Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบประสาท (การประเมินนทางระบบประสาท…
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบประสาท
การประเมินนทางระบบประสาท
ระดับความรู้สึกตัว ดูความรู้สาึกตัว การรับรู้สติ
ประเมินประสาท 12 คู่
ความแข็งแรงของกล้ามเนื้อ (Motor power )
การตรวจอาการระคายเยื่อหุ้มสมอง (Signs of meningeal irritation)
คอแข็ง (Stiff neck) , Brudzinki's sign , Kernig sign
การวัดระดับความรู้สึกตัว (coma scale)
ดูการลืมตา การสื่อสารภาษา การเคลื่อนไหว (EVM)
การวัดสัญญาณชีพ(V/S)
ดูความดันโลหิต ชีพจร การหายใจ อุณหภูมิ
3.การวัดส่วนที่มีพยาธิสภาพของสมอง (focal neurological signs)
ลักษณะรูม่านตา (pupils) การเคลื่อนไหวและกำลังของแขนขา
การตรวจพิเศษทางห้องปฏิบัติการ
ถ่ายภาพรังสีกะโหลกและกระดูกสันหลัง (radiographic)
ถ่ายภาพสมองด้วยคอมพิวเตอร์ (Computed Tomography) CT
ถ่ายภาพโดยเครื่องคลื่นเสียง (Magnetic Resonnance Imaging) MRI
การเจาะหลัง (Lumbar puncture)
การตรวจคลื่นเสียง (Electroencephaiogram :EEG)
การฉีดสารทึบแสงเข้าเส้นเลือดสอง (Cerebral angiography)
การวัดควาามดันในกะโหลกศีรษะอย่างต่อเนื่อง (Continuous Intracranial Pressurre Monitoring)
การบาดเจ็บที่ศีรษะ (Head Injury)
หรือ สมองได้รับบาดเจ็บ (Traumatic Brain Injury)
หมายถึงการได้รับบาดเจ็บที่หนังศีรษะ กะโหลก หรือเนื้อเยื่อต่างๆ ซึ่งอาจมีการเปลี่ยนแปลงความรู้สึกตัวได้
แบ่งเป็น 2 แบบ คือแบบ directศีรษะอยู่นิ่ง หรือศีรษะเคลื่อน (dynamic) และแบบindirect คือการที่ส่วนอื่นของร่างกายได้รับผล และทำให้เกิดที่ศีรษะขึ้น
พยาธิของการบาดเจ็บที่ศีรษะ แบ่งเป็น 2 ระยะ คือ primary และ secondary
ระยะแรกก็จะมีเกี่ยวกับหนังศีรษะ กะโหลกแตกร้าวเป็นแนว (linear) แตกร้าวบริเวณฐาน (basilar) เห็นลักษณะได้คือ เบ้าตาเขียวคล้ำ (raccoon's eyes) กะโหลกยุบ (depressed) เนื้อสมองช้ำ (brain contusion)
ระยะที่สอง จะเป็นภาวะแทรกซ้อนต่างๆ
Epidural hematoma : EDH เลือดออกที่ช่องระหว่างผิวด้านในของกะโหลกศีรษะกับเยื่อ ดูร่า
Subdural hematoma : SDH มีเลือดออกระหว่าง ดูร่ากับ อะแร็คนอย
Acute เกิดใน 48 ชม.
