดงของการติดเชื้อระบบสืบพันธุ์ เช่น ไข้สูง ปวดท้องน้อย ตกขาว มีลักษณะผิดปกติ คัน เป็นต้น
      - ใน Acute PID ให้จัดท่านอน Fowler’s position เพื่อจำกัดให้หนองหรือสิ่งคัดหลั่งขังอยู่
      - ให้ได้รับยาปฏิชีวนะและสารละลายทางหลอดเลือดดำตามแผนการรักษา
  - - - เกิดจากการติดเชื้อหูดข้าวสุก ซึ่งเป็นไวรัสที่มีชื่อว่า "เอ็มซีวี" (Molluscum contagiosum virus - MCV*)
      - การติดเชื้อนี้จะเกิดขึ้นเฉพาะบริเวณผิวหนังชั้นนอกเท่านั้น
    - - เป็นตุ่มขึ้นตามผิวหนัง
        
        มักพบขึ้นตามลำตัว แขนขา รักแร้ ข้อพับแขน ขาหนีบ บริเวณอวัยวะเพศ
        
        ตัวหูดจะมีลักษณะเป็นสีเหลืองหรือเป็นสีของผิวหนัง (สีเนื้อ) รูปโดม และมีลักษณะเฉพาะคือ ผิวหูดจะเรียบเป็นมันคล้ายไข่มุกและตรงกลางจะมีรอยบุ๋มลงไปคล้ายสะดือ
        
        ระยะฟักตัวเฉลี่ยของเชื้อชนิดนี้อยู่ที่ประมาณ 2-7 สัปดาห์ไปจนถึง 6 เดือน
        
        ตุ่มมีขนาดเล็กประมาณ 2-5 มิลลิเมตร ผิวสัมผัสมีความเงาและเรียบ
        
        มีสีเนื้อเช่นเดียวกับผิวหนัง มีสีขาวหรือชมพู
        
        ลักษณะเป็นรูปทรงโดม หรือมีรอยบุ๋มตรงกลาง
    - - จากการแกะหรือเกาผิวหนัง
      - จากการมีเพศสัมพันธ์กับผู้ป่วย
      - การใช้สิ่งของร่วมกับผู้ป่วย
      - จากการสัมผัสผิวหนังตรงรอยโรค
    - - การผ่าตัดด้วยความเย็น (ใช้ความเย็นของไนโตรเจนเหลวจี้) เป็นการรักษาหลัก แพทย์จะนัดมาทำทุกสัปดาห์จนหาย
      - การรักษาด้วยเลเซอร์
      - การขูดเนื้อเยื่อ (ขูดเอาตุ่มออกด้วยเครื่องมือพิเศษ)
      - การใช้ยาทา ที่จ่ายตามใบสั่งแพทย์ หรือที่หาซื้อได้ตามร้านขายยาทั่วไป เช่น ครีมโพโดฟิลโลทอกซิน (Podophyllotoxin) ไอโอดีน และกรดซาลิกไซลิก โพแทสเซียมไฮดรอกไซด์ (Potassium hydroxid) หรือ ยาต้านไวรัส
      - ยารับประทาน เช่น ไคเมทิดีน (Cimetidine)
    - - หลีกเลี่ยงการสัมผัสรอยโรคของผู้ป่วยที่เป็นหูดข้าวสุก เช่น การมีเพศสัมพันธ์ การเล่นกีฬาที่ต้องมีการสัมผัสกัน (เช่น มวยปล้ำ) ฯลฯ
      - ควรล้างมือให้สะอาดอยู่เป็นประจำด้วยสบู่ล้างมือเมื่อสัมผัสสิ่งของสาธารณะ
      - ควรทำความสะอาดสิ่งของเครื่องใช้ที่ใช้ร่วมกันเป็นประจำ โดยเฉพาะอุปกรณ์ในสถานที่ที่ใช้ร่วมกัน เช่น ในสถานที่ออกกำลังกาย
      - ไม่ใช้สิ่งของหรือของใช้ส่วนตัวร่วมกับผู้อื่น เช่น ผ้าเช็ดตัว ผ้าเช็ดหน้า เสื้อผ้า รองเท้า ฯลฯ หรือเก็บหรือวางปะปนกับของผู้อื่น
      - ปิดรอยโรคด้วยผ้า หรือผ้าพันแผล
  - - - ระยะแรก หรือ ระยะปฐมภูมิ (Primary Syphilis)
        
        ตั้งแต่ติดโรคจนเกิดอาการใช้เวลานาน 10-90 วัน
        
        แผลนิ่ม กลม ขนาดเล็ก ไม่เจ็บ ขอบยกนูนแข็ง หรือเรียกอีกชื่อว่า "แผลริมแข็ง"
        
        สามารถหายเองโดยไม่ต้องรักษา
      - ระยะที่สอง หรือ ระยะทุติยภูมิ (Secondary Syphilis)
        
        ผื่นขึ้นตามผิวหนังและเยื่อบุ "ไม่คัน" ผื่นลักษณะสีแดง/จุดน้ำตาลแดง
        
        อาจเกิดขณะแผลริมแข็งกำลังจะหาย หรือหลังหาย 2-3 สัปดาห์
        
        ผื่นขึ้นตามร่างกาย โดยเฉพาะฝ่ามือ ฝ่าเท้า คล้ายออกหัด
        
        หายได้เองภายใน 3-12 สัปดาห์
        
        อาการ
        
        อ่อนเพลีย มีไข้ต่ำ บางรายผมร่วง ต่อมน้ำเหลืองโต บางรายก็มีความผิดปกติที่ Nerve คู่ที่2-8
      - ระยะแฝง หรือ Latent Syphilis
        
        แบ่งเป็น
        
        ระยะแฝงช่วงต้น (Early Latent Syphilis period)
        
        ไม่มีอาการ มีประวัติรับเชื้อน้อยกว่า 1 ปี
        
        ระยะแฝงช่วงปลาย (Late Latent Syphilis period)
        
        ไม่มีอาการ แต่มีประวัติการได้รับเชื้อนานกว่า 1 ปี
      - ระยะที่สาม หรือ ระยะตติยภูมิ (Tertiary Syphilis)
        
        มีการทำลาย ระบบประสาท เส้นเลือด ระบบไหลเวียนโลหิต ทำลายเนื้อเยื่อ ผิวหนัง กระดูก ตับ ม้าม
        
        อาจรุนแรงถึงเสียชีวิตได้
    - - กล้องจุลทัศน์พิเศษเรียก "กล้อง Dark-field"
        
        วินิจฉัยได้ทั้งระยะ 1 และ 2
        
        ในระยะที่เป็นแผล จะนำน้ำเหลืองมาตรวจ
      - การตรวจ VDRL หรือ RPR
        
        เจาะหาภูมิคุ้มกันไม่เฉพาะเจาะจงต่อเชื้อซิฟิลิส
        
        ถ้าผลเป็น positive ต้องตรวจ TPHA หรือ FTA-ABS
        
        TPHA (Teponemal pallidum hemagglutination test)
        
