Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

PBL โจทย์สถานการณ์ 2 (การประเมินผลโครงการ/โปรแกรม (องค์ประกอบ…

- - - - สตัฟเฟิลบีม (Daniel L. Stufflebeam)
      - อัลคิน (Marvin C. Alkin)
      - แฮมมอนด์ (Robert L. Hammond)
      - เวลซ์ (Wayne W. Welch)
    - - สคริพเวน (Michael Scriven)
      - สเตค(Robert E. Stake)
      - โพรวัส (Malcolm M. Provus)
    - - ไทเลอร์ (Ralph W. Tyler)
      - ครอนบาค (Cronbach)
      - เคิร์กแพทริค(Donald L. Kirkpatrik)
  - - - เป็นไปได้จริง.
      - สอดคล้องกับวัตถุประสงค์
      - ครอบคลุม
      - สามารถวัดได้
- - - - แผนระดับภาค
      - แผนระดับจังหวัด
      - แผนระดับชาติ
      - แผนระดับอําเภอ
      - แผนระดับตําบล
    - - แผนระดับกองหรือแผนระดับฝ่าย
      - แผนระดับกรมหรือสำนักงานหรือองค์การ
      - แผนระดับกระทรวง
      - แผนระดับชาติ
    - - แผนระยะกลาง
        
        ระยะเวลาระหว่าง 3 - 5 ปี
      - แผนระยะยาว
        
        ระยะเวลาเกิน 5 ปี
      - แผนระยะสั้น
        
        ปฏิบัติการประมาณไม่เกิน 2 ปี
    - - แผนมหภาค (Macro Plan)
      - แผนรายสาขา (Sectoral Plan)
    - - แผนป้องกันน้ำท่วม
      - แผนป้องกันอัคคีภัยแผนป้องกันอุบัติเหตุ
  - - - วัตถุประสงค์
        
        SMART
        
        A = Attainable ระบุสิ่งที่ต้องการชัดเจน
        
        R = Reasonable มีความเป็นเหตุเป็นผล
        
        M = Measurable วัดและประเมินผลได้
        
        T = Time มีขอบเขตของเวลาที่แน่นอน
        
        S = Sensible มีความเป็นไปได้
      - วิธีดำเนินการ
      - หลักการและเหตุผล
      - ระยะเวลาในการดำเนินงานโครงการ
      - ผู้รับผิดชอบโครงการ
      - งบประมาณและทรัพยากรที่ต้องใช้
      - ส่วนราชการเจ้าของโครงการ
      - ผู้รับผิดชอบโครงการ
      - ประเภทของโครงการ
      - การประเมินผลโครงการ
      - ชื่อโครงการ
      - ผลประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
    - - การเขียนโครงการเพื่อแก้ปัญหาย่อยที่ลำดับไว้
      - เกิดจากการวิเคราะห์ปัญหาและสาเหตุของปัญหา
      - มีการกำหนดเป้าหมายในการดำเนินกิจกรรม (Goal)
    - - ต้องกระตุ้นให้ประชาชน มีส่วนร่วมมากที่สุด
      - พัฒนาศักยภาพประชาชนให้สามารถ ดูแลตนเอง และพึ่งตนเองได้ทางสุขภาพ
      - เพื่อสนับสนุนให้เกิดระบบสร้างเสริมสุขภาพและป้องกันโรค
      - การวางแผนออกเป็น 2 ระดับ ได้แก่ การวางแผนแม่บท และ การวางแผนงานย่อย
    - - กระบวนการพลังสร้างสรรค์ หรือ AIC
        
