Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบประสาท (การตรวจพิเศษทางห้องปฏิบัติการเพื่อกา…
การพยาบาลผู้ป่วยที่มีปัญหาระบบประสาท
การประเมินทางระบบประสาท
การซักประวัติ
การประเมินจากการตรวจร่างกายทางระบบประสาท
การประเมินเกี่ยวกับการรู้สติ
Full consciousness รู้สึกตัวดี มีการรับรู้ปกติ
Confusion รู้สึกสับสนและมีความผิดปกติเกี่ยวกับการตัดสินใจ
Disorientation การรับรู้ผิดปกติ ผู้ป่วยไม่รับรู้ต่อเวลา บุคคล และสถานที่ ระดับความรู้สึกตัวเริ่มลดลง
Drowsiness ผู้ป่วยหลับตา แต่เมื่อเรียกชื่อสามารถตื่นลืมตา และ ดำเนินบทสนทนาที่ไม่ซับซ้อนได้ มีอาการง่วง พูดช้าและสับสน
Stupor ผู้ป่วยหลับลึก แต่ยังสามารถตอบสนองต่อสิ่งเร้าที่รุนแรง และกระตุ้นซ้ าๆ กันหลายครั้ง การตอบสนองที่เกิดขึ้นจะค่อนข้างช้า เมื่อหยุดกระตุ้นผู้ป่วยจะหลับตาลงไปอีก
Coma ผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว
การประเมินประสาทสมอง 12 คู่ (Cranial nerve function)
การตรวจการท างานของการรับความรู้สึก ( Sensory Function)
การประเมินการเคลื่อนไหวและก าลังของแขนขา
3.การวัดระดับความรู้สึกตัว (coma scale)
การลืมตา (eye opening) : E
การสื่อภาษาที่ดีที่สุด (best verbal response) : V
การเคลื่อนไหวที่ดีที่สุด (best motor response) : M
การบาดเจ็บที่ศีรษะระดับเล็กน้อย (Mild or minor head injury)
มีค่าคะแนนตั้งแต่ 13-15 คะแนน
การบาดเจ็บที่ศีรษะระดับปานกลาง (Moderate head injury)
มีค่าคะแนนอยู่ระหว่าง 9-12 คะแนน
การบาดเจ็บที่ศีรษะระดับรุนแรง (Severe head injury)
มีค่าคะแนนต่ ากว่าหรือเท่ากับ 8 คะแนน
การตรวจพิเศษทางห้องปฏิบัติการเพื่อการวินิจฉัย
การถ่ายภาพรังสีกะโหลกศีรษะ
การถ่ายภาพสมองด้วยคอมพิวเตอร์
(Computed Tomography : CT)
การถ่ายภาพโดยใช้คลื่นเสี่ยง(Magnetic Resonance Imaging: MRI)
การเจาะหลัง (Lumbarpuncture)
การตรวจคลื่นสมอง (Electroencephalogram : EEG)
การฉีดสารทึบแสงเข้าเส้นเลือดสมอง (Cerebral angiography)
การวัดความดันในกะโหลกศีรษะอย่างต่อเนื่อง (Continuous
Intracranial Pressure Monitoring)
การบาดเจ็บที่ศีรษะ (Head injury : HI)
บาดเจ็บที่เกิดขณะศีรษะอยู่นิ่ง
( static head injury
)
คือ บาดเจ็บที่เกิดแก่ศีรษะขณะอยู่นิ่งหรือเคลื่อนไหวเล็กน้อย เช่น การถูกตี
ถูกยิง
บาดเจ็บที่เกิดขณะศีรษะเคลื่อนที่ (dynamic head injury)
คือบาดเจ็บที่เกิดแก่ ศีรษะขณะที่ศีรษะมีความเร็วไปกระทบกับวัตถุที่อยู่นิ่งหรือกำลังเคลื่อนที่ เช่น รถชนต้นไม้
บาดเจ็บที่ศีรษะระยะแรก
( primary head injury )
1 หนังศีรษะ ( scalp ) บาดแผลที่เกิดบริเวณหนังศีรษะ มีลักษณะต่างๆเช่น บวม ช้ า หรือโน ( contusion ), ถลอก
( abrasion ), ฉีกขาด ( laceration )
