Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
โรคเขตร้อน (Tropical Disesse) (Leptospirosis (การรักษา (ไข้เฉียบพลัน…
โรคเขตร้อน (Tropical Disesse)
Leptospirosis
เกิดจากเชื้อ Leptospira ,สัตว์: หนูนา
อาการ
ระยะ 1 (leptospiremic)
ระยะ 4-7 วันแรก ไข้สูงแบบทันทีทันใด
ปวดศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน
ปวดเมื่อยกล้ามเนื้อโดยเฉพาะกล้ามเนื้อหลัง น่อง ต้นคอ**
ตาแดง พบ 3 วันแรก นาน 1 week
อาจพบคอแข็ง ค.ดันลด
ระยะ 2 (Immune phase)
หลังจากมีไข้ 1 week จะมีช่วงไข้ลง 1-2 วัน แล้วกลับมีไข้ใหม่ ไข้มีลักษณะ biphasic
*
Pt.ปวดหัว ไม่ค่อยตอบสนองต่อการกินยาแก้ปวด
เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ม่านตาอักเสบ
**รุงแรง จะมีไข้สูงลอย
ระยะนี้ 4- 30 วัน ตรวจพบเชื้อในเลือด / น้ำไขสันหลัง 1-2 วันแรก
อาการแสดง
ปวดกล้ามเนื้อรุนแรง โดยเฉพาะ กน.น่อง
การตรวจปัสสาวะ/การทำงานไต มีประโยชน์ในการแยกโรรคอย่างมาก : พบไข่ขาวในปัสสาวะ ยูเรียในเลือดlสูง
*
หากได้รับสารน้ำทดแทน ค.ดัน/ยูเรียมักกลับเป็นปกติ
หัวใจเต้นผิดจังหวะ พบ atrial fibrillation
การวินิจฉัย
ไข้เฉียบพลัน ปวดเมื่อย กน. ตาแดง
ไข้เฉียบพลันร่วมกันตัวตาเหลือง (Weil syndrome)
ยืนยันการเป็นโรค
ตรวจหา leptospira DNA ด้วยวิธี polymerase chain reaction (PCR)
ทดสอบ MAT (ก่อโรคบ่อยในไทย)
lab
มักพบภาพถ่ายรังสีปอดผิดปกติ
systolic <90 mm.Hg leukocytosis >12000
การรักษา
ไข้เฉียบพลัน ไม่มีภาวะแทรกซ้อน : ให้ยาลดไข้
อาการรุนแรง : v/s โดยเฉพาะ Bp ,ตวงปัสสาวะบ่อยๆ หากปัสาสาวะออกน้อย ให้ สารน้ำ,ยาขยายหลอดเลือดไต,ยาขับปัสสาวะ และเฝ้าระวัง volume overload
ภาวะไตวาย : ทำ hemodialysis , peritoneal dialysis
ภาวะตับวาย : งดอาหารโปรตีน ป้องกันการเสียสมดุล E'lyte โดยเฉพาะ K
penicillin ยามาตรฐานใช้รักษา
Malaria หรือ ไข้จับสั่น
อาการ : จับไข้ หนาวสั่น
สาเหตุ
P.Falciparum
อันตรายมากสุด ระยะแรก ไข้ ปวดเมื่อยตัว คลื่นไส้ อาเจียน
บางคน ไอหรือคล้ายหวัด 4-5 วันแรก ไข้จะสูงลอยตลอดเวลา เสียชีวิตจาก ปอดบวมน้ำ/ไตวาย
P.Vivax
ไม่เสียชีวิต แต่จะเป็นโรคซ้ำ คล้าย Fal แต่จะหนาวสั่นบ่อยกว่า
P.Ovale
คล้าย vivax แต่อาการน้อยกว่า เป็นว้ำน้อยกว่า
P.Malariae
ไข้หนาวสั่น วันเว้น 3 วัน
การติดต่อ
ยุงก้นปล่องตัวเมีย
การวินิจฉัย
ตรวจหาเชื้อมาลาเรียในฟิล์มโลหิต ด้วยกล้องจุลทรรศน์
การพยาบาล
