Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
สรุปประเด็นการเรียนรู้ (การศึกษาชุมชน (การวิเคราะห์ชุมชนด้วยความละเอียดอ่อ…
สรุปประเด็นการเรียนรู้
การวิเคราะห์ข้อมูลสุขภาพชุมชน
1.การบรรณาธิกรข้อมูล
ความถูกต้อง
ความครบถ้วน
เพื่อให้ผลการวิเคราะห์ข้อมูลเชื่อถือได้
2.แยกประเภทของข้อมูล
ลักษณะทั่วไปของชุมชน
ข้อมูลด้านประชากร
เศรษฐกิจและสังคม ฯลฯ
ข้อมูลด้านสุขภาพอนามัยของชุมชน
อัตราการเกิด อัตราการตาย ฯลฯ
ข้อมูลต่างๆเกี่ยวกับการเกิดโรค
การให้ภูมิคุ้มกันโรค
พฤติกรรมสุขภาพ ฯลฯ
ข้อมูลเกี่ยวกับระบบบริการสุขภาพ
จำนวนสถานบริการ
ระบบส่งต่อผู้ป่วย ฯลฯ
3.การแจกแจงข้อมูล
นับด้วยมือ
SPSS :star:
Excel :star:
4.การตรวจสอบข้อมูลซ้ำ
Dummy table
ตารางเสมือนที่จะนำเสนอจริงในผลการวิจัย เพียงแต่ขาดตัวเลขที่จะกรอกใส่เทานั้น
กรอบในการวิเคราห์รวมทั้งแปลผล
ลดข้อผิดพลาด ประหยัดค่าใช้จ่าย
:pen:อ้างอิงจาก มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ. (2558).
สถิติและการวิจัยสำหรับวิทยาศาสตร์สุขภาพ หน่วยที่ 1-7(ฉบับปรับปรุงครั้งที่3).
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช: นครศรีธรรมราช
:pen:อ้างอิงจาก พรฤดี นิธิรัตน์ และสายใจ จารุจิตร.(2559).
กระบวนการพยาบาลกับการดูแลสุขภาพชุมชน
.นนทบุรี: ธนาเพรส
ข้อมูล
ประเภท
ข้อมูลเชิงปริมาณ
อายุ ฯลฯ
จำนวนประชากร
ความถี่ในการออกกำลังกาย
ใช้สถิติเชิงพรรณนา และสถิติเชิงระบาดวิทยา
ข้อมูลเชิงคุณภาพ
ลักษณะสิ่งแวดล้อมในชุมชน
ประวัติศาสตร์ชุมชน
การมีส่วนร่วมของชุมชน
แหล่ง
primary data
ลงไปเก็บเอง
secondary data
เก็บจากข้อมูลที่บันทึกไว้อยู่แล้ว
การนำเสนอข้อมูลสุขภาพชุมชน
รูปบทความ
ข้อมูลเชิงคุณภาพ :star:
ประวัติชุมชน
ลักษณะทางภูมิศาสตร์ของชุมชน
รูปบทความกึ่งตาราง
บทความกับตัวเลข โดยจัดข้อมูลเป็นหมวดหมู่
ข้อมูลไม่มาก
ไม่ซับซ้อน :star:
รูปตาราง
ข้อมูลเป็นระเบียบ
อ่านความหมายได้ทั้งrow และ column ซึ่งสัมพันธ์กัน
แบบแผนภูมิ
ปิรามิดประชากร (Population pyramid)
รูปร่างปิรามิดบอกลักษณะโครงสร้างของประชากรในปัจจุบันและอนาคต :star:
Expansive pyramid ฐานกว้าง ยอดแหลม
จำนวนคนเกิดและคนตายมาก
การแพทย์และสาธารณสุขขาดคุณภาพ
Stationary pyramid ทรงกรวยปากแคบ
จำนวนคนเกิดและตายน้อย
การแพทย์และการสาธารณสุขที่มีคุณภาพ
Stable pyramid ระฆังคว่ำ