        ใช้เม็ดเลือแดงที่เคลือบแอนติเจนของเชื้อ T.pallidum มาทดสอบกับซีรัมของผู้ป่วย
        
        FTA-ABS (Fluorescent treponema antibody-absorption test) ภาพที่ออกมาเชื้อจะเรืองแสง บนพื้นภาพสีดำ
    - - ใช้ยา penicillin รักษาทุกระยะ
    - - การไม่มีเพศสัมพันธ์
      - การมีคู่นอนคนเดียว
      - เลี่ยงการดื่มแอลกอฮอล์ และสารเสพติด
      - การใช้ถุงยางอนามัย
      - คู่ควรมีการพูดคุยกันแจ้งสถานะการติดเชื้อเอดส์ หรือโรคติดเชื้อทางเพศสัมพันธ์ เพื่อจะได้ป้องกัน
      - การตรวจเลือดคู่สมรส
    - - ติดผ่านจากคนสู่คนโดยการสัมผัสโดยตรงกับแผลซิฟิลิส เช่น การมีเพศสัมพันธ์ สรีตั้งครรภ์สามารถแพร่เชื้อให้ทารกได้
      - ตำแหน่งแผล
        
        อวัยวะสืบพันธ์ุภายนอก
        
        ช่องคลอด
        
        ปากทวารหนัก
        
        ริมฝีปากและช่องปาก
    - - โรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์ เกิดจากเชื้อแบคทีเรียชนิดเกลียว "ทรีโปนีมา พาลดินัม"
  - - - ตรวจหา antibody ต่อเชื้อ Chlamyda
    - - ให้ยาทาน Doxycycline 100 mg. หรือ Erythromycin 500 mg. ครั้งเดียว
    - - ระยะที่หนึ่ง
        
        เชื้อเข้าสู่ร่างกายทางรอยแผล รอยถลอก
        
        บริเวณติดเชื้อ จะเป็น Trombolymphangitis กลายเป็นตุ่มหรือแผลตื้นๆ
      - ระยะที่สอง
        
        เรียก inguinal syndrome
        
        เชื้อลุกลามตามท่อน้ำเหลือง
        
        เกิดการอักเสบ ที่ต่อมน้ำเหลือง inguinal และ Femoral
        
        กลายเป็นฝีมะม่วง
      - ระยะที่สาม
        
        เรียก anogenitorectal syndrome
        
        มี fibrosis มากขึ้น จนมีการอุดตันของท่อน้าเหลือง
        
        การติดเชื้อจะลุกลามและเรื้อรัง
    - - Chlamydia trachomatis subserotype L1,L2,L3
    - - ติดต่อโดยการมีเพศสัมพันธ์ หรือสัมผัสกับหนองจากบาดแผลของผู้เป็นโรค
      - มีแหล่งรังโรคอยู่ในคนโดยเฉพาะเพศหญิงที่เป็นแหล่งรังโรคไม่แสดงอาการ มีระยะฟักตัวประมาณ 7-12 วัน
    - - ตรวจสุขภาพ ตรวจโลหิตในรายสัมผัสโรค
      - งดการมีเพศสัมพันธ์ เพื่อป้องกันการแพร่เชื้อ
      - สำลี น้ำเลือด น้ำหนอง เสื้อผ้า เครื่องใช้ต้องทำลายเชื้อโรคก่อนทำความสะอาด
      - เรียนรู้ศึกษาเรื่องสุขภาพอนามัยและเพศศึกษา
  - - - ตรวจภายในพบปากมดลูกอักเสบบริเวณ Transformationzone
      - มีท่อปัสสาวะอักเสบ (urethritis)
      - อาจเกิดการอักเสบที่ปีกมดลูก ทำให้ปีกมดลูกตีบ
    - - ย้อมสี gram stain การเพาะเชื้อ ตรวจDNA
    - - Zithromax® (azithromycin) 1 gm
      - Zithromax® Z-pak®
        (azithromycin) 500 mg/วัน
      - Doxycycline 100 mg
- - - - หมายถึง
        
        เลือดระดูที่ถูกขับถ่ายออกจากมดลูกออกมาทางช่องคลอด หรือเลือดที่ไหลออกจากโพรงมดลูกเป็นรอบๆ (cyclic) ทุกเดือน
      - มีดังนี้
        
        ปกติวงรอบของระดู (Interval)
        
        1.1 ประมาณ 28+7 วัน (21-35 วัน)
        
        1.2 ระยะเวลาที่มีระดู (Duration) 3-7 วัน
        
        1.3 ใช้ pad วันละ 3-4 ผืน/วัน
        
        1.4 ปริมาณเลือดระดู 20-80 ml.
        
        ลักษณะ
        
        เลือดสีแดงคล้ำ
        
        ไม่มีลิ่มเลือด
        
        มีประมาณมากใน 2-3วันแรก
        
        ระยะห่างของรอบระดู < 21 วัน เรียก polymenorrhagia
        
        ระยะห่างของรอบระดู > 35 วัน เรียก oligomenorrhea
        
        ระยะห่างของรอบระดูและระยะเวลาที่มีระดูไม่แน่นอน เรียก metrorrhagia
        
        ระยะเวลาที่มีระดูเกิน 7 วัน เรียก menorrhagia
        
        ระยะเวลาที่มีระดูนานและมาก เรียก menometrorrhagia
        
        ปริมาณของเลือดระดูน้อย เรียก hypomenorrhea
        
        ปริมาณของเลือดระดู > 80 ml. เรียก hypermenorrhea
    - - เรียกว่า Hypothalamus-pituitary-ovarian axis (HPO axis)
    - - แบ่งเป็น
        
        AUB (Abnormal Uterine Bleeding)
        
        คือ
        
        ภาวะเลือดออกจากโพรงมดลูกที่ผิดปกติ
        
        เช่น
        
        ความถี่
        
        ระยะเวลา
        
        ความสม่ำเสมอ
        
        ปริมาณเลือดที่ออก
        
        แบ่งออกเป็น
        
        กลุ่มที่มีพยาธิสภาพ
        
        1.1 เนื้องอกกล้ามเนื้อมดลูก
        
        1.2 เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
        
        มะเร็ง
        
        PID
        
        การแท้ง
        
        กลุ่มที่ไม่มีพยาธิสภาพ
        
        ภาวะเลือดออกผิดปกติจากโพรงมดลูกที่ไม่มีโรคหรือพยาธิสภาพใดๆ ในโพรงมดลูกหรือในอุ้งเชิงกราน
        
        ชนิดของการมีระดู
        
        ระดูที่มีไข่ตก (Ovular menstruation)
        
        มีการหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูกในระยะ secretory P. เป็นระดู
        
        ระดูที่ไม่มีไข่ตก (Anovular menstruation)
        
        มีการหลุดลอกของเยื่อบุโพรงมดลูกในระยะ proliferative
        
        มีดังนี้
        
        ภาวะแทรกซ้อนของการตั้งครรภ์ในระยะแรก
        
        โรคทางระบบสืบพันธุ์
        
        ดังนี้
        
        โรคของมดลูก
        
        โรคของเยื่อบุมดลูก
        
        โรคเยื่อบุมดลูกเจริญผิดที่
        
        โรคของรังไข่
        
        โรคอักเสบในอุ้งเชิงกราน
        
        ภาวะแทรกซ้อนจากการคุมกำเนิด
        
        โรคที่ทำให้การแข็งตัวของเลือดผิดปกติ
        
        DUB Dysfunctional Uterine Bleeding
        
        แบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม
        
        กลุ่มที่มีพยาธิสภาพ
        
        กลุ่มที่ไม่มีพยาธิสภาพ
        
        2.1 Ovulatory DUB
        
        ระยะ proliferative phase หรือ secretory phase ยาวนานกว่าปกติ หรือสั้นกว่าปกติ
        ทำให้มีระดู 2 ครั้ง
        
        Corpus luteum บกพร่อง Ps. ต่ำ เกิดเลือดออกกะปริดประปรอยก่อนมีระดู
        
        Corpus luteum ทำงานนาน Ps. ไม่ลดแม้หมดระดูแล้ว ทำให้เลือดออกแม้ระดูหมด
        
        ภาวะเลือดออกผิดปกติชนิดมีการตกไข่
        
        2.2 Anovulatory DUB
        
        ภาวะเลือดออกผิดปกติชนิดโดยไม่มีการตกไข่
        
        1 more item...
        
