Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

มะเร็งหลังโพรงจมูก Nasopharyngeal carcinoma E676DCEE-8D7D-42D2-8E55…

- - - - M0 ไม่พบการแพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น
      - M1 แพร่กระจายไปยังอวัยวะอื่น
      - Mx ไม่สามารถประเมินการแพร่กระจายได้
    - - T1,2,3,4
        ขนาดต่างๆ กันของก้อนจากเล็กไปใหญ่
        
        ระยะที่ 4 (T4) ก้อนเนื้องอกลุกลามไปยังกะโหลกศีรษะและเส้นประสาทสมองหรือมีต่อมน้ำเหลืองโต หรือกระจายไปสู่อวัยวะอื่นที่อยู่ไกล การกระจายไปยังต่อมข้างคอ
        
        ระยะที่ 3 (T 3) ก้อนเนื้องอกลุกลามไปถึงช่องจมูกและช่องคอหรือก้อนอยู่ภายในโพรงหลังจมูก แต่ต่อมน้ำเหลืองข้างคอด้านที่เป็นมะเร็งโตไม่เกิน 3 ซม.
        
        ระยะที่ 2 (T 2) ก้อนเนื้องอกอยู่เต็มภายในหลังโพรงจมูกทั้งด้านข้างและด้านหลัง
        
        ระยะที่ 1 (T 1) ก้อนเนื้องอกอยู่ภายในโพรงจมูกข้างเดียวหรือยังไม่เห็นก้อนเนื้องอกแต่การตรวจชิ้นเนื้อจะได้ผลบวก
      - Tx ไม่สามารถประเมินก้อนได้
      - T0 ไม่มีหลักฐานของก้อน
      - Tis มะเร็งระยะต้นๆ ที่อยู่บนชั้นของเซลล์ปกติยังไม่แทรกเข้าไปในเนื้อเยื่อปกติ
    - - N0 ไม่พบมะเร็งในต่อมน้ำเหลือง
      - N1,2,3 มะเร็งเข้าไปในต่อมน้ำเหลือง
        (จำนวนต่อมและตำแหน่งต่อมที่แพร่ไป)
        
        N 2 ต่อมน้ำเหลืองโตข้างเดียวกับที่เกิดมะเร็ง โตก้อนเดียวหรือหลายก้อน ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางเกิน 3 ซม. แต่ไม่เกิน 6 ซม.
        
        N 3 ต่อมน้ำเหลืองโตขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางเกิน 6 ซม.
        
        N 1 หมายถึง ต่อมน้ำเหลืองโตข้างเดียวกับที่เกิดก้อนมะเร็ง ขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางไม่เกิน 3 ซม.
      - Nx ไม่สามารถประเมินต่อมน้ำเหลืองได้
- - - - แพทย์จะนำกระจกส่องผ่านทางปากเพื่อส่อง ดูหลังโพรงจมูกและ
        ภายในลำคอ, การตรวจร่างกายทางระบบประสาท
      - ใช้กล้องส่องทางจมูก (Nasoscopy) ) โดยสอดกล้องเป็นสายยาวเล็กๆ ผ่านทางจมูก และมีเครื่องมือ
        สามารถเอาชิ้นเนื้อที่สงสัยว่าเป็นมะเร็งออกมาตรวจทางพยาธิวิทยา
      - เอ็กซเรย์บริเวณศีรษะและลำคอ เอกซเรย์ปอด เพื่อประเมินการแพร่กระจายของมะเร็งไปยังปอด
      - เอกซเรย์กระดูก (Bone scan) ทำในผู้ป่วยมีอาการปวดบริเวณกระดูกหรือผลเลือดทาง
        ห้องปฏิบัติการ บ่งชี้ว่ามีการแพร่กระจายไปยังกระดูก
      - เอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์บริเวณศีรษะและลำคอ (CT scan)
      - ภาพสแกนคลื่นแม่เหล็ก (Magnetic Resonance Imaging)
      - เพ็ทสแกน (PET scan) ตรวจหามะเร็งโดยใช้สารกัมมันตรังสีฉีดเข้าเส้นเลือดดำ แล้วทำการสแกน พบว่าบริเวณที่เป็นมะเร็งจะสว่างขึ้นมา
      - การตรวจเลือด ส่งตรวจทางด้าน serology โดยการส่งตรวจหาเชื้อ EBV
      - การเอาชิ้นเนื้อไปตรวจทางพยาธิวิทยา (Biopsy)
        
        เป็นการตัดหรือขลิบ ชิ้นเนื้อจากก้อน เนื้องอก หรืออวัยวะที่สงสัยว่าจะเป็นมะเร็ง ส่งตรวจทางพยาธิ วิทยา เพื่อการพิสูจน์และ วินิจฉัยโรค วิธีนี้จะสามารถยืนยันได้ ว่าเนื้องอก หรืออวัยวะนั้น ๆ เป็นเนื้องอก ธรรมดา หรือ มะเร็ง การ ตัดชิ้นเนื้อ
      - ระยะของโรคมะเร็งหลังโพรงกระดูก
        
