Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
Pleural effusion (การพยาบาล (บันทึกสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมงและประเมินค่าความ…
Pleural effusion
การพยาบาล
- บันทึกสัญญาณชีพทุก 4 ชั่วโมงและประเมินค่าความ
อิ่มตัวของออกซิเจนในเลือก (O2 saturation, 02 sat)
- วางแผนการทำกิจกรรมการพยาบาลเพื่อแบ่งช่วงให้ผู้ป่วยได้พักพร้อม
กับอธิบายถึงสาเหตุที่ต้องจำกัดกิจกรรมบางกิจกรรมของผู้ป่วยเพื่อช่วย
ลดการใช้ออกซิเจนของร่างกาย
- ประเมินเสียงลมหายใจที่ผ่านเข้าไปในปอดเนื่องจากการลดลงของเสียงลมหายใจที่ฝานปอดเป็นข้อบ่งชี้ว่าเกิดการแฟบของปอด (Lung collapse)
- ประเมินอาการและอาการแสดงที่บ่งบอกถึงภาวะเนื้อเยื่อขาดออกซิเจนเช่นปลายมือปลายเท้าเย็นซีดเหงื่อออกตัวเย็นระดับความรู้สึกตัวเปลี่ยนแปลงอาการกระสับกระส่ายการตอบสนองต่อสิ่งเร้าได้ง่าย
- ประเมินอัตราการหายใจความลึกการใช้กล้ามเนื้ออื่นๆช่วยในการหายใจและภาวะ Cyanosis เพื่อเป็นการประเมินความรุนแรงของภาวะพร่องออกซิเจน
- ฝึกให้ผู้ป่วยหายใจลึกๆและไออย่างมีประสิทธิภาพอย่างน้อยทุกๆ 1 ชั่วโมงโดยให้ผู้ป่วยวางฝ่ามือใต้ชายดครงให้ชิดขอบชายโครงผู้ป่วยแล้วสหายใจเข้าออกลึกๆเนื่องจากถ้ามีเสมหะคั่งค้างในปอดเป็นปัจจัยส่งเสริมให้เกิดการติดเชื้อที่ปอดนอกจานี้ยังยับยั้งการขยายของปอดเนื่องจากการหายใจเข้าออกอย่างเต็มที่จะช่วยให้ปริมาตรของปอดมากขึ้นพื้นที่ในการแลกเปลี่ยนออกซิจนก็จะมากขึ้นด้วยและแนะนำให้ผู้ป่วยทำในท่านั่ง
- ดูแลให้อยู่ในท่า Fowler 's position เพื่อให้ปอดสามารถขยายตัวได้อย่างเต็มที่
ซึ่งจะทำให้มีการแลกเปลี่ยนแก๊สได้สูงสุดถ้าผู้ป่วยไม่สามารถอยู่ในท่านี้ได้ให้ผู้ป่วย
นอนในท่าตะแคงและพลิกตัวบ่อยๆ
- กระตุ้นให้ผู้ป่วยออกกำลังกายบนเตียงตามสภาพของผู้ป่วยเพื่อเป็นการเพิ่มความสามารถในการขยายตัวของปอดและทรวงอก
- ติดตามผลการเอ็กซเรย์ปอดเพื่อประเมินการขยายตัวของปอด
(Lung expansion ภาวะน้ำคั่งในช่องเยื่อหุ้มปอด (Pleural efusion)
หรือการมีของเหลวแทรกซึมเข้าไปในเนื้อเยื่อปอด (Infiltration)
ซึ่งอาจทำให้การแลกเปลี่ยนออกซิเจนที่ปอดลดลงได้
- ดูแลให้ยา Antibiotic เพราะการติดเชื้อที่ปอดมีผลทำให้ประสิทธิภาพในการแลกเปลี่ยนออกซิเจนที่เนื้อเยื่อปอดลดลงนอกจากนี้การติดเชื่อยังทำให้ร่างกายมีความต้องการพลังงานมากขึ้น
-
การวินิจฉัย
-การสอบถามประวัติทางการแพทย์และการตรวจร่างกาย
ผู้ที่เคยมีภาวะหัวใจล้มเหลวหรือเคยเป็นโรคตับแข็ง
ร่วมกับอาการบ่งชี้ เช่น เจ็บหน้าอกหายใจลำบากไอแห้งหรือตรวจร่างกายแล้วพบความผิดปกติที่ระบบหายใจอาจคาดการณ์ได้ว่ามีภาวะ Pleural Effusion
-การเอกซเรย์เป็นวิธีวินิจฉัยที่ให้ผลการตรวจชัดเจน