        พยาธิสรีรวิทยา
        
        1.ความผิดปกติทางกายวิภาค: มีรอยโรคในโพรงมดลูก
        
        2.ความผิดปกติในระดับฮอร์โมนเพศ: Es โครงสร้างไม่แข็งแรง ลอกหลุดง่าย เลือดไม่หยุด
        
        ความไม่สมดุลของ cytokines: การทำงานของหลอดเลือดเพื่อหยุดเลือด
        
        ความบกพร่อง coagulopathy
        
        ความไม่สมดุลระหว่างการสร้างและการสลายลิ่มเลือด
        
        การตรวจวินิจฉัย
        
        1.การซักประวัติ
        
        ประวัติส่วนตัว
        
        ประวัติประจำเดือน
        
        ประวัติการมีเพศสัมพันธ์และการคุมกำเนิด
        
        สาเหตุนำของการมีเลือดออก
        
        ประวัติบาดเจ็บ
        
        ประวัติการเจ็บป่วย
        
        2.การตรวจร่างกาย
        
        การตรวจร่างกายทั่วไป
        
        การตรวจภายใน
        
        3.การตรวจทางห้องปฏิบัติการ
        
        การตรวจปัสสาวะเพื่อทดสอบการตั้งครรภ์
        
        การตรวจ Complete Blood Count (CBC) และ coagulogram
        
        การตรวจหาระดับของฮอร์โมน
        
        การตรวจทางเซลล์วิทยา
        
        การรักษา
        
        1.การรักษาด้วยยา
        
        Medical curettage ให้รับประทาน progestin นาน 10-14 วัน
        
        เพื่อควบคุมระดู
        
        เพื่อลดปริมาณเลือดระดู
        
        2.การรักษาด้วยการผ่าตัด
        
        การผ่าตัดมดลูก (Hysterectomy)
        
        การผ่าตัดแบบ conservative
        
        การพยาบาล
        
        ประเมินความรุนแรงของการเสียเลือดและป้องกันภาวะซีด ติดตาม Hct, Hgb
        
        ป้องกันภาวะช็อค
        
        1.เฝ้าระวังสัญญาณชีพ สังเกตภาวะช็อค
        
        2.สังเกตและประเมินภาวะเลือดออกอย่างสม่ำเสมอ
        
        3.บันทึกปริมาณสารน้ำเข้าออก
        
        ดูแลการได้รับสารละลายทางหลอดเลือดดำ
        
        ป้องกันการติดเชื้อ ดูแลทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์
        
        ในรายที่ต้องผ่าตัด พยาบาลต้องเตรียมผู้ป่วยก่อนและหลังผ่าตัด
        
        ประคับประคองด้านจิตใจ
    - - สาเหตุ
        
        1.เนื้องอกของมดลูก (Submucous myoma)
        
        2.หนองในมดลูก (Pyometra)
        
        3.ปากมดลูกอักเสบ (Cervicitis) และมีติ่งเนื้อจากปากมดลูก (cervical polyp)
        
        4.ช่องคลอดอักเสบ (Atrophic vaginitis)
        
        5.ยื่อบุมดลูกหนาตัวผิดปกติ และมีติ่งเนื้อในเยื่อบุมดลูก
        
        6.เนื้องอกชนิดร้ายแรงของช่องคลอด ปากมดลูก
        เยื่อบุมดลูก รังไข่และท่อนำไข่
        
        7.มดลูกยื่นออกพ้นช่องคลอด (Procidentia uteri)
      - การรักษา
        รักษาตามสาเหตุที่ทำให้เกิดภาวะเลือดออก
  - - - การสิ้นสุดการตั้งครรภ์ก่ออน 28 สัปดาห์(7เดือน)
    - - การแท้งหลีกเลี่ยงไม่ได้(Inevitabal abortion)
        
        หมายถึง การแท้งที่การตั้งครรภ์ไม่สามารถดำเนินต่อไปได้
        
        อาการ
        
        เลือดออกทางช่องคลอดมากกว่าแท้งคุกคาม
        
        มีอาการปวดท้องน้อยมากขึ้น เนื่องจากการบีบรัดตัวของมดลูด ปากมดลูกเปิด
        
        อาจพบถุงน้ำคล้ำแตก ในรายที่ถุงน้ำคล้ำยังไม่แตกจะพบถุงน้ำคล้ำโป่งตึงที่ปากมดลูก เรียกภาวะนี้ว่า Imminent abortion
        
        การรักษา
        
        ให้ยาแก้ปวด
        
        ให้นอนพัก
        
        ตรวจเลือดหา Hb เตรียนมเลือดให้เพียงพอและให้เลือดในรายที่จำเป็น
        
        ให้oxytocin
        dripเพื่อเร่งให้ปากมดลลูกเปิดกว้าง/เหน็บทุก1-2ชม.
        
        เจาะถุงน้ำคร้ำ เพื่อให้การแท้งสิ้นสุดลง ขูดมดลูก
      - การแท้งไม่ครบ(Incomplete abortion)
        
        การแท้งที่ส่วนของรก/เยื่อหุ้มเด็ก ออกมาไม่หมดมีบางส่วนค้างในมดลูด พบที่ครรภ์ 8-14 สัปดาห์
        
        อาการ
        
        มีส่วนของเด็ก/รกออกมาทางช่องคลอด
        
        มีเลือดออก อาจช็อคได้
        
        การรักษา
        
        ให้เลือดในรายที่เลือดออกมาก ขูดมดลูก
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        เนื่องด้วยปากมดลูกเปิดอยู่นาน อาจเกิดการติดเชื้อได้สูง
      - การแท้งคุกคาม(Threatened abortion)
        
        หมายถึงการแท้งที่มีการตั้งครรภ์มีโอกาสดำเนินต่อไปได้
        
        อาการ
        
        เลือดออก มักเป็นหยดเล็กๆ หยุดได้เองและออกซ้ำใหม่หลายวันเลือกที่ออกจะเป็นสีแดงสดจนถึงสีแดงคล้ำ
        ปากมดลูดไม่เปิด
        
        การรักษา
        
        นอนพัก24-48ชม.
        