        ขั้นที่ 1 A = Appreciate
        
        การทำให้ทุกคนยอมรับและชื่นชมคนอื่น
        
        ขั้นที่ 2 I = Influence
        
        การใช้ความคิดริเริ่มสร้างสรรค์กำหนดยุทธศาสตร์
        
        ขั้นที่ 3 C = Control
        
        การทำแผนควบคุมการทำงานอย่างละเอียด
- - - - การบอกภาวะสุขภาพอนามัยของชุมชน ซึ่งได้รวบรวมและวิเคราะห์ มีการเทียบกับข้อมูลเดิมที่มีอยู่ ตลอดจนเปรียบเทียบกับพื้นที่อื่นๆ แล้วจึงนําข้อมูลทั้งหมดที่ได้มากําหนดเพื่อวินิจฉัยปัญหาสุขภาพชุมชนต่อไป
    - - ทําให้มองสภาพการณ์ของชุมชนได้ชัดเจนขึ้น
      - 3.ใช้เป็นข้อความสื่อสารให้ชุมชนทราบและเข้าใจถึงสภาวะสุขภาพของชุมชน เพื่อร่วมกันหาแนวทางแก้ไข
      - ใช้เป็นข้อความสื่อสารในทีมสุขภาพให้มีความเข้าใจตรงกัน
  - - - ความแตกต่างระหว่างภาวะสุขภาพอนามัยของชุมชนที่เป็นอยู่ในปัจจุบันกับภาวะสุขภาพอนามัยที่ควรจะเป็น
    - - วิเคราะห์ความสัมพันธ์ระหว่างปัจจัยต่างๆกับการเกิดโรค พิจารณาโดยใช้วิธีการทางสถิติ
      - พิจารณาผลของปัญหาสาธารณสุข ว่ามีผลต่อ บุคคล สิ่งก่อโรค และสิ่งแวดล้อม
      - วิเคราะห์ข้อมูลที่เก็บได้ เพื่อให้ได้ข้อสรุปของชุมชนว่าสาเหตุที่สําคัญคืออะไร
      - พิจารณาตามสาเหตุของการเกิดปัญหาสาธารณสุข โดยใช้หลักวิทยาการระบาด
      - นําผลการวิเคราะห์ปัญหาสาธารณสุข มาเรียงลําดับแล้วกําหนดปัญหาของชุมชนขึ้น
      - เก็บรวบรวมข้อมูลเพิ่มเติม เพื่อช่วยยืนยันสาเหตุของปัญหา
      - พิจารณาลักษณะของปัญหา โดยจําแนกถึงขนาด และความ รุนแรงของปัญหา
    - - 1) การเลือกสิ่งที่เป็นปัญหา
      - 3) การเปรียบเทียบกับหลักเกณฑ์
      - 4) การกําหนดสภาพและขอบเขตของปัญหา
      - 5) การค้นหาสาเหตุของปัญหา
      - 2) การกําหนดดัชนีชี้วัด
    - - ส่วนที่กําหนดปัญหา ทำให้ทราบเป้าหมายของกิจกรรมการพยาบาล
      - 2 ส่วนที่ระบุสาเหตุ ใช้เป็นแนวทางกําหนด กิจกรรมการพยาบาล
      - 3 ส่วนที่เป็นข้อมูลสนับสนุน ใช้เป็นแนวทางในการประเมินผลกิจกรรมการพยาบาล
  - - - ใช้หลักการทางวิทยาการระบาด
      - 1) Death
        
        จํานวนประชากรที่ตายจากปัญหา
      - 2) Disability
        
        จํานวนประชากรที่มีแนวโน้มที่ก่อให้เกิดความพิการจากปัญหา
      - 3) Disease
        
        จํานวนประชากรที่ป่วยเป็นโรคจากปัญหา
      - 4) Discomfort
        
        ความไม่สุขสบายและการตระหนักของประชาชน
      - 5) Dissatisfaction
        
        ความไม่พึงพอใจและต้องการที่จะแก้ไขปัญหาของประชาชน
    - - เป็นการนํากระบวนการกลุ่มมาใช้ในการจัดลําดับความสําคัญปัญหา เพื่อให้ประชาชน เป็นคนตัดสินใจเลือกแก้ไขปัญหาด้วยตนเอง ตามลําดับความสําคัญ
      - 1) ความสําคัญของปัญหาหรือผลกระทบของปัญหาต่อชุมชน
      - 2) ผลดีผลเสียในการดําเนินงานแก้ไขปัญหา
      - 3) ความสามารถของชุมชน ในการดําเนินงานแก้ไขปัญหา
    - - นําคะแนนของเกณฑ์มาคูณกับคะแนนของปัญหา และนําที่ได้มาบวกกัน
      - เกณฑ์ (Criteria) สําหรับการเรียงลําดับความสําคัญของปัญหา
        