จำนวนคนเกิดและคนตายไม่เปลี่ยนแปลง
อัตราการเพิ่มประชากรคงที่
Constrictive pyramid ฐานแคบ กลางพอง ยอดค่อยๆแคบ
จำนวนคนเกิดและคนตายลดลง
การแพทย์และการสาธารณสุขที่มีคุณภาพ
ประชากรอายุยืน
การเกิดลดลง บอกถึงการเข้าสูสังคมผู้สูงอายุ และการขาดแคลนแรงงานในอนาคต
แผนภูมิแท่ง(Bar chart)
ต้องการเปรียบเทียบข้อมูลชัดเจน :star:
ข้อมูลที่ไม่ต่อเนื่อง
แผนภูมิ Histograms
บอกการกระจายของข้อมูล
แผนภูมิกง(Pie chart)
พื้นที่ทั้งหมดของวงกลมแทนข้อมูลทั้งหมด หรือ ร้อยละ 100
ไร่เรียงข้อมูลจากมากไปน้อย
เหมาะกับข้อมูลรายละเอียดไม่มาก
แบ่งกลุ่มไม่ควรเกิน 5 กลุ่ม เกินอาจจะแยกความแตกต่างได้ยาก :star:
กราฟเส้น
ข้อมูลที่มีความต่อเนื่อง :star:
แสดงแนวโน้มของข้อมูล
เช่น
กราฟแสดงแนวโน้มการเกดิโรคไข้หวัดใหญ่ปี พ.ศ.2555-2562
:pen:อ้างอิงจาก พรฤดี นิธิรัตน์ และสายใจ จารุจิตร.(2559).
กระบวนการพยาบาลกับการดูแลสุขภาพชุมชน
.นนทบุรี: ธนาเพรส
เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูล
เครื่องมือชุมชน 7 ชิ้น
ประวัติชีวิตบุคคลที่น่าสนใจ
:check:
สะท้อนความรู้สึกนึกคิดและแปลวัฒนธรรมท้องถิ่นออกเป็นรูปธรรม
สะท้อนถึง
ชุมชน
ความเป็นอยู่
ความเป็นไปแต่ละยุคสมัย
ประวัติชีวิตบุคคลสำคัญ :star:
คนจนและคนทุกข์คนยาก
คนป่วยและคนพิการ
คนเฒ่าคนแก่
กลุ่มผู้นำ
เห็นถึงศักยภาพ จุดแข็งจุดอ่อนของผู้นำชุมชน
ประวัติศาสตร์ชุมชน
:check:
อธิบายความเป็นมาของชุมชน
เพื่อให้เข้าใจถึงความเป็นอยู่
เห็นแนวโน้มความเป็นไปในอนาคต
ปฏิทินชุมชน
:check:
ตารางกิจกรรมที่เกิดขึ้นในชุมชนในแต่ละช่วงเวลา ทำให้รู้ว่ามีอะไรเกิดขึ้นบ้างในรอบวัน รอบเดือน รอบปี
แบบแผนกิจกรรม
เหตุการณ์
ประเพณีปฏิบัติของชุมชน
สามารถวางแผนการทำงานกับชุมชนได้ดีขึ้น
จัดตารางการทำงานสอดคล้องกับวิถีชีวิตชุมชน :star:
โครงสร้างองค์กรชุมชน
:check:
กลุ่มของคนในชุมชนร่วมทำกิจกรรมที่สนใจร่วมกัน
ความสัมพันธ์
เป็นทางการ
หน่วยรัฐมีส่วนเกี่ยวข้อง
ไม่เป็นทางการ
คนในชุมชนจัดตั้งกันเองตามความสนใจหรือตามปัญหาที่มี
ศึกษาความสัมพันธ์เชิงอำนาจระหว่างหน่วยงานในชุมชน ทั้ง สถานะ บทบาทและหน้าที่ แสดงถึงศักยภาพของชุมชน :star:
ผังเครือญาติ
:check:
เข้าใจความสัมพันธ์แบบเครือญาติของคนในชุมชน :star:
ถ่านทอดและเรียนรู้กันได้ผ่านรูปแบบสัญลักษณ์ง่ายๆ
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ต่างๆ