        ให้ยานอนหลับส่วนใหญ่เลือกมักหยุดเองหลังจากนั้นให้นอนพักมากๆ
        
        ห้ามทำงานหนัก
        
        งดร่วมเพศ
        
        ห้ามให้ยาถ่ายหลังจากเลือดหยุดแล้วอย่างน้อย2สัปดาห์
        
        ติดตามค่า HCGอย่างต่อเนื่องเพื่อดูว่าก่ตั้งครรภ์ยังคงดำเนินต่อไปได้หรือไม่
      - การแท้งครบ(Complete abortion)
      - การแท้งค้าง(Missed abortion)
        
        การแท้งที่เด็กและรกอยู่ในมดลูกอย่างน้อย 8 สัปดาห์ หลังจากที่เด็กตายแล้ว
        
        อาการ
        
        มีอาการแท้งคุกคามอยู่ระยะหนึ่งแล้วอาการดีขึ้น
        
        เลือดหยุดต่อมามีเลือดสีน้ำตาลออกกะปริดกะปรอย
        
        อาการของการตั้งครรภ์หายไป
        
        การรักษาส่วนใหญ่จะแท้งเองภายใน 6 สัปดาห์ ขูดมดลูก
        
        ภาวะแทรกซ้อน
        
        ภาวะแข็งจัวของเลือดผิดปกติ จากมีการดูดซึมเอาสารThromboplastinที่เกิดจากจาก
        ขบวนการ Autolysisของเด็กที่ตายแล้ว เข้าสู่กระแสเลือดของแม่ ผลที่ตามมามารดาจะตกเลือดมาก
      - การแท้งเป็นอาจิณ(Habitual abortion)
        
        การแท้งที่เกิดขึ้นเองติดต่อกัน ตั้งแต่3ครั้งขึ้นไป
        
        สาเหตุ
        
        ความผิดปกติของฮอร์โมน
        
        ภาวะทุพโภชนาการ
        
        อักเสบเรื้อรังของช่องคลอด
        
        หมู่เลือดABO ที่เข้ากันไม่ได้
        
        สุขภาพจิต
        
        ความผิดปกติของมดลูก
        
        มีการเปิดขยายของปากมดลูกโดยไม่มีอาการเจ็บครรภ์
        
        การติดเชื้อ
        
        การรักษา
        
        รักษาตามสาเหตุของปัญหา
        
        ในรายที่มีIncomplete
        cervix แพทย์จะผ่าตัดเย็บรัดปากมดลูกแบบหูรูด เรียกว่า Mac Donald และ Shirodkar
    - - โครโมโซมผิดปกติ
      - การติดเชื้อ
      - โรคที่เกิดจากความผิดปกติของฮอร์โมนต่อมไร้ท่อ
      - การขาดฮอร์โมนโปรเจนเตอโรน
      - โภชนาการบกพร่อง
      - การสูบบุหรี่
      - การดื่มแอลกอฮอล กาแฟ
      - โรคเกี่ยวกับภูมิคุ้มกันบางอย่าง
      - ความผิดปกติของมดลูกหรือปากมดลูก
    - - ควรทำในรายที่ตั้งครรภ์ไม่เกิน 12 สัปดาห์
      - จัดให้ผู้ป่วยนอนท่า Lithotomy
      - ภาวะแทรกซ้อน
        
        มดลูกทะลุ
        
        การติดเชื้อ ควรให้ยาปฏิชีวนะก่อนและหลังขูดมดลูก
        
        การเกิดพังผืดในโพรงมดลูก
        
        การเกิด cervical incompetence แต่พบได้น้อย
      - การพยาบาล
        
        การปฏิบัติตนก่อน-หลังการขูดมดลูก
        
        การให้คำแนะนำการปฏิบัติตน
        
        เช่น
        
        การทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์
        
        การเปลี่ยนPad
        
        การคุมกำเนิด
        
        การงดมีเพศสัมพันธ์
        
        การสังเกตอาการผิดปกติ
        
        ติดตามตรวจตามนัด
        
        การดูแลสภาวะจิตใจ
  - - - เคยมีประวัติท้องนอกมดลูกมาก่อน
      - มีการขัดขวางการเดินทางของไข่ที่ผสมแล้ว ไม่ให้เข้าในโพรงมดลูก
      - มีพังผืดรอบท่อนำไข่จากการอักเสบของอวัยวะอุ้งเชิงกราน การติดเชื้อและไส้ติ่งอักเสบ
      - เคยได้รับการผ่าตัดในอุ้งเชิงกราน : ผ่าตัดที่ท่อนำไข่
      - เยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดปกติ/เนื้องอกมดลูก/ถุงน้ำ
      - การเคลื่อนของไข่ที่ผสมแล้วช้า พัฒนาตัวอ่อนเร็วทำให้เกิดการฝังตัวเร็ว การคุมกำเนิดด้วยProgesterone Mini-pill ใส่ห่วงอนามัย
    - - การตั้งครรภ์ที่ท่อนำไข่ 95%
      - การตั้งครรภ์ในช่องท้อง 1-2%
      - การตั้งครรภ์ที่รังไข่ 1-2%
      - การตั้งครรภ์ที่ปากมดลูก 0.4%
    - - ชนิดไม่แตก ทำให้ขาดประจำเดือน กดเจ็บแน่นๆที่ปีกมดลูกข้างเดียว
      - ชนิดแตก ทำให้ตกเลือกในช่องท้องและเกิดช็อคได้
      - ชนิดเรื้อรัง มีอาการอีดอัดในอุ้งเชิงกรานและพบก้อนที่ปีกมดลูก
    - - การขาดประจำเดือน
      - ปวดท้องน้อยจากทารกเบียดดันบริเวณที่ฝังตัว
      - ปวดบริเวณหัวไหล่ เป็นRefered pain กรณีที่ท่อมดลูกแตก มีเลือดในช่องท้องเกิน 500 ml.
      - อาการหน้ามืดเป็นลม พบบ่อยในรายที่ท่อมดลูกแตก Bleed
      - เลือดออกกระปริดกระปรอยทางช่องคลอด
    - - รายที่มีการแตกของท่อนำไข่และมีเลือดออกทางช่องท้อง
        
        ชีพจรเร็ว มากกว่า 120ครั้ง/นาที
        
        ตรวจพบRebound tenderness guarding และ rigidity จากเลือดไประคายเคืองช่องท้อง
        
        หน้าท้องจะโป่งนูน
      - รายที่แท้งทางท่อนำไข่ เลือดจะค่อยๆซึมมาสะสมในช่องท้อง
        
        ท้องอืด หน้าท้องโป่งนูน กดเจ็บบริเวณหน้าท้อง
    - - การตรวจหา HCG ในปัสสาวะเพื่อดูการตั้งครรภ์
      - การตรวจหาHCG ในเลือด
      - Ultrasonography
      - การเจาะ cul-de-sac (Culdocentesis)
      - Lab: CBC
      - Laparoscopy
    - - การผ่าตัดท่อนำไข่ออก Salpingectomy
      - การผ่าตัดท่อนำไข่ออกพร้อมรังไข่
        Salpingo-Oophorectomy
        (SO)
      - การตัดท่อนำไข่ออกเฉพราะส่วนสั้นๆแล้วเย็บต่อใหม่
        (End-to-endanastomosis )
      - ให้ฮอร์โมนทดแทน
        
        เอสโตรเจน (Estrogen)
        
        โปรเจสเตอโรน (Progesterone
      - ให้แคลเซียมทดแทน
      - การใช้ Phytoestrogen พบมากในถั่วเหลือง
        Isoflavonoid
  - - - การซักประวัติ
      - การตรวจร่างกาย
      - การตรวจด้วยคลื่นความถี่สูงทางช่องคลอด
      - การสุ่มตรวจชิ้นเนื้อจากโพรงมดลูก
        (EndometrialSampling)
      - การขูดเยื่อบุโพรงมดลูกแบบ Dilatation and curettag
      - การใช้กล้องส่องโพรงมดลูก
        (Hysteroscopy)
      - Saline infusion sonography (SIS)
- - - - กรณีทำ Lt./Rt. SO จะเหลือรังไข่ 1 ข้าง จะยังมีประจำเดือน แต่อาจนานกว่าปกติ
      - กรณีทำ BSO จะมีปัญหา Menopause หากรุนแรงให้ขอฮอร์โมนทดแทน
- - - - แหล่งผลิต
        
        คอปัสลูเทียม (Corpus lutium)
        