        5 ความรุนแรงของปัญหา
        
        6 ความรวดเร็วที่จะต้องแก้ไขปัญหานั้น
        
        3 ความสามารถของพยาบาล
        
        2 ความตั้งใจในการจะแก้ไขปัญหา
        
        1 การรับรู้ปัญหา
        
        4 ผู้ชํานาญการในการแก้ปัญหานั้นๆที่มีอยู่
      - มีน้ำหนักคะแนน ตั้งแต่ 1 - 10
    - - Guide Index
        
        2 ความสําคัญของปัญหา
        
        1 ขนาดของปัญหา
        
        3 ความเหมาะสมของเทคโนโลยี
        
        ใช้สําหรับปัญหาสุขภาพ ที่ไม่ซับซ้อน
      - Public Health In the Western Pacific
        
        3 ความสนใจของชุมชน
        
        2 ขนาดของปัญหา
        
        1 ความเหมาะสม
        
        4 การสนับสนุนด้านนโยบาย
        
        เหมาะสําหรับปัญหาที่เกี่ยวข้องกับความเจ็บป่วยหรือโรค
    - - องค์ประกอบที่ 3 ความยากง่ายในการที่จะแก้ไขปัญหา (Feasibility of Management)
        
        คะแนน 0-4
        
        พิจารณาหลายด้าน คือ เทคโนโลยี กำลังคน เวลา ทรัพยากร งบประมาณ และนโยบาย
      - องค์ประกอบที่ 2 ความรุนแรงของปัญหา (Severity of Problem)
        
        แบบที่ 1 ร้อยละหรืออัตราประชากรที่ได้รับผลจากปัญหา คะแนน 0-4
        
        แบบที่ 2 ความร้ายแรงปัญหา คะแนน 0-4
      - นิยมในปัจจุบัน
        
        เนื่องจากมีองค์ประกอบ ที่ง่ายต่อการตัดสินใจ คํานวณเป็นคะแนนได้ง่ายและไม่ซับซ้อน
      - การคิดคะแนน
        
        วิธีที่ 1 วิธีบวก (Additive Method)
        
        ความสําคัญของปัญหา = A + B + C + D
        
        วิธีที่ 2 วิธีคูณ (Multiplicative Method)
        
        ความสําคัญของปัญหา = A x B x Cx D
      - องค์ประกอบที่ 4 ความตระหนักและความร่วมมือของประชาชนในชุมชน (Community Concern)
        
        ประเมินได้จากการซักถาม การสังเกต หรือ การให้ประชาชนมีส่วนร่วม
        
        คะแนน 0-4
      - องค์ประกอบที่ 1 ขนาดปัญหา (Size of Problem)
        
        ร้อยละ/อัตราอุบัติการณ์/อัตราความชุกของโรค คะแนน 0-4
    - - 4) การยอมรับร่วมกันของชุมชน มีค่าคะแนนอยู่ระหว่าง 1-5
      - 1) ขนาดของกลุ่มชนที่ถูกกระทบ มีค่าคะแนนอยู่ระหว่าง 1-5
      - 2) ความร้ายแรงและเร่งด่วน มีค่าคะแนนอยู่ระหว่าง 1-5
      - 3) ความเสียหายต่อการพัฒนาในอนาคต มีค่าคะแนนอยู่ระหว่าง 1-5
      - คิดจากเกณฑ์และ ความสัมพันธ์ของปัญหาเกณฑ์ที่ใช้พิจารณา ได้แก่
    - - สูตรในการคํานวณ
        