พฤติกรรมสุขภาพ
โรคทางพันธุกรรม
แผนที่เดินดิน
:check:
สร้างสัมพันธภาพและความคุ้นเคยกับสมาชิกในชุมชนได้เป็นอย่างดี :star:
เห็นกลุ่มเป้าหมายที่จะทำงานต่อได้ครอบคลุมทั่วถึง
ข้อมูลมีความน่าเชื่อถือ เพราะได้มาจากตนเอง :star:
ได้ข้อมูลสภาพความเป็อยู่จำนวนมากในระยะเวลาที่สั้นที่สุด
ทำให้เห็นภาพรวมชุมชนได้ครบถ้วนที่สุด
บันทึก/ทำแผนที่ทางภูมิศาสตร์และแผนที่ทางสังคมไปพร้อมๆกัน
เครื่องมือมานุษยวิทยา ใช้ในการศึกษาชุมชนเชิงลึก
เรียนรู้วิถีชุมชน พัฒนาโดย นพ.โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์
ระบบสุขภาพชุมชน
: :check:
ระบบการดูแลสุขภาพตนเองของภาคประชาชน
การดูแลตนเอง
การดูแลโดยครอบครัวและเครือญาติ
การแพทย์พื้นบ้าน
การใช้สมุนไพรทางเลือก
หมอพื้นบ้าน
แพทย์แผนไทย
แพทย์ทางเลือก
การแพทย์วิชาชีพ
การแพทย์สมัยใหม่
:pen: อ้างอิงจาก โกมาตร จึงเสถียรทรัพย์. (2559).
วิถีชุมชน เครื่องมือ7ชิ้น ที่ทำให้งานชุมชนง่าย ได้ผล และสนุก
. พิมพ์ครั้งที่ 12. นนทบุรี: หนังสือดีวัน. :
เครื่องมือวัดพฤติกรรมสุขภาพ(KAP)
แบบสอบถามเพื่อวัดความรู็
แบบสำรวจทัศนคติ
แบบสำรวจปฏิบัติการ พฤติกรรม
เครื่องมือประเมินชุมชนโดยใช้ครอบครัวเป็นฐาน
family folder
แบบสำรวจความจำเป็นพื้นฐาน(จปฐ.)
สุขภาพดี
มีบ้านอาศัย
ฝักใฝ่การศึกษา
รายได้ก้าวหน้า
ปลูกฝังค่านิยมไทย
เครื่องมือทางระบาดวิทยา
อัตรา
สถิติสรุปความถี่ของการเกิดเหตุการณ์ที่สนใจในกลุ่มประชากรที่กำหนดตาช่วงเวลาที่ระบุ
เช่น การศึกษาการกินยา aspirin ในช่วงเวลา 1 ปี พบว่าเกิด myocardial infarction ต่อแพทย์ที่กินยา aspirin ในช่วงเวลาที่กำหนด เท่ากับ 126 คนต่อแพทย์ 10,000 คน ต่อปี
อัตราส่วน
เปรียบเทียบสิ่งหนึ่งกับอีกสิ่งหนึ่ง โดยที่ตัวเศษไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของตัวส่วน
เช่น อัตราส่วนเพศชายต่อเพศหญิง เท่ากับ 40 : 60 = 1 : 1.5
สัดส่วน
(จำนวนของกลุ่มตัวอย่าง ในช่วงเวลาที่กำหนด / จำนวนทั้งหมดในช่วงเวลาเดียวกัน) x 100
:pen:อ้างอิงจาก มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช สาขาวิชาวิทยาศาสตร์สุขภาพ. (2558).
สถิติและการวิจัยสำหรับวิทยาศาสตร์สุขภาพ หน่วยที่ 1-7(ฉบับปรับปรุงครั้งที่3).
มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช: นครศรีธรรมราช
ทะเบียนราษฎร์
:pen:อ้างอิงจาก พรฤดี นิธิรัตน์ และสายใจ จารุจิตร.(2559).