        รก (prasenta)
        
        รังไข่ (Ovary)
      - หน้าที่
        
        กระตุ้นการเจริญเติบโตอย่างสมบูรณ์ของเพศหญิง
        
        ต่อต้านการแข็งตัวของเลือด
    - - แหล่งผลิด
        
        รังไข่ (ovary)
        
        รก (ในขณะตั้งครรภ์)
      - หน้าที่
        
        หากไม่มีการปฏิสนธิโปรเจสเตอโรนก็จะลดระดับลงทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกหลุดลอกออกมากลายเป็นประจำเดือนในทุกๆ เดือน
        
        ขณะตั้งครรภ์โปรเจสเตอโรนจะยับยั้งมดลูกไม่ให้บีบตัว
        
        ช่วยปรับการทำงานของร่างกายเพื่อให้เหมาะกับการมีทารกเติบโตอยู่ในครรภ์
- - - - เชื่อว่า endometriosis เกิดจากชิ้นส่วนของเยื่อบุโพรงมดลูกหลุดไหลย้อนผ่านท่อนำไข่ไปฝังตัวและเติบโตขึ้นในอุ้งเชิงกราน
    - - เชื่อว่า การระคายเคืองซ้ำๆ ตลอดเวลาต่อ เยื่อบุช่องท้อง (coelomic epithelium) เป็นเวลานาน ทำให้มีการเปลี่ยนแปลงรูปร่างของ coelomic epithelium จนกลายเป็นเยื่อบุโพรงมดลูกได้
      - ภาวะ endometriosis ในสตรีที่ยังไม่เคยมีระดูมาก่อนเลยและเยื่อบุโพรงมดลูกก็ยังไม่เจริญ ดังนั้น ภาวะ endometriosis ที่เกิดจากชิ้นส่วนของเยื่อบุโพรงมดลูกไหลย้อนเข้าไปยังอุ้งเชิงกรานนั้น ย่อมเป็นไปไม่ได้
    - - เชื่อว่า endometriosis เกิดจากสารเคมีที่ผลิตโดยเยื่อบุมดลูกไปกระตุ้นในเนื้อเยื่อ mesenchyme ในช่องท้องให้เปลี่ยนแปลงรูปร่าง (metaplasia) ไปเป็นเยื่อบุโพรงมดลูก
    - - เชื่อว่า ภาวะพร่องทางระบบภูมิคุ้มกัน (immunity defect) ทำให้เกิด endometriosis
  - - - อาการสำคัญ
        
        ภาวะปวดประจำเดือน (dysmenorrhea) และปวดภายในอุ้งเชิงกราน (pelvic pain) เป็นมากขึ้นทุกๆ รอบเดือน
        
        คลำพบก้อนบริเวณท้องน้อย
        
        มีบุตรยาก
    - - อาจพบรอยโรคสีม่วงคล้ำหรือสีแดง
      - มักพบบริเวณ posterior fornix
    - - CA 125 เพื่อประเมินความรุนแรงได้
  - - - ใช้ฮอร์โมนเพื่อควบคุมการหลั่งของ GnRH
        
        ทำให้เยื่อบุโพรงมดลูกฝ่อ
      - Progesterone
        
        จะยับยั้งการหลั่ง FSH และ LH
        
        เช่น
        
        Depo Medroxy Progesterone Acetate (DMPA)
      - Danazol
        
        ยับยั้งการหลั่งของ GnRH ส่งผลให้เกิดการฝ่อของเยื่อบุโพรงมดลูกจากการที่มีระดับเอสโตรเจนที่ต่ำและมีปริมาณแอนโดรเจนที่สูงขึ้น
      - GnRH agonist
        
        ยับยั้งการหลั่งของ GnRH
      - Combined Estrogen-Progestin Hormone
        
        ยับยั้งการหลั่งของ FSH, LH ทำให้รังไข่หยุดทำงาน
    - - Laparoscopic Surgical
        
        ทำให้ขนาดของแผลเล็ก ความเจ็บปวดภายหลังผ่าตัดไม่มาก ใช้เวลาพักฟื้นน้อยและลดการเกิดพังผืดในช่องท้อง
      - Explore Laparotomy
        
        จำเป็นในรายที่มีเยื่อบุโพรงมดลูกกระจายตัวเป็นบริเวณกว้างหรือรายที่การทำผ่าตัดแบบ Laparoscopic ล้มเหลว
      - Conservative Surgery
        
        จะผ่าตัดเลาะเฉพาะจุดที่มีเยื่อบุโพรงมดลูกที่ขึ้นผิดที่ออก คงสภาพท่อนำไข่เอาไว้ในมากที่สุด
      - Radical Surgery
        
        ตัดมดลูก ท่อรังไข่และรังไข่รวมถึงเลาะพังผืด (Lysis Adhesion) ออกทั้งหมด
- - - - หมายถึง การเคลื่อน หรือหย่อนของอวัยวะภายในอุ้งเชิงกราน ได้แก่ มดลูก ผนังช่องคลอด หรือทั้ง2อย่างต่ำกว่าตำแหน่งปกติ ซึ่งบางครั้งอาจหย่อนมากจนโผล่พ้นปากช่องคลอดออกมาข้างนอกได้
      - ซึ่งพบอุบัติการณ์สูงสุดในหญิงอายุ 60-69 ปี
    - - การถูกทำลายของเส้นประสาท เส้นเอ็น และกล้ามเนื้อที่พยุงอวัยวะในอุ้งเชิงกราน
    - - หน่วงที่ช่องคลอด / ปวดตึงบริเวณก้นกบ
      - มีก้อนโผล่ออกมา ทางช่องคลอด
      - มีเลือดออกทาง ช่องคลอด
      - ปัสสาวะบ่อย / ปัสสาวะลำบาก
      - ท้องผูก
    - - การรักษาที่ไม่ต้องผ่าตัด
        
        การบริหารกล้ามเนื้ออุ้งเชิงกราน
        
        ฝึกขมิบช่องคลอด (Kegel exercise)
        
        เลี่ยงกิจกรรมที่เพิ่มความดันในช่องท้อง
        
        ให้ Estrogen H. ทดแทน
        
        การใช้ห่วงวงแหวน
      - การผ่าตัด
        
        Vaginal hysterectomy ร่วมกับ A-P repair
        
        Anterior colporrhaphy
        
        Manchester operation
    - - อายุและวัยหมดระดู
      - การตั้งครรภ์และการคลอดบุตร
      - มีการเพิ่มขึ้นของความดันในช่องท้อง
    - - . การหย่อนของผนังช่องคลอด (Vagina prolapse)
        
        Cystocele
        
        Urethrocele
        
        Rectocele
        
        Enterocele
        
        Relaxation of vagina outlet (RVO)
        
        Vagina vault prolapse
      - การหย่อนของมดลูก ( Uterine prolapse)
        
        Frist degree
        
        Second degree
        
        Third degree
    - - การป้องกัน
        
        แนะนำการบริหารกล้ามเนื้อในอุ้งเชิงกรานด้วยการขมิบช่องคลอด (Kegel exercise)
        
        หลีกเลี่ยงการเพิ่มความดันในช่องท้อง
      - การพยาบาลสตรีที่ได้รับการรักษาด้วยการผ่าตัด
        