        ระยะที่ 0 เนื้อเยื่อผิดปกติอยู่เฉพาะบริเวณผิวของเนื้อเยื่อหลังโพรงจมูกไม่ทะลุเข้า ไปในเนื้อหลังโพรงจมูก
        
        ระยะที่ 1 โรคอยู่เฉพาะที่หลังโพรงจมูก
        
        ระยะที่ 2 กระจายไปเนื้อเยื่อข้างเคียง หรือกระจายไปต่อมน้ำเหลืองที่คอข้างเดียวกัน ขนาดไม่เกิน 6 เซนติเมตร
        
        ระยะที่ 3 กระจายไปต่อมน้ำเหลืองทั้ง 2 ข้าง ขนาดไม่เกิน 6 เซนติเมตร,กระจาย เข้าไปในกระดูกข้างเคียงขนาดต่อมน้ำเหลืองไม่เกิน 6 เซนติเมตร
        
        ระยะที่ 4 กระจายไปในสมอง,เส้นประสาทของสมอง,ลำคอ ส่วนล่าง,ตา,ต่อมน้ำเหลือง ใหญ่กว่า 6เซนติเมตรหรือกระจายไปที่อื่น
  - - - เทคโนโลยีของเข็มชนิดพิเศษ ซึ่งเข็มที่ใช้ในการเจาะตัดชิ้นเนื้อจะมีขนาดเล็กกว่า 2 mm (เล็กกว่าปลายปากกา) และจะมีระบบพิเศษในการเจาะตัดชิ้นเนื้อเล็กๆ ออกมาเพียงพอต่อการวินิจฉัย
      - เทคโนโลยีการวินิจฉัย ซึ่งแพทย์จะทำการสอดเข็มผ่านผิวหนัง เพื่อไปยังอวัยวะที่ต้องการโดยแพทย์สามารถมองเห็นเข็มและอวัยวะอย่างชัดเจนผ่านทางจอภาพ ซึ่งอาจเป็นอัลตราซาวด์ หรือเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ ทำให้มั่นใจได้ว่าตรงตำแหน่งที่ต้องการ และหลีกเลี่ยงอวัยวะอื่นที่สำคัญ เช่น เส้นเลือด
- - - - 5-fluorouracil,Epirubicin
        
        ตัวยาจะเข้าไปแทนที่ในสายพันธุกรรมส่งผลให้เกิดยับยั้งการสร้างสายพันธุกรรมซึ่งออกฤทธิ์ได้ในทุกระยะของวงจรการแบ่งเซลล์
        ผลข้างเคียง
        เนื่องจากยาออกฤทธิ์ทำลายสารพันธุกรรมทำให้เกิดการทำลายไขกระดูกได้ในระยะยาว และมีโอกาสที่จะทำให้เกิดมะเร็ง เม็ดเลือดขาวได้โดยความเสี่ยงแปรผันตามปริมาณยาที่ผู้ป่วยได้รับ ทำให้เม็ดเลือดขาวซึ่งมีหน้าที่ต่อต้านเชื้อโรคลดจำนวนลง ผู้ป่วยจึงติดเชื้อได้ง่าย
        การพยาบาล
        1.ควรหลีกเลี่ยงการเข้าใกล้หรือคลุกคลีกับบุคคลที่ติดเชื้อ
        2.ไม่ควรอยู่ในที่แออัดหรือมีคนมากๆ
        3.รับประทานอาหารที่ต้มสุกแล้ว
        4.รับประทานอาหารที่ช่วยบำรุงเลือด เช่น เนื้อสัตว์ ไข่แดง ผักใบเขียว
      - Carboplatin
        
        รบกวนการสร้างสาย DNA มีผลทำให้เซลล์ตาย
        ผลข้างเคียง คลื่นไส้อาเจียน อ่อนเพลีย ไม่มีแรง ปวดเมื่อยตามเนื้อตัว ยานี้อาจทำให้เกล็ดเลือดต่ำ เลือดออกง่ายและหยุดยาก
        การพยาบาล
        ควรเพิ่มความระมัดระวังเมื่อใช้ของมีคม
      - Cisplatin
        
        ออกฤทธิ์โดยไปยับยั้งการจำลองตัวเองของดีเอ็นเอ ใช้ในการรักษาโรงมะเร็งต่างๆ
        ผลข้างเคียง คลื่นไส้ อาเจียน พบในช่วง 2-3 ชั่วโมง หลังได้รับยา และอาจต่อเนื่องไปอีก 2-3 วัน
        การพยาบาล
        รับประทานอาหารและดื่มน้ำในปริมาณที่น้อยๆแต่บ่อยครั้ง
- - - - 2.ให้คำแนะนำเกี่ยวกับวิธีการดูแลช่องปากและการจัดการกับภาวะเยื่อบุช่องปากอักเสบ
        