        Basic Priority Rating (BPR) = (A + B) C/3 x D
      - เหมาะสําหรับปัญหาระดับนโยบาย ต้องเกิดจากการทํางานที่ต่อเนื่องของทีมงานเดียวกัน
      - องค์ประกอบ A : ขนาดปัญหา
        
        คํานวณจากปัญหาที่ประชาชนได้รับผลกระทบ
        
        การให้คะแนนอยู่ระหว่าง 0 - 10
        
        อัตราอุบัติการณ์ หรืออัตราความชุกของโรค
      - องค์ประกอบ B : ความรุนแรงปัญหา
        
        ความเร่งด่วน (Urgency)
        
        พิจารณาจากอัตราของประชาชนที่ได้รับผลกระทบ
        
        ความร้ายแรง (Severity)
        
        พิจารณา จากอัตราตาย และความพิการ
        
        การสูญเสียทางเศรษฐกิจ (Economic Loss)
        
        พิจารณาจาก ความรุนแรงของปัญหาที่มีผลต่อการลงทุน
        
        4) ความเกี่ยวข้องของประชากรกับปัญหา (Involvement of Other People)
        
        ปัจจัยอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องทําให้ปัญหามีขนาดและความรุนแรงมากขึ้น
        
        มีคะแนน 0-20 โดยแต่ละปัจจัยมีคะแนน 0-10
      - องค์ประกอบ C: ประสิทธิผลของการปฏิบัติงาน
        
        ความเป็นไปได้ของวิธีการแก้ไขปัญหา
        
        เป็นผลคูณของ Basic Priority Rating (BPR)
      - องค์ประกอบ D : ข้อจำกัด
        
        ปัจจัยกำหนดความสำเร็จ ภายใต้ทรัพยากรที่มีอยู่เป็นการดูความเป็นไปได้ของโครงการ
        
        แต่ละปัจจัยมีคะแนนเป็น 0 หรือ 1
        
        พิจารณาจาก
        
        ความเหมาะสม (Propriety = P)
        
        เศรษฐกิจ (Economics = E)
        
        การยอมรับ (Acceptability =A)
        
        ทรัพยากร (Resources = R)
        
        ความเป็นไปได้ทางกฎหมาย (Legality = L)
  - - - Turning Point: เป็นการมองย้อนหลังก่อนที่จะเกิดปัญหา
      - Cognitive Walkthrough: ย้อนรอยอดีตโดยผู้ที่เกี่ยวข้อง
      - Conventional WHY: ทำไมจึงเกิดเหตุการณ์นั้นๆ
      - Comprehensive Scan: การใช้หัวข้อที่ครอบคลุมกว้างๆ
- - - - ร่วมคิดร่วมทำ ร่วมรับผิดชอบ และร่วมรักษาผลประโยชน์ของชุมชนด้วยตนเอง
    - - ร่วมคิด ร่วมทำ และร่วมเรียนรู้
  - - - ประชาชน
      - ความมั่งคั่ง
      - โลก
      - สันติภาพ
      - หุ้นส่วนความร่วมมือ
    - - การพัฒนาสุขภาพที่ยั่งยืน
      - แนวทางการดำเนินการ
        