        24 ชม.แรกหลังผ่าตัด : ภาวะแทรกซ้อนหลังได้รับยาระงับความรู้สึก
        
        Day1 : ตกเลือดทางช่องคลอด , ปวดแผล
        
        Day2 : เสี่ยงต่อการติดเชื้อบริเวณแผลผ่าตัด , ปวดแผล
        
        Day3 : ท้องอืด
        
        Day4 : เตรียมความพร้อมผู้ป่วยก่อนกลับบ้าน
- - - - ใช้คลื่นความถี่ต่ำ
    - - ใช้คลื่นความถี่สูง
      - แต่มีข้อจำกัด
        
        คลื่นเสียงจะผ่านได้ไม่ไกล
        
        ใช้ได้ในพื้นที่จำกัด
        
        ตรวจดูสิ่งเล็กและต้องการรายละเอียด
- - - - 16
      - 18
      - 31
      - 39
      - 45
      - 51
      - 52
      - 58
      - 59
      - 61
      - 66-68
  - - - well
      - moderately
      - poorly differentiated carcinoma
  - - - ไม่มีอาการผิดปกติ
    - - ตกขาวและเลือดออกผิดปกติทางช่องคลอด
    - - อาจมีการลุกลามไปยังอวัยวะอื่น
  - - - ก้อนทูมยื่นออกมา
      - ก้อนมะเร็งลุกลามเข้าไปในเนื้อปากมดลูก
      - ก้อนมะเร็งกัดกร่อนปากมดลูกจนแหว่งหรือเกิดเป็นโพรง
  - - - มักทำร่วมกับ colposcopy
  - - - พบเซลล์เยื่อบุปากมดลูกผิดปกติไม่ใช่มะเร็ง (ระยะก่อนลุกลาม Carcinoma in situ; CIN)
    - - ตรวจพบมะเร็งอยู่ในปากมดลูกเท่านั้นไม่สามารถมองเห็นได้ด้วยตาเปล่า แต่สามารถมองเห็นด้วยกล้องจุลทรรศน์
    - - มะเร็งกระจายออกไปยัง 1/3 ของส่วนล่างช่องคลอดโดยอาจจะมีการกระจายไปยังผนังด้านข้างของอุ้งเชิงกรานและทำให้ไตทำงานได้แย่ลงเกิด hydronephosis
    - - มะเร็งกระจายออกไปจากปากมดลูก แต่ยังไม่ถึงเนื้อเยื่อของผนังด้านข้างของเชิงกราน (pelvic wal) หรือมีการกระจายไปยังช่องคลอดแล้วแต่ยังไม่ถึง 1/3 ส่วนล่างของช่องคลอด
    - - มะเร็งกระจายออกไปนอกอุ้งเชิงกรานหรือส่วนอื่น ๆ ของร่างกาย
  - - - ป้องกันที่จะสัมผัสกับเชื่อ HPV การมีเพศสัมพันธ์ที่เหมาะสมการใช้ถุงยางอนามัยการฉีดวัคซีน
    - - การตรวจคัดกรองเมื่อมีการสัมผัสหรือรับเชื้อไปแล้ว
    - - รักษาโรคและป้องกันการกลับเป็นซ้ำ
  - - - 1.1 CIN l และ ll ใช้การจี้ไฟฟ้า (Electrocautery) การจี้ด้วยความเย็น (Cryosurgery), LEEP Laser vaporization baz f / u PAP smear nn 3-6 month
      - 1.2 กลุ่ม CIN II และ CIS อาจทำ TAH ในรายที่อายุมากหรือไม่ต้องการมีบุตรแล้วในรายที่ต้องการมีบุตรทำเหมือน CIN l และ II
    - - 2.1 Stage 1 ถึง IA บางรายทำ Wertheim's operation หรือ Radical hysterectomy C pelvic node dissection (RHND)
      - 2.2 รีงสีรักษา
      - 2.3 เคมีบำบัด
- - - - NSAID
      - GnRH analogue
    - - Myomectomy
      - Hysterectomy
- - - - ลักษณะเป็น cyst ไม่ลุกลามเป็นมะเร็ง
      - แบ่งเป็น
        
        Follicle cyst เกิดจากความผิดปกติของการดูดกลับของของเหลวในฟองไข่ มองเห็นด้วยตาเปล่าเป็นถุงใส มีรังไข่โตข้างเดียว มักไม่มีอาการและหายไปเองภายใน 2 เดือน
        
        Corpus luteum cyst เป็นก้อนถุงน้ำที่เกิดจากภายหลังการตกไข่ ก้อนอาจโตได้ถึง10 cms. มีรังไข่โตข้างเดียว หากถุงน้ำแตกอาจเกิดเลือดออกในช่องท้อง และปวดท้องเฉียบพลัน
        
        3.Theca lutein cyst ถุงน้ำขนาดเล็ก พบได้รังไข่ทั้ง 2 ข้าง สัมพันธ์กับ molar pregnancy และมะเร็งเนื้อรก
        
        4.Polycystic ovary ถุงน้ำเล็กที่รังไข่ 2 ข้าง มีความเสี่ยงต่อการเกิดมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก
    - - เนื้องอกชนิดนี้สามารถลุกลามเป็นมะเร็งได้
      - แบ่งเป็น
        
        Serous cystadenoma
        
        Mucinous cystadenoma
        
        Benign cystic teratoma (Dermoid cyst)
  - - - รายที่เนื้องอกขนาดน้อยกว่า 8 cms. ให้สังเกตอาการทุก 2-3 เดือน
    - - รายที่สงสัยเป็นมะเร็ง
      - Ovarian cystectomy: ตัดเฉพาะถุงน้ำ/ก้อนเนื้องอกออก ทำในรายที่อายุน้อย และต้องการมีบุตร
      - Unilateral salpinggo-oophorectomy: ผ่าตัดรังไข่และท่อนำไข่ออกข้างเดียว
      - Total abdominal cysterectomy with bisalpingo-oophorectomy: ผ่าตัดมดลูกและท่อนำไข่ทิ้งทั้ง 2 ข้าง
  - - - NPO ให้ IV เตรียมส่ง Lab เช่น Blood group, CBC, E’lyte
      - 13.การเตรียมตัวก่อนผ่าตัด: Vaginal Dough เย็น-เช้า, สวนอุจจาระ, Retained catheter / Void ก่อนไป OR
      - 4.เตรียมความสะอาดบริเวณหน้าท้อง โกนขนตั้งแต่ใต้ลิ้นปี่ถึงหัวหน่าว
      - ตรวจสอบสิ่งของมีค่า เครื่องประดับ ฟันปลอม แว่นตา คอนแทคเลนส์
      - 6.การปฏิบัติตนก่อน-หลังผ่าตัด
      - การให้ข้อมูลเกี่ยวกับโรคเพื่อคลายความวิตกกังกล และเพื่อประกอบการตัดสินใจในการรับการรักษา ลงนามใบยินยอมการรักษา
    - - V/S …BP < 90/60 ,P >100…shock
        
        Load IV ….160 CC./Hr. / free flow
        
        ให้ O2 Cannula 6 lit./min
        
        Monitor V/S
        
        ดูค่า EBL. /Estemated Blood Loss
        
        Obs.
      - Day1
        
        Observe Bleeding ประเมินจากแผล และ ค่า V/S
        
        แผล พบเลือดซึม Gauze วงด้วยปากกาน้ำเงิน
        
        V/S if BP < 90/60 , P > 100 bpm ระวัง Shock
        
        ประเมิน Pain score พร้อมให้การพยาบาลที่เหมาะสม
        
        Pain scale 1-3 ….. rest 4-6 , 7-8 ให้ MO หรือยาแก้ปวดตาม order
        
        9-10 ….. Notify
        
        การเฝ้าระวังภาวะแทรกซ้อนจาก (General Anasthesia)
      - Day2
        
        1.กระตุ้น Early ambulation ให้ลุกจากเตียง เข้าห้องน้ำเอง
        
        2.ประเมิน Pain พร้อมให้การพยาบาลที่เหมาะสม
        
        จัดให้นอนท่า หน้าท้องหย่อน ..Fowler’s position
        
        ประเมิน Bowel sound และเริ่ม Step diet
        
        (6-12/m.)… 1-3/m.... จิบน้ำ (Off IV , Off Cather) ตามด้วย Liquid diet
        
        … Soft diet ...Regular diet
        
        Observe Bleeding
      - Day3
        
        Early ambulation
        
        Fowler’s position
        
        ประเมิน Bowel sound (6-12/m.)…5-6/m
        
        Observe การอักเสบของแผล & Discharge + (Vg.)
        
