Please enable JavaScript.
Coggle requires JavaScript to display documents.
การพยาบาลมารดาที่มีภาวะแทรกซ้อน ในระยะหลังคลอด (Hamatoma…
การพยาบาลมารดาที่มีภาวะแทรกซ้อน
ในระยะหลังคลอด
Hamatoma
ความหมาย
เป็นภาวะที่มีการฉีกขาดของเส้นเลือดดำบริเวณเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของอวัยวะสืบพันธ์ทำให้มีเลือดคั่ง
ชนิด
Infralevator
มีลักษณะบวมเลือดให้เห็นทางช่องคลอด
เกิดขึ้นบริเวณอวัยวะสืบพันธ์ภายนอก ฝีเย็บและปากช่องคลอด
supralevator
ปวดท้องรุนแรง
ไม่มีลักษณะบวมเลือดให้เห็นทางช่องคลอด
เกิดบริเวณเหนือช่องคลอดขึ้นไป
สูญเสียเลือดเฉียบพลันและรวดเร็ว
สาเหตุ
เส้นเลือดฉีกขาดไม่ได้ซ่อมแซม
บีบคลึงมดลูกรุนแรง
ตัดแผลฝีเย็บที่ไม่เหมาะสม
ซ่อมแซมแผลฝีเย็บไม่ถึงก้นแผล
คลอดที่รวดเร็ว โดยไม่ได้ตัดแผลฝีเย็บ
อาการและอาการแสดง
พบก้อนบวม โป่งแข็งที่แผลฝีเย็บ
ปัสสาวะไม่ได้
ปวดหน่วงแผลฝีเย็บ
ถ้าเลือดคั่งที่ตำ่กว่า urogenital diaphragm จะดันแผลฝีเย็บนูนที่ทวารหนักและก้นกบ
การรักษา
หากก้อนไม่เกิน 5 ซม ให้ประคบนำ้แข็ง
กรณีก้อนพิ่มขนาดมากขึ้น ให้แก้ไขในห้องผ่าตัด
หลังคลอดประเมินแผลฝีเย็บทันที
ได้รับสารนำ้ และยาปฏิชีวนะ
ประเมินสัญญาณชีพทุก 1 ชม และทุก 4 ชม
ประเมินความเจ็บปวด
คำแนะนำ
ทำความสะอาดอวัยวะสืบพันธ์ุทุกครั้ง โดยเช็ดจากด้านหน้าไปหลัง
ห้ามเช็ดย้อนขึ้นมา
ควนเปลี่ยนผ้าอนามัยทุก 2-3 ชม
Puerperal infection
ความหมาย
ติดเชื้อแบคทีเรีย มีไข้ตั้งแต่ 38 องศาเซลเซียส อย่างน้อย 2 ครั้งในระยะ 10 วันแรกหลังคลอด
สาเหตุ
เกิดจากการปนเปื้อนเชื้อโรคจากช่องคลอดเข้าสู่
บาดแผลตั้งแต่แผลฝีเย็บลุกลามไปอุ้งเชิงกราน
อาการและอาการแสดง
นำ้คาวปลามีกลิ่นเหม็นและ
ไหลนานกว่าปกติ
เม็ดเลือดขาวเพิ่มขึ้น
ปวดท้องน้อย
ไข้ 38-39 องศา
การรักษา
ประเมินการหดรัดตัวและระดับของมดลูก
ประเมินสัญญาณชีพ
ได้รับยาปฏิชีวนะ
Subinvolution of Uterus
ความหมาย
ภาวะที่มดลูกใช้เวลาคืนสู่ภาวะปกติภายหลังคลอดมากกว่า 6 สัปดาห์ขึ้นไป
สาเหตุ
มดลูกหดรัดตัวไม่ดี
ติดเชื้อโพรงมดลูก
มดลูกมีการขยายมาก
ผ่าคลอดทางหน้าท้อง
ระยะการคลอดที่ยาวนาน
มีก้อนเนื้องอกภายในมดลูก
ตั้งครรภ์มากกว่า 4 ครั้งขึ้นไป
มีเศษรก
ไม่ได้ให้ลูกดูดนม
ปัสสาวะเต็มกระเพาะปัสสาวะ
อาการและอาการแสดง
มดลูกขนาดใหญ่และอ่อนนุ่ม
ระดับยอดมดลูกไม่ลดลงตามปกติ ในระยะ 3 วัน
ปวดมดลูกเกิน 72 ชม
นำ้คาวปลาออกนาน
ผู้ป่วยชีพจรเบา เร็ว เหงื่อออก ตัวเย็น ความดันตำ่ลงและช็อค
การรักษา
ประเมินระดับมดลูก
กระตุ้นให้บุตรดูดนมแม่
แก้ไขตามสาเหตุ
หลีกเลี่ยงไม่ให้กระเพาะปัสสาวะเต็ม
ประเมินหดรัดตัวของมดลูก
Postpartum blues and Postpartum Depression
Postpartum blues
ความหมาย
สภาวะจิตใจหลังคลอด อาการมักเกิดขึ้นในวันที่ 4-5 วันหลังคลอดแต่ไม่เกิน 2 สัปดาห์