Subacute เกิดใน 2 วัน- 2 สัปดาห์
Chronic เกิดมานานหลายๆเดือน
โดยรวมแล้วสติจะลดลง ปวดศีรษะ สับสน รูม่านตาจะขยาย
Subarachniod hemorrhage : SAH เกิดเลือดออกที่ช่องเยื่อหุ้มระหว่างชั้น อะแร็คนอย กับชั้นเปีย
ผู้ป่วยมักมีอาการแสดงของภาวะความดันในกะโหลกศีรษะสูง (IICP) มีอาการปวดศีรษะ ระดับความรู้สึกตัวลดลง รูท่านตาตอบสนองต่อแสงช้าลง ชีพจรเต้นเร็ว ความดันโลหิตสูงขึ้น
Intracerebral hematoma : ICH มักเกิดร่วมกับอาการช้ำของสมองส่วนผิว อาการมักสัมพันธ์กับขนาดและตำแหน่งของก้อนเลือด
Cerebral edema
เป็นภาวะที่เนื้อสมองเพิ่มปริมาตรเนื่องจาการบวมน้ำภายหลังได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะ
Vasogenic edema คือการทำลายการทำหน้าที่ของ blood brain barrior
Cytotoxic edema เกิดจากกการเสียหน้าที่ในการขับโซเดียมออกจากเซลล์
การรักษา
การผ่าตัด
Craniotomy คือการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะแล้วปิกกะโหลก
Craniectomy คือการผ่าตัดกะโหลกศีรษะที่เปิดแล้วไม่ปิด
Cranioplasty คือการผ่าตัดปิดกะโหลกศีรษะในภายหลัง
การให้ยา
sedative และ muscie relaxant
ให้ยาเพื่อควบคุมความดันโลหิต
.ให้ยาควบคุมอาการชัก
ยาขับปัสสาวะ
ยาสเตียรอยด์
Hydrocephalus
หมายถึง การมีน้ำของสมองและไขสันหลัง (CSF) ถูกสะสมภายในกะโหลกศีรษะมากเกินเป็นสาเหตุทำให้เกิดสมองบวม (brain swelling)
Obstruction hydrocephaius มีการอุดตันระหว่างโพรงสมองและช่องใต้เยื่อหุ้มสมองแและไขสันหลัง
ภาวะความดันในกะโหลกศีรษะสูง (Increase intracranial pressure : IICP
ผู้ป่วยมีพยาธิที่สมอง เช่น เนื้องอกที่สมอง หรืแภายหลังได้รับการบาดเจ็บที่ศีรษะ มีแนวโน้มจะเกิด IICP ใน 24-48 ชม.
สาเหตุ มีอยู่ 3 ประการ
มีการเพิ่มขนาดของสมองจาก มีสิ่งกินที่ในสมอง สมองบวม
การเพิ่มของเลือดไปเลี้ยงที่สมองเพิ่มขึ้น
การเพิ่มของน้ำไขสันหลัง
กลไกการชดเชย
-สมองจะขยายก่อน
ลดปริมาณเลือดในสมอง
-ลดการกระจายของ CSF
กลไก Autoregulation ระยะที่ชดเชยโดยคูชิงรีเฟลกซ์ (Cushing's reflex)
โดยความดัน Sys จะสูงขึ้น Pulse pressure กว้างกว่าปกติ หัวใจเต้นช้าลง การหายใจช้าและลึก หายใจไม่สม่ำเสมอ
ความดัน Sys สูงขึ้น > 140 mmHg
pulse pressure กว้างมากกว่าปกติหรือเท่ากับ 40 mmHg
หัวใจเต้นช้าลง < 60 ครั้ง/นาที
การหายใจช้าและลึก ไม่สม่ำเสมอ < 12 ครั้ง/นาที
-GCS drop มากว่าหรือเท่ากับ 2 คะแนน
ภาวะสมองเคลื่อน (cerebral herniation)
เป็นภาวะที่เนื้อสมองเคลื่อนไปสู่บริเวณอื่นที่ไม่ใช่ตำแหน่งปกติ
เคลื่อนบริเวณใต้กะโหลก (foramen magnum) ทำใหเกด medulla เกิดการหยุดหายใจ รักษาด้วยยา mannital 20% Glucocorticoids พวก Dexa ลดบวม ยากันชัก ในรายที่รุนแรงให้ babiturate มีลดความดันภายในโดยการทำ Ventricular drainage แขวนขวดสูง 8-12 ซม จัดท่านอนศีรษะสูง 30 องศา