        ... Dressing ปิดด้วย Tegaderm หากแพทย์เปิดแผล
        
        ... แนะนำการดูแลแผล + อาหารส่งเสริมการหายของแผล
      - Day4
        
        Ambulation
        
        Observe การอักเสบของแผล / Discharge
        
        แนะนำการปฏิบัติตัวเกี่ยวกับโรคที่เป็น & การปฏิบัติตัวที่บ้าน
        
        หลีกเลี่ยงกิจกรรมที่เพิ่มแรงดันในช่องท้อง เพื่อป้องกันแผลแยก
        
        ไม่ยกของหนัก เกิน 3 กก. 6-8 สัปดาห์
        
        การเดินขึ้น - ลงบันไดบ่อยๆ
        
        การไอจาม
        
        การดูแลความสะอาดอวัยวะสืบพันธุ์และซับให้แห้ง
        
        การดูแลสุขภาพ การรับประทานอาหาร การพักผ่อน 6-8 ชม.
        
        การออกกำลังกาย การรับประทานยาตามแผนการรักษาแพทย์
        
        การงดเพศสัมพันธ์ 6-8 สัปดาห์
        
        การมาตรวจตามแพทย์นัด
- - - - การมีระดู
  - - - ปวดหน่วงท้องน้อย
    - - เช่น ท้องเสีย ท้องผูก (แพร่กระจายไปช่องท้อง)
  - - - อายุมากกว่า 40 ปี
      - มีประวัติการทำงานของรังไข่ผิดปกติ เช่น มีระดูตั้งแต่อายุน้อย ระดูผิดปกติบ่อย ระดูหมดเร็ว ระดูหมดช้า
      - มีอาการของระบบทางเดินอาหารผิดปกติเป็นเวลานาน
  - - - หมายถึง
        
        มะเร็งอยู่ข้างหนึ่งหรือสองข้าง และแพร่กระจายไปอุ้งเชิงกรานเช่น ช่องคลอด ท่อนำไข่ กระเพาะปัสสาวะ
        ลำไส้ใหญ่
      - แบ่งเป็น
        
        IIc มะเร็งแพร่กระจายในช่องท้อง มี ascites
        
        IIb มะเร็งลุกลามเข้าไปในช่องเชิงกราน เช่น กระเพาะปัสสาวะ
        
        มะเร็งลุกลามเข้าอวัยวะสืบพันธุ์ เช่น ช่องคลอด
    - - หมายถึง
        
        III มะเร็งอยู่ในรังไข่และลุกลามเข้ายังอวัยวะในช่องท้อง เช่น
        
        ต่อมน้ำเหลืองในช่องท้องและลำไส้
      - แบ่งเป็น
        
        IIIb มะเร็งมีขนาดเล็กกว่า 2 cm ไม่พบกระจายไปต่อมน้ำเหลือง
        
        IIIc มะเร็งมีขนาดใหญ่กว่า 2 cm พบมะเร็งที่ต่อมน้ำเหลือง
        
        IIIa มะเร็งแพร่กระจายช่องท้อง
    - - หมายถึง
        
        มะเร็งอยู่ในรังไข่
      - แบ่งเป็น
        
        Ib เนื้อมะเร็งอยู่ที่รังไข่ 2 ข้างและยังไม่ออกนอกรังไข่
        
        Ic มะเร็งอยู่ในรังไข่ข้างใดข้างหนึ่ง หรือสองข้างร่วมกับมะเร็งอยู่ที่ผิวของรังไข่ หากมะเร็งเป็นถุงน้ำ
        และถุงน้ำแตกออกพบเซลล์มะเร็งในช่องท้องพบ ascites
        