อาการ
นอนไม่หลับ รู้สึกเศร้า อยากร้องไห้ อ่อนเพลีย วิตกกังวลง่าย
บำบัดรักษา
ควรติดตามอาการอย่างต่อเนื่อง
ให้ความมั่นใจและกำลังใจ
Postpartum Depression
ความหมาย
ความผิกปกติด้านจิตใจ อารมณ์ และการรับรู้ลดลง มีมักเกิดขึ้นภายใน 4 สัปดาห์ มีอาการนาน 2 สัปดาห์
สาเหตุ
สูญเสียความเป็นตัวเอง
ขณะตั้งครรภ์ไม่มีแหล่งสนับสนุนทางจิตใจ
มารดาอายุน้อย
ประวัติเสพยาเสพติด
ไม่พร้อมในการตั้งครรภ์
อาการและอาการแสดง
มีความคิดจะฆ่าตัวตาย
ขาดความสนใจในตัวลูก
วิตกกังวลไม่มีเหตุผล
หมดแรง
ฉุนเฉลียวง่าย
รักษา
บำบัดด้วยยา กลุ่ม selective serotonin
สร้างความเข้าใจการป่วยแก่สามี
ประเมินอาการเบื้องต้นทันทีทุกราย
เมื่อมีอาการผิดปกติหลังคลอด ให้แยกลูก
ประเมินภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดกับมารดา
ส่งเสริมสุขภาพมารดาและทารก
Breast abscess
สาเหตุ
เกิดจากการที่มีนำ้นมเก่าคั่งค้างในเต้านม
โดยไม่ได้ระบายนำ้นมออกเท่าที่ควร
อาการและอาการแสดง
เต้านมสีแดงคลำ้
ไข้ 38-39 องศาเซลเซียส
เจ็บที่เต้าคลำได้ก้อน
เต้านมข้างที่เป็นฝีนำ้นมไม่ไหลอาจพบคล้ายหนอง
ความหมาย
เป็นภาวะที่มีหนองเฉพาะที่ภายในเต้านม
การรักษา
กรณีสีนำ้นมไม่เปลี่ยนสี หรือไม่พบเชื้อ
จะต้องกระตุ้นให้ลูกดูดข้างที่เป็นก่อน
กระตุ้นให้มารดาหลังคลอดดื่มนำ้มากๆ
กรณีที่งดดูดเต้าข้างที่เป็นก่อน ต้องดูแลช่วยเหลือมารดาในการทำให้เต้านมข้างที่เป็นว่าง
ปกติจะไม่งดดูดนมข้างที่เป็น นอกจากมีนำ้นมเปลี่ยนสี
Thrombophlebitis
ความหมาย
ภาวะที่มีก้อนภายในหลอดเลือด ทำให้เส้นเลือด
บางส่วนเกิดการอุดตัน
สาเหตุ
มีบาดแผลที่ผนังด้านในของหลอดเลือดดำ
เลือดแข็งตัวได้ง่าย
เลือดไหลเวียนช้าลงในระหว่างตั้งครรภ์
ปัจจัยเสี่ยง
อ้วน
คลอดหลายครั้ง
อายุมากกว่า 35 ปี
ครรภ์แฝด
อาการและอาการแสดง
อุดตันในหลอดเลือดดำที่ขา
ปวดเวลาเดิน กดเจ็บ
ปวดน่องเมื่อกระดกปลายเท้าขึ้น
เท้าและขาบวมใหญ่ขึ้น
อุดตันของหลอดเลือดที่ปอด
ไอถี่ๆ
หัวใจเต้นเร็ว
หายใจลำบาก
ช็อก
การรักษา
แนะนำยกขาสูงกว่าหัวใจ
กระตุ้นให้บริหารเท้าและข้อเท้า
กระตุ้นให้มีการเคลื่อนไหวโดยเร็วที่สุด
ให้ยาละลายลิ่มเลือด
Sheehan syndrome
ความหมาย
ภาวะที่ต่อมใต้สมอง เกิดการขาดเลือดไปเลี้ยงอย่างเฉียบพลันทำให้ต่อมใต้สมองสูญเสียการทำงาน
ปัจจัยเสี่ยง
ตกเลือดก่อนคลอดหรือหลังคลอดอย่างรุนแรง
มีภาวะการแข็งตัวของเลือดผิดปกติทั่วร่างกาย
อาการและอาการแสดง
ไม่มีประจำเดือนหลังคลอด
มีอาการฮอร์โมนไทรอยด์ตำ่
ไม่ผลิดนำ้นม
อ่อนเพลีย เหนื่อยล้า เบื่ออาการ ขี้หนาว ซีด
ความดันตำ่ ผิวหนังแห้งหยาบ
การทำงานต่อมหมวกไตผิกปกติ
การรักษา
ให้ฮอร์โมนเพศหญิงชดเชยหากฮอร์โมนเพศหญิงตำ่
ป้องกันระยะ 24 ชม หลังคลอดต้องเฝ้า
ระวังภาวะตกเลือดหลังคลอด
กรณีไทรอยด์ฮอร์โมนตำ่ ให้เสริมไทรอยด์ฮอร์โมน