        2.4 แนะนำให้ดื่มน้ำอย่างเพียงพออย่างน้อย 2 ลิตร/วัน โดยการจิบน้ำบ่อยๆ
        
        2.3 บ้วนปากด้วยน้ำเกลือสำหรับบ้วนปากด้วยวิธี Ballooning ทุก 2 ชั่วโมง
        
        2.2 ฟันวันละ 2 ครั้ง เช้าก่อนนอนอย่างเบามือด้วยแปรงสีฟันขนอ่อนนุ่ม ยาสีฟันที่มีส่วนผสมของฟลูออไรด์และรสอ่อน หากเจ็บในช่องปากมากให้ใช้ผ้าก๊อซหรือสำลีพันปลายไม้ชุบด้วยน้ำเกลือทำความสะอาดแทน
        
        2.5 ทาวาสลีนบริเวณริมฝีปากเพื่อป้องกันริมฝีปากปห้งแตกเป็นแผล
- - - - การเปลี่ยนแปลงของผิวหนัง
        
        การฉายแสงบริเวณใบหน้าและลำคอ ไม่ควรใช้มีดโกนหนวดเครา เพราะจะทำให้เกิดแผลได้ง่าย
        
        ควรสวมเสื้อผ้าที่อ่อนนุ่ม โดยเฉพาะอย่างยิ่งบริเวณคอเสื้อ เพราะจะทำให้ระคายเคืองบริเวณที่ฉายแสง และจะเกิดเป็นแผลถลอกได้ง่าย
        
        ประเมินการเปลี่ยนแปลงของผิวหนังของผู้ป่วย พร้อมทั้งซักประวัติเกี่ยวกับการดูแลผิวหนังและปัจจัยส่งเสริมต่างๆ เพื่อหาสาเหตุการเกิดแผลในบริเวณที่ฉายรังสี
        
        หลีกเลี่ยงจากแสงแดดจัดๆ เนื่องจากจะทำให้ผิวหนังอักเสบและรู้สึกแสบร้อนได้
    - - ออกกำลังกายเบาๆ โดยอาจจะเดินเล่นรอบๆ ที่พักประมาณ 5 - 10 นาที ก่อนอาหารครึ่งชั่วโมง
      - รับประทานอาหารที่ชอบแต่หลากหลายครบถ้วน5หมู่ ร่วมกับญาติและเพื่อน
      - จัดอาหารให้น่ารัปประทาน เพื่อกระตุ้นให้ผู้ป่วยมีความอยากอาหารมากขึ้น
      - จากกรณีศึกษาผู้ป่วยมีน้ำหนักตัวลดลงอย่างรวดเร็วภายใน 4 เดือนลดลง 10 kg. เนื่องจากพยาธิสภาพของโรค การเปลี่ยนแปลงในการลดน้ำหนักถ้าถ้าน้ำหนักเพิ่มขึ้นหรือลดลงอย่างรวดเร็ว ภายในระยะเวลา 6 เดือน ถือว่าผิดปกติ
      - ต้องกินอาหารที่มีคุณค่าโภชนาการครบถ้วน
        
        กินครั้งละน้อย แต่บ่อยขึ้นเป็น 5-6 มื้อ
        
        กินอาหารที่มีโปรตีนสูง เช่น เนื้อสัตว์ ได้แก่ ปลา ไก่ หมู ไข่ นม เต้าหู้ ถั่ว
        
        ไข่ กินได้ทั้งไข่แดง ไข่ขาว วันละ 1-2 ฟอง
        
        นม เลือกนมวัวไขมันต่ำ
- - - - 1.ก้อนที่คอ (Neck mass) ต่อมน้ำเหลือที่คอโต พบบ่อยที่สุด (ร้อยละ 50-90)
      - 3.เลือดกำเดาไหล (Epistsxis),หรือคัดจมูก (Nasal Obstruction)
      - 4.อาการชาบริเวณใบหน้า (Facial Numbness)
      - 5.กล้ามเนื้อตาอัมพาต (Rectus palsy) มองเห็นภาพซ้อน
      - 2.การหูอื้อ(Aural fullnessn) การได้ยินลดลง โดยเฉพาะข้างเดียวพบประมาณ 1 ใน 3ของผู้ป่วย เนื่องจากมีภาวะน้ำขังในหูชั้นกลางจากการทำงานที่ผิดปกติของท่อปรับความดัน (Eustschian tube) จากก้อนมะเร็ง