Please enable JavaScript.

Coggle requires JavaScript to display documents.

ระบบทางเดินหายใจ (Respiratory system) 4BF7CADB-4DD6-404A-9A13-6F221E6B18F1

- - - - 1.หลอดลมฝอยเทอร์มินอล (terminal bronchiole) เป็นท่อที่แยกออกจากหลอดลมแขนงมีขนาดเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5-1 มิลลิเมตร พบกล้ามเนื้อเรียบและเยื่ออิลาสติกไฟเบอร์(elastic fiber)เป็นองค์ประกอบของผนังหลอดลมฝอยเทอร์มินอล แต่ไม่พบโครงสร้างที่เป็นกระดูกอ่อนต
      - 2.หลอดลมฝอยแลกเปลี่ยนแก๊ส(respiratory bronchiole) เป็นส่วนแรกที่มีการแลกเปลี่ยนแก๊ส เนื่องจาก มีถุงลมย่อยมาเปิดเข้าที่ผนัง ซึ่งจะพบในส่วนที่อยู่ท้าย ๆ ซึ่งจะมีมากกว่าส่วนที่อยู่ติดกับหลอดลมฝอยเทอร์มินอล
- - - - พยาธิสภาพของทางเดินหายใจส่วนล่าง
        Pulmonary artery sling และ vascular ring
        
        พยาธิสภาพที่พบได้ถึงแม้ว่าจะไม่บ่อยแต่เป็นปัญหาที่สําคัญเพราะ มีความซับซ้อนในด้านการรักษาด้วยการผ่าตัด
        pulmonary artery sling เป็นภาวะท่ีเกิดจากการที่หลอดเลือด พุลโมนารี่ข้างซ้ายเป็นแขนงออกมาจากหลอดเลือดพุลโมนารี่ข้างขวาและ วางตวั ออ้ มไปทางดา้ นหลงั ของทอ่ ลมและอยรู่ ะหวา่ งทอ่ ลมและหลอดอาหาร ทําให้เกิดเป็นลักษณะเหมือนบ่วงบาศก์เหนี่ยวท่อลมส่วนล่างบริเวณเหนือ carina เอาไว้ ทําให้การเจริญเติบโตของท่อลมบริเวณน้ีผิดปกติ โดยลักษณะที่พบมากคือการที่ท่อลมส่วนนี้จะไม่มี membranous part เรียกลักษณะที่ ผิดปกติเช่นน้ีว่า complete tracheal ring ทําให้เกิดลักษณะการตีบแคบ ของท่อลมท่ีเรียกว่า concentric stenosis ส่วนใหญ่พบว่าเป็น long segment stenosis ผู้ป่วยมาด้วยอาการหายใจลําบาก มีเสียงหายใจดัง
        
        vascular ring เป็นความผิดปกติแต่กําเนิดของหลอดเลือดแดง ใหญ่ ท่ีทําให้เกิดลักษณะวงแหวนที่ครบวง (complete vascular ring) ชนิดท่ีพบมากท่ีสุดคือ double aortic arch
      - พยาธิสภาพของทางเดินหายใจส่วนบน
        
        การตีบแคบของท่อลมแต่กําเนิด (congenital tracheal stenosis)
        
        tracheal web หรือ diaphragm เป็นการตีบแคบของท่อ ลมท่ีเป็นเฉพาะจุดและ มักพบที่ระดับใต้กระดูกอ่อน cricoid (subcricoid)
        
        long segment tracheal stenosis แบ่งเป็น 3 ประเภท ย่อยคือ
        
        1) generalised hypoplasia หลอดลมแขนงจะดูปกติ
        
        2) funnel-like narrowing หลอดลมแขนงจะมีขนาดไม่แน่นอนอาจจะปกติหรือแคบได้
        
        3) segmental stenosis พบว่าหลอดลมแขนงมีความผิดปกติได้เป็นจำนวนมาก
        
        Congenital atresia พบได้น้อยมาก และผู้ป่่วยมักเสีย ชีวิตในเวลาอันรวดเร็ว พบว่าร้อยละ 50 ของผู้ป่วยท่ีมี pulmonary sling จะมีท่อลมส่วนล่างตีบร่วมด้วย
      - พยาธิสภาพของปอด
        