v/s q 4 hr. / เช็ดตัวบ่อยๆ หากไข้ ไม่หนาวสั่น ถ้าหนาวสั่นให้ห่มผ้า ไข้สูงให้ยาลดไข้
ประเมินระดับ ค.รู้สึกตัว ชัก หากพบค.ผิดปกติ : รายงานแพทย์ จัดท่านอนตะแคงกึ่งคว่ำ ดูแลทางเดินหายใจให้โล่ง ให้ O2
IV ,กระตุ้นดื่มน้ำ 2000-3000 ml/day , บันทึก ส.น้ำ เข้า-ออก
พักผ่อน ปากสะอาด อาหารอ่อน ชั่งนน. 2 d/w
โรคเท้าช้าง
ยุง เป็นพาหะ มักกัดตอนกลางคืน
อาการ/อาการแสดง
กลุ่มไม่แสดงอาการ
มีมากสุด
lap : ท่อน้ำเหลืองขยายตัว คดเคี้ยว
กลุ่มอาการของท่อน้ำเหลือง
ไข้สูง ท่อน้ำเหลืองอักเสบ
กลุ่มอาการเรื้อรัง
การบวมโตของเนื้อเยื่อต่างๆ ช่วงแรก กดบุ๋ม หลังๆ ไม่บุ๋ม
อวัยวะที่จะบวมให้เห็น แขน ขา เต้านม ขาขนาดใหญ่เรียก Elephantiasis
การวินิจฉัย
ตรวจเลือดหาตัวอ่อน Microfilaria
ตัวเต็มวัย ตรวจด้วย เครื่องอัลตราซาวน์
การรักษา
ให้ยาปฏิชีวนะ
Diethylcarbamazine /DEC
รักษาอาการจากท่อ นล.
ยาลดไข้/ยาแก้ปวด
รักษา แขน ขา อัณฑะบวมโต
ไม่มีวิธีลดให้กลับมาปกติได้
เน้น ไม่ให้ติดเชื้อ/ภาวะแทรกซ้อน
ดูแลตัวเอง
ปวด : ประคบเย็น ห้ามใช้น้ำร้อนประคบ**
ห้าม ! บริหารแขนขาที่มีต่อม นล.อักเสบ /ใช้ผ้าพันบริเวณปวด
บวม /คั่งของเหลว: ยกแขนขาพัก ในช่วงไม่ใช้งาน
โรคไทฟอยด์ หรือ ไข้รากสาดน้อย
ติดเชื้อ bac. samonella typhi และ serovar typhi
สาเหตุ
อุจจาระ : คนสู่คนเท่านั้น
ขับถ่ายไม่ถูกสุขลักษณะ
อาการ
ระยะฟังตัว
ตั้งรับเชื้อ -แสดงอาการ ประมาณ 3-21 วัน
อาการเด่น !!!!!!
มีไข้โดยในแต่ละวันไข้จะสูงขึ้นเรื่อยๆ และหายในตอนเช้า
3 ระยะ
ระยะต้น
ไข้ ปวดศีรษะ นอนไม่หลับ ริมฝีปากแห้ง ท้องผูก กดเจ็บใต้ชายโครง
diazo + ,widal test -
2.ระยะไข้ลอย
ซึม เพ้อ Pเร็ว ไข้จะค่อยๆสูงขึ้นเรื่อยๆ ระหว่างมีไข้ Pจะต่ำกว่าปกติ
ลิ้นเป็นฝ้าหนา หน้าซีดแต่เยื่อบุตาไม่ซีด เป็นลักษณะเฉพาะโรคนี้
*
เรียก หน้า ไทฟอยด์
ผื่นสีดอกกุหลาบขึ้นตามหน้าอก ท้อง หลัง เรียก Rose spot
widal test + ชัดเจน
3.ระยะไข้ลด
จะหายปกติ week 4 จะเป็นพาหะ
รักษา
สำคัญ คือ การฆ่าเชื้อ/ป้องกันภาวะแทรกซ้อน
พักผ่อน ดื่มน้ำมากๆ เช็ดตัวเวลามีไข้ อาหารอ่อน
ไข้สูง ให้ para 500 มก.
ยาปฏิชีวนะ Chloramphennicol,amoxicillin หรือ co-trimoxazole
ปฎิบัติตน
ไม่ต้องแยกห้อง
งดประกอบอาหารจนกว่าจะหายขาด
เดินทางต่าง ปท. ฉีดวัคซีนล่วงหน้า อย่างน้อย 2 week
วัคซีน
กิน
เด็ก >6 y ยาออกฤทธิ์ 5 y
กินยาเม็ด/ซองสุดท้ายก่อนวันที่เดินทางอย่างน้อย 1 week
ฉีด
เด็ก 2 y ขึ้นไป ออกฤทธิื 2 y
ฉีดก่อนเดินทาง อย่างน้อย 2 week