Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
บทที่ 2 ระบบการศึกษาและระบบบริหารการศึกษาของไทย (ระเบียบและกฎหมายที่เกี่ย…
บทที่ 2
ระบบการศึกษาและระบบบริหารการศึกษาของไทย
ระบบการศึกษาไทยในปัจจุบัน
ความเป็นมาของระบบการศึกษาไทย
สมัยโบราณ (พ.ศ.1781-2474) ไม่มีโรงเรียน แต่หาความรู้ได้ที่บ้าน/สำนักสงฆ์/วัง/สำนักราชบัณฑิต ไม่มีวิชาตายตัว เรียนเพื่ออ่านออกเขียนได้ วิชาชีพ จริยธรรม การป้องกันตัว
สมัยปฏิรูปการศึกษา (พ.ศ.2412-2474) การเข้ามาของชาติตะวันตกทำให้การศึกษามีความสำคัญมากขึ้นเพื่อพัฒนาข้าราชการ นำไปสู่การเปิดสถานศึกษา และจัดทำแผนแม่บทการศึกษาฉบับแรก (2441)
สมัยปกครองตามระบอบรัฐธรรมนูญ (พ.ศ. 2475-ปัจจุบัน) การศึกษามีความสำคัญเนื่องมาจากการปกครองแบบประชาธิปไตย และเป็นสิทธิของประชาชนที่จะได้รับการศึกษา เพื่อให้คนไทยปรับตัวเท่าทันโลก มีมาตรฐาน สามารถเข้าถคงโอกาสการศึกษาที่มีคุณภาพ
คำนิยามขององค์ประกอบในระบบการศึกษาไทย
การศึกษา คือ กระบวนการเรียนรู้เพื่อพัฒนาบุคคลและสังคม
การศึกษาขั้นพื้นฐาน คือ การศึกษาก่อนระดับอุดมศึกษา
การศึกษาตลอดชีวิต คือ การศึกษาแบบผสมผสานเพื่อพัฒนาคุณภาพชีวิตอย่างต่อเนื่อง
สถานศึกษา สถานที่ที่มีอำนาจหน้าที่หรือวัตถุประสงค์ในการจัดการศึกษา
สถานศึกษาขั้นพื้นฐาน คือ สถานที่จัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน
ผู้สอน คือ ครู/คณาจารย์ในสถานศึกษา
ครู คือ บุคลากรที่ทำหน้าที่ทางด้านการเรียนการสอน
คณาจารย์ คือ บุคลากรที่ทำหน้าที่ทางด้านการเรียนการสอนและการวิจัยในสถานศึกษาระดับอุดมศึกษา
ผู้บริสถานศึกษา คือ บุคลากรที่รับผิดชอบการบริหารสถานศึกษา
ผู้บริหาการศึกษา คือ บุคลากรที่รับผิดชอบการบริหารการศึกษานอกสถานศึกษาตั้งแต่ระดับเขตพื้นที่การศึกษาขึ้นไป
บุคทางการศึกษา คือ ผู้บริหารสถานศึกษา ผู้บริหารการศึกษา รวมทั้งผู้สนับสนุนการศึกษา
การจัดการศึกษาไทย
มุ่งพัฒนาให้คนเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์ ปลูกจิตสำนึกที่ถูกต้อง
จัดการศึกษาตลอดชีวิตสำหรับประชาชน สังคมมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา พัฒนาสาระและกระบวนการเรียนรู้อย่างต่อเนื่อง
บุคลมีสิทธิและโอกาสเสมอกันในการรับการศึกษาขั้นพื้นฐาน บุคคลที่มีความบกพร่องมีโอกาสได้รับการศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นพิเศษ บุคคลที่มีความสามารถพิเศษมีสิทธิในการได้รับการศึกษาด้วยรูปแบบที่เหมาะสม สถาบันสังคมมีสิทธิได้รับประโยชน์คือ การสนับสนุนจากภาครัฐ เงินอุดหนุน การลดหย่อนภาษี
บิดามารหรือผู้ปกครองมีหน้าที่จัดให้บุคคลซึ่งอยู่ในความดูแลได้รับการศึกษาภาคบังคับ และได้รับการศึกษานอกเหนือจากการศึกษาภาคบังคับตามความพร้อมของครอบครัว
การศึกษาแบ่งเป็น 3 รูปแบบได้แก่ การศึกษาในระบบ (มีเงื่อนไขการสำเร็จการศึกษาแน่นอน) การศึกษานอกระบบ (เป็นการศึกษาที่มีความยืดหยุ่น สอดคล้องกับความต้องการของบุคคล) การศึกษาตามอัธยาศัย (ผู้เรียนเรียนรู้ด้วยตนเองตามความสนใจ ความพร้อมและโอกาส)
การศึกษามี 2 ระดับ ได้แก่ การศึกษาขั้นพื้นฐาน (ก่อนประถมศึกษา ประถมศึกษา มัธยมศึกษา) การศึกษาระดับอุดมศึกษา (ต่ำกว่าปริญญา ปริญญา)
การบริหารการจัดการศึกษาไทย
จำแนกออกเป็นการจัดการศึกษาโดยกระทรวงศึกษาธิการ (การจัดการศึกษาส่วนใหญ่ของประเทศ) และการจัดการศึกษาของหน่วยงานภายนอกกระทรวงศึกษาธิการ (การศึกษาเฉพาะทาง)
ระบบบริหารการศึกษาไทย
ระบบการบริหารการศึกษาขั้นพื้นฐาน
แบ่งการบริหารเป็น 3 ส่วน ได้แก่ การบริหารราชการในส่วนกลาง การบริหารราชการในภูมิภาค และการบริหารราชการในจังหวัด
ระบบบริหารการอุดมศึกษา
แบ่งการบริหารเป็น 2 ส่วน ได้แก่ 1.กระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม 2.มหาวิทยาลัย สถาบัน วิทยาลัย
ระบบบริหารการศึกษาเอกชน
แบ่งการบริหารออกเป็น 2 ส่วน ได้แก่ 1.การบริหารสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมการศึกษาเอกชน 2. ระบบบริหารโรงเรียนเอกชน
ระบบบริหารการศึกษาเฉพาะทาง
มีหลายหลักสูตรตามความเฉพาะทางนั้นๆ เช่น กระทรวงกลาโหม สำนักงานตำรวจแห่งชาติ กระทรวงมหาดไทย กระทรวงคมนาคม กระทรวงเทคดิจิตัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม กระทรวงสาธารณสุข กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กรุงเทพมหานคร สภากาชาดไทย สำนักเนติบัณฑิตยสภา เป็นต้น
ระเบียบและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
โครงสร้างการบริหาร
เช่น พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ ฉบับที่ 4 พ.ศ. 2562
การศึกษาขั้นพื้นฐาน
เช่น พระราชบัญัตติการศึกษาภาคบังคับ พ.ศ.2545
อาชีวศึกษา
เช่น พระราชบัญญัติการอาชีวศึกษา พ.ศ.2551
การศึกษาเอกชน
เช่น พระราชบัญญัติโรงเรียนเอกชน ฉบับที่ 2 พ.ศ. 2554
อุดมศึกษา
เช่น พระราชบัญญัติปรับปรุงกระทรวง ทบวง กรม ฉบับที่ 19 พ.ศ. 2562
อุดมศึกษาเอกชน
เช่น พระราชบัญญัติสถาบันอุดมศึกษาเอกชน ฉบับที่ 3 พ.ศ. 2562