Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

การตรวจท้อง (Abdomen) 👤 (การคลำ Palpation 👐🏻 (ยึดหลักกว่าคลำส่วนที่เจ็…

- - - - ลำไส้ใหญ่
      - ไส้ติ่ง
      - ลำไส้เล็กส่วนปลาย
      - ปีกมดลูก
    - - กระเพาะอาหาร
      - ม้าม
      - ลำไส้ใหญ่
    - - กระเพาะปัสสาวะ
      - ลำไส้ใหญ่ส่วนทวารหนัก
      - ลำไส้เล็ก
      - มดลูก
    - - ตับ
      - ถุงน้ำดี
    - - ลำไส้เล็ก
      - ลำไส้ใหญ่
    - - ลำไส้ใหญ่
      - ลำไส้เล็ก
    - - ตับอ่อน
      - ตับ
      - กระเพาะอาหาร
      - กระดูกลิ้นปี่
    - - ลำไส้ใหญ่
      - ลำไส้เล็ก
    - - ลำไส้ใหญ่ซ้าย
      - ลำไส้เล็ก
- - - - ท้องจะสมมาตรกัน
        
        ท้องอาจโตได้กรณีอ้วนมากหรือตั้งครรภ์
        
        ท้องอาจแฟบในรายที่ผอม
      - อาจพบแผลเป็นและลายที่ผนังน้าท้องในผู้ที่เคยผ่าตัดและเคยตั้งครรภ์
      - หน้าท้องปกติไม่พบหลอดเลือดดำขยายหรือโป่งพอง ไม่มีรอยจำเลือดใดๆ
      - ท้องจะเคลื่อนไหวโดยป่องออกเวลาหายใจเข้า ยุบลงเวลาหายใจออก
      - ลักษณะสะดือและบริเวณขาหนีบไม่มีการโป่งนูนหรือมีก้อน
      - คนผอมอาจเห็นการเคลื่อนไหวลำไส้ หรือการเต้นของหลอดเลือดแดงใหญ่ที่ลิ้นปี่
    - - ไม่สมมาตรกัน
        
        ท้องโตกว่าปกติ (Abdominal distention)
        
        เกิดจาก
        
        ลม
        
        น้ำในช่องท้อง
        
        เมื่อนอนในท่าต่างๆการโตจะไม่คงรูปเดิมและย้อยย้ายไปโตหรือยื่นในส่วนล่างของแต่ละท่าที่นอน
        
        ก้อนในช่องท้อง
        
        เมื่อนอนในท่าต่างๆการโตจะค่อนข้างคงรูปและตำแหน่งเดิม
      - ท้องแฟบกว่าปกติ (Scaphoid abdomen)
        
        อาจพบในผู้ที่ขาดสารอาหาร
      - มีแผลอักเสบติดเชื้อหรือแผลไม่ติด
      - มีการขยายของหลอดเลือดดำชัดเจน
        
        เช่น
        
        มีหลอดเลือดดำชัดเจนรอบๆสะดือ และมีทิศทางการไหลออกจากสะดือ (Carput medusa แสดงถึงการอุดตันของ Portal vein)
        
        หลอดเลือดดำขยายบริเวรเอว และมีทิศทางการไหลขึ้นข้างบน (แสดงถึงการอุดตันของ inferior vena cava)
      - หน้าท้องไม่เคลื่อนไหวตามการหายใจ หรือมีการเคลื่อไหวแบบ Peristalsis wave ที่เห็นได้จากผนังหน้าท้อง
      - อาจพบสะดือถูกดึงหรือดันที่ผิดปกติหรือสะดือจุ่น (Umbilical hernia) จากการมีสารน้ำในช่องท้อง
      - มีการอังเสบของสะดือหรือบริเวณขาหนีบมีก้อนนูน ซึ่งอาจเป็น Hernia
      - ในผู้สูงอายุมีกระดูกผุและภาวะกระดูกสันหลังหลายอัน อาจเห็นผิวหนังหน้าท้องย่นมาพับรวมกันเป็นชั้น
- - - - จะได้ยินการเคลื่อนไหว (Peristalsis) เป็นเสียง กร๊อก กร๊อก คล้ายเทน้ำออกจากขวด ได้ยินทุก 2-10 วินาที เสียงดังพอสมควร
      - ได้ยินเสียงท้องร้อง (Borborigmi)
    - - tinkling sound เสียงกรุ๋งกริ๋ง เสียงน้ำปนอากาศ เสียงการบีบตัวของลำไส้จะดังขึ้นบ่อยมาก ซึ้งพบในรายที่มีการอักเสบ,อุดตัน,ปวดท้อง,ท้องเสีย
      - Vascular sound เสียงการบีบตัวของลำไส้ลดลงหรือหายไป พบในรายที่เยื่อบุช่องท้องอักเสบ,ท้องอืด
- - - - ปกติจะได้ยินเสียงทึบที่ช่องซี่โครงที่ 4 และจะทึบชัดเจนที่ช่องซี่โครงที่ 6
      - หาขอบเขตล่างของตับ เคาะต่ำกว่าชายโครงขวาประมาณ 10 เซนติเมตร หรือระดับสะดือ เคาะขึ้นไปในแนว Midclavicular line
      - หาขอบเขตบนของตับ เคาะที่ทรวงอกด้านขวาจากบนลงล่างแนว Midclavicular line วางมือซ้ายขนานกับช่องซี่โครงเริ่มเคาะที่ช่องซี่โครงที่ 2 ลงมาเรื่อยๆ
      - ผิดปกติ
        