2 กะโหลกศีรษะ ( skull )
กะโหลกแตกร้าวเป็นแนว ( linear skull fracture )
กะโหลกแตกร้าวบริเวณฐาน ( basilar skull fracture )
อาการและอาการแสดง
รอยเขียวคล้ำบริเวณหลังหู ( Battle ’ s sign )
แก้วหูฉีกขาด เลือดออกหลังแก้วหู
มีน้ำหรือเลือดไหลทางจมูก (rhinorrhea)และ/หรือทางรูหู ( otorrhea )
ผิวหนังบริเวณรอบเบ้าตาเขียวคล้ำ ( raccoon ’ s eyes )
บาดเจ็บที่ศีรษะระยะที่สอง ( secondary head injury )
epidural hematoma - EDH
เกิดจากแรงกระแทกที่ทำ
ให้กะโหลกเปลี่ยนรูป เยื่อ dura ผู้ป่วยจะหมดสติทันทีหลังได้รับแรงกระแทกที่ศีรษะ
รูม่านตาขยาย fixed ข้างเดียวกับโรค
subdural hematoma - SDH
ผู้ป่วยจะมีระดับการรู้สติลดลง ปวดศีรษะ ง่วง ซึม สับสน
Subarachnoid hemorrhage
เป็นการมีเลือดออกในช่องเยื่อหุ้มสมองระหว่างชั้น arachinoid กับชั้น pia matter เมื่อเลือดออกภายในชั้นนี้จะไปเพิ่มความดันในกะโหลกศีรษะให้สูงขึ้น
intracerebral hematoma - ICH
อาการแสดงมักสัมพันธ์กับขนาดและต าแหน่งของก้อนเลือด ท าให้หน้าที่ของสมองเฉพาะส่วนเสียไป และมีความดันในกะโหลกศีรษะสูงขึ้น อัตราการตายสูงและอาจต้องรักษาโดยการผ่าตัด
Cerebral edema
Vasogenic edema มีการทำลายการทำหน้าที่ตามปกติของ blood brain barrier ทำให้มีน้ำและโปรตีนรั่ว
Cytotoxic edema เกิดจากการเสียหน้าที่ในการขับโซเดียมออกนอกเซลล์ จึงทำให้มีโซเดียมและน้ำสูงภายในเซลล์
การผ่าตัด
Craniotomy คือการผ่าตัดเปิดกะโหลกศีรษะแล้วปิดกะโหลก
Osteoplastic flap เปิดกะโหลกโดยชิ้นกะโหลกมีกล้ามเนื้อติดยึดระหว่างกะโหลกที่ตัดออกกับกะโหลกเดิม
Free bone flap เปิดกะโหลกออกจากที่เดิมทั้งชิ้น
Craniectomy คือ การผ่าตัดเปิดกะโหลกแล้วไม่ปิด
Primary decompressive craniectomy เนื่องจากมีพยาธิ
สภาพที่ทำให้สมองบวมปิดกะโหลกไม่ได้(เช่น บาดเจ็บที่ศีรษะ)
Secondary decompressive craniectomy เพื่อรักษาภาวะความดันในกะโหลกศีรษะสูงซึ่งไม่ตอบสนองต่อวิธีอื่น (Intractable intracranial hypertension)
Cranioplasty คือ การผ่าตัดปิดกะโหลกศีรษะในภายหลัง
ภาวะความดันในกะโหลกศีรษะสูง
(Increase intracranial pressure = IICP )
ผู้ป่วยที่มีพยาธิสภาพที่สมอง เช่น เนื้องอกสมอง หรือ
ภายหลังได้รับบาดเจ็บที่ศีรษะ มีแนวโน้มที่จะเกิด ภาวะความดันในกะโหลกศีรษะสูงภายใน 24-72 ชั่วโมง ความดันในกะโหลกศีรษะสูงภายใน 24-72 ชั่วโมง แรก และมีโอกาสเกิดได้สูงสุดใน 6 ชั่วโมงแรก หลังผ่าตัด
โดยในผู้ใหญ่ค่าความดันในกะโหลกศีรษะสูงมากกว่า 15 mmHg
(หรือ 10-20 cm H2O; 1 mmHg = 1.36 cmH2O)
สาเหตุ
1.มีการเพิ่มขนาดของสมองจาก มีสิ่งกินทีในสมอง (ก้อนเลือด ฝี เนื้องอก เส้นเลือดโป่งพอง)
การเพิ่มของเลือดที่ไปเลี้ยงสมองมากขึ้น เส้นเลือดแดงในสมองขยาย
การเพิ่มของน้ าไขสันหลัง