        Ia เนื้อมะเร็งอยู่ที่รังไข่ 1 ข้าง
    - - หมายถึง
        
        มะเร็งแพร่กระจายไปยังตับ ปอด และสมอง
- - - - ตัดชิ้นเนื้อไปตรวทางพยาธิวิทยา เป็นการวินิจฉัยที่แน่นอนที่สุด
  - - - Radical wide excision เป็นการผ่าตัดที่ตัดรอยโรคออกให้ลึกและกว้าง โดยห่างจากขอบมะเร็งอย่างน้อย 1 cm
      - Simple vulvectomy หรือ Hemivulvectomy อาจจำเป็นต้องทำให้กรณีที่มีรอยโรคเกิดขึ้นหลายๆแห่ง
      - Redical vulvectomy และ Inguinal lymphadenectomy การผ่าตัดอวัยวะสืบพันธุ์ออกและเลาะต่อมน้ำเหลืองออกจากขาหนีบทั้ง 2 ข้าง
    - - เพื่อลดอุบัติการของการกลับเป็นซ้ำที่ขาหนีบในผู้ป่วยที่มีมะเร็งแพร่กระจายมาที่ต่อมน้ำเหลืองมากกว่า 2 ต่อมขึ้นไป
  - - - โดยเฉพาะหลังผ่าตัด Redical vulvectomy อาจเกิดภาวะแทรกซ้อนได้มาก เช่น แผลแยก แผลอักเสบติดเชื้อ ติดเชื้อทางเดินปัสสาวะ น้ำเหลืองคั่งโคนขาหนีบ ชาที่โคนขา กลั้นปัสสาวะไม่ได้ เป็นต้น
- - - - มีการลุกลามเฉพาะที่ตัวมดลูกเท่านั้น
    - - มีการแพร่กระจายทางหลอดเลือด เกิดหลัง molar pregnancy
  - - - ที่เกี่ยวข้องกับอวัยวะที่มีเนื้องอกกระจายออกไป
    - - เจาะเลือดหา tumor marker ได้แก่ -hCG
      - ผลชิ้นเนื้อที่ตรวจได้เป็น choriocarcinoma
    - - Chest X-ray ใช้ในการตรวจหาการแพร่กระจายไปยังปอด
      - CT scan ตรวจการแพร่กระจายไปยังสมอง
      - Ultrasound จะพบ Metastatic evidence รอยโรคที่มีการแพร่กระจาย
  - - - ใช้การผ่าตัด Total Abdominal Hysterectomy ร่วมกับการรักษาด้วยเคมีบำบัด(Metrotexate+Actinomycin D)
    - - ใช้การผ่าตัด Total Abdominal Hysterectomy ร่วมกับการรักษาด้วยเคมีบำบัด (Metrotrexate+Actinomycin D+Cyclophosphmide)
- - - - สตรีที่มีญาติสายตรงเป็นมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกจะมีโอกาสเสี่ยง
    - - มักพบในวัยหมดระดู อาจเกิดจากเซลล์เยื่อบุโพรงมดลูกมีการฝ่อหรือเปลี่ยนสภาพไป
    - - สตรีที่ยังโสดหรือไม่มีบุตรพบว่า มีอุบัติการณ์ของมะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูกสูงเป็น 2-3 เท่าเมื่อเปรียบเทียบกับสตรีที่มีบุตรหลายคน
    - - พบบ่อยในสตรีที่หมดระดูช้ากว่าปกติ โดยสตรีที่หมดระดูหลังอายุ 52 ปีขึ้นไป
    - - BMI > 25 และวัยหมดระดูแล้ว
    - - มักพบร่วมกับสตรีอ้วน
    - - ความผิดปกติของระดับฮอร์โมนที่เป็นผลมาจากบางโรค เช่น เนื้องอกรังไข่แบบที่สร้างฮอร์โมนเอสโตรเจน
  - - - ตกเลือด หรือมีเลือดออกผิดปกติ ในวัยหมดระดู
      - Vaginal discharge มีน้ำใสๆ เหลืองๆ ไหลออกทางช่องคลอด
      - อาการอื่นๆ เช่น คลำพบก้อน มีหนองในโพรงมดลูก (pyometra)
    - - Pap smear
      - Hysteroscopy
      - Transvaginal ultasonography; TVS
      - การขูดมดลูกแบบแยกส่วน (Fractional curettage; F&C)
  - - - TAH c BSO c peritoneal washing (Omental or Peritoneal biopsy)
      - TAH
      - Radical hysterectomy c pelvic lymphadenectomy
    - - ใช้เมื่อรักษาด้วยการผ่าตัดไม่ได้ หรือระยะของโรคลุกลามไปมากแล้ว หรือใช้ระงับอาการปวด
  - - - เชื้อ Human Papilloma Virus; HPV โดยเฉพาะ type 16, 18, 31, 35, 39, 45, 51, 52, 58, 59, 61, 66-68
    - - มีเพศสัมพันธ์ตั้งแต่อายุน้อย (น้อยกว่า 20 ปี)
      - มีคู่นอนหลายคน (Multiple partners)
      - มีบุตรมาก
      - ฐานะยากจน
      - มีประวัติการเป็นโรคติดต่อทางเพศสัมพันธ์
      - การสูบบุหรี่
      - โรคภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น โรคเอดส์หรือรับประทานยากดภูมิต้านทาน เช่น Steroid
  - - - พบประมาณ ร้อยละ 80-85 เป็นการเปลี่ยนแปลงของ cervical intraepithelial neoplasia (CIN) แบ่งความรุนแรง 3 ระดับ คือ well, moderately, poorly differentiated carcinoma
    - - พบบริเวณ endocervix
  - - - ไม่มีอาการผิดปกติ
    - - ต่อมาตกขาวปนเลือดหรือเลือดออกกะปริดกะปรอยเป็นอาการนำที่มีลักษณะเฉพาะ โดยอาจเป็นเลือดออกภายหลังการมีเพศสัมพันธ์
    - - อาจมีอาการของโรคลุกลามไปยังอวัยวะอื่น เช่น ปัสสาวะปนเลือดหากมะเร็งมีการกระจายไปยังกระเพาะปัสสาวะ
  - - - เป็นชนิดบ่อยที่สุด เนื้อที่ยื่นออกมาจะเปื่อยยุ่ย มีเลือดออกได้ง่าย ก้อนชนิดนี้มักจะมีการอักเสบติดเชื้อและเนื้อตาย
    - - ทำให้เนื้อปากมดลูกแข็งผิดปกติ ซึ่งมองจากภายนอกจะไม่เห็นความผิดปกติและไม่มีการอักเสบติดเชื้อให้เห็นเด่นชัด
    - - ซึ่งมักมีการอักเสบติดเชื้อและกลิ่นเหม็น
- - - - เช่น ระดูขาด คลื่นไส้อาเจียนรุนแรง
    - - เริ่มมีเลือดออกผิดปกติตั้งแต่ไตรมาสแรก ลักษณะเลือดที่ออกทางช่องคลอดมักจะเป็นสีแดงเข้ม (prune-juice color) เนื่องจากเลือดออกมาจากการลอกตัวของ molar tissue แล้วถูก oxidize ให้เป็นสีแดงเข้ม
    - - คล้ายสาคูหลุดออกมาทางช่องคลอด
    - - เกิดในช่วงครึ่งแรกของการตั้งครรภ์ พบ BP สูง บวม ตรวจพบโปรตีน ในปัสสาวะ และมี hyperreflexia และอาการครรภ์เป็นพิษนี้จะแปรผันตรงกับขนาดของมดลูก
    - - พบ free T3, free T4 สูง และ TSH ต่ำ
    - - จะพบว่า ขนาดของมดลูกโตกว่าอายุครรภ์
    - - เกิดจากระดับ B-hCG ที่สูงมากๆ กระตุ้นรังไข่ทั้ง 2 ข้างเกิดเป็นถุงน้ำ
    - - เกิดจาก Trophoblast cell กระจายไปที่ปอด มีอาการเจ็บหน้าอก หายใจลำบาก หายใจเร็วและหัวใจเต้นเร็ว ฟังปอดได้ยินเสียงกรอบ แกรบ (rales) X-ray พบ pulmonary infiltrates
  - - - ตรวจภายใน
    - - การเจาะเลือดตรวจหาระดับ B-hCG ซึ่งเป็น tumor marker พบว่า มีระดับของ -hCG > 100,000 m lU/ml
    - - Pelvic Ultrasonography จะพบถุงน้ำเล็กๆ สีขาวโพลนจำนวนมาก เรียกว่า snow storm pattern
      - Chest X-ray พบว่า มี bilateral pulmonary infiltration ในผู้ป่วยที่มีอาการ Trophoblastic embolization
      - Amniography การฉีดสารทึบแสงเข้าไปในโพรงมดลูกแล้วถ่ายภาพ X-ray แต่ปัจจุบันไม่นิยมทำแล้ว
  - - - Uterine curettage ขูดมดลูก ถ้ามดลูกมีขนาดอายุครรภ์ไม่เกิน 12 สัปดาห์
      - Suction curettage ทำในรายที่ขนาดใหญ่เกิน 12 สัปดาห์ และควรให้ oxytocin ทางหลอดเลือดดำต่อหลังขูดมดลูกอีก 24 ชั่วโมงเพื่อลดการเสียเลือด
      - Hysterectomy ปัจจุบันไม่นิยมทำเนื่องจากเสียเลือดมากกว่าการทำ suction curettage
      - Hysterectomy สามารถทำได้ในผู้ป่วยที่ไม่ต้องการมีบุตรอีก โดยเฉพาะผู้ป่วยที่อายุมากกว่า 35 ปี มี 2 แบบ
        
        Hysterectomy with mole in situ หัตถการนี้มีความเสี่ยงต่อการเสียเลือดในระหว่างผ่าตัดได้มาก
        
        Hysterectomy after suction curettage มีโอกาสเสียเลือดจากการผ่าตัดน้อยกว่าเนื่องจากมดลูกมีขนาดเล็กลง
    - - ป้องกันภาวะ Malignant trophoblastic disease
    - - เพื่อติดตามดูระดับ B-hCG ทุก 1-2 สัปดาห์ อย่างน้อย 3 ครั้ง ตรวจเดือนละครั้งจนครบ 6 เดือน และตรวจทุกๆ 2 เดือน จนครบ 1 ปี ร่วมกับการใช้ยาคุมกำเนิดอย่างน้อย 1 ปี