เนื่องจากจะช่วยให้เห็นลักษณะปอดรวมถึงของเหลว
ภายในช่องเยื่อหุ้มปอดได้
-เอกซเรย์คอมพิวเตอร์ (Computerized Tomography Scan)
อาจนำมาใช้ตรวจเพื่อหาสาเหตุของภาวะน้ำในช่องเยื่อหุ้มปอด
ที่เป็นไปได้เพิ่มเติม
-อัลตราซาวด์ (Ultrasound) เป็นการใช้คลื่นเสียงความถี่สูงแสดงภาพอวัยวะภายในร่างกายซึ่งจะแสดงภาพส่วนของเนื้อเยื่ออ่อน (Soft Tissue) ทารกที่อยู่ในครรภ์ภาวะเส้นเลือดอุดตันการอัลตราซาวด์อกจึงเป็นอีกหนึ่งวิธีวินิจฉัยภาวะน้ำในช่องเยื่อหุ้มปอด
-การวิเคราะห์ของเหลวภายในช่องเยื่อหุ้มปอด (Pleural Fluid Analysis สามารถทำได้หลายวิธีแต่ส่วนใหญ่แพทย์มักใช้การเจาะโพรงเยื่อหุ้มปอดหรือสอดท่อขนาดเล็กเข้าไปในปอดเพื่อระบายของเหลวออกมาแล้วนำของเหลวดังกล่าวไปตรวจสอบ
การรักษา
- การฝึกการหายใจจะเน้นการขยายตัวของปอดส่วนล่าง
- การระบายของเหลวออกจากช่องเยื่อหุ้มปอดแพทย์จะเปิดรอยแผลขนาดเล็ก
และสอดท่อเข้าไปยื่อหุ้มปอดเพื่อระบายของเหลวออกภายนอกร่างกาย
ทั้งนี้ผู้ป่วยอาจต้องรับการรักษาช้าหากพบว่ามีปริมาณของเหลวเพิ่มขึ้นอีก
- Pleurodesis คือวิธีการรักษาโดยใช้สารบางชนิดเชื่อมเยื่อหุ้มปอด
และเยื่อหุ้มช่องอกให้ติดกันซึ่งจะทำหลังจากระบายของเหลวออกนอก
ร่างกายเรียบร้อยแล้วเพื่อลดช่องว่างและป้องกันการสะสมของของเหลวภายในปอด
ส่วนใหญ่วิธีนี้มักนำมาใช้กับผู้ป่วยมะเร็งที่มีภาวะ Pleural Efusion
- การบริหารหัวไหล่และทรวงอกเพื่อช่วยการเคลื่อนไหวของทรวงอกดีขึ้นและยังช่วยการขยายตัวของปอดโดยการเร่งการซึมกลับของสารเหลว
พยาธิสรีระ
- Exudative stage (simple parapneumonic effusion) เป็นระยะที่มีการอักเสบของเยื่อหุ้มปอดจากการติดเชื้อแบคทีเรียในเนื้อปอดที่อยู่ใกล้เคียงเกิดการรั่วของสารน้ำจากหลอดเลือดฝอยออกมาในช่องเยื่อหุ้มปอดระยะนี้สารน้ำจะปลอดเชื้อและใสมีจำนวนเม็ดเลือดขาวน้อยระดับน้ำตาลและ pH ปกติ
- Fibropurulent stage (complicated parapneumonic infection) เป็นระยะที่เชื้อแบคทีเรียเข้าไปยังเยื่อหุ้มปอดทำให้เม็ดเลือดขาวในช่องเยื่อหุ้มปอด fibroblast สร้างfibrinทำให้เยื่อหุ้มปอดหนาตัวเกิด septation และ loculation ขึ้น
- Organizing stage มีไฟโบรบลาสต์มาสะสมที่เยื่อหุ้มปอดและภายในน้ำเกิดการหนาตัวของเยื่อหุ้มปอดสูญเสียการขยายตัว (trapped lung)
สาเหตุ
โรคปอด เช่น วัณโรคเยื่อหุ้มปอด ภาวะน้ำในช่องเยื่อหุ้มปอดร่วมกับปอดอักเสบ มะเร็งปอดหรือมะเร็งอวัยวะอื่นที่แพร่กระจายมายังเยื่อหุ้มปอด โรคหัวใจ ได้แก่ ภาวะหัวใจวาย เลือดคั่ง โรคไต ได้แก่ ภาวะไตวาย กลุ่มอาการที่มีไข่ขาวในปัสสาวะ โรคตับแข็ง
โรคเนื้อเยื่อเกี่ยวพัน เช่น โรคเอสแอลอี โรคอื่นๆที่พบได้ไม่บ่อยเช่น น้ำในช่องเยื่อหุ้มปอดที่เกิดร่วมกับฝีบิดในตับ ตับอ่อนอักเสบเฉียบพลัน เป็นต้น