        เคาะได้บริเวณตับเล็กกว่าปกติพบในภาวะถุงลมโป่งพอง
        
        เคาะได้บริเวณตับโตกว่าปกติพบในผู้ป่วยตับแข็ง ตับโต
    - - ผู้ใช้บริการนอนตะแคงเคาะอกด้านซ้ายจากช่องซี่โครงที่ 7-11
      - ปกติ
        
        พบเสียงทึบของม้ามที่ช่องซี่โครงซ้ายที่ 9-10 ส่วนช่องที่ 11 จะโปร่ง
      - ผิดปกติ
        
        เสียงทึบของม้ามมากกว่าปกติคือเสียงทึบจากช่องซี่โครงที่ 7-11
    - - เคาะทั่วหน้าท้องดูสภาพช่องท้องทั่วไปและค้นหาตำแหน่งที่เคาะเจ็บสังเกตว่าเสียงเคาะปกติ โปร่งหรือทึบผิดปกติจะเคาะจากส่วนที่โปร่งไปหาทึบ
        
        ปกติ
        
        เสียงโปร่ง (Tympany)
        
        ผิดปกติ
        
        เสียงโปร่งมาก (Hypertympany) มีอากาศมาก
        
        เสียงโปร่งน้อย (Hypotympany) มีสารน้ำ
        
        เสียงทึบ (Dullness) ก้อน
    - - มี 2 วิธี
        
        การตรวจ Fluid thrill หรือการกระเพื่อมของน้ำในช่องท้อง
        
        การให้ผู้บริการนอนหงาย ผู้ตรวจใช้ฝ่ามือข้างหนึ่งวางทาบข้างท้องผู้ใช้บริการอีกมือเคาะที่ข้างท้องด้านตรงข้าม โดยขอให้ผู้ใช้บริการวางสันมือบริเวณเส้นกลางตัว กดด้วยแรงเล็กน้อย
        
        สังเกตความรู้สึกสั่นสะเทือนของสารน้ำที่มากระทบมือ ที่แนบกับข้างท้องถ้ามีการสั่นสะเทือน เรียกว่า การตรวจมีผลบวก
        
        การตรวจ Shifting dullness หรือการตรวจการเปลี่ยนที่ของเสียงเคาะทึบ
        
        เมื่อมีสารน้ำในช่องท้องน้ำจะไหลไปอยู่ส่วนต่ำสุดของช่องท้องจะตรวจพบได้ต้องมีปริมาณน้ำในช่องท้องอย่างน้อย 0.5 -1 ลิตร
        
        นอนหงาย
        
        เคาะหน้าท้องจากตรงกลางลงไปทางสีข้างทั้ง 2 ข้าง โดยวางมือซ้ายให้แนวนิ้วมือขนานกับแกนกลางลำตัว
        
        นอนตะแคง
        
        เคาะทางด้านข้าง เคยเคาะได้เสียงทึบจะเปลี่ยนเป็นเสียงโปร่งถ้าเคาะต่ำลงไปจะได้ยินเสียงทึบ
- - - - ท้องนุ่มไม่มีตำเเหน่งกดเจ็บ ไม่มีการเกร็ง คลำไม่พบก้อน
    - - กดเจ็บตึงแข็ง มีการเกร็งของกล้ามเนื้อตลอดเวลา คลำพบก้อน คลำพบอวัยวะในช่องท้องขนาดผิดปกติ