        พยาธิสภาพของปอด
        
        ความผิดปกติแต่กําเนิดของปอดที่ทําให้เกิดการหายใจลําบากและ สามารถรักษาได้ด้วยการผ่าตัดมี 3 ประเภทคือ
        
        congenital lobar emphysema
        
        congenital lung cyst
        
        congenital cystic adenomatoid malformation
      - พยาธิสภาพของอวัยวะอื่นในช่องอก
    - - หายใจเร็ว หรือหายใจช้าผิดปกติ
      - จมูกบาน (flaring of the nostrils with breaths)
      - อาศัยกล้ามเน้ือของการหายใจมากและทําให้ช่องซ่ีโครงหวําลง ไป (retractions)
      - กลั้นหายใจ (grunting when breathing out)
      - ริมฝีปากและผิวหนังซีดลงหรือม่วงคล้ำ
  - - - พยาธิสภาพ
        สิ่งที่จะพบได้คือการที่มีหลอดลมอ่อนตัวและแฟบได้ง่าย ทำให้ถุงลมฝอยมีลมคั่งและเกิดการโป่งพองมากขึ้น แต่มีลักษณะเรียกว่า
        pulmonary hypoplasia คือถุงลมฝอยมีจํานวนลดลง ในบางรายอาจพบว่ามีจํานวนขอ งถุงลมมากขึ้น (alveolar hyperplasia) ได้เช่นกัน ตําแหน่งท่ีพบบ่อยคือ กลีบซ้ายบน (left upper lobe, LUL) กลีบขวาบน (right upper lobe, RUL) และกลีบขวากลาง (right middle lobe, RML)
      - อาการและการแสดง
        ร้อยละ 50 ของผู้ป่วยจะแสดงอาการหายใจลําบากโดยเฉพาะใน ช่วงอายุหนึ่งสัปดาห์แรก และกลุ่มผู้ป่วยเด็กส่วนใหญ่จะแสดงอาการภาย ในอายุ 6 เดือน อาการท่ีสําคัญคือหายใจเร็ว ไอมาก อาจพบอาการเขียว (cyanosis) และหายใจขัด ในกลีบที่มีพยาธิสภาพก็มักจะมีการติดเชื้อซ้ำๆ ได้บ่อย ลักษณะท่ีตรวจพบจากการตรวจร่างกายคือเสียงหายใจเบากว่าข้าง ที่ปกติและเคาะได้โปร่งกว่า
        ส่ิงตรวจพบจากภาพถ่ายรังสีทรวงอกคือ hyperlucency ในข้างที่ เป็นร่วมกับมีการเคล่ือนของประจันอกไปยังฝั่งตรงกันข้าม และถ้าทํา air bronchography ก็จะพบการแฟบของผนังหลอดลม
      - การรักษา
        เป็นโรคที่ต้องรักษาด้วยการผ่าตัดซึ่งมีข้อบ่งชี้คือมีภาวะคุกคามต่อ ชีิตจากการกดเบียดปอดที่ปกติ หลักการท่ีสําคัญคือจะต้องอนุรักษ์เน้ือปอด ส่วนที่เหลืออยู่รอบๆพยาธิสภาพไว้ให้ได้มากท่ีสุด แต่ในกรณีท่ีจําเป็นอาจ จะต้่องทําการตัดออกท้ังกลีบ ซึ่งผลการรักษาโดยท่ัวไปดี และสมรรถภาพ ปอดจะค่อนข้างปกติ
    - - พยาธิสภาพ
        ถุงน้ํามีลักษณะเป็นถุงเดี่ยวและมักเป็นเฉพาะที่ในกลีบใดกลีบ หนึ่ง ท่ีพบบ่อยคือกลีบล่างของทั้ง 2 ข้าง ถุงน้ํานี้สามารถหายได้เอง แต่ ถ้าเป็นอยู่นานติดต่อกันเกินหนึ่งปีพบว่ามีโอกาสที่ถุงน้ําจะหายไปได้ด้วยตน เองน้อยมาก