        เสริมกรอบอนุสัญญาขององค์กรอนามัยโลก
        
        สนับสนุนการวิจัยและพัฒนาวัคซีน ยา
        
        การใช้เงินที่เกี่ยวกับสุขภาพ
        
        สรรหา
        
        พัฒนา
        
        ฝึกฝน
        
        เก็บรักษากำลังคน
        
        เสริมขีดความสามารถ
        
        การแจ้งเตือนกัน
        
        การบริหารจัดการ
        
        การลดความเสี่ยง
- - - - กำหนดการปฏิบัติงาน
        
        4) แสดงผู้รับผิดชอบแต่ละกิจกรรม
        
        2) แสดงระยะเวลาเริ่มต้นและสิ้นสุด
        
        1) แสดงกิจกรรมตามลําดับก่อนหลัง
        
        6) การติดตามประเมินผล
        
        5) วิธีดําเนินงาน
        
        3) กําหนดสื่อและทรัพยากรที่ใช้
      - การจัดทำกำหนดการปฏิบัติงาน
        
        ตารางปฏิบัติงาน
        
        รูปแบบอื่นๆ เช่น แผนภูมิแกนท์ (Gantt Chart)
    - - การเตรียมผู้ปฏิบัติงาน
        
        2) การแบ่งหน้าที่ความรับผิดชอบ
        
        1) การศึกษารายละเอียดของกิจกรรม
        
        3) การเตรียมทรัพยากร อุปกรณ์
      - การเตรียมกลุ่มเป้าหมาย
        
        1) การเตรียมความพร้อมด้านความสะดวก ที่จะให้ความร่วมมือ
        
        3) คัดเลือกสมาชิกกลุ่ม เพื่อเป็นแกนนําในการประสาน
        
        2) ประสานกับผู้นําชุมชน
    - - ประโยชน์ดังนี้
        
        เป็นการกระตุ้นและให้กําลังใจแก่ผู้ปฏิบัติในชุมชน
        
        เป็นการติดตามการดำเนินขิงกิจกรรมของโครงการ
        
        ทําให้ทราบปัญหาอุปสรรคต่างๆ
  - - - การดูแลสุขภาพที่บ้าน (Home Health Care)
      - การเยี่ยมบ้าน (Home Visit)
      - การให้ความรู้ทางสุขภาพ (Health Education)
      - การอนามัยโรงเรียน (School Health)
- - - - โรคที่มีระยะเวลาการดำเนินโรคยาวนาน ช้า ไม่สามารถรักษาให้หายขาด การรักษาเป็นการประคับประคอง
    - - ไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้
        
        อายุ
        
        เพศ
        
        พันธุกรรม
      - สามารถเปลี่ยนแปลงได้
        
        การสูบบุหรี่
        
        การบริโภคเครื่องดื่มแอลกอฮอล์
        
        การบริโภคอาหารที่ไม่เหมาะสม
        
        การมีกิจกรรมทางกายที่ไม่เพียงพอ
        
        ความเครียด
    - - “เข้าใจ เข้าถึง และพัฒนา”
      - การสร้างกระบวนการการมีส่วนร่วมของชุมชน
      - การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมลดปัจจัยเสี่ยง
      - การมีส่วนร่วมของชุมชน
  - - - โรคมะเร็ง
      - มะเร็งปอด
      - โรคหัวใจและหลอดเลือด
      - เสื่อมสมรรถภาพทางเพศ
      - โรคหลอดเลือดในสมองตีบ
      - โรคระบบทางเดินหายใจ
      - โรคถุงลมโป่งพอง
    - - นโยบายสิ่งจูงใจ
      - นโยบายด้านกฎหมาย
      - นโยบายด้านข้อมูล
      - ความร่วมมือกันระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ
      - นโยบายการให้ความรู้เรื่องพิษภัยบุหรี่
      - นโยบายการสนับสนุนด้านงบประมาณ
      - นโยบายด้านการสื่อสาร
    - - อาศัยหลักการมีส่วนร่วม
        
        ประชาชนทุกคน คนใกล้ชิด บิดามารดา ครู โรงเรียน และเจ้าหน้าที่สาธารณสุข
      - ตัวผู้สูบ
        
        หักดิบ ตัดใจ ทำให้ได้
        
        ไปเล่นกีฬา
- - - - ด้านส่งเสริมสุขภาพ ป้องกันโรค และคุ้มครองผู้บริโภคเป็นเลิศ
      - ด้านบริการเป็นเลิศ
      - ด้านบุคลากรเป็นเลิศ
      - บริหารเป็นเลิศด้วยธรรมาภิบาล
    - - การปฏิรูประบบเทคโนโลยีสารสนเทศด้านสุขภาพ
      - การพัฒนาระบบบริการปฐมภูมิ
      - การปฏิรูปกำลังคนด้านสุขภาพ
      - การใช้ยาอย่างสมเหตุผล (RDU)
      - การควบคุมป้องกันวัณโรค