กระบวนการพยาบาลกับการดูแลสุขภาพชุมชน
.นนทบุรี: ธนาเพรส
วิธีการเก็บข้อมูลชุมชน
สังเกตุ
ผู้สังเกตเข้าไปมีส่วนร่วม
ผู้สังเกตุแบบไม่มีส่วนร่วม
สัมภาษณ์
เจาะจง
ไม่กำหนดทิศทาง
เชิงลึก
สนทนากลุ่ม/การทำประชาคม
สนทนากลุ่ม ตั้งแต่ 3-12 คน เพื่อเก็บข้อมูลเชิงคุณภาพ
ทัศนคติ
ความคิดเห็น
แบบสอบถาม
คำถามปลายปิด
คำถามปลายเปิด
แบบทดสอบ
มักใช้รวบรวมข้อมูลด้านความจำ ความถนัด สติปัญญา การวัดสภาพจิตใจ
EQ,IQ
2Q,8Q,9Q ฯลฯ
การศึกษาชุมชน
Nursing process
วิเคราะห์ปัญหาได้อย่างครอบคลุม
AIC
คิดอย่างเป็นระบบและเป็นขั้นตอน
ทุกคนแลกเปลี่ยนความรู้ ประสบการณ์ และข้อมูลต่างๆ ทำให้ค้นพบปัญหาที่หลากหลาย :star:
SWAT
วิเคราห์จุดแข็ง จุดอ่อน จากภาพแวดล้อมภายใน
วิเคราะห์โอกาส และอุปสรรค จากสิ่งแวดล้อมภายนอก
การวิเคราะห์ชุมชนด้วยความละเอียดอ่อน ( SSA = Soft System Analysis )
เริ่มต้นการพัฒนาหรือแก้ไขจากสิ่งที่ชาวบ้านมีอยู่ จากสิ่งที่ต้องการได้
ความต้องการของ
ชุมชนอย่างแท้จริง
คนนอกต้องเชื่อมั่น/ เคารพความคิดชาวบ้าน
เสริมสร้างและดึงศักยภาพ/ ขีดความสามารถในการพัฒนาของชุมชนให้สูงขึ้น :star:
การประเมินสภาวะชนบทอย่างเร่งด่วน ( RRA =Rapid Rural Appraisal)
การผสานระหว่างงานวิจัยแบบเดิมที่มากขั้นตอน ใช้เวลานานกับการศึกษาอย่างรวดเร็วแต่วางแผนอย่างเป็นระบบ
เน้นการแลกเปลี่ยนความรู้ ประสบการณ์ระหว่าง นักวิจัย จากสาขาต่างๆกับประสบการณ์ของชาวบ้าน :star:
ใช้วิธีการศึกษาและเครื่องมือหลายๆอย่างประกอบกันเพื่อให้เข้าใจสภาพชนบทดียิ่งขึ้น โดยใช้ข้อมูลมือหนึ่งเป็นสําคัญ
การศึกษาวิเคราะห์ระบบชนบท (Rural System Analysis = RSA)
เน้นการศึกษาในระบบย่อยของชุมชน :star:
วิเคราะห์ความสัมพันธ์ของคนกับทรัพยากรต่างๆ ที่มีอยู่ในชุมชน เพื่อนําไปแก้ปัญหาที่เกิดขึ้นในชุมชน
การวิจัยเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม
( Participatory Action Research - PAR )
เข้าไปเป็นส่วนหนึ่งของชุมชน เรียนรู้ร่วมกับชุมชน :star:
การประเมินสภาวะชนบทอย่างมีส่วนร่วม
( PRA = Participatory Rural Appraisal )
คนในชุมชนเป็นคนศึกษาวิเคราะห์เริ่มจากสิ่งที่ชาวบ้านคิด ชาวบ้านรู้ ชาวบ้านรู้สึก ชาวบ้านเชื่อแล้วค่อยจัดกระบวนการแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารซึ่งกันและกัน
เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ด้วยตนเอง :star:
เน้นที่ผลประโยชน์ต่อชุมชนท้องถิ่น และคนที่ร่วมกระบวนการให้มีความสามารถในการวิเคราะห์ตัดสินใจ และสามารถวางแนวทางแก้ปัญหาของชุมชนได้มากขึ้น
สะดวก รวดเร็ว ผิดพลาดน้อย ง่ายต่อการนำเสนอข้อมูล
นางสาวบุญโอบ ฉิมสุข เลขที่41 ปี4A รหัส 593601081