        ในกรณีของถุงน้ําหลายตําแหน่งมีโอกาสเกิดจากความผิดปกติแต่ กําเนิดน้อยมาก ซึ่งมักจะเกิดจากการติดเชื้อมากขึ้น โดยเฉพาะในภาวะปอด อักเสบที่เกิดจากเชื้อ Staphylococcus และcystic fibrosis
      - อาการและอาการแสดง
        อาการที่เกิดจากถุงน้ําขนาดใหญ่หรือมีการขยายขนาดอย่างรวด เร็วจะทําให้เกิดอาการหายใจลําบาก แต่ถ้ามีการติดเชื้อผู้ป่วยจะมีอาการไข้ ไอ หอบเหนื่อย และมีการติดเชื้อในกระแสเลือด การตรวจด้วยภาพถ่ายรัง สีทรวงอกเพียงอย่างเดียวก็เพียงพอท่ีจะให้การวินิจฉัยได้
      - การรักษา
        ต้องอาศัยการผ่าตัดเท่านั้นเพื่อทำการตัดถุงน้ำออก ในบางกรณีเช่นน้ําถุงเดียวท่ีเป็นทั้งกลีบก็มีความจําเป็นท่ีจะต้องทําการตัดออกทั้งกลีบ เลย (lung resection) แต่ถ้ามีการติดเชื้อมาก่อนควรทําผ่าตัดหลังจากท่ีให้ยา ปฏิชีวนะมาก่อนจนกระท่ังผู้ป่วยอาการสงบลงแล้ว ในกรณีของถุงน้ําหลายใบการรักษาคือการรักษาโรคพื้นฐาน เดิมที่มีอยู่ ส่วนโอกาสที่ต้องผ่าตัดมีน้อยมาก และโดยเฉพาะการที่มี pneumatocoele ถือเป็นข้อห้ามของการผ่าตัด
        ไม่แนะนําการใส่ท่อระบายทรวงอกหรือการเจาะดูดหนองในถุงน้ํา ที่มีแรงดันภายในเนื่องจากจะมีโอกาสทําให้เกิด empyema thoracis
    - - มะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก (small cell lung cancer) พบได้ประมาณ 10-15% เซลล์จะเจริญเติบโตและแพร่กระจายได้รวดเร็วกว่ามะเร็งปอดชนิดไม่ใช่เซลล์เล็ก ทำให้ผู้ป่วยเสียชีวิตได้อย่างรวดเร็ว การรักษาจะไม่ใช้วิธีการผ่าตัด ส่วนมากจะรักษาด้วยการใช้ยาหรือฉายรังสี
      - มะเร็งปอดชนิดไม่ใช่เซลล์เล็ก (non-small cell lung cancer) พบได้บ่อยกว่ามะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็ก (พบได้ประมาณ 85-90%) แต่จะแพร่กระจายได้ช้ากว่า และสามารถรักษาให้หายได้โดยการผ่าตัดหากพบตั้งแต่เนิ่นๆ
      - การรักษา
        
        สิ่งสำคัญของการรักษามะเร็งปอด คือ การพิจารณาตำแหน่ง ขนาด และระยะของเซลล์มะเร็ง รวมถึงสภาพร่างกายและจิตใจของผู้ป่วย
        
        การผ่าตัด
        
        มีเป้าหมายเพื่อผ่าเอาก้อนมะเร็งที่ปอดและต่อมน้ำเหลืองที่ช่องอกออกให้หมด ซึ่งบางครั้งก้อนเนื้อนั้นอาจไม่ใช่เซลล์มะเร็งทั้งหมดก็ได้
        
        โดยทั่วไปไม่ใช้ในการรักษามะเร็งปอดชนิดเซลล์เล็กซึ่งมักมีการแพร่กระจายตัวของเซลล์มะเร็งอย่างรวดเร็ว
        
        วิธีนี้ใช้ในการรักษามะเร็งปอดชนิดไม่ใช่เซลล์เล็ก ในระยะที่ 1, 